Αριστερά, ένας πρόσφυγας ρωτάει: “Είσαι σίγουρη ότι μπορούμε πραγματικά να φάμε όσο θέλουμε;” Στη δεξιά πλευρά, η θηλυκός αποστάτρια λέει: “Όλα τα τρόφιμα σε αυτό το εστιατόριο είναι σάπια”. Οι Νοτιοκορεάτες χρησιμοποιούν την αγγλική λέξη “μπουφέ”, η οποία μοιάζει με την κορεατική λέξη “σάπια”. Μια πρόκληση για πολλούς Βορειοκορεάτες αυτόμολους είναι να μάθουν όλες αυτές τις δανεικές ξένες λέξεις που έχουν γίνει κομμάτι της καθομιλουμένης στη Νότια Κορέα. Πηγή: Choi Seong-guk
Αυτή η δημοσίευση του Jason Strother [1] εμφανίστηκε αρχικά στο PRI.org [2] στις 6 Ιουλίου 2017. Αναδημοσιεύεται εδώ ως μέρος συνεργασίας μεταξύ PRI και Global Voices.
Η φυγή περίπου 30.000 αυτομόλων της Βόρειας Κορέας στη Νότια Κορέα μπορεί να μην φαίνεται σαν μια ιστορία γεμάτη γέλιο. Ωστόσο, μια διαδικτυακή σειρά κόμικς που δημιουργήθηκε από έναν Βορειοκορεάτη πρόσφυγα, ο οποίος ζει τώρα στη Σεούλ, επιχειρεί να φέρει λίγο χιούμορ σε ένα συχνά τρομερό ταξίδι και μια δύσκολη επανεγκατάσταση.
Μετά την αυτομόλησή του στη Νότια Κορέα το 2010, ο 37χρονος Choi Seong-guk συνειδητοποίησε ότι Βόρεια και Νότια Κορέα πλέον δεν ήταν η ίδια χώρα. Πολλές πολιτισμικές και γλωσσικές διαφορές προέκυψαν κατά τη διάρκεια περισσότερων από 70 ετών διχοτόμησης.
Για τον Choi, ο οποίος είχε εργαστεί κάποτε στο κορυφαίο στούντιο κινουμένων σχεδίων της Πιονγκγιάνγκ SEK, μια από τις πρώτες διαφορές που ξεχώρισαν ήταν ότι οι γελοιογραφίες στο νότο δεν είχαν καμία σχέση με αυτές του βορρά.
“Όταν πρωτοείδα γελοιογραφίες της Νότιας Κορέας, απλά δεν έπιανα το αστείο”, λέει. “Δεν υπήρχαν ιστορίες περί πατριωτισμού ή σύλληψης κατασκόπων ή πολέμου. Μου φαίνονταν απλά άχρηστες”.
Ο Choi είχε κλίση στο σχέδιο από τότε που ήταν παιδί, όταν οι δάσκαλοι τον επαίνεσαν για τα σκίτσα του, που έδειχναν κακούς Αμερικανούς στρατιώτες. Ο ίδιος λέει λέει ότι τους έκανε “όσο πιο άσχημους και βίαιους γινόταν”.
Αυτή είναι μια εκ νέου δημιουργία ενός σχεδίου του Choi που έκανε ως νεαρός μαθητής. Απεικονίζει έναν Αμερικανό στρατιώτη που κλωτσάει έναν στρατιώτη της Νότιας Κορέας, καθώς προετοιμάζεται να διασχίσει τα σύνορα στη Βόρεια Κορέα. Η λεζάντα αναφέρει: “Εισβολή από το Νότο”. Πηγή: Choi Seong-guk
Το 2016, ο Choi επέστρεψε στο σχέδιο και ξεκίνησε μια διαδικτυακή σειρά κόμικς ονόματι “Rodong Shimmun”, που σημαίνει “εργατική ανάκριση”. Αποτελεί λογοπαίγνιο του βορειοκορεατικού Rodong Shinmun, εργατικής εφημερίδας.
