Διαδηλωτές στην Τεχεράνη διαμαρτύρονται την 1η Ιανουαρίου για το κακό χάλι της οικονομίας. Φωτογραφία: IRNA news [1], με δικαίωμα για αναδημοσίευση.
Το κείμενο αυτό δημοσιεύθηκε αρχικά στις 8 Ιανουαρίου 2018 στην ιστοσελίδα Arseh Sevom [2], μιας μη κυβερνητικής οργάνωσης που προάγει την ειρήνη, τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα στις περσόφωνες κοινότητες.
Στο επίκεντρο διαμαρτυριών στην Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν βρίσκεται μια πρόταση προϋπολογισμού που αισθάνονται πολλοί εργαζόμενοι και αγωνιζόμενα νοικοκυριά πως δεν αναγνωρίζει τις ανάγκες τους.
Οι διαμαρτυρίες για το νομοσχέδιο του προϋπολογισμού άρχισαν, μόλις παρουσιάστηκε στις 10 Δεκεμβρίου. Εκπαιδευτικοί, οδηγοί λεωφορείων, συνδικάτα και συνταξιούχοι ήταν από τους πρώτους που κατέβηκαν στους δρόμους μπροστά στο κοινοβούλιο.
Ήταν η πρώτη φορά που ένα ολόκληρο σχέδιο προϋπολογισμού δημοσιεύθηκε αμέσως. “Δημοσιεύοντας ολόκληρο τον προϋπολογισμό ταυτόχρονα”, δήλωσε ο δημοσιογράφος Mostafa Khosravi στο Global Voices, “ήταν πιο εμφανής η διαφθορά στην καρδιά του συστήματος”.
Υπάρχουν ερωτήσεις σχετικά με κεφάλαια που πηγαίνουν σε θρησκευτικές και πολιτιστικές οργανώσεις, που στερούνται διαφάνειας και λογοδοσίας. Πολλές από αυτές τις οργανώσεις είναι άγνωστες σε πολλούς στο Ιράν.
Ευρέως πιστεύεται ότι οι εθνικές διαμαρτυρίες ξεκίνησαν στη βορειοανατολική πόλη Mashad. Εντούτοις, 10 ημέρες πριν από το ξέσπασμα του εθνικού κινήματος διαμαρτυριών, οι πολίτες εξέφραζαν ήδη δημοσίως την οργή τους στους δρόμους για το σχέδιο προϋπολογισμού. Στην εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων Telegram, ο βουλευτής Mohammad Taghi Akbarnejad [3] μοιράστηκε την εμπειρία του περπατώντας ανώνυμα μεταξύ ανθρώπων που διαδήλωναν μπροστά στο κτήριο του κοινοβουλίου:
در این حین بود که خانم ۵۵-۶۰ ساله ای که از سر و وضعش پیدا بود که هنوز از خودش نا امید نیست، با تندی جلو آمد و پرسید: شما نماینده مجلسید؟ گفتم: نخیر. بنده هم مثل شما مراجعه کننده هستم! گفت: آقا شما را به خدا اگر دستتان می رسد به اینها بگویید: من غلط کردم رفتم آموزش و پرورش. من گداخانه رفتم! به آقای خامنه ای بگویید به رئیس جمهور بگویید به هر کسی که دستتان می رسد بگویید ما واقعا بریده ایم. ما این انقلاب را نمی خواهیم. ما از شما آخوندها متنفریم!… زن ۶۰ ساله ای در دو قدمی من با یک آرامش آکنده به غروری گفت: حاج آقا عبا قبایتان را بذارید توی صندوقچه، مردم به خونتان تشنه اند!!! من به روی خودم نیاوردم. با آرامش به حرف ها گوش می دادم و ابراز همدردی می کردم.
Ήμουν στη μέση των διαδηλώσεων και μια γυναίκα πενηντάρα περίπου ήρθε και με ρώτησε: «Είστε βουλευτής;» απάντησα «Είμαι εδώ, όπως κι εσύ». Μου είπε: «Αν μπορείς να πας στο Κοινοβούλιο, πες τους ότι έκανα λάθος να γίνω δασκάλα. Μας έχετε μετατρέψει όλους σε ζητιάνους. Πες σε παρακαλώ στον Χαμενεΐ, στον πρόεδρο, σε όλους, πείτε τους ότι είμαστε απελπισμένοι. Δεν τη χρειαζόμαστε αυτή την επανάσταση. Μισούμε τους κληρικούς”.
