[1]Φωτογραφία: Διαμαρτυρία που διεξάγεται στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Ασουνσιόν. Δημοσιεύθηκε με την άδεια του Kurtural.
Ακολουθεί μια αναθεωρημένη εκδοχή του κειμένου της María Dominguez [2], που δημοσιεύθηκε αρχικά από το Kurtural στη σειρά “El país de las mujeres [1]” (Μια χώρα γυναικών). Στην αρχική έκδοση, υπάρχουν περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τα νομικά ζητήματα που δυσχεραίνουν την απονομή δικαιοσύνης στους δράστες σεξουαλικών παρενοχλήσεων.
“Ένα φιλί είναι μόνο. Κανείς δεν θα το μάθει”.
Η Carolina Wolf είναι φοιτήτρια ιατρικής και εκπρόσωπος της τάξης της στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ασουνσιόν (UNA) στην πανεπιστημιούπολη της Santa Rosa del Aguaray, 250 χιλιόμετρα βόρεια της Ασουνσιόν, πρωτεύουσας της Παραγουάης. Καθόταν στο αυτοκίνητο με τον Gustavo Rodriguez Andersen, μέλος της σχολής του πανεπιστημίου της μια βροχερή νύχτα.
Ο Andersen την είχε προσκαλέσει να παρευρεθεί σε συνέδριο μαζί του στην Ασουνσιόν, ώστε να μπορεί να εκπαιδεύσει τους συμφοιτητές της αργότερα. Στο τέλος της εκδήλωσης προσφέρθηκε να τη μεταφέρει, αλλά πριν από αυτό, οδήγησε γύρω στην πανεπιστημιούπολη για λίγο και τελικά σταμάτησε δίπλα σε μια φυτεία ζαχαροκάλαμου, ένα “σκοτεινό μέρος”, όπως θυμόταν η Wolf.
“Με πονάει ο σβέρκος μου”, δήλωσε ο καθηγητής Andersen.
Η Wolf τον κοίταξε και είδε ότι αυνανιζόταν. “Το μόνο πράγμα στο μυαλό μου τότε ήταν η οικογένειά μου. Πήρα το κινητό μου τηλέφωνο και άρχισα να του δείχνω εικόνες της μαμάς, του μπαμπά μου και των αδελφιών για να προσπαθήσω να του αποσπάσω την προσοχή”, είπε αργότερα η φοιτήτρια. Έπειτα, του ζήτησε να την πάει σε ένα κοντινό κατάστημα τροφίμων, όπου κάποιος άλλος θα τη συναντούσε εκεί. Όταν έφθασαν, ο Andersen επέμεινε ξανά. Πλησίασε την Wolf, άρπαξε το λαιμό της και προσπάθησε να τη φιλήσει. Υπήρξε πάλη.
Η Wolf του ξέφυγε, βγήκε από το αυτοκίνητο και περπάτησε προς το κατάστημα. Ήταν τρομαγμένη. Κάλεσε τον φίλο της και του ζήτησε να έρθει να την πάρει. “Του είπα να μην με αφήσει ποτέ να έρθω μόνη μου στο πανεπιστήμιο”, είπε.
Μετά από αυτό το περιστατικό, ο Andersen δεν προσπάθησε ξανά να φιλήσει την Wolf, αλλά την παρενοχλούσε με διαφορετικό τρόπο. “Μου ούρλιαζε μπροστά σε ολόκληρη την τάξη, δεν έλεγα κουβέντα, όταν μου μιλούσε. Μου έλεγε ότι είμαι χαζή, βλαμμένη και ηλίθια και όλα απλά επειδή είμαι γυναίκα”, δήλωσε η Wolf.
Η Wolf δεν ήξερε πώς να εξηγήσει τι συνέβαινε στην οικογένειά της. Δεν είπε λέξη γι’ αυτό σε κανέναν. “Κανείς δεν θα τον σταματούσε να με παρενοχλεί. Αν κάποιος άλλος φοιτητής προσπαθούσε ποτέ να πει τίποτα, η σταδιοδρομία του θα τελείωνε”, είπε.
