- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Η αντικειμενοποίηση των γυναικών στον Τύπο της Σρι Λάνκα

Κατηγορίες: Νότια Ασία, Σρι Λάνκα, Ανάπτυξη, Ανθρώπινα Δικαιώματα, Διακυβέρνηση, Καλά Νέα, Μέσα & δημοσιογραφία, Μέσα των πολιτών, Νομικά, Πολιτική, Ψηφιακός ακτιβισμός
[1]

Γυναίκα σε στάση λεωφορείου – Anuradhapura – Σρι Λάνκα. Εικόνα από το Flickr από τον Adam Jones. CC BY 2.0

Αυτή η δημοσίευση από την Deepanjalie Abeywardana [2] εμφανίστηκε αρχικά στο Groundviews, μία βραβευμένη ιστοσελίδα δημοσιογραφίας πολιτών στη Σρι Λάνκα. Μία επεξεργασμένη έκδοση δημοσιεύεται παρακάτω ως μέρος μίας συμφωνίας διαμοιρασμού περιεχομένου με το Global Voices.

Τα μέσα ενημέρωσης της Σρι Λάνκα εξακολουθούν να αποκλίνουν από τα καθιερωμένα πρότυπα ηθικής δημοσιογραφίας. Αυτό περιλαμβάνει γραφικές εικόνες, παραπλανητικές φωτογραφίες και σχόλια γεγονότων, φυλετικές ετικέτες που χρησιμοποιούνται επιλεκτικά κατά εθνοτικών ομάδων, σφάλματα λογικής και άρνηση του “δικαιώματος απάντησης” στο ρεπορτάζ. Κατά συνέπεια, η εκπροσώπηση των γυναικών στα μέσα ενημέρωσης της Σρι Λάνκα κατά τη διάρκεια των ετών παραβίασε πολλά δεοντολογικά πρότυπα, με αποτέλεσμα την ενίσχυση των αρνητικών στερεοτύπων. Αυτά τα στερεότυπα μπορούν να επηρεάσουν άμεσα τον τρόπο με τον οποίο οι γυναίκες αντιλαμβάνονται την κοινωνία.

Σε αυτό το πλαίσιο, το άρθρο αυτό προσφέρει παρατηρήσεις σχετικά με την απεικόνιση των γυναικών στα έντυπα μέσα ενημέρωσης της γλώσσας Sinhala, με βάση τα στοιχεία της Ethics Eye [3]μία πλατφόρμα με βάση το Facebook που παρακολουθεί και επισημαίνει παραβιάσεις της ηθικής των μέσων ενημέρωσης σε επτά Sinhala εφημερίδεςτην Dinamina [4], την Divaina [5], την Lankadeepa [6], την Mawbima [7], την Sunday Divaina, την Sunday Lankadeepa και την Sunday Mawbima.

Η σεξουαλική αντικειμενοποίηση των γυναικών

Ορισμένες παραδοσιακές Sinhala εφημερίδες στη Σρι Λάνκα παραβιάζουν αυτή την ηθική κατευθυντήρια γραμμή απεικονίζοντας τις γυναίκες ως αντικείμενα του σεξ. Οι γυναίκες συχνά αντικειμενοποιούνται στον Τύπο [8] με τη χρήση σεξιστικών αναφορών και εικόνων. Αυτές οι αναφορές είναι συχνά αυτές που εκθέτουν το ημι-γυμνό, το οποίο είναι άσχετο με το πλαίσιο του άρθρου. Για παράδειγμα, μία Sinhala εφημερίδα ανέφερε μία γυναίκα ως “baduwa” (αντικείμενο) σε μία από τις στήλες της, υπονοώντας ότι οι γυναίκες είναι αντικείμενα του σεξ. Η ίδια εφημερίδα προσδιόρισε όλες τις ηθοποιούς στη Σρι Λάνκα ως συμμετέχοντες στο “παλαιότερο επάγγελμα στον κόσμο”, που τις απεικονίζει όλες ως εργαζόμενες στο σεξ.

