Η Πλατφόρμα Φεμινιστριών Φοιτητριών Πανεπιστημίων (PUF στα ισπανικά) διαμαρτύρονται, την ημέρα που ο Cristian Kriskovich ορκίστηκε μέλος της Δικαστικής Αρχής. Ορισμένοι γερουσιαστές εγκατέλειψαν επίσης τη συνεδρία διαμαρτυρόμενοι εναντίον του καθηγητή. Φωτογραφία: Rodrigo Centurión, αρχείο PUF. Χρησιμοποιείται με άδεια από την ιστοσελίδα Kurtural.

Αυτό το κείμενο είναι τροποποιημένη έκδοση δημοσίευσης της ιστοσελίδας Kurtural από την Παραγουάη από τη σειρά “Η χώρα των γυναικών“.

Ο καθηγητής επέμεινε στη συνάντησή του με τη φοιτήτρια Belén Whittingslow. Της πρότεινε να φορά στολή χόκεϊ. Είπε ότι έμοιαζε σέξι. Όταν η Whittingslow αρνήθηκε να συναντηθεί μαζί του και είπε ότι ήθελε να είναι απλά φίλοι, ο καθηγητής απάντησε: «Το να προσφέρεις φιλία σε κάποιον που ζητάει αγάπη είναι σαν να δίνεις ένα φιλάκι στο μάγουλο σε κάποιον που θέλει να σε πετάξει πάνω ​​στον τοίχο να σε γαμήσει».

Ο καθηγητής αυτός, λέει η Whittingslow, είναι ο Cristian Kriskovich, ισχυρός δικηγόρος στη Νομική Σχολή του Καθολικού Πανεπιστημίου Παναγία της Ασουνσιόν, ένα από τα πιο επιφανή πανεπιστήμια στην Παραγουάη, εντός του οποίου η σεξουαλική παρενόχληση φοιτητριών είναι κοινό μυστικό.

Η Whittingslow κατήγγειλε την παρενόχληση, όταν έμαθε ότι ο Kriskovich είπε σε ομάδα καθηγητών ότι είχαν σχέση. H Εισαγγελία, η οποία έλαβε τη μαρτυρία της Whittingslow και είδε τα μηνύματα που είχε λάβει, εντόπισε τεκμήρια σεξουαλικής παρενόχλησης. Μετά όμως από αρκετές αλλαγές εισαγγελέων, η υπόθεση έφτασε ενώπιον του Fabián Centurión, ο οποίος απέρριψε τους ισχυρισμούς. Παρόλο που ο Kriskovich είχε παραδεχτεί ότι έστειλε μηνύματα στη Whittingslow, ο εισαγγελέας αρνήθηκε να εξετάσει το τηλέφωνό του. Για τον Centurión, ο καθηγητής απλά “φλέρταρε και έλεγε ερωτόλογα” στη φοιτήτριά του και δεν υπήρχε κανένα έγκλημα προς διερεύνηση.

Μια μέρα μετά την απόρριψη της υπόθεσης από τον Centurión, η ίδια η Whittingslow κατηγορήθηκε για εξαγορά βαθμολογίας. “Δε θα μπορούσα να εγγραφώ σε άλλο πανεπιστήμιο”, λέει η Whittingslow. “Έπρεπε να ολοκληρώσω το πτυχίο μου εκτός Ασουνσιόν. Μου κόστισε άλλα τρία χρόνια. Για πολύ καιρό φοβόμουν να βγαίνω έξω τη νύχτα και μέχρι σήμερα δεν μπορώ να διαβάσω τίποτα, που να έχει γράψει ο Kriskovich. Πάχυνα 27 κιλά και έχω πρόπτωση μιτροειδούς καρδιακής βαλβίδας. Δεν το εύχομαι όλο αυτό ούτε στο χειρότερο εχθρό μου”.

Τώρα, ο Kriskovich απαιτεί 450.000 δολάρια για συκοφαντική δυσφήμηση. Η Whittingslow λέει ότι τουλάχιστον τρεις από τις συμφοιτήτριές της, οι οποίες αποβλήθηκαν επίσης μετά το σκάνδαλο της εξαγοράς βαθμολογιών, είναι αθώες, αλλά κατηγορήθηκαν, αφότου είχαν αρνηθεί τις ανήθικες προτάσεις του Kriskovich. “Φανταστείτε τι κοστίζει για μας να πληρώσουμε δικηγόρους. Πολλές από τις συμφοιτήτριές μου προέρχονται από ταπεινές οικογένειες εκτός της πρωτεύουσας και βρίσκονται εδώ με υποτροφίες. Δεν θα έχουν τα χρήματα για να πάνε στο δικαστήριο”, λέει η Whittingslow. Θέλει να τις γλιτώσει από την αγωνία που βίωσε η ίδια τραβώντας έναν άνθρωπο τόσο ισχυρό όσο ο Kriskovich στα δικαστήρια.

