Ψευδείς φήμες για κατάρρευση τούνελ στη Μαδαγασκάρη θέτουν ερωτήματα σχετικά με το ηλεκτρονικό έγκλημα και την τιμωρία

Άποψη του Tunnel d'Ambanidia στο Ανταναναρίβο που αναρτήθηκε στο Facebook από τον Caleb Landry. Χρησιμοποιείται με την άδειά του.

Η αστυνομία στην πρωτεύουσα της Μαδαγασκάρης συνέλαβε έναν ύποπτο για την ανάρτηση “ψευδών ειδήσεων” στο Facebook σχετικά με την κατάρρευση ενός τούνελ.

Ένα απόγευμα του Μαΐου εξαπλώθηκε ανησυχία στο Ανταναναρίβο λόγω μιας ανάρτησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που ανέφερε θύματα κατά την κατάρρευση του Tunnel d’Ambanidia. Η ψευδής είδηση έγινε δημοφιλής στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και από στόμα σε στόμα καθώς κάποια άτομα τηλεφωνούσαν στις οικογένειές τους και σε ραδιοφωνικούς σταθμούς σε κατάσταση πανικού.

Οχήματα εκτάκτου ανάγκης, δημοσιογράφοι και κάτοικοι της πόλης έσπευσαν στον τόπο του ατυχήματος απλά και μόνο για να βρουν το τούνελ όπως πριν. Ο χρήστης του Facebook, Rovaniaina Hasivelo Randrianarijaona, ανάρτησε ένα ζωντανό βίντεο καθώς προχωρούσε μέσα στο τούνελ και έδειξε την χωρίς προβλήματα κυκλοφορία των οχημάτων. “Tiako be ilay intox (Πραγματικά ευχαριστήθηκα τη φάρσα),” έγραψε.

Ο Jeannot Ramambazafy, δημοσιογράφος και αρχισυντάκτης της Madagate.org, δεν το θεώρησε διασκεδαστικό και εξέφρασε την ανησυχία του για το πώς θα χειριστεί την έρευνα η κυβέρνηση:

Une question mérite, à présent, d’avoir une réponse rapide et sérieuse: QUI sont le ou les auteurs de cette désinformation? Car cela fait partie de la cybercriminalité … Son point de départ a été facebook. Est-ce que le service de la police malgache dans ce domaine, est capable se retrouver l’origine ou bien faudra-t-il encore l’expertise de “vazaha”?

Μία ερώτηση πρέπει να απαντηθεί τώρα, γρήγορα και σοβαρά: ΠΟΙΟΙ είναι οι υπεύθυνοι αυτής της παραπληροφόρησης; Αυτό είναι ηλεκτρονικό έγκλημα… Η αρχή της ήταν το Facebook. Είναι ικανή η υπηρεσία καταπολέμησης του ηλεκτρονικού εγκλήματος της αστυνομίας της Μαδαγασκάρης να βρει την πηγή της φήμης ή θα χρειαστεί ξένους εμπειρογνώμονες;

Η αστυνομία εντόπισε μια διεύθυνση IP μετά από παρακολούθηση της ανάρτησης των “ψευδών ειδήσεων” και προέβη σε μια σύλληψη εντός δύο ημερών. Η τιμωρία του υπόπτου, εάν υπάρξει, δεν έχει ακόμη αποφασιστεί.

Ο Ramambazafy υπενθύμισε επίσης την υπόθεση του Hiary Rapanoelina, ενός χρήστη του Facebook στο Ανταναναρίβο που καταδικάστηκε το Φεβρουάριο σε ένα χρόνο φυλάκιση για τη σχέση του με μια ομάδα του Facebook αφιερωμένη στον άτυπο σχολιασμό δημόσιων προσώπων. Στο αποκορύφωμα της δημοτικότητάς της, η πλέον ανενεργή ομάδα, είχε πάνω από 70000 μέλη.

Οι Αρχές δέχθηκαν παράπονα από καλλιτέχνες και από έναν εκλεγμένο αξιωματούχο σχετικά με το περιεχόμενο των αναρτήσεων της ομάδας και γρήγορα ταυτοποίησαν τον Rapanoelina ως δημιουργό της ομάδας και έναν από τους διαχειριστές. Τον συνέλαβαν την επόμενη μέρα. Ο Rapanoelina καταδικάστηκε με την κατηγορία της δυσφήμησης και για παραβίαση του αμφιλεγόμενου Άρθρου 20 του Νόμου Αρ. 2014-006 για την καταπολέμηση του ηλεκτρονικού εγκλήματος, το οποίο ποινικοποιεί οποιαδήποτε “προσβολή ή δυσφήμηση” κατά δημοσίων λειτουργών με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων.

Παραμένει ασαφές εάν και το πώς θα διωχθεί ο ύποπτος για την υπόθεση του Tunnel d’Ambanidia. Ο Harinjaka Ratozamana, που ασκεί σημαντική επιρροή στο περιβάλλον του διαδικτύου και της εκκίνησης, είπε σε μια συνέντευξη στο RFI ότι αυτή ήταν η πρώτη φορά που μια φήμη εξαπλώθηκε τόσο πολύ.

Το Koolsaina, ένα ιστολόγιο για τα γεγονότα της επικαιρότητας της Μαδαγασκάρης, έκανε μια σύνοψη των μαθημάτων που διδάχθηκαν από το γεγονός:

D’un, nul n'est anonyme derrière son écran! Et de deux, ne prenez pas pour argent comptant tout ce qui se dit sur internet!

