Μία αγροτική ιατρική μονάδα παραμένει κλειστή λόγω έλλειψης ιατρών. Στιγμιότυπο οθόνης από ένα ρεπορτάζ των VideoVolunteer.

Αυτό το δημοσίευμα γράφτηκε αρχικά από την Madhura Chakraborty και αρχικά εμφανίστηκε στο Video Volunteers, μία βραβευμένη διεθνή κοινοτική οργάνωση μέσων ενημέρωσης που εδρεύει στην Ινδία. Μία τροποποιημένη έκδοση δημοσιεύεται παρακάτω ως μέρος συμφωνίας κοινής χρήσης περιεχομένου.

Σε πολλές αγροτικές περιοχές της Ινδίας, πολλές γυναίκες υποφέρουν κατά τη διάρκεια του τοκετού ή ακόμη και πεθαίνουν λόγω έλλειψης ιατρικού προσωπικού ή υπηρεσιών.

Η Ινδία πέτυχε τα τελευταία χρόνια να μειώσει το υψηλό ποσοστό μητρικής θνησιμότητας (MMR). Ακόμα, περίπου πέντε γυναίκες πεθαίνουν κάθε μία ώρα στην Ινδία από επιπλοκές κατά τη διάρκεια του τοκετού.

Οι κύριοι λόγοι μητρικής θνησιμότητας είναι οι μη φυσιολογικοί τοκετοί (χωρίς ιατρούς), η κακή υγειονομική υποδομή, η έλλειψη ειδικών και μαιευτικών υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης και, κυρίως, η έλλειψη γιατρών στις αγροτικές περιοχές. Σύμφωνα με μία μελέτη του Lancet, ιατρικού περιοδικού του Ηνωμένου Βασιλείου:

Από τον Μάρτιο του 2015, το 8% των 25.300 πρωταβάθμιων κέντρων υγείας της Ινδίας δεν είχε γιατρό. Περισσότερο από το 80% των κοινοτικών κέντρων υγείας, όπου οι ειδικοί ασκούν την πρακτική, δεν είχαν χειρουργούς. Το 76% δεν είχε μαιευτήρες και γυναικολόγους, ενώ το 82% δεν είχε παιδιάτρους.

Ένας από τους λόγους γι’ αυτό είναι ότι οι περισσότεροι γιατροί επιλέγουν να εργάζονται στις πόλεις, αντί να μετακινούνται σε αγροτικές περιοχές. Η ανταποκρίτρια της κοινότητας εθελοντών από τη Δυτική Βεγγάλη, Jahanara Bibi αναφέρει:

Η Basanti Roy είναι μία Αναγνωρισμένη Ακτιβίστρια της Κοινωνικής Υγείας (ASHA) στο χωριό Badalpur της επαρχίας South Dinajpur στο Ινδικό κρατίδιο της Δυτικής Βεγγάλης. Οι  ASHA είναι κοινοτικοί εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας, που διοργανώνονται από την κυβέρνηση του Υπουργείου Υγείας και Οικογένειας της Ινδίας, οι οποίοι διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στη διασφάλιση θετικών αποτελεσμάτων της υγείας των μητέρων. Αλλά η Basanti δεν μπόρεσε να σώσει την δική της συγγενή:

Ήταν σύζυγος του ανιψιού μου. Κάλεσα το ασθενοφόρο πριν ξεκινήσουν οι πόνοι της γέννας, αλλά έφτασε αργά. Πρώτα την πήγα στο νοσοκομείο στο Rashidpur. Υπήρξε καθυστέρηση. Στη συνέχεια την πήγαμε στο νοσοκομείο στο Kaldigi, όπου μπορούσαν να εκτελέσουν μία καισαρική τομή. Μετά τις επεμβάσεις, άρχισε να έχει σπασμούς. Την μεταφέραμε σε ένα μεγαλύτερο νοσοκομείο στη γειτονική επαρχία Malda όπου πέθανε.

