Πείραμα στο Γκουτζαράτ της Ινδίας: Πώς υποτίθεται πρέπει να κάθονται, να περπατάνε και να χορεύουν αγόρια και κορίτσια;

Εικόνα μέσω Wikimedia Commons από τον Will Humprey. Παιδιά που παίρνυν γλυκά, Sri Ram Ashram, περιοχή Shyampur, Ινδία. CC BY-SA 3.0

Αυτό το δημοσίευμα γράφτηκε από την Madhura Chakraborty και πρωτοεμφανίστηκε στο Video Volunteers, έναν βραβευμένο δημοσιογραφικό οργανισμό με βάση την Ινδία. Μία τροποποιημένη έκδοση δημοσιεύεται παρακάτω ως μέρος μίας συμφωνίας κοινής χρήσης περιεχομένου.

Τα αγόρια δεν κλαίνε. Κάθεσαι σαν κορίτσι. Κούκλες για τα κορίτσια, τουβλάκια για τα αγόρια. Αυτές είναι φαινομενικά αβλαβείς παροιμίες που πέρασαν από γενιά σε γενιά. Αλλά είναι πραγματικά τόσο αθώα ή έχουν ένα καλά κρυμμένο νόημα;

Δεν είναι μόνο ότι τα κορίτσια υποτίθεται ότι φορούν ροζ. Θα πρέπει επίσης να παίζουν με ηλεκτρικές σκούπες και να μάθουν να έχουν χνουδωτά ζωάκια για αγκαλίτσα. Τα αγόρια, από την άλλη πλευρά, υποτίθεται ότι φορούν μπλε και έχουν δύσκολες περιπέτειες.

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μαθαίνουν ποτέ να αμφισβητούν αυτά τα άκαμπτα δυαδικά συστήματα και καταλήγουν να τα αναπαράγουν σε κάθε πτυχή της ζωής τους. Όταν ένα μικρό κορίτσι παίρνει μία ηλεκτρική σκούπα-παιχνίδι και ένα μικρό αγόρι παίρνει μία μπλούζα με το λογότυπο της NASA, οι άνθρωποι τους λένε τι περιμένουν από αυτούς: το κορίτσι να γίνει νοικοκυρά και το αγόρι να φιλοδοξεί να γίνει αστροναύτης.

Αυτό δεν είναι απλά μία διαφορά στους ρόλους – είναι μία ιεραρχική διαφορά. Δεν υπάρχει αμφιβολία στο μυαλό των ανθρώπων ότι ένας αστροναύτης είναι πιο δύσκολο να συγκριθεί με κάποιον που μπορεί να καθαρίσει ένα σπίτι.

Η κοινοτική ανταποκρίτρια Daxaben Punjabhai από το Ινδικό κρατίδιο Γκουτζαράτ πήγε σε μία αγροτική περιοχή για να διερευνήσει πώς τα παιδιά σχετίζονται με τα στερεότυπα φύλου που απορροφώνται από τις οικογένειες και τα περίχωρά τους. Παρόλο που το Γκουτζαράτ είναι ένα οικονομικά ανεπτυγμένο κρατίδιο, έχει χαμηλή κατάταξη στους δείκτες κοινωνικής ισότητας. Τους ζήτησε να δουν πώς τα κορίτσια και τα αγόρια ενεργούν σε διάφορες καταστάσεις: πώς τα αγόρια κλαίνε, γελούν, κάθονται, στέκονται, περπατούν και χορεύουν; Και πώς κάνουν τα κορίτσια το ίδιο; Οι απαντήσεις τους δεν είναι τόσο ομοιόμορφες όπως θα περίμενε κανείς, όπως φαίνεται στο παρακάτω βίντεο


Μερικές φορές η διαφορά μεταξύ των φύλων περιορίζεται μόνο στην ενδυμασία: τα αγόρια φόρεσαν ένα dupatta (πέπλο) για να δείξουν ότι υποδύονται τώρα θηλυκό ρόλο. Τα κορίτσια φόρεσαν γυαλιά ηλίου και καπέλο όταν υποδύονταν αρσενικούς ρόλους.

Ωστόσο, υπάρχει μία σαφής διαφορά μεταξύ των δύο φύλων, όταν τους ζητείται να δείξουν τη διαφορά όταν κάθονται, όταν στέκονται όρθιοι, στο περπάτημα και στο χορό, ενώ κλαίνε και γελάνε με κάπως παρόμοιο τρόπο. Τόσο τα αγόρια όσο και τα κορίτσια πιστεύουν ότι όταν κάθονται τα κορίτσια, το κάνουν σε στάσεις που είναι σαφώς “θηλυκές”: ένα χέρι στο μάγουλο, αρχικά διπλωμένα πόδια. Όταν κάθονται τα αγόρια, υπάρχει μία περιστασιακή αρρενωπότητα που ακτινοβολεί από αυτά: τα χέρια περνούν πέρα από το στήθος, ή τα πόδια απλώνονται άνετα.

Όταν τους ζητήθηκε να μιμηθούν πώς κάθονται τα αγόρια, και οι δύο αγόρια και κορίτσια, υιοθέτησαν εξουσιαστικές στάσεις.

Τα κορίτσια υποτίθεται ότι είναι σαν να είναι στη πασαρέλα όταν περπατούν. Τα αγόρια έχουν ένα σαφές αλαζονικό ύφος, σηκωμένους γιακάδες και συχνά φορούν γυαλιά (προφανώς).

Τα στερεότυπα υπαγορεύουν ότι τα κορίτσια υποτίθεται ότι θα περπατούν σαν να βρίσκονται στη πασαρέλα.