Τον Σεπτέμβριο του 2015, οι φοιτητές του UNA μίλησαν τελικά για τις παρατυπίες στο πανεπιστήμιο. Οι ισχυρισμοί και οι κατηγορίες εναντίον πρυτάνεων και άλλων που κατέχουν υψηλό ακαδημαϊκό ρόλο στο πανεπιστήμιο έγιναν δημόσιοι. Το hashtag #UNANoTeCalles (#UNA Μη σωπαίνεις) έγινε τάση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Εν μέσω αυτής της διαλυμένης σιωπής, η Wolf έμαθε ότι μια συμφοιτήτριά της είχε επίσης παρενοχληθεί σεξουαλικά από τον Andersen.
“Για μένα, αυτό ήταν ένα απότομο χαστούκι. Ακόμη κατηγορώ τον εαυτό μου που δεν πήγα στις Αρχές, όταν μου επιτέθηκε. Ήξερα ότι ήταν ισχυρός άνδρας στο πανεπιστήμιο, αλλά δεν μπορούσα να σταματήσω να σκέφτομαι τι συνέβη στη συμφοιτήτριά μου. Γι’ αυτό αποφάσισα να ενεργήσω και ανέφερα το περιστατικό μου στις Αρχές”, εξήγησε.
Ένα δίκτυο ευνοιών και “χαρών”
Η ιατρική σχολή του UNA λαμβάνει μεγάλο ποσό κρατικής χρηματοδότησης μέσω της διασύνδεσής της με το δημόσιο νοσοκομειακό δίκτυο στην Παραγουάη. Στη συγκεκριμένη περίπτωση της πανεπιστημιούπολης στο Santa Rosa, ο νομικός σύμβουλος των φοιτητών, δικηγόρος Guillermo Ferreiro, θεωρεί ότι αυτή η πανεπιστημιούπολη δημιουργήθηκε με την πρόθεση να υπάρχει ένα μέρος διορισμού για “αγαπημένους” καθηγητές και διοικητικά μέλη σε υψηλόβαθμες θέσεις. “Η Ιατρική Σχολή έχει γίνει εργαλείο πολιτικής κυριαρχίας”, δήλωσε ο Ferreiro.
Εν τω μεταξύ, η Minami Akita, φοιτήτρια τεχνολογίας χειρουργικών επεμβάσεων, λέει ότι οι εκπαιδευτές στη σχολή της ιατρικής “χρωστάνε χάρες ο ένας τον άλλον”. Η μεγαλύτερη εστίασή τους είναι να πάρουν προαγωγή και να αποκτήσουν μόνιμες θέσεις με σύμβαση στο πανεπιστήμιο ή/και στο νοσοκομείο. “Υπάρχει διδακτικό προσωπικό εξπρές”, λέει η Akita, αναφερόμενη σε προσωπικό, στο οποίο δίνονται θέσεις χωρίς να πληρούν όλα τα απαραίτητα κριτήρια, με την πρόθεση η “Κλίκα”, η ομάδα ελέγχου ισχύος στο πανεπιστήμιο, να εξασφαλίζει συγκεκριμένο αριθμό ψηφοφόρων για να διατηρεί την εξουσία της εντός του οργανισμού.
Κατά τη διάρκεια της απεργίας των σπουδαστών και της εκστρατείας #UNANoTeCalles, ειπώθηκε ότι ορισμένες θέσεις στο πανεπιστήμιο ήταν προς πώληση. “Στους άνδρες ζητήθηκαν μετρητά με αντάλλαγμα το διορισμό τους σε ορισμένες θέσεις. Στις γυναίκες, από την άλλη πλευρά, ζητήθηκαν σεξουαλικές χάρες”, λέει η Akita. Εξαιτίας αυτού και του γεγονότος ότι οι περισσότερες ηγετικές θέσεις του πανεπιστημίου καταλαμβάνονται από άνδρες, η Akita πιστεύει ότι η Ιατρική Σχολή ασκεί διπλή καταπίεση εναντίον των γυναικών.
