Μια πρόκληση για τους γονείς που μεγαλώνουν τα παιδιά σε περιόδους κοινωνικής και πολιτικής αναταραχής είναι πώς να τους μιλήσουν για θέματα που επηρεάζουν την κοινωνία τους και ενδεχομένως τη ζωή τους χωρίς να επιβαρύνονται με τις ευθύνες των ενηλίκων. Μια λύση είναι η απομόνωση, όπως προτείνει ο Ρομπέρτο Μπενίνι στη σκοτεινή κωμωδία του “Η ζωή είναι ωραία“. Ένα άλλο είναι να τους εκπαιδεύσουν χρησιμοποιώντας περιεχόμενο με το οποίο μπορούν να σχετίζονται. Εδώ είναι αρκετά κλασικά κινούμενα σχέδια που μπορούν να είναι χρήσιμα, ειδικά αν συνοδεύονται από συνομιλίες κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης αλλά και μετά.

Η άνοδος και η πτώση του φασισμού: Βασιλιάς Στρουμφ

Στο “Βασιλιά Στρουμφ”, τα Στρουμφάκια διαφωνούν στο ποιος θα είναι υπεύθυνος κατά τη διάρκεια της απουσίας του Μπαμπαστρούμφ. Ένας από αυτούς παίρνει δύναμη και, μέσα από την κολακεία και τις κενές υποσχέσεις, εφαρμόζει ένα αυταρχικό καθεστώς. Ως αποτέλεσμα, αντί να φροντίζουν τα πραγματικά προβλήματα (το διαρρηγμένο φράγμα, για παράδειγμα) τα Στρουμφάκια αναγκάζονται να χτίσουν ένα μεγάλο ανάκτορο για τον νέο ηγέτη τους. Το καθεστώς επιτίθεται στην ελευθερία της έκφρασης, βάζοντας τον χιουμορίστα Χαχανούλη στη φυλακή. Μια μικρή ομάδα από αντιφρονούντα Στρουμφάκια ξεκινούν ένα κίνημα αντίστασης πριν να εξοριστούν και η κατάσταση κλιμακώνεται σε πλήρη εμφύλια σύγκρουση.

Όπως και με άλλα κινούμενα σχέδια των Στρουμφ από τη δεκαετία του '80, αυτό είναι μόνο μια προσέγγιση ενός εξαιρετικού comic book που το προέβλεψε παρά δύο δεκαετίες. Το comic book ασχολείται με πρόσθετα θέματα, που μπορεί να είναι γνωστά στους οπαδούς ορισμένων πρόσφατων προεκλογικών εκστρατειών.

Σε αντίθεση με το κινούμενο σχέδιο που ο Σπιρτούλης αποκτά δύναμη, το Στρουμφάκι που μπαίνει επικεφαλής στο βιβλίο είναι ένα ανώνυμο, πονηρό και λαϊκίστικο Στρουμφάκι, το οποίο ανακαλύπτει ότι κάποιος μπορεί να αποκτήσει δύναμη λέγοντας στους άλλους τι θέλουν να ακούσουν.

Η σύνδεση με τον φασισμό είναι πολύ πιο σαφής στην έκδοση στην ολλανδική γλώσσα με τίτλο De Smurführer, ή ο Στρουμφύρερ.

Δυσπιστία, παράνοια, επιτήρηση

Αυτοκράτορες υπέροχα κυκλωμένοι από κόλακες. Οι «ανεξετάστως συμφωνούντες» που τους κολακεύουν ταυτόχρονα και τους εξαπατούν στο να πιστεύουν ότι αποδίδουν καλά στο ρόλο τους. Αυτή η «πίστη» υπερισχύει της αρμοδιότητας και αυτοί οι ηγέτες με τη σειρά τους αφαιρούν τους δημόσιους υπαλλήλους που αναφέρουν δυσάρεστες ειδήσεις αυτού του τύπου που επηρεάζουν την εικόνα τους.

Οι απόλυτοι μονάρχες σπέρνουν επίσης θεωρίες συνωμοσίας και πανικό για να παραμείνουν στην εξουσία. Επειδή η δύναμη τους βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε διαφορετικά είδη εξαπάτησης, δυσπιστούν σε όλους τους γύρω τους και θέτουν τους πολιτικούς αντιπάλους και τους πιστούς ακόλουθους σε επιτήρηση.

Ένα αρχέτυπο αυτού του είδους συμπεριφοράς είναι ο μηχανορράφος, παρανοϊκός και οραματιστής Iζνογκούντ, ο οποίος είναι ο επώνυμος ήρωας μιας γαλλικής σειράς κόμικς, που αργότερα μετατράπηκε σε κινούμενο σχέδιο για την τηλεόραση.

Μεγάλη αναδόμηση, αναδόμηση για να αναμορφώσετε μυαλά

Με την πάροδο του χρόνου, οι δικτάτορες γίνονται τόσο απομακρυσμένοι από την πραγματικότητα, που αρχίζουν να πιστεύουν στην δική τους προπαγάνδα. Η αποσύνδεση μεταξύ των επιθυμιών τους και του πραγματικού κόσμου περιστασιακά τους αναγκάζει να αλλάξουν όχι μόνο το «λογισμικό» της κοινωνίας (με τον έλεγχο της ομιλίας και της σκέψης), αλλά και να επαναπροσδιορίσουν το «υλικό» του (εφαρμόζοντας πολιτικές που επηρεάζουν άμεσα τα ανθρώπινα σώματα ή αλλάζουν δραματικά το φυσικό περιβάλλον).