Οι κυβερνητικές υγειονομικές εγκαταστάσεις στη Δυτική Βεγγάλη υποβάλλονται σε συνεχείς ελέγχους. Μία μελέτη του 2014 διαπίστωσε ότι όχι μόνο υπάρχει έλλειψη γιατρών στα νοσοκομεία, αλλά οι εγκαταστάσεις ήταν επίσης μη αποδοτικές και ανεπαρκείς.

Η κατάσταση στο Badalpur είναι ενδεικτική αυτού του σεναρίου. Το κέντρο πρωτοβάθμιας υγείας (PHC) εξυπηρετεί πληθυσμό 50.000 κατοίκων, όταν οι κυβερνητικοί κανόνες ορίζουν ότι πρέπει να υπάρχει ένα PHC ανά 20.000 άτομα. Περαιτέρω, το PHC λειτουργεί μόνο μεταξύ 9 π.μ. και 2 μ.μ. Οι ασθενείς πρέπει να ταξιδέψουν έως και 20 χιλιόμετρα μέχρι την επόμενη κρατική μονάδα υγείας.

Το ρεπορτάζ της Jahanara Bibi, κοινοτικής ανταποκρίτριας των Video Volunteers, αποκαλύπτει ότι οι έγκυες γυναίκες αντιμετωπίζουν τα χειρότερα λόγω της επικρατούσας κατάστασης. Η κακή σύνδεση και οι κακοί δρόμοι καθυστερούν περαιτέρω τα ασθενοφόρα και οι ετοιμόγεννες γυναίκες καταλήγουν να γεννούν στο σπίτι ή στο δρόμο προς το νοσοκομείο. Η κόρη της Lakshmi Barman γεννήθηκε στο σπίτι. Η Lakshmi Barman λέει:

Τα ασθενοφόρα καθυστερούν πάντοτε. Συνεχίζαμε να τηλεφωνούμε αλλά αυτό έφτασε μία ώρα αργότερα. Η κόρη μου είχε ήδη γεννηθεί. Πήραμε τη μητέρα και το παιδί στο νοσοκομείο και έμειναν εκεί για τρεις μέρες. Έπρεπε να δαπανήσουμε αρκετά χρήματα, περίπου 5.000 ινδικές ρουπίες (76 δολάρια Αμερικής). Εάν δεν έπρεπε να ξοδέψουμε τόσα πολλά, θα μπορούσαμε να φροντίσουμε καλύτερα για τη διατροφή της.

Το κυβερνητικό πρόγραμμα Janani Suraksha Yojana (JSY) ισχυρίζεται ότι παρέχει δωρεάν υπηρεσίες υγείας για τη μητέρα και τις γεννήσεις, κι ακόμα προσφέρει ένα χρηματικο κίνητρο 1.400 ινδικών ρουπών (21 δολάρια Αμερικής) σε γυναίκες στην αγροτική Ινδία που επιλέγουν να γεννήσουν σε κυβερνητικές εγκαταστάσεις υγείας. Αλλά σε περιοχές όπως το Badalpur όπου δεν υπάρχουν βασικές εγκαταστάσεις, οι φτωχές οικογένειες καταλήγουν να ξοδεύουν ένα μεγάλο κομμάτι του εισοδήματός τους σε έξοδα που τα βάζουν από την τσέπη τους.

Σύμφωνα με άλλο ρεπορτάζ του κοινοτικού ανταποκριτή Shambhulal Khatik, οι κυβερνητικές υγειονομικές εγκαταστάσεις είναι άρρηκτα εξοπλισμένες για να αντιμετωπίσουν περίπλοκες περιπτώσεις τοκετού και μαστίζονται από έλλειψη ειδικευμένου προσωπικού. Στο κενό που δημιουργείται από την απουσία τέτοιων υγειονομικών εγκαταστάσεων, οι ασυνείδητες ιδιωτικές κλινικές έχουν αρχίσει να χρεώνουν υπερβολικές αμοιβές στους φτωχούς.

