Η ευρέως διαδεδομένη φωτογραφία που κοινοποίησε αρχικά στρατιώτης της Χεζμπολάχ γράφει: “Από την Juroud Arsal, χαιρετίζω κάθε γυναίκα που δεν χρησιμοποιεί τη φωτογραφία της ως εικόνα προφίλ στο Facebook. Πηγή: Diana Moukalled. [1]
Στις αρχές Σεπτεμβρίου του 2017, έγινε viral ένα κομμάτι χαρτί με ένα ισχυρό μήνυμα απευθυνόμενο εναντίον γυναικών από ομάδα μαχητών της Χεζμπολάχ στην Juroud Arsal στον Ανατολικό Λίβανο.
Το μήνυμα, το οποίο εξυμνεί “κάθε γυναίκα που δεν χρησιμοποιεί τη φωτογραφία της ως εικόνα προφίλ στο Facebook”, αναδείχθηκε, καθώς εξελίσσονταν οι μάχες μεταξύ Χεζμπολάχ, της υποστηριζόμενης από το Ιράν σιϊτικής πολιτοφυλακής και του Συριακού σουνιτικού μετώπου της Αλ-Νούσρα (επίσημα πρώην παρακλάδι της Αλ Κάιντα) στην περιοχή στα σύνορα Συρίας-Λιβάνου.
Αυτό ακολουθεί ένα ευρέως κυκλοφορούμενο βίντεο του Sami Khadra, ενός διάσημου σιίτη Λιβανέζου κληρικού, ο οποίος ζητά από τις γυναίκες να αντικαταστήσουν τις φωτογραφίες τους στο Facebook, θεωρούμενες ως ακατάλληλες και βλάσφημες, με εικόνες “δένδρων” και στίχων από το Κοράνι.
Το βίντεο δέχτηκε επίθεση από χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και ακτιβιστές των δικαιωμάτων των γυναικών, πυροδοτώντας μια καταιγίδα σαρκαστικών σχολίων, αλλά και κάποια υποστήριξη.
Μία γυναίκα απάντησε “να βάλεις εσύ δέντρο”, ενώ μια άλλη γυναίκα δημοσίευσε μια φωτογραφία της δίπλα σε δέντρα λέγοντας “Προσπάθησα να βρω μια φωτογραφία με πολλά δέντρα”. Ένας άνδρας, ωστόσο, είπε ότι τα λόγια του κληρικού είναι “όμορφα και αντιπροσωπεύουν την αληθινή ισλαμική σκέψη”.
Η Badia Hani Fahs, συντάκτρια της εφημερίδας An-Nahar του Λιβάνου και κόρη του φημισμένου εκλιπόντος σιίτη κληρικού κατά της Χεζμπολάχ Hani Fahs, έγραψε μια ανάρτηση στο Facebook ενάντια στα σχόλια του Sami Khadra:
Χρησιμοποιήστε ένα δέντρο αντί της φωτογραφίας σας … Ένα κομμάτι ξύλο, ένα τραπέζι… Χρησιμοποιήστε μια εικόνα ενός πιθήκου, ένα θηλυκό σκυλί ή μια φοράδα…Να καταραστεί ο Αλλάχ τα κούφια τους τουρμπάνια!
Lebanese journalist and filmmaker Diana Moukalled mocked the picture of Hezbollah fighters in a tweet, poking fun at their claims of liberating women from’ takfiri’ (infidel in Arabic) while aping their conduct.
Η Λιβανέζα δημοσιογράφος και σκηνοθέτης Diana Moukalled χλεύασε την εικόνα των αγωνιστών της Χεζμπολάχ σε ένα tweet, διασκεδάζοντας τους ισχυρισμούς τους για απελευθέρωση των γυναικών από τους «takfiri» (“άπιστοι” στα αραβικά), κοροϊδεύοντας παράλληλα τη συμπεριφορά τους.
من جرود عرسال دعوة للنساء بان لا يضعن صورهن عفايسبوك .. بس اهم شي انو حزب الله انقذنا من التكفيريين اللي بيسبوا النساء #كذبك_هز_الدني [2] https://t.co/JoMrK1UYhr [3]
— diana moukalled (@dianamoukalled) July 28, 2017 [1]
Από την Juroud Arsal ένα κάλεσμα προς τις γυναίκες να μην δημοσιεύουν τις φωτογραφίες τους στο Facebook … [Είναι γελοίο ότι] είναι οι ίδιοι άνθρωποι που ισχυρίζονται ότι μας σώζουν εμάς τις γυναίκες από takfiris που παίρνουν γυναίκες ως sabaya (γυναίκες αιχμάλωτες στον πόλεμο).
Οι μαχητές πάνω στη θέρμη της μάχης με αρκετό χρόνο να εξετάσουν τις συνήθειες των γυναικών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φαινόταν ένα τόσο υπερβολικό και ειρωνικό πλαίσιο, που οι επικριτές έκαναν συγκρίσεις με το Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ και τη Συρία (ISIS) και άλλες εξτρεμιστικές ομάδες. Πολλοί άλλοι παραδέχτηκαν τη συμμαχία της ομάδας των σιιτών με το καθεστώς της Συρίας, το οποίο από καιρό καυχιέται για την κοσμικότητά του.
Ελέγχοντας τις γυναίκες μέσω στοχευμένων μηνυμάτων
Στην επαρχία Ιντλίμπ, ένα ζωγραφισμένο σύνθημα με τίτλο “Η γυναίκα είναι Awra” έγινε διάσημο το 2015.