Επιπλέον, μία σειρά άρθρων που δημοσιεύθηκαν σε μία από τις συμβατικές Sinhala εφημερίδες έφεραν εικόνες [9] ξένων γυναικών με μπικίνι, οι οποίες δεν είχαν σχέση με την ιστορία που αναφέρονταν. Η σειρά δεν έφερε αποκήρυξη για να δείξει ότι οι φωτογραφίες — που τραβήχτηκαν με κάμερες με μακρύ φακό — λήφθηκαν χωρίς συγκατάθεση. Όπως αναφέρεται στον Κώδικα Επαγγελματικής Πρακτικής που δημοσιεύθηκε από τη Συντεχνία του Συντάκτη της Σρι Λάνκα [10], η χρήση φωτογραφικών μηχανών με μακρύ φακό ή άλλων φωτογραφικών μηχανών για τη λήψη φωτογραφιών χωρίς συγκατάθεση σε ιδιωτικές ή δημόσιες περιουσίες όπου υπάρχει εύλογη προσδοκία για προστασία της ιδιωτικής ζωής είναι απαράδεκτη – εκτός εάν πρόκειται για δημόσιο συμφέρον.

[11]

Μέσω Ethics Eye

Ταυτόχρονα, η ίδια εφημερίδα, που αναφέρονταν σε όλες τις ηθοποιούς ως εργαζόμενες του σεξ, ανακήρυξε επίσης τις γυναίκες ως “κηδεμόνες πολιτιστικών και ηθικών αξιών” σε ένα άλλο άρθρο. Αυτό το σχόλιο αποτέλεσε αντικείμενο κριτικής για την κοινοποίηση της έκθεσης του Υπουργείου Παιδείας, η οποία απαγόρευε την επιβολή κωδικού ενδυμασίας για γυναίκες που εισέρχονται σε δημόσιες και ιδιωτικές σχολές.

Περιοριστικοί όροι, όπως “όμορφη”, χρησιμοποιούνται στον τύπο, ειδικά όταν αναφέρονται σε θύματα βιασμού και επιζώντες. Η εμφάνιση γυναικών θυμάτων και επιζώντων βιασμού, ατυχημάτων ή άλλων περιστατικών αναφέρεται σε πολλά άρθρα στον Σιναλέζικο Τύπο. Η αναφορά ανεπιθύμητων, περιττών στοιχείων (όπως η φυσική εμφάνιση), όταν δεν σχετίζονται άμεσα με την ιστορία, είναι ένα κοινό φαινόμενο στις Sinhala εφημερίδες. Για παράδειγμα, όταν δύο γυναίκες φοιτήτριες έχασαν τη ζωή τους ως αποτέλεσμα ατυχήματος στο τρένο [12] στο Dehiwela το περασμένο έτος, έξι από τις επτά Σιναλέζικες εφημερίδες αναφέρθηκαν στη φυσική τους εμφάνιση κατά την αναφορά του συμβάντος.

[13]

Μέσω Ethics Eye

Η χρήση αυτών των όρων, οι οποίοι είναι τόσο άσχετοι όσο και σεξιστικοί, εγείρουν σοβαρά ερωτήματα σχετικά με το βαθμό στον οποίο τα ΜΜΕ στη Σρι Λάνκα εκπληρώνουν τις δεοντολογικές υποχρεώσεις τους.

Η αντικειμενοποίηση των γυναικών στον Τύπο ενισχύει τα στερεότυπα των γυναικών. Επιπλέον, η σεξουαλική αντικειμενοποίηση και η καταστρεπτική εκπροσώπηση των γυναικών στα μέσα ενημέρωσης οδηγούν στην υποβάθμιση της βίας κατά των γυναικών. Ο Guardian πρόσφατα διαπίστωσε ότι η σεξουαλικοποίηση και η αντικειμενοποίηση των γυναικών και των κοριτσιών στα ΜΜΕ συνδέονται με την ανάπτυξη των σεξιστικών στάσεων στην κοινωνία και την αποδοχή των ανδρικών ιδεολογιών που αντικειμενοποιούν τις γυναίκες [14].