Αργότερα, μια γυναίκα εξηντάρα με πλησίασε ήρεμα και μου είπε να κρύψω τα άμφιά μου. «Οι άνθρωποι διψούν για το αίμα σας!»
Δεν έλαβα κανένα από αυτά προσωπικά, προσπάθησα να δείξω αλληλεγγύη.
Για πολλούς, το σχέδιο προϋπολογισμού υπόσχεται να επιδεινώσει τις ήδη απελπισμένες οικονομικές συνθήκες.
Η εξωτερική πολιτική του Ιράν είναι ένας ιδιαίτερος στόχος του θυμού τους. Οι διαδηλωτές είναι εξοργισμένοι ότι τα χρήματα κατευθύνονται προς στήριξη των πολέμων στη Συρία και την Υεμένη, καθώς και σε “μαριονέτες” άλλων χωρών όπως ο Λίβανος. Ένα από τα συνθήματα που ακούστηκαν σε προηγούμενες διαδηλώσεις και πάλι σε αυτά είναι: “Ούτε Γάζα ούτε Λίβανος, δίνω τη ζωή μου μόνο για το Ιράν”.
Εάν το κοινοβούλιο εγκρίνει αύξηση στις τιμές της βενζίνης, η Επαναστατική Φρουρά θα λάβουν επίσης σημαντική αύξηση χρηματοδότησης: αύξηση κατά 120%. Ο προϋπολογισμός της πολιτοφυλακής του Ιράν Basij είναι σχεδόν ίδιος με του κανονικού στρατού. Επιπλέον, ο προϋπολογισμός της Quds [4], μυστικής πτέρυγας των Επαναστατικών Φρουρών του Ιράν και ενεργοί στη Συρία) είναι εντελώς άγνωστος στο κοινό. Ενώ αυτά τα παράπονα σε σχέση με αυτές τις ανισορροπίες των εθνικών δαπανών δεν είναι καινούργια, φαίνεται ότι έχουμε μπει σε πυρετώδη τροχιά μετά τις μεγάλες ελπίδες που αναμένονταν για οικονομική ευημερία μετά την άρση των κυρώσεων τον Ιανουάριο του 2016 [5].
“Ο κόσμος διαδηλώνει για τη διαφθορά”, δήλωσε ο αναλυτής και δημοσιογράφος Pezhman Tavahori σε συνέντευξη. “Οι άνθρωποι αισθάνονται ότι ο τερματισμός της διαφθοράς θα μετριάσει τη φτώχεια”.
Ένας στόχος της ιρανικής κυβέρνησης είναι η εξάπλωση του Σιιτικού Ισλάμ στην περιοχή. Αυτή είναι μια δαπανηρή αποστολή από θέμα ζωών και οικονομικών. Στο Buzzfeed [6], ο δημοσιογράφος Borzou Daraghi έγραψε:
Ever since the US invasion of Iraq in 2003, Iran — a Shiite state — has had its eyes on its Shiite-majority neighbor, intent on taking over the levers of power, commerce, and the military. But this is just one part of Iran’s wider goal: to establish territorial dominance from the Gulf of Aden to the shores of the Mediterranean.
Από την αμερικανική εισβολή στο Ιράκ το 2003, το Ιράν – ένα σιιτικό κράτος – έχει το βλέμμα του στη γείτονα χώρα με σιιτική πλειοψηφία, με σκοπό να αναλάβει τους μοχλούς της εξουσίας, του εμπορίου και του στρατού. Αλλά αυτό είναι μόνο ένα μέρος του ευρύτερου στόχου του Ιράν: εδραίωση εδαφικής κυριαρχίας από τον Κόλπο του Άντεν ως τις ακτές της Μεσογείου.
Μπορεί ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν να συμβιβαστεί με τους στόχους της εξωτερικής πολιτικής, προκειμένου να αντιμετωπίσει την εισοδηματική ανισότητα και οικονομική ταλαιπωρία; Ο Tavahori πιστεύει πως όχι:
The current demonstrations may be suppressed, but the anger won’t end. I don’t think the Supreme Leader will give up this policy. Poverty and corruption will continue and before long people will be back on the streets
Οι τρέχουσες διαδηλώσεις μπορεί να κατασταλούν, αλλά η οργή δε θα σταματήσει. Δεν νομίζω ότι ο Ανώτατος ηγέτης θα εγκαταλείψει αυτήν την πολιτική. Η φτώχεια και η διαφθορά θα συνεχιστούν και ύστερα από λίγο ο κόσμος θα επιστρέψει στους δρόμους