Πρώτον, κανένας δεν παραμένει ανώνυμος πίσω από την οθόνη του! Και δεύτερον, μην παίρνετε ό,τι λέγεται στο διαδίκτυο κατά γράμμα!

Η αναγνώστρια του Koolsaina, Lydia Ravonihanitra, σχολίασε στο άρθρο:

Mila faizina kely izy mba ho anatra ho an'ny [rehetra] fa tsy fanagadrana kosa angamba ny saziny, fa lamandy ohatra dia mba ampy. Tsy namono olona izy…fa ny dondrona kelin'ny Facebook mora [adalaina].

Πρέπει να τιμωρηθούν κάπως, ως παράδειγμα για τους υπόλοιπους, αλλά ίσως η τιμωρία δεν πρέπει να είναι ποινή φυλάκισης. Ένα πρόστιμο, για παράδειγμα, ίσως να είναι αρκετό. Δεν σκότωσαν κανέναν. Είναι το ηλίθιο Facebook που ξεγελιέται εύκολα.

Κάπου αλλού στο διαδίκτυο, οι αντιδράσεις δεν ασχολήθηκαν με την πιθανότητα ή την αυστηρότητα της τιμωρίας αλλά με το γεγονός ότι πραγματοποιήθηκε μια σύλληψη.

Ο Zo Andriamifidisoa (συντάκτης του Global Voices Lingua της Μαδαγασκάρης) έγραψε στο Facebook:

Manahy mafy aho fa kinendry hamerana ny media sosialy iny tsaho iny!

Με ανησυχεί το γεγονός η φήμη να ήταν ένας στοχευμένος τρόπος για να περιοριστούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Υποψίες για πιθανή λογοκρισία υπογραμμίζουν τη δυσπιστία και την απογοήτευση κάποιων πολιτών της Μαδαγασκάρης προς την κυβέρνηση. Συμμερίζεται επίσης την ευρύτερη ανησυχία για την ελευθερία του λόγου στο διαδίκτυο στο πλαίσιο μιας κρίσης “ψευδών ειδήσεων” που έγινε παγκόσμια — από τη Μαδαγασκάρη και την Ινδία, στο Μπαχρέιν και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η παραπληροφόρηση μπορεί να έχει αληθινές συνέπειες, ειδικά όταν κοινοποιείται ευρέως στο διαδίκτυο. Αλλά δεν είναι κάθε παραπληροφόρηση η ίδια — η πρόθεση του ομιλητή, το πλαίσιο στο οποίο κοινοποιήθηκε η ανάρτηση και οι πραγματικές συνέπειες που μπορεί να προκαλέσει μια ψευδής πληροφορία πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη.

Το Κέντρο Ερευνών Pew (Pew Research Center) συμβουλεύτηκε ειδικούς σχετικά με το μέλλον των διαδικτυακών αλληλεπιδράσεων οι οποίοι προειδοποιούν ότι η εποπτεία έχει το κόστος της, τονίζοντας τη λεπτή ισορροπία μεταξύ της αντιμετώπισης της ηλεκτρονικής βίας, της ρητορικής μίσους και των “ψευδών ειδήσεων” και της προστασίας της ελευθερίας του λόγου και της πρόσβασης στην πληροφόρηση.

Αυτό το γεγονός στην Ambanidia συμβαίνει εν μέσω μιας αυξανόμενης τάσης μεταξύ των κυβερνήσεων να λογοκρίνουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή να απενεργοποιούν το διαδίκτυο σε μια προσπάθεια που, όπως λένε, έχει σκοπό να μειώσει την παραπληροφόρηση. Στην Αφρική συγκεκριμένα, η λογοκρισία και οι παύσεις λειτουργίας γίνονται πιο συνηθισμένες κατά τις εκλογικές περιόδους, με την Γκαμπόν και την Γκάμπια να συνιστούν τα πιο πρόσφατα παραδείγματα. Αυτές οι παύσεις λειτουργίας μπορεί να αποτρέπουν τις ψευδείς ειδήσεις αλλά αποτρέπουν επίσης και τους πολίτες από το να αλληλεπιδρούν και να έχουν πρόσβαση σε νέα και πληροφορίες γύρω από τους υποψήφιους. Είναι επίσης γνωστό ότι οι παύσεις λειτουργίας παρακωλύουν τις προσπάθειες των υποψηφίων της αντιπολίτευσης να συγκεντρώσουν στήριξη στις τελευταίες μέρες ή ώρες πριν από μια ψηφοφορία.

Αυτή η τάση είναι στο μυαλό των πολιτών της Μαδαγασκάρης, με τις προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές να είναι προγραμματισμένες για το 2018. Καθώς η διαδικασία εκτυλίσσεται, οι υποστηρικτές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα παρακολουθούν από κοντά το πώς χειρίζεται η τωρινή κυβέρνηση τις προκλήσεις σχετικά με την παραπληροφόρηση, την ελευθερία του λόγου και το διαδικτυακό απόρρητο. Θα πάρει η κυβέρνηση επιπλέον μέτρα για την αποφυγή ή την τιμωρία των δημοφιλών “ψευδών ειδήσεων”; Ο χρόνος θα δείξει εάν η Μαδαγασκάρη θα συμμετέχει στην τάση της παύσης λειτουργίας για να ελέγχει την πρόσβαση σε πληροφορίες κατά τις εκλογικές περιόδους.

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.