Φωτογραφία: Ρixabay, άδεια CC0.
Στις αρχές Σεπτεμβρίου, επιβεβαιώθηκαν περαιτέρω προσπάθειες κατασκοπείας σε ακτιβιστές στο Μεξικό. Ο πρόεδρος των Μεξικανών κατά της Διαφθοράς και της Ατιμωρησίας (MCCI), [1] ενός οργανισμού αφιερωμένου στην ερευνητική δημοσιογραφία, έλαβε πολλά μηνύματα SMS, τα οποία προορίζονταν να μολύνουν την κινητή συσκευή του με κακόβουλο λογισμικό.
Σύμφωνα με τους New York Times [2], ο Claudio X. González Guajardo απειλήθηκε με το Pegasus, ένα εξελιγμένο εργαλείο κατασκοπείας ή “spyware”, που πωλείται αποκλειστικά σε κυβερνήσεις, το οποίο αποκτήθηκε από τη μεξικανική κυβέρνηση το 2014 και το 2015 [3]με την εικαζόμενη πρόθεση καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος. Μόλις εγκατασταθεί, το spyware του Pegasus επιτρέπει στον αποστολέα ή τον εισβολέα να έχει πρόσβαση στα αρχεία στη στοχευμένη συσκευή, όπως μηνύματα κειμένου, ηλεκτρονικά μηνύματα, κωδικούς πρόσβασης, λίστα επαφών, ημερολόγια, βίντεο και φωτογραφίες. Επιτρέπει ακόμη το μικρόφωνο και την κάμερα να ενεργοποιούνται ανά πάσα στιγμή, ακούσια, στη μολυσμένη συσκευή.
Σε μια συνέντευξη με τη δημοσιογράφο Carmen Aristegui [4], ο διευθυντής του MCCI Salvador Camarena επεσήμανε ότι τα μηνύματα που έλαβε ο González Guajardo ανέφεραν τα εξής (πρέπει να σημειωθεί ότι τόσο η Aristegui όσο και ο Camarena υπέστησαν επίσης επιθέσεις με την ίδια τεχνολογία κατασκοπίας):
Abogado, acabo de recibir esta notificación del MP y me URGE que me ayude a dar respuesta. Se lo adjunto (LINK)”
Hola Claudio, aparte de saludarte, paso a compartirte esta nota de Proceso donde hacen mención de tu nombre (LINK)”.
Señor Claudio, le comparto esta nota del Universal donde hacen mención de usted de forma deplorable, mire: (LINK)”.
Σύμβουλε, έλαβα μόλις αυτή την ειδοποίηση από τον βουλευτή και με ΠΙΕΖΕΙ να βοηθήσω να δώσω μια απάντηση. Συνημμένο (σύνδεσμος) “
Γεια σου Claudio, εκτός από το χαιρετισμό μου, μοιράζομαι αυτό το σημείωμα από το [ΜΜΕ] Proceso όπου αναφέρουν το όνομά σου (σύνδεσμος) “
Κύριε Claudio, θέλω να μοιραστώ αυτό το σημείωμα από την El Universal, όπου σας αναφέρουν με δυσμενή τρόπο, κοιτάξτε: (σύνδεσμος). “
Το Citizen Lab [5] στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο επιβεβαίωσε ότι οι σύνδεσμοι σε κάθε μήνυμα που έλαβε ο González Guajardo είχαν μολυνθεί από spyware του Pegasus. Ο González Guajardo είναι το 22ο άτομο, που δεν ασχολείται με το οργανωμένο έγκλημα, για τον οποίο οι ερευνητές επιβεβαίωσαν ότι είχε στοχευθεί από το Pegasus στο Μεξικό:
Updated list of 22 known targets in Mexican spyware case incl anti-corruption advocates & journalists #gobiernoespia [6]https://t.co/uA2io9ICrG [7]pic.twitter.com/k3RI3NMBJJ [8]
— citizen lab (@citizenlab) August 30, 2017 [9]
Ενημερωμένος κατάλογος 22 γνωστών στόχων σε περίπτωση spyware του Μεξικού, συμπεριλαμβανομένων συνηγόρων κατά της διαφθοράς και δημοσιογράφων
Κάθε μία από τις προσπάθειες μόλυνσης, τεκμηριωμένη σε μια έρευνα [10]που διεξάγεται από κοινού από τις οργανώσεις ψηφιακών δικαιωμάτων και πολιτικών ελευθεριών Άρθρο 19, Δίκτυο για την υπεράσπιση των ψηφιακών δικαιωμάτων (R3D), SocialTIC και Citizen Lab, συνέβη σε κρίσιμες συγκυρίες σχετικά με το έργο των στόχων κατασκοπείας:
- Η δημοσιογράφος Carmen Aristegui και η ομάδα της έλαβαν πολλά μηνύματα με κακόβουλους συνδέσμους, ενώ διερευνούσαν πράξεις διαφθοράς από τη μεξικανική κυβέρνηση που αφορούσαν το προεδρικό ζεύγος και συγκεκριμένα τον πρόεδρο Eνρίκε Πένια Νιέτο [11].