Κατά την προώθηση της εκστρατείας #UNANoTeCalles στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η Akita και η ομάδα της έλαβαν πολλές καταγγελίες σχετικά με τα κακώς κείμενα του πανεπιστημίου. Τουλάχιστον πέντε ή έξι στις δέκα καταγγελίες αφορούσαν σεξουαλική παρενόχληση. Μία από τις πιο αξιοσημείωτες ιστορίες αφορούσε μια φοιτήτρια τεχνολογίας χειρουργικών επεμβάσεων, η οποίος ενεργούσε με κάποιον τρόπο ως πράκτορας, συμπεριφερόταν σαν νταβατζής. Στο χειρουργείο, διαπραγματευόταν με φοιτήτριες για να πάνε σε ιδιωτικά πάρτυ με ορισμένους καθηγητές. Σε αυτές τις εκδηλώσεις, οι φοιτήτριες αντάλλασσαν σεξουαλικές χάρες για θέσεις εργασίας στο νοσοκομείο. Μερικές φορές, οι ίδιοι οι χειρούργοι έκαναν τις προσφορές απευθείας στις φοιτήτριες, ενώ συνεργάζονταν μαζί τους κατά τη διάρκεια ιατρικών διαδικασιών.
Πρωτόκολλο για την παύση της σεξουαλικής παρενόχλησης στο πανεπιστήμιο
Κατά τη διάρκεια του κινήματος #UNANoTeCalles, συγγενείς φοιτητριών πήγαν στο πανεπιστήμιο για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στην κατάχρηση, παρενόχληση και επιθετικότητα που δέχονταν ως θύματα οι φοιτητές και για το ότι για πρώτη φορά έγινε δημόσια αποκάλυψη για όλα αυτά. Μια εξ αυτών ήταν η Δρ. Graciela Escobar, αναισθησιολόγος που επίσης αποφοίτησε από το UNA, μητέρα ενός εκ των ηγετών αυτού του φοιτητικού κινήματος στη σχολή της ιατρικής.
Τους τελευταίους μήνες, οι οικογένειες των φοιτητριών έχουν ξεκινήσει μια “σταυροφορία κατά της παρενόχλησης”, όπως την αποκαλεί η Escobar, ακούγοντας τη σοβαρότητα των αφηγήσεων των αυτοπτών μαρτύρων.
Χρησιμοποιώντας την υπόθεση της Wolf ως αφετηρία, ζήτησαν από γερουσιαστές και βουλευτές να ενεργήσουν ως ενδιάμεσοι σε μια συζήτηση για τη θέσπιση νέων πρωτοκόλλων κατά της παρενόχλησης και των διακρίσεων λόγω φύλου σε ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. “Ζητάμε ένα νέο πρωτόκολλο για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων περιστατικών παρενόχλησης σε όλες τις πανεπιστημιουπόλεις του UNA και αυτό περιλαμβάνει ένα σύστημα που αποτρέπει την επανειλημμένη θυματοποίηση των θυμάτων με το να αφηγούνται ξανά και ξανά τις ιστορίες τους. Θέλουμε τα γραφεία διασύνδεσης φοιτητών να έχουν ψυχολόγους, ψυχίατρους και κοινωνικούς λειτουργούς και να μπορούν να δέχονται αυτά τα είδη καταγγελιών και να τα χειρίζονται σωστά με τις αντίστοιχες αρχές”, λέει η Escobar.
Εν μέσω όλων αυτών των προσπαθειών ενάντια στην ατιμωρησία, υπάρχει η πιθανότητα να ξανανοίξει ο φάκελος της Carolina Wolf. Στις 30 Μαΐου 2016, το Εφετείο ανακάλεσε την απόρριψη των κατηγοριών του Andersen που έγιναν νωρίτερα τον Φεβρουάριο. Αυτή η αλλαγή μπορεί να οδηγήσει σε νέα ακρόαση της υπόθεσης με διαφορετικό δικαστή και εισαγγελέα.