Το “Awra” αναφέρεται στα μέρη του σώματος μιας γυναίκας που πρέπει να καλύπτονται σύμφωνα με τον ισλαμικό νόμο. Το σύνθημα, που παράγεται από μια ομάδα που συνδέεται με το Μέτωπο Αλ Νούσρα, υποδηλώνει ότι όλο το σώμα μιας γυναίκας πρέπει να καλύπτεται. Ο Raseef22 το μετέφρασε [4] ως «Οι γυναίκες πρέπει να καλύπτονται από την κορυφή ως τα νύχια».
“Η γυναίκα είναι Awra” κι από κάτω “Ιντλίμπ, Θρησκευτική Αποστολή και Προσφορά”. Πηγή: Raseef22 [4].
Τόσο το Ισλαμικό Κράτος όσο και η Αλ Νούσρα επιβάλλουν αυστηρούς κώδικες ενδυμασίας στις γυναίκες βάσει μιας άκαμπτης ερμηνείας του νόμου της Σαρία. Οι υποστηρικτές ισχυρίζονται ότι ο κώδικας προορίζεται να «προστατεύσει» τις γυναίκες ως «κοσμήματα» και «κρυφά μαργαριτάρια».
Ο ισχυρισμός αυτός, ωστόσο, θεωρείται απόλυτη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από όλες τις μεγάλες οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και από το άρθρο 1 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.
Τον Ιούνιο του 2017, το ανεξάρτητο συριακό ειδησεογραφικό Enab Baladi σχολίασε [5]:
Παρά τη διάδοση μεγάλου αριθμού οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών που αφιερώθηκε στην υποστήριξη του ρόλου των γυναικών και την ενίσχυση της συμμετοχής τους και της θέσης τους στην κοινωνία σε περιοχές αντιπολίτευσης, ο ρόλος των γυναικών στο συριακό χώρο εργασίας δεν σημείωσε αξιοσημείωτη πρόοδο, αλλά στην πραγματικότητα είδε σχετική κάμψη.
Ομάδες όπως η Χεζμπολάχ, η Αλ-Νούσρα και το Ισλαμικό Κράτος, όλοι οι εμπλεκόμενοι στον τρέχοντα Συριακό Πόλεμο, έχουν προωθήσει με συνέπεια διακρίσεις κατά των γυναικών. Αυτές οι ομάδες προωθούν πολιτικές, που αντιμετωπίζουν τις γυναίκες ως κατώτερες και περιορίζουν τα βασικά τους δικαιώματα, όπως τη μετακίνηση, την ενδυμασία και τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Η μη συμμόρφωση φέρει σοβαρές συνέπειες: [6] οι πιο ήπιες είναι οι κοινωνικές και θρησκευτικές διαπομπεύσεις, ενώ οι σκληρότερες ισοδυναμούν με μαστιγώματα και πρόστιμα.
Οι ακτιβιστές των δικαιωμάτων των γυναικών αγωνίζονται να παραμείνουν αισιόδοξοι
Το 2015, βίντεο που έκοβαν την ανάσα έδειχναν ενθουσιώδεις Σύριες να σκίζουν τα ισλαμικά τους ρούχα διαφεύγοντας από διωγμούς του Ισλαμικού Κράτους, μια δημόσια έκρηξη έκστασης που τράβηξε την προσοχή του κόσμου:
Ενώ μερικές Σύριες γιόρτασαν την απελευθέρωση από τις περιοχές που ελέγχονται από το Ισλαμικό Κράτος, η εμφάνιση νέων μηνυμάτων που απευθύνονται σε γυναίκες προκαλεί απαισιοδοξία μεταξύ των γυναικών και των ακτιβιστών δικαιωμάτων των γυναικών, που ανησυχούν για το μέλλον τους υπό οποιεσδήποτε αντιμαχόμενες ομάδες.
Πριν από πέντε χρόνια, τέσσερις Σύριες ντυμένες με νυφικά πραγματοποίησαν μια ειρηνική πορεία [7] στην καρδιά της Δαμασκού για να ζητήσουν ευρύτερες ελευθερίες και να τερματίσουν τις στρατιωτικές επιχειρήσεις. Ωστόσο, σήμερα πολλές Σύριες εξακολουθούν να αγωνίζονται με τις Αρχές για να εξασφαλίσουν τα πιο βασικά ανθρώπινα δικαιώματά τους.
Όπως ανέφερε [8] η Liesl Gerntholtz, διευθύντρια των δικαιωμάτων των γυναικών στο Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων:
Εξτρεμιστικές ομάδες όπως το Ισλαμικό Κράτος και η αλ-Νούσρα υπονομεύουν τις ελευθερίες που απολάμβαναν οι γυναίκες και τα κορίτσια της Συρίας, που αποτελούσαν μακροχρόνια δύναμη της συριακής κοινωνίας. […] Τι είδους νίκη υπόσχονται αυτές οι ομάδες για τις γυναίκες και τα κορίτσια που βλέπουν να χάνουν τα δικαιώματά τους;
Τυχόν ελπίδα που προκάλεσαν οι φιλοδημοκρατικές διαδηλώσεις έχει μειωθεί, καθιστώντας δύσκολη τη βελτίωση της κατάστασης για τις γυναίκες της Συρίας. Τα πολιτικά κόμματα, των οποίων η ημερήσια διάταξη αγνοεί τα δικαιώματα των γυναικών, έχουν καταλάβει τον έλεγχο του αόριστου μέλλοντος.