Η πιο σημαντική διαφορά είναι ο τρόπος με τον οποίο τα αγόρια και τα κορίτσια θεωρείται ότι χορεύουν. Τα κορίτσια είναι σεμνότυφα, χρησιμοποιώντας ως επί το πλείστον ένα πέπλο, και οι χορευτικές κινήσεις τους περιορίζονται στις κινήσεις των χεριών και στα κουνήματα των γοφών.

Τα κορίτσια, από την άλλη πλευρά, πιστεύουν ότι τα αγόρια, εκτελούν μόνο το είδος χορού bhangra από το κρατίδιο Παντζάμπ – ασυγκράτητα και με μία επίδειξη χαρούμενης ευφορίας. Τα ίδια τα αγόρια πιστεύουν ότι οι χορευτικές κινήσεις τους πρέπει να δείχνουν πόσο είναι ικανοί σωματικά – κάνουν φιγούρες και περίπλοκες κινήσεις.

Σύμφωνα με το μικρό κορίτσι, έτσι χορεύουν τα αγόρια.

Τα κορίτσια κουνάνε τον πισινούλη τους, σύμφωνα με αυτό το αγόρι.

Ενώ είναι διασκεδαστικό να τους παρακολουθείς να χορεύουν με τόσο ενθουσιασμό, το βίντεο υπογραμμίζει την ιεραρχία που είναι εγγενής στους πατριαρχικούς ρόλους των φύλων. Τα κορίτσια χορεύουν χωρίς αναστολή όταν μιμούνται τα αγόρια. Έτσι δεν είναι σαν να είναι ανίκανα, ή λιγότερο εξειδικευμένα, ή να το απολαμβάνουν λιγότερο. Αλλά κάτι τους επιβάλλει περιορισμό – ο πατριαρχικός τρόπος ζωής τους.

Κάποιοι μπορεί να μπουν στον πειρασμό να υποστηρίξουν ότι τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα για τα κορίτσια σε ένα αστικό ή μεγαλοαστικό περιβάλλον. Αλλά είναι πραγματικά έτσι; Η Radhika, η οποία εργάζεται στο γραφείο των Video Volunteers στην Γκόα, υπενθυμίζει ότι έπρεπε να καθιερώσει τη θηλυκότητά της ως παιδί:

Είχα κοντά μαλλιά. Έτσι όλα τα παιδιά της γειτονιάς με θεωρούσαν αγόρι. Τους ανταπάντησα επισημαίνοντας τα βαμμένα νύχια μου: πώς θα μπορούσα να είμαι αγόρι αν φορούσα βερνίκι νυχιών;!

Όχι, όμως, κάθε περίπτωση δεν είναι τόσο αβλαβής: τα αγόρια τα μαλώνουν όταν κλαίνε ή όταν ενεργούν “σαν κορίτσι”, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας. Μέσα στους καθορισμένους πατριαρχικούς ρόλους, τα αγόρια δεν πρέπει ποτέ να εκφράζουν τα συναισθήματά τους ή την ευπάθεια τουςσίγουρα, ένα φρικτό πράγμα να καταδικάσεις ένα μικρό παιδί.

Ομοίως, τα κορίτσια ανταμείβονται ότι είναι “χαριτωμένα” ή “όμορφα”. Τα κορίτσια δεν είναι “γενναία”. Είναι “πριγκίπισσες”. Μία μελέτη αποκάλυψε ότι οι γονείς είναι τέσσερις φορές πιο πιθανό να προειδοποιήσουν τις κόρες τους ενάντια σε ατυχήματα κατά την παιδική ηλικία που δεν είναι απειλητικά για τη ζωή αλλά συνεπάγονται επίσκεψη στην αίθουσα έκτακτης ανάγκης από ότι τους γιούς τους.

Όταν τα παιδιά δεν αναγκάζονται να συμμορφώνονται με σταθερά στερεότυπα φύλου, μαθαίνουν να βλέπουν τον κόσμο έξω από τους περιορισμούς του ροζ και του μπλε. Ένα αγόρι που παίζει με ένα σετ κουζίνας μπορεί απλώς να μάθει να βοηθά με τα οικιακά καθήκοντα και όχι όπως απαιτεί ένα διαφημιστικό μήνυμα απορρυπαντικού ρούχων που κηρύττει στους άντρες να μοιράζονται το φορτίοχρησιμοποιώντας περιστασιακά το πλυντήριο.

Όλο και περισσότερες νέες γυναίκες σε όλο τον κόσμο γράφουν, ζωγραφίζουν και δημιουργούν memes για να αμφισβητήσουν και να υπονομεύσουν τις προσδοκίες των παραδοσιακών ρόλων των φύλων. Το κάνουν αυτό με χιούμορ και ενσυναίσθηση, αλλά βιώνουν κακομεταχείριση από τα διαδικτυακά τρολ που καταφεύγουν σε όλο και πιο κακόβουλες επιθέσεις για να “υπερασπιστούν” το αντρικό τους προνόμιο. Το καθήκον μας είναι να μιλάμε και να γράφουμε σχετικά με την πρόκληση των ρόλων των φύλων, έτσι ώστε κάποια μέρα ένα μικρό αγόρι που φοράει μία φούστα και ένα μικρό κορίτσι που παίζει με στρατιωτάκια δεν θα θεωρούνται πλέον ως παρεκκλίσεις.

Οι Video Volunteers είναι το μοναδικό δίκτυο αναφορών της Ινδίας, το οποίο εστιάζεται αποκλειστικά στην παροχή ευρείας κάλυψης από τις φτωχότερες, πιο σκοτεινές περιοχές των μέσων μαζικής ενημέρωσης στην Ινδία.

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.