Η σατιρική σειρά ακολουθεί μια ομάδα νεοαφιχθέντων προσφύγων, καθώς περνούν τους πρώτους μήνες τους στη Νότια Κορέα σε ένα κυβερνητικό κέντρο ένσωμάτωσης. Ο Choi αστειεύεται με το πόσο “ψάρακες” είναι, σαν το σοκ για το φαγητό σε ένα εστιατόριο με μπουφέ.
Αφηγείται επίσης την ιστορία ενός αποστάτη που θρηνεί για τη χαμένη του αγάπη. Ο ίδιος λέει ότι βασίζεται στη δική του αμήχανη πολιτισμική παρεξήγηση.
Ο αποστάτης συναντά μια Νοτιοκορεάτισσα που λέει: “Ενδιαφέρον. Δεν έχω ξαναγνωρίσει ποτέ κάποιον Βορειοκορεάτη. Μου δίνεις το τηλέφωνό σου;” Πηγή: Choi Seong-guk
“Μια φορά γνώρισα μια Νοτιοκορεάτισσα που ζήτησε τον αριθμό τηλεφώνου μου και είπε ότι ήθελε να γίνουμε φίλοι”, θυμάται. “Κάπως το παρερμήνευσα αυτό: νόμισα ότι ήθελε να με παντρευτεί”.
Η γυναίκα χρησιμοποιεί ένα “γλυκόλογο” που χρησιμοποιείται συχνά και καθημερινά στη Νότια Κορέα. Σε επόμενο καρέ, ο Choi εξηγεί στους αναγνώστες του πώς αυτό προκάλεσε ανάμεικτα αποτελέσματα.
“Στη Βόρεια Κορέα μόνο ένα ζευγάρι θα το έλεγαν αυτό ο ένας στον άλλο. Μεταξύ φίλων, απλά φωνάζουμε ο ένας τον άλλον “σύντροφε”.
Δεν είναι όμως όλα τα σχέδια του Choi αστεία. Κάποια απεικονίζουν σκηνές στη Βόρεια Κορέα ανθρώπων που λιμοκτονούν στους δρόμους.
Σε ολόκληρη τη σειρά κόμικς του Choi υπάρχουν αναλαμπές της ζωής στη Βόρεια Κορέα. Σε αυτό το σχέδιο, το άτομο λέει: “Έι, θα πεθάνεις. Ας φάμε αυτό το χορτάρι”. Πηγή: Choi Seong-guk
Άλλα απεικονίζουν πώς ορισμένοι αποστάτες διέφυγαν υπό τα πυρά των συνοριοφυλάκων.
Ο Choi ελπίζει ότι η κωμική του σειρά θα συμβάλει στην αλλαγή της νοοτροπίας των Νοτιοκορεατών, οι οποίοι είναι γενικά απαθείς απέναντι στους Βορειοκορεάτες πρόσφυγες.
Η λεζάντα πάνω από το σχέδιο αναφέρει: “Η φυγή από τη Βόρεια Κορέα είναι θέμα επιβίωσης. Ακόμη και αν ένα από τα μέλη της οικογένειάς σου πυροβοληθεί και πέσει, απλά πρέπει να συνεχίσεις να τρέχεις. Πηγή: Choi Seong-guk
Και ίσως δουλεύει.
Το “Rodong Shimmun” λαμβάνει τώρα δεκάδες χιλιάδες προβολές και ορισμένοι αναγνώστες αφήνουν σχόλια λέγοντας ότι τους βοήθησε να κατανοήσουν καλύτερα τις πολιτισμικές διαφορές μεταξύ Βόρειας και Νότιας Κορέας. Άλλοι γράφουν ότι αισθάνονται περισσότερη συμπόνοια απέναντι στους αυτομόλους.