Η βία κατά των γυναικών μεγαλοποιείται

Για την αντιμετώπιση κοινωνικών ζητημάτων ιδιαίτερα σοκαριστικών ή συναισθηματικά επώδυνων — όπως η βία και η κατάχρηση ναρκωτικών — ο Κώδικας Επαγγελματικής Πρακτικής αναφέρει ότι ο Τύπος θα πρέπει να φροντίζει ιδιαίτερα για την παρουσίαση γεγονότων, απόψεων, φωτογραφιών και γραφικών με τη δέουσα ευαισθησία και διακριτικότητα, με την επιφύλαξη του καθήκοντός του να δημοσιεύει για το δημόσιο συμφέρον. Εντούτοις, ορισμένες Sinhala εφημερίδες παραβιάζουν αυτήν την κατευθυντήρια γραμμή με την δραματοποίηση και τη ρομαντική διάθεση της είδηση όταν αναφέρουν πράξεις βίας κατά των γυναικών, όπως ο βιασμός και η σεξουαλική κακοποίηση. Για παράδειγμα, ορισμένες εφημερίδες αναφέρονται στους υπόπτους ή τους δράστες σεξουαλικών εγκλημάτων ως “Cupids”, έναν όρο που τους κάνει να φαίνονται πιο ρομαντικοί. Ταυτόχρονα, τα θύματα και οι επιζώντες βιασμού συχνά κατηγορούνται για την ενδυμασία που φορούσαν ή για το ότι ήταν σε λάθος μέρος τον λάθος χρόνο.

Όταν οι εφημερίδες καθιστούν τις γυναίκες υπεύθυνες για τον βιασμό, δεν επηρεάζουν μόνο τον τρόπο με τον οποίο η κοινωνία βλέπει τις γυναίκες, αλλά προωθούν επίσης την ατιμωρησία των δραστών βίας κατά των γυναικών.

Στην προσπάθειά τους να δραματοποιήσουν μία ιστορία για να την καταστήσουν πιο δελεαστική στο ακροατήριο, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης παραμελούν το σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν στη δημιουργία ευαισθητοποίησης για τα σεξουαλικά εγκλήματα. Ο βιασμός, η εγχώρια κακοποίηση και άλλες μορφές βίας αποτελούν θέμα ταμπού στην κοινωνία και σε πολλές περιπτώσεις δεν αναφέρονται. Η δραματοποίηση αυτών των πράξεων σε ρεπορτάζ τραβάει την προσοχή μακριά από σημαντικές πτυχές, όπως η πρόληψη και ο μετριασμός αυτών των εγκλημάτων. Αυτό περιλαμβάνει την ευαισθητοποίηση σχετικά με τις γραμμές βοήθειας για τα θύματα σεξουαλικής κακοποίησης, καθώς και την ύπαρξη οργανισμών αφιερωμένων στην παροχή βοήθειας σε γυναίκες που έχουν υποστεί σεξουαλικά εγκλήματα.

Τι μπορεί να γίνει;

Το πρώτο βήμα προς την επίλυση αυτού του ζητήματος είναι η ευαισθητοποίηση σχετικά με τις δεοντολογικές παραβιάσεις που διαπράττονται από τις εφημερίδες στην αναφορά σε γυναίκες. Την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας το 2017, η Ethics Eye κυκλοφόρησε ένα βίντεο [15] που υπογραμμίζει μερικές από τις ηθικές οδηγίες που παραβιάστηκαν από τις Sinhala εφημερίδες σχετικά με αυτό το θέμα. Επιπλέον, η διεξαγωγή συζήτησης σχετικά με τις ηθικές παραβιάσεις στα μέσα ενημέρωσης και τη διάδοση της ευαισθητοποίησης γύρω από αυτές παρέχει στο κοινό τις πληροφορίες που χρειάζονται για να καταστήσει τους δημοσιογράφους και τους εκδότες υπεύθυνους για τα λάθη τους και τις ζημίες που προκαλούνται από τις επιβλαβείς αναφορές. Επιπλέον, απαιτείται επειγόντως η κατάρτιση δημοσιογράφων σχετικά με την ηθική των μέσων ενημέρωσης — συμπεριλαμβανομένης της αναφοράς για τις γυναίκες κατά τρόπο που να μην εισάγει διακρίσεις και σεξισμό — στη Σρι Λάνκα.

Η Deepanjalie Abeywardana είναι η επικεφαλής των Υπηρεσιών Πληροφοριών της Verité Research και συνδέεται επίσης με τον ανεξάρτητο παρατηρητή των μέσων ενημέρωσης Ethics Eye [3].