Ισραήλ, 2007, Όρος Ναού της Ιερουσαλήμ, Τζαμί Αλ-Ακσά από τον Andrew Shiva CC BY-SA 4.0
Στις 6 Δεκεμβρίου 2017, ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών (ΗΠΑ) Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν πλέον την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του κράτους του Ισραήλ, προκαλώντας μαζικές αντιδράσεις σε όλο τον κόσμο σε αυτήν την αμφιλεγόμενη απόφαση, συμπεριλαμβανομένης της ηπείρου της Αφρικής, όπου πολλοί ανησυχούν σχετικά με τις συνέπειες αυτής της δήλωσης.
Η Αφρικανική Ένωση αντέδρασε με δήλωση αμφισβητώντας την ορθότητα αυτής της κίνησης και επαναλαμβάνοντας την αλληλεγγύη της Αφρικής προς την Παλαιστίνη. Παράλληλα, η Αίγυπτος και η Σενεγάλη ζήτησαν από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών να μοιραστεί την ανησυχία τους σχετικά με τις συνέπειες αυτής της απόφασης.
Στην Αίγυπτο, την Τυνησία και το Μαρόκο, έχουν οργανωθεί διαδηλώσεις αλληλεγγύης προς την Παλαιστίνη.
Ο Kari Ben Said, συγγραφέας στην καθημερινή εφημερίδα La Presse στην Τύνιδα, αναφέρει για πολλαπλές διαδηλώσεις, που πραγματοποιήθηκαν σε όλη την Τυνησία:
Trump donne aujourd’hui l’occasion aux peuples arabes et musulmans de reprendre conscience de l’enjeu d’une telle décision. Par ces manœuvres, le président des Etats-Unis prône implicitement l’expulsion des Palestiniens de leurs terres et réveille en conséquence la rage des peuples arabes. En témoigne la mobilisation spontanée, hier, de centaines de jeunes étudiants et lycéens sur la principale avenue de Tunis, l’Avenue Habib-Bourguiba.. Les manifestations hostiles à la décision de Donald Trump et de son Administration ont également eu lieu dans plusieurs autres gouvernorats de la Tunisie. Dans toutes les villes, ce sont les jeunes qui se sont mobilisés plus que les adultes. Les mêmes scènes se sont répétées à Sidi Bouzid, à Tozeur, à Kébili, à Gafsa et dans d’autres régions de la Tunisie. Dans toutes ces manifestations, le drapeau palestinien a été l’invité d’honneur et hissé à bout de bras.
Ο Τραμπ έδωσε στον αραβικό και μουσουλμανικό κόσμο την ευκαιρία να επανεκτιμήσουν το διακύβευμα μιας τέτοιας απόφασης. Μέσω αυτής της κίνησης, ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών υποστηρίζει σιωπηρά την εκδίωξη των Παλαιστινίων από τα εδάφη τους και ως εκ τούτου πυροδοτεί οργή στις αραβικές χώρες. Η αυθόρμητη κινητοποίηση, που συνέβη αυτή την εβδομάδα, αποτελεί απόδειξη αυτού του θυμού: εκατοντάδες νεαροί φοιτητές πανεπιστημίου και μαθητές γυμνασίου στάθηκαν στην κεντρική λεωφόρο της Τύνιδας, τη λεωφόρο Χαμπίμπ-Μπουργκίμπα […] Πραγματοποιήθηκαν άλλες εχθρικές διαδηλώσεις κατά του Τραμπ και της απόφασης της κυβέρνησής του σε πολλές άλλες επαρχίες της Τυνησίας. Σε όλες τις πόλεις, οι κινητοποιημένοι νέοι ήταν περισσότεροι από τους ενήλικες. Τα ίδια σενάρια επαναλήφθηκαν στο Σίντι Μπουζίντ, στο Τοζέρ, στην Κεμπιλί, στην Γκάφσα και σε άλλες περιοχές της Τυνησίας. Κατά τη διάρκεια όλων αυτών των διαδηλώσεων, η παλαιστινιακή σημαία ήταν ο επίτιμος προσκεκλημένος και υψώθηκε σε πολλούς ώμους.
Στη Μαυριτανία, ο Dia Cheikh Tidiane, διευθυντής έκδοσης του ημερήσιου ειδησεογραφικού ιστότοπου Rénovateur, δεν κατανοεί αυτήν την απόφαση:
C'est le comportement très peu diplomatique d’un homme dont la vision et la politique sont faussées par une méconnaissance totale du monde extérieur. Une ignorance qui explique le fait qu’il souffle sur les braises du vieux conflit du Moyen-Orient
Δεν είναι μια πολύ διπλωματική στρατηγική. Και πάλι, προέρχεται από έναν άνθρωπο, του οποίου το όραμα και η πολιτική περιορίζονται από την έλλειψη επίγνωσής του για τον έξω κόσμο. Μια άγνοια, που εξηγεί γιατί αναμοχλεύει την παλιά σύγκρουση στη Μέση Ανατολή.