Στο “Βασιλιά Σμουρφ”, αφού ο ηγεμόνας έχει χτίσει το μεγάλο παλάτι του, χτίζει έναν τοίχο γύρω από το χωριό, προκειμένου να κρατήσει τους ανεπιθύμητους έξω και τους άλλους μέσα.

Στο “Out of Scale” (1951) ο Ντόναλντ Ντακ παθαίνει αυτή τη στερεότυπη αυταρχική εμμονή με την κατασκευή μιας περαιτέρω κατάστασης, οικοδομώντας μια νέα πόλη μοντέλο σε ένα ακίνητο που έχει αποκτήσει, συναρμολογώντας μικρά σπίτια στο γκαζόν και «φυτεύοντας» ψεύτικα δέντρα στη θέση των πραγματικών.

Καθώς θέλει τον πλήρη έλεγχο της επικράτειας που ισχυρίζεται ως δική του, προσπαθεί να εξοντώσει τους ιθαγενείς σκίουρους, που ζουν σε ένα από τα δέντρα της ιδιοκτησίας. Αλλά οι σκίουροι αντιστεκόμενοι σταθερά, στα διαρκή κοινωνιολογικά πειράματα του Ντόναλντ, προκειμένου να εξασφαλίσουν μια θέση στον “κόσμο” του. Στο τέλος καταφέρνουν να πάρουν το δέντρο τους πίσω. Το ηθικό της ιστορίας; Η αποφασιστική αντίσταση προκαλεί συμβιβασμό!

Ελευθερία έκφρασης και δημοσιογραφίας

Στην εποχή των πλαστών ειδήσεων και της εμβάθυνσης των επιθέσεων κατά της ελευθερίας του λόγου σε ολόκληρο τον κόσμο, η παλιομοδίτικη δέσμευση στην αλήθεια του εκδότη και δημοσιογράφου Horace Greeley και της “The Daily Star” είναι ενθαρρυντική.

Αυτό το κλασικό ήταν ένα κόμικ του Λούκι Λουκ που κυκλοφόρησε το 1983, πριν γίνει κινούμενο κινούμενο σχέδιο.

Ενώ η ιστορία είναι πλασματική, ο Greeley βασίζεται στον πραγματικό ιδρυτή της New-York Tribune με το ίδιο όνομα, ο οποίος, ειρωνικά, έπαιξε επίσης βασικό ρόλο στην ίδρυση του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.

Σε αυτό το επεισόδιο ο Greeley δίνει μάχη με ένα συνονθύλευμα από εξέχοντες επιχειρηματίες, που αντιδρούν θυμωμένα σε αυτόν που έγραψε για τα γεγονότα για τις αμφιλεγόμενες επιχειρηματικές τους πρακτικές.

Όταν εξαντληθούν τα χρήματα: Φόροι και δικτάτορες

Οι δικτατορίες είναι συνήθως δαπανηρές, καθώς τα δημόσια κονδύλια δαπανώνται για σπατάλη έργων και απορροφώνται από τη «νομιμοποιημένη» διαφθορά.

Εκτός αν συνδέονται με τεράστιους φυσικούς πόρους (για παράδειγμα πετρέλαιο), αυτές οι οικονομίες δεν είναι βιώσιμες. Όταν αρχίζουν να θρυμματίζονται, καταφεύγουν σε δάνεια από εγχώριες και όχι ξένες τράπεζες και αυξάνουν τους φόρους και άλλες υποχρεωτικές πληρωμές. Η τελική φάση είναι εγκληματική δραστηριότητα που έχει εγκριθεί από το κράτος. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει πράξεις βίας προς τους πολίτες προκειμένου να κατασχέσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία, να αποβάλουν τις εθνοτικές και θρησκευτικές μειονότητες και τους πολιτικούς αντιπάλους ή να ξεκινήσουν κατακτητικούς πολέμους.

Πολλές από αυτές τις τακτικές εμφανίζονται στο κλασικό κινούμενο σχέδιο της Disney Ρομπέν των Δασών (1973), όπου ο δειλός, προληπτικός και κακομαθημένος πρίγκιπας Ιωάννης ανέλαβε την κυβέρνηση και παρενοχλεί τον πληθυσμό με αυθαίρετους φόρους και πρόστιμα. Η φορολογία αφορά κυρίως τους φτωχούς, οι οποίοι καταστέλλονται από τις μεσαιωνικές εκδοχές της αστυνομίας και του δικαστικού σώματος. Μόνο οι γενναίοι διαφωνούντες Ρομπέν των Δασών και Λιτλ Τζον, υποστηριζόμενοι από ένα πυρήνα συνεργατών, λαμβάνουν θέση εναντίον αυτού του απόλυτου άρχοντα.

Κρατική σύλληψη και διέξοδος

Στο κόμικ του 1958 Lucky Luke versus Joss Jamon, Μια ομάδα «δημοκρατικά εκλεγμένων» κακοποιών ικανών να χειραγωγούν μέσα ενημέρωσης καταφέρνει να αναλάβει μια κοινότητα και να καταδιώξει τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που ζουν εκεί. Στην πραγματικότητα επιτυγχάνουν κρατική δέσμευση, μια κατάσταση στην οποία οι κρατικοί θεσμοί, συμπεριλαμβανομένης της δικαστικής εξουσίας, υποτάχθηκαν σε μια μαφία. Το κόμικ προσφέρει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο εμφανίζεται αυτή η μορφή πολιτικής διαφθοράς – υποστηρίζοντας την εμπλοκή των πολιτών ως τον τρόπο επίλυσης του προβλήματος – αλλά το κινούμενο σχέδιο καταφέρνει επίσης να διαδώσει το βασικό νόημα.