Φωτογραφία: Pixabay, μετατροπή από το Global Voices. Δημοσιεύεται με άδεια CC0.

Εξήντα Αιγύπτιοι βουλευτές ενέκριναν πρόσφατα σχέδιο νόμου σχετικά με “τους κανονισμούς χρήσης και εκμετάλλευσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης”. Εάν εγκριθεί από το κοινοβούλιο, ο νόμος απαιτεί από τους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην Αίγυπτο να κάνουν εγγραφή σε κυβερνητική αρχή, προκειμένου να χρησιμοποιήσουν ιστοσελίδες κοινωνικών μέσων, συμπεριλαμβανομένων Facebook και Twitter.

Ο νόμος θα εγκαθιδρύσει ένα τμήμα, που θα επιφορτιστεί με τη χορήγηση στους πολίτες της άδειας χρήσης κοινωνικών μέσων. Μέσα σε έξι μήνες από την υιοθέτηση του νόμου, οι χρήστες θα πρέπει να εγγραφούν στον ιστότοπο του τμήματος με τα πραγματικά τους ονόματα και τον αριθμό ταυτότητάς τους, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιούν μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σε αντίθετη περίπτωση, μπορεί να επιβληθεί ποινή μέχρι έξι μήνες φυλάκιση και πρόστιμο.

Το νομοσχέδιο έξι άρθρων, το οποίο κυκλοφόρησε από τα τοπικά μέσα ενημέρωσης όπως το Youm7 και το Egypt Independent, ορίζει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ως “οποιαδήποτε εφαρμογή που λειτουργεί μέσω διαδικτύου και χρησιμοποιείται για επικοινωνία με άλλους μέσω φωνής, βίντεο-μηνυμάτων και κειμένου”.

Δεν είναι σαφές πώς θα εφαρμοστεί ο νόμος μετά την έγκρισή του, καθώς το σχέδιο δεν υποδεικνύει πώς οι αιγυπτιακές Αρχές θα μπορούσαν να επιβάλουν την εγγραφή στους χρήστες ή να ανιχνεύσουν εκείνους που δεν εγγραφούν, δεδομένου ότι η αιγυπτιακή κυβέρνηση δεν έχει επί του παρόντος ρυθμιστική δυνατότητα στις εταιρείες κοινωνικής δικτύωσης σε αυτό το επίπεδο. Ωστόσο, ο εμπνευστής του νομοσχεδίου βουλευτής Riyad Abdul Sattar δήλωσε στην Al-Monitor ότι οι εγγεγραμμένοι χρήστες θα αποκτήσουν όνομα χρήστη και κωδικό πρόσβασης από το Υπουργείο Τηλεπικοινωνιών “για να περάσουν από το τείχος προστασίας που εμποδίζει το Facebook”.

Αυτό μπορεί και να σημαίνει ότι η Αίγυπτος σχεδιάζει να δημιουργήσει ένα τείχος προστασίας σε εθνικό επίπεδο γύρω από το Facebook, μέσω του οποίου θα μπορούσε να απαιτήσει από τους Αιγυπτίους να υποβάλλουν προσωπικά στοιχεία για να έχουν πρόσβαση στο δίκτυο. Αλλά δεν είναι γνωστό ότι υπάρχουν τέτοια σχέδια μέχρι τώρα.

Οι τοπικοί εμπειρογνώμονες είναι σκεπτικοί σχετικά με την τεχνική σκοπιμότητα της πρότασης. Ο Ramy Raoof, κορυφαίος τεχνολόγος της Αιγυπτιακής Πρωτοβουλίας για τα Προσωπικά Δικαιώματα (EIPR), δήλωσε στο Global Voices:

I highly doubt the technical capabilities and understanding of any authority in Egypt towards tech-related matters. In my opinion, the same way they think of controlling physical public and private spaces by force is how they imagine it could be done online. If I will take them seriously, this means they are going to deploy a strong monitoring system to filter out citizens who apply for an approval or don't, and this means a crazy system to monitor people's activities and also referring them to trial. It is not realistic at all technically — but in Egypt everything is possible

Αμφιβάλλω ιδιαίτερα για τις τεχνικές δυνατότητες και την κατανόηση οποιασδήποτε αρχής στην Αίγυπτο για θέματα που σχετίζονται με την τεχνολογία. Κατά τη γνώμη μου, ο ίδιος τρόπος που σκέφτονται τον έλεγχο των φυσικών δημόσιων και ιδιωτικών χώρων με τη βία είναι το πώς φαντάζονται ότι θα μπορούσε να γίνει και στο Διαδίκτυο. Εάν τους πάρω σοβαρά, αυτό σημαίνει ότι πρόκειται να αναπτύξουν ένα ισχυρό σύστημα παρακολούθησης για να φιλτράρουν τους πολίτες που υποβάλλουν αίτηση για έγκριση ή όχι, και αυτό σημαίνει ένα τρελό σύστημα για την παρακολούθηση των δραστηριοτήτων των ανθρώπων και την παραπομπή τους σε δίκη. Δεν είναι ρεαλιστικό καθόλου τεχνικά – αλλά στην Αίγυπτο όλα είναι δυνατά.

Για να γίνει νόμος, το νομοσχέδιο θα πρέπει πρώτα να συζητηθεί από τις νομοθετικές και συνταγματικές επιτροπές του κοινοβουλίου προτού υποβληθεί σε συζήτηση στην Ολομέλεια. Είτε η υιοθεσία και η επιβολή του είναι επιτυχημένες είτε όχι, το νομοσχέδιο είναι «σύμφωνο με την φιλοστρατιωτική νοοτροπία στο κοινοβούλιο που θέτει μεγιστοποίηση του ελέγχου και διασφάλιση ότι δεν υπάρχουν διαφορετικές οπτικές γωνίες επιτόπου», δήλωσε ο Raoof.

Πέρυσι, ο βουλευτής Tamer El-Shahawy πρότεινε ένα νομοσχέδιο κατά του ηλεκτρονικού εγκλήματος, το οποίο όριζε ισόβια ποινή φυλάκισης για όσους καταδικάζονταν για “απειλή δημόσιας τάξης” και “υποκίνηση σε διαμαρτυρία”.