Στην Υποσαχάρια Αφρική, κυριαρχεί επίσης κοινό αίσθημα ακατανοησίας. Πολλοί αναρωτιούνται για τη νομιμότητα αυτής της απόφασης και τον αντίκτυπό της στη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή. Ο Hugues Richard Sama, αρθρογράφος για την ημερήσια ειδησεογραφική της Μπουρκινάμπε L'Observateur, αναρωτιέται ποια θα μπορούσε να είναι η λογική πίσω από αυτήν τη δήλωση:
Au nom de la paix, Trump doit partir avant de commettre des dégâts plus désastreux. Il y a comme une forme de folie et d'irresponsabilité chez le chef de l'exécutif américain dont on se demande parfois s'il maîtrise les enjeux internationaux. Quand bien même les États-Unis auraient toujours soutenu leur protégé israélien, ils l'ont toujours fait avec une dose d'intelligence, de realpolitik. Et voici que ce septuagénaire aux cheveux peroxydés sorti d'on ne sait quelle planète, parachuté de sa Trump Tower dont il n'aurait jamais dû descendre, vient de briser un tabou et de rompre un consensus qui, même fragile, avait au moins le mérite d'exister
Για χάρη της ειρήνης, ο Τραμπ πρέπει να φύγει, πριν διαπράξει οποιαδήποτε πρόσθετη καταστροφή. Υπάρχει μια νότα τρέλας και ανευθυνότητας σε αυτόν τον Αμερικανό ηγέτη, του οποίου η κατανόηση των διεθνών σχέσεων αμφισβητείται κατά καιρούς. Ακόμα κι αν οι Ηνωμένες Πολιτείες πάντα υποστήριζαν τον Ισραηλινό προστατευόμενό τους, το έκαναν πάντα με μια δόση ευφυΐας, ρεαλπολιτίκ. Και τώρα αυτός ο 70χρονος με το οξυζεναρισμένο μαλλί από το πουθενά, ήρθε ουρανοκατέβατος από τον Πύργο Τραμπ, απ’ όπου δεν έπρεπε ποτέ να φύγει, σπάει ένα ταμπού και μια συναίνεση που, έστω και κάπως εύθραυστη, είχε την αξία να υπάρχει.
Η Σενεγάλη ήταν μια από τις πρώτες χώρες, που αντέδρασαν επίσημα στην ανακοίνωση του Τραμπ. Ιστορικά, η Σενεγάλη έδειχνε πάντα αλληλεγγύη στο παλαιστινιακό ζήτημα. Πράγματι, η ομάδα Αλληλεγγύη Σενεγάλης στην Παλαιστίνη υπάρχει εδώ και μερικές δεκαετίες και υποστηρίζει την προτίμηση μιας λύσης με δύο κράτη.
Η Madieye Mbodj, που συντονίζει αυτήν τη συλλογικότητα, καταδικάζει κατηγορηματικά την απόφαση του Προέδρου Τραμπ:
Si nous laissons Donald Trump violer des résolutions internationales, qui dénonçaient justement la colonisation israélienne, y compris l’occupation de Jérusalem, nous pensons que ce serait une grave violation des droits du peuple palestinien, mais surtout, une incitation à la guerre.
Αν αφήσουμε τον Ντόναλντ Τραμπ να παραβιάζει διεθνή ψηφίσματα, τα οποία κατήγγειλαν επακριβώς τον ισραηλινό αποικισμό, συμπεριλαμβανομένης της κατοχής της Ιερουσαλήμ, πιστεύουμε ότι θα ήταν μια σοβαρή παραβίαση των δικαιωμάτων του παλαιστινιακού λαού, αλλά, πάνω απ’ όλα, μια υποκίνηση σε πόλεμο.
Τέλος, στην Κένυα, ο Docteur Monda, καθηγητής πολιτικών επιστημών, προσπαθεί να αξιολογήσει τους λόγους και τις συνέπειες αυτής της επιλογής:
The decision only plays into the hands of right-wing elements in the Likud-led coalition in Israel. While Mr. Trump could have his eye on strengthening his base and expanding his allies in the American Jewish community in America in the run-up to the 2020 presidential election, this move could backfire because of his proclivity to abruptly shift positions on major topical issues. It also puts US allies like Kenya in a precarious position.
I wish he had read another American president’s thoughts on foreign policy.
Thomas Jefferson’s thinking is epitomised in this quote: ‘A spirit of justice and friendly accommodation is our duty and our interest to cultivate with all nations.’
Η απόφαση ωφελεί μόνο τα δεξιά στοιχεία του συνασπισμού υπό την ηγεσία Λικούντ στο Ισραήλ. Ενώ ο Τραμπ θα μπορούσε να νοιάζεται για την ενίσχυση της βάσης του και την επέκταση των συμμάχων του στην αμερικανική εβραϊκή κοινότητα στην Αμερική ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2020, αυτή η κίνηση θα μπορούσε να αποτύχει λόγω της τάσης του να αλλάζει απότομα θέσεις σε σημαντικά επίκαιρα ζητήματα. Θέτει επίσης συμμάχους των ΗΠΑ, όπως η Κένυα, σε επισφαλή θέση.
Μακάρι να είχε διαβάσει τις σκέψεις ενός άλλου Αμερικανού προέδρου για την εξωτερική πολιτική.
Η σκέψη του Τόμας Τζέφερσον συνοψίζεται σε αυτό το απόφθεγμα: “Το πνεύμα δικαιοσύνης και η φιλική προσαρμογή είναι καθήκον μας και το ενδιαφέρον μας να καλλιεργούμαστε με όλα τα έθνη”.
Ενώ οι ανησυχίες της ηπείρου επικεντρώνονται στην ανακοίνωση περί της Ιερουσαλήμ αυτή τη στιγμή, λίγοι έχουν εκφράσει επίσης ανησυχίες για τον αντίκτυπο της απόφασης στην ήπειρο. Η πρόσφατη ταξιδιωτική απαγόρευση, που επιβλήθηκε στο Τσαντ, είναι ένα παράδειγμα ανεξήγητων αποφάσεων, που επηρέασαν άμεσα την Αφρική.