- Ο Carlos Loret de Mola στοχεύτηκε, ενώ κατέγραφε τις εξωδικαστικές εκτελέσεις [12] που διεξήγαγε η Ομοσπονδιακή Αστυνομία στο Τανχουάτο του Μισοακάν.
- Η νομική ομάδα του Κέντρου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Miguel Agustín Pro Juárez (Centro Prodh) ήταν στόχοι αυτής της τεχνολογίας, ενώ εργάζονταν σε διάφορες περιπτώσεις όπως η βίαιη εξαφάνιση των 43 φοιτητών της Αγιοτσινάπα [13] και πράξεις σεξουαλικών βασανιστηρίων από αστυνομικούς στο San Salvador Atenco το 2006 [14].
- Οι ομάδες νομικής υπεράσπισης των οικογενειών της ακτιβίστριας Nadia Vera και του δημοσιογράφου Rubén Espinosa, οι οποίοι δολοφονήθηκαν [15]μαζί με τις Alejandra Negrete, Yesenia Quiroz Alfaro και Mile Virginia Martin το 2015, έλαβαν επίσης ύποπτα μηνύματα στο τέλος του έτους.
- Οι ακτιβιστές για τα δικαιώματα υγείας έλαβαν μηνύματα, καθώς προετοίμαζαν μια εκστρατεία για τη στήριξη φορολόγησης στα αφεψήματα με πρόσθετα ζάχαρης [16] στη χώρα.
- Μέλη του Μεξικανικού Ινστιτούτου για την Ανταγωνιστικότητα (IMCO) δέχτηκαν προσπάθειες μόλυνσης, ενώ κατέβαλαν προσπάθειες για να περάσουν την πρωτοβουλία πολιτών για την καταπολέμηση της πολιτικής διαφθοράς στη χώρα, γνωστή ως “Νόμος 3από3″. [17]
- Προσωπικό από τους Μεξικανούς ενάντια στη Διαφθορά και την Ατιμωρησία (MCCI) δέχθηκε επίθεση μετά τη δημοσίευση μιας έκθεσης σχετικά με το δίκτυο επιχειρήσεων-φάντασμα [18]με επικεφαλής τον πρώην κυβερνήτη της Βερακρούζ, Javier Duarte.
- Η Διεπιστημονική ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων (GIEI) [19] που διορίστηκε από την Διαμερικανική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (IACHR) για να διερευνήσει την υπόθεση της βίαιης εξαφάνισης των 43 φοιτητών της Αγιοτσινάπα αποτέλεσε επίσης στόχο της τεχνολογίας Pegasus.
Τώρα, μετά από πρόσφατες αποκαλύψεις του New York Times [2], γνωρίζουμε ότι δεν ήταν η μόνη εκφοβιστική τακτική [20] που αποσκοπούσε στην παρεμπόδιση του έργου της οργάνωσης και της αποσιώπησης ιδίως του διευθυντή της, González Guajardo.
