Το να κοροϊδεύεις δικτάτορες θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα ταμπού, το οποίο περιορίζει την ελευθερία της έκφρασης και θέτει σε κίνδυνο τις ζωές γελοιογράφων ανεξαρτήτως τόπου και χρόνου. Δεν αποτελούν εξαίρεση οι Σύριοι γελοιογράφοι, οι οποίοι έχουν υποφέρει βασανιστήρια, επιθέσεις από φιλοκαθεστωτικούς, ενώ ακόμη και δολοφονήθηκαν, επειδή τόλμησαν να υψώσουν τη φωνή τους. Κι όμως, οι γελοιογραφίες που σχεδίασαν αντικατοπτρίζουν τις ζωές εκατομμυρίων Σύριων και Αράβων και έχουν βρει το διαδικτυακό τους μονοπάτι στα τελευταία χρόνια εξεγέρσεων ενάντια στο καθεστώς του Σύριου Προέδρου Μπασάρ Αλ Άσαντ, χάρη στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Οι ενέργειες του Άσαντ ενάντια στο λαό του έχουν εμπνεύσει Άραβες και ξένους γελοιογράφους, οι οποίοι έχουν πλημμυρίσει με χιλιάδες σκίτσα τις έντυπες, ψηφιακές και κοινωνικές πύλες δικτύωσης. Στο άρθρο αυτό, παρουσιάζουμε το έργο έξι Σύριων καλλιτεχνών, χωρίς συγκεκριμένη σειρά, οι οποίοι τόλμησαν να μιλήσουν ανοιχτά.
Για να μην ξεχνάμε, πρέπει να αναφέρουμε δυο Σύριους καλλιτέχνες, οι οποίοι υπέφεραν περισσότερο: τον Ali Farzat, διεθνώς βραβευμένο καλλιτέχνη, ο οποίος ξυλοκοπήθηκε, επειδή κορόιδεψε τον Άσαντ κατά τις πρώτες ημέρες της Συριακής Επανάστασης, και τον Akram Ruslan, ο οποίος συνελήφθη και φέρεται να δολοφονήθηκε για τον ίδιο λόγο.
1. Hussam Sara
Είναι ένας από τους πρώιμους ακτιβιστές της επανάστασης και δημοσιεύει τα σχέδιά του στη σελίδα του στο Facebook. Έχει δουλέψει για αρκετές αραβικές εφημερίδες στο Μπαχρέιν. Είναι γιος του Fayez Sara, ηγέτη της αντιπολίτευσης και αδελφός του Wisam Sarah, ενός μάρτυρα ειρηνιστή ακτιβιστή, ο οποίος βασανίστηκε μέχρι θανάτου στις φυλακές του Άσαντ τον Φεβρουάριο του 2014.
2. Kamiran Shemdin
Γεννημένος στο al-Qamishli το 1974, ο Kamiran Shemdin δημοσίευσε τις γελοιογραφίες του στην ιστοσελίδα του Aljazeera και στο περιοδικό Ge P στο ιρακινό Κουρδιστάν. Σε συνέντευξή του στο SyriaUntold, είπε: “Η θέα των χιλιάδων Συρίων που κατεβαίνουν σε πορείες χωρίς φόβο και ζητούν την πτώση του καθεστώτος μου έδωσε ένα αίσθημα παρηγοριάς και ελευθερίας. Παρά την εξορία μου, ήμουν κομμάτι τους με όλα τα συναισθήματά μου”.
3. Amer M. Zughbi
Ο Amer εργάστηκε σε πολλές αραβικές εφημερίδες και εργάζεται επί του παρόντος στην εφημερίδα Albayan στην εφημερίδα των ΗΑΕ και δημοσιεύει το έργο του στην ιστοσελίδα AlJazeera. Κέρδισε το Βραβείο Αραβικής Δημοσιογραφίας για τον καλύτερο γελοιογράφο στις αραβικές εφημερίδες και εκδόσεις τρεις φορές, το 2007, το 2009 και το 2013.
4. Firas Bachi
Γεννημένος το 1979 στη Δαμασκό, ο Firas Bachi είναι κάτοχος B.A. στα Οικονομικά, αλλά εξακολουθεί να είναι ερωτευμένος με την τέχνη και το σχέδιο. Είναι γελοιογράφος, σκιτσογράφος και διαχειριστής καλλιτεχνικής διαφήμισης. Στη σελίδα του στο Facebook περιγράφει τις γελοιογραφίες του ως “ενάντια σε όλες τις μορφές δικτατορικής πολιτικής, την ανθρώπινη αδικία, την καταπίεση και την καταστολή, τον ρατσισμό και τις διακρίσεις. Γελοιογραφίες που σκοπεύουν να εκθέσουν τις ασαφείς σκηνές σε έναν κόσμο αδικίας όπου η παράδοση ξαφνικά έγινε συνήθεια και η στήριξη των άδικων έγινε λατρεία”. Περισσότερα έργα του βρίσκονται στο FirasBachi.com,
5. Ahmad Jalal
Θυμάστε τους διαβόητους ανθρώπους του “Liberated Kafranbel” που κρατούν διαφημιστικά πανό για γελοιογραφίες; Ο Ahmed είναι πίσω από αυτούς. Το χόμπι του πριν την επανάσταση τον μετέτρεψε σε “Cartoonist Kafranbel”. Εργάζεται μέσα σε μια ομάδα νέων γεμάτους ειρωνικό πνεύμα και δημιουργικότητα στο χωριό τους στην ύπαιθρο της Ιντλίμπ της Συρίας.
6. Saad Hajo
Γεννημένος στη Δαμασκό το 1968, ο Saad Hajo αποφοίτησε από τη Σχολή Καλών Τεχνών. Εργάζεται στις εφημερίδες “An-Nahar” και “Al-Safir” στη Βηρυτό του Λιβάνου. Έχει πολλά δημοσιευμένα βιβλία, ένα από τα οποία έχει τίτλο “بلاد العنف أوطاني” (Οι χώρες της βίας είναι η πατρίδα μου). Είναι ο νικητής του βραβείου χιούμορ “Gabrovo Carton” το 2005 στη Βουλγαρία.