Ο Shambhulal αναφέρει ότι η Pushpa Bai, μητέρα πέντε παιδιών που ζουν σε αγροτική περιοχή στο Rajasthan, πέθανε κατά τη γέννηση ενός νεκρού παιδιού λόγω συστηματικών λαθών και αμέλειας στην υποδομή της αγροτικής υγειονομικής περίθαλψης.

Όταν η Pushpa Bai αισθάνθηκε τους πόνους του τοκετού, ο σύζυγός της Shantilal Lohar την πήγε στο πλησιέστερο περιφερειακό νοσοκομείο με ασθενοφόρο. Δεν υπήρχαν γιατροί στο νοσοκομείο. Οι νοσηλευτές την εξέτασαν και της είπαν ότι είχε δύο ακόμη ημέρες προτού γεννήσει και για άλλη μια φορά την έστειλαν στο σπίτι της.

Την αμέσως επόμενη μέρα άρχισε να νιώθει ανυπόφορο πόνο. Ο Shantilal νοίκιασε ένα αυτοκίνητο και οδήγησε την Pushpa στην κοντινότερη ιδιωτική κλινική, πέντε χιλιόμετρα μακριά, χωρίς να επιλέξει να εμπιστευτεί τις κυβερνητικές εγκαταστάσεις υγείας. Ο γιατρός την εξέτασε και άρχισε τη θεραπεία εξασφαλίζοντας ότι όλα ήταν καλά, το μωρό ήταν καλά. Τρεις ώρες αργότερα γεννήθηκε το νεογέννητο παιδί τους. Η Pushpa άρχισε να αιμορραγεί κατά τη διαδικασία και παραπέμφθηκε σε περιφερειακό νοσοκομείο με καλύτερες εγκαταστάσεις και γιατρούς. Τελικά πέθανε λόγω απώλειας αίματος, καθώς το τελικό ιδιωτικό νοσοκομείο στο οποίο έγινε δεκτή, δεν είχε αρκετό αίμα στην τράπεζά του για να αντισταθμίσει τη συνεχή απώλεια αίματος.

Η Εθνική Έρευνα Οικογενειακής Υγείας (NFHS) αποκαλύπτει ότι οι δαπάνες για την υγεία σε ένα νοικοκυριό χαμηλού εισοδήματος είναι συχνά η αιτία του χρέους και της φτώχειας, όπου η νοσηλεία κοστίζει έως και 20 φορές το μηνιαίο εισόδημα στα φτωχότερα νοικοκυριά.

Τα κυβερνητικά υγειονομικά ιδρύματα δεν διαθέτουν γιατρούς και οι αναφορές καταδεικνύουν τις κακές συνθήκες εργασίας ή ανεπαρκή επαγγελματικά κίνητρα, ως τον λόγο για τον οποίο πολλοί γιατροί δεν επιθυμούν να εργαστούν σε αγροτικές περιοχές.

Αυτό που είναι ακόμη πιο απογοητευτικό στην περίπτωση του Badalpur είναι το ότι το 2014 κατασκευάστηκε ένα νέο νοσοκομείο, με εγκαταστάσεις νοσηλείας ασθενών, ιατρεία και άλλες παροχές. Ωστόσο, είναι άδειο με τις πλήρως κλιματιζόμενες αίθουσες και τις πλήρως εξοπλισμένες αίθουσές του, επειδή οι γιατροί δεν είναι πρόθυμοι να διοριστούν σ’ αυτό το απομακρυσμένο χωριό. Ενώ η κυβέρνηση της Δυτικής Βεγγάλης έχει θεσπίσει αυστηρούς νόμους για την καταπολέμηση της ιατρικής αμέλειας σε ιδιωτικά νοσοκομεία και κλινικές, πρέπει να γίνει σαφέστερη η βελτίωση των υπηρεσιών που παρέχονται μέσω των κρατικών μονάδων υγειονομικής περίθαλψης.