Ni siquiera la inmunidad diplomática del @GIEIAYOTZINAPA [21] impidió que fueran objetivo del #GobiernoEspía [22]pic.twitter.com/xY2rsr2bMS [23]
— R3D (@R3Dmx) 21 de agosto de 2017 [24]
Ούτε η διπλωματική ασυλία του @GIEIAYOTZINAPA εμπόδισε το να γίνουν στόχος της #Κατασκοπευτικής Κυβέρνησης
Ομοίως, δεν είναι αδιάφορο ότι οι απόπειρες κατασκοπείας έχουν επίσης στραφεί εναντίον μελών του Εθνικού Κόμματος Δράσης (PAN) [25], ενός κόμματος που αντιτίθεται σε εκείνο της τωρινής ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
Εκτός από αυτές τις αποκαλύψεις, την ίδια εβδομάδα, ένας πρώην πράκτορας του Εθνικού Κέντρου Ασφάλειας και Έρευνας (CISEN), ο Rodolfo Raúl González Vázquez, κατήγγειλε δημοσίως δραστηριότητες πολιτικής κατασκοπείας [26], που αποδίδονται στον πρώην κυβερνήτη της Πουέμπλα, Rafael Moreno Valle Rosas, και στον ομοσπονδιακό Eukid Castañón Herrera, μέσω της χρήσης λογισμικού κατασκοπείας που αναπτύχθηκε από την ιταλική εταιρεία Hacking Team [27].
Στις αρχές Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους, οι ίδιοι οι New York Times δημοσίευσαν μια εκτεταμένη έκθεση [28] που κάλυπτε, μεταξύ άλλων, τη χρήση τέτοιου λογισμικού (ειδικότερα του συστήματος απομακρυσμένου ελέγχου “Galileo”) για πολιτική κατασκοπεία κατά τις εσωτερικές εκλογές του Εθνικού Κόμματος Δράσης στην Πουέμπλα του Μεξικού.
Το εκτεταμένο δίκτυο λογισμικού υποκλοπής που αποκτήθηκε και λειτούργησε υπό τη διοίκηση του πρώην κυβερνήτη της Πουέμπλα και του υποψήφιου προέδρου της χώρας, Ραφαέλ Μορένο Βάλε, είχε ήδη αποδειχθεί στην ερευνητική δημοσιογραφία που διεξήγαγαν τα ανεξάρτητα ΜΜΕ Animal Político και Lado B [29]το 2015.
Πρόσφατες δηλώσεις του πρώην πράκτορα του CISEN Rodolfo Raúl González Vázquez όχι μόνο επιβεβαιώνουν την ύπαρξη του δικτύου, αλλά και αποκαλύπτουν το μέγεθος του πεδίου εφαρμογής και των στόχων, που δήλωσε στο Aristegui Noticias [30]:
Amantes, vicios y negocios” era lo que los empleados que operaban la red tenían que encontrar entre los adversarios del aspirante presidencial, los activistas, críticos y periodistas e incluso sobre prominentes integrantes de su grupo político.
Εραστές, βίτσια και μπίζνες ήταν ό,τι χρειαζόταν να βρουν οι εργαζόμενοι που λειτουργούσαν το δίκτυο ανάμεσα στους αντιπάλους του προεδρικού υποψηφίου, ακτιβιστές, επικριτές και δημοσιογράφους και ακόμη και εξέχοντα μέλη της πολιτικής του ομάδας.
Η αφθονία παραδειγμάτων και τεχνικών στοιχείων που αποκαλύφθηκαν από αυτό το φάσμα ομάδων της κοινωνίας των πολιτών και ΜΜΕ υποδεικνύει έντονα ότι τα εξελιγμένα εργαλεία κατασκοπείας που αποκτήθηκαν από τη μεξικανική κυβέρνηση δεν χρησιμοποιούνται για νόμιμους σκοπούς. Από την αδιαφάνεια στην απόκτηση και τη χρήση τους έως τις πολλές έρευνες και αποκαλύψεις [5]που έχουν προκύψει πρόσφατα, φαίνεται όλο και πιο πιθανό ότι αυτές οι παρεμβατικές τεχνολογίες χρησιμοποιούνται για τον εκφοβισμό και τη σιωπή των αντιφρονούντων.