Κράτος, Εκκλησία και Ακαδημία: Μια συμφωνία ατιμωρησίας για παρενοχλήσεις

Φοιτήτριες του Πανεπιστημίου διαμαρτύρονται εναντίον του Παραγουανού Αρχιεπισκόπου Edmundo Valenzuela. Ο εκπρόσωπος της Εκκλησίας είπε ότι «πρέπει να προσέχουμε να μη βλέπουμε βουνό εκεί που υπάρχει απλά ένας μικρός σωρός», για ισχυρισμούς για σεξουαλική επίθεση από ιερέα στην παραγουανική πόλη Λίμπιο. Φωτογραφία: Rodrigo Centurión από το Αρχείο PUF και χρήση με άδεια από την ιστοσελίδα του Kurtural.

Εκτός από τη διδασκαλία του, ο Kriskovich διατηρεί στενούς δεσμούς με την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και είναι ένας δικηγόρος με επιρροή στο δικαστικό σώμα της Παραγουάης. Στην υπόθεση της Belén Whittingslow, η Εκκλησία έσπευσε να υπερασπιστεί τον Kriskovich. Ο Edmundo Valenzuela, ο αρχιεπίσκοπος της Ασουνσιόν, η ανώτατη αρχή στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Ασουνσιόν και γέφυρα μεταξύ του πανεπιστημίου και της ιεραρχίας της Εκκλησίας, ήταν ένας από τους πρώτους που υπερασπίστηκε τον Kriskovich.

Ο Kriskovich ανήκει επίσης στους Ενόρκους Δικαστικών Κατηγοριών, ομάδα που αναλαμβάνει την εκδίκαση υποθέσεων, όπου δικαστές κατηγορούνται για εγκλήματα ή κακή εκτέλεση των καθηκόντων τους, και είναι μέλος της Δικαστικής Αρχής της Παραγουάης, θεσμού που επιλέγει δικαστές και εισαγγελείς στη χώρα.

Όταν ο Kriskovich ορκίστηκε μέλος της Δικαστικής Αρχής στις αρχές Μαρτίου του 2017, αρκετοί γερουσιαστές εγκατέλειψαν την αίθουσα σε ένδειξη διαμαρτυρίας, λόγω των κατηγοριών της Whittingslow για σεξουαλική παρενόχληση εναντίον του. Πέντε όμως ημέρες αργότερα, το διοικητικό συμβούλιο του Καθολικού Πανεπιστημίου της Ασουνσιόν επανέλαβε την υποστήριξή του προς τον καθηγητή.

“Η Εκκλησία θέλει έναν εκπρόσωπο στο δικαστικό κλάδο μέσω του Καθολικού Πανεπιστημίου, ώστε να μη δίνεται συνέχεια σε υποθέσεις ιερέων, συμπεριλαμβανομένων περιπτώσεων παιδεραστίας και σεξουαλικής κακοποίησης. Αυτός είναι ο λόγος, για τον οποίο κρατούν τον Kriskovich στο πανεπιστήμιο”, λέει ο δικηγόρος της Whittingslow, Juan Martín Barba.

Το καθημερινό τίμημα της παρενόχλησης εναντίον φοιτητριών

Στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Aσουνσιόν, η παρενόχληση είναι ένα ανοιχτό μυστικό. “Συχνά δεν γίνεται αντιληπτό ως βία. Μετριάζεται, τόσο για τα θύματα όσο και για τους θύτες,” λέει η Ana Portillo, που δίδαξε ένα σεμινάριο σχετικά με το φύλο στο Καθολικό Πανεπιστήμιο το 2016. “Τα θύματα το αντιλαμβάνονται ως κομμάτι της εξουσίας που κατέχουν οι καθηγητές τους”.

Η Portillo ζήτησε από τις φοιτήτριές της στο σεμινάριο να καταγράψουν καθημερινές σεξιστικές καταστάσεις, που συμβαίνουν στο πανεπιστήμιο. Στην τάξη κάθε μέρα, οι φοιτήτριές της άκουγαν αντρικά σοβινιστικά σχόλια από καθηγητές, μερικές φορές καλυμμένα ως αστεία και προσβολές.

“Τι κοινό έχουν οι γυναίκες με το ψητό κρέας; Και τα δύο είναι αιματηρά, τα γυρίζεις ανάποδα και τους την πέφτεις”, είπε ένας καθηγητής επιστημολογίας. “Σήμερα είναι η φοιτήτρια, αύριο μπορεί να είναι η φίλη μου και μεθαύριο … ποιος ξέρει;” είπε μια καθηγήτρια φιλοσοφίας. “Κορίτσια, κορίτσια,” είπε ένας καθηγητής σε μια τάξη Εισαγωγής στην Κοινωνική Θεωρία, “σταματήστε να αγγίζετε η μια την άλλη. Μου βάζετε ιδέες”. Ο ίδιος καθηγητής είπε πράγματα όπως: “Αν θέλετε, θα μπορούσαμε να κάνουμε μάθημα με σβηστά τα φώτα”, “Βλέπω έναν όμορφο πισινό να λικνίζεται εδώ γύρω” και “Έχετε σκεφτεί τι όμορφα παιδιά, θα μπορούσαμε να κάνουμε;”

Η Portillo λέει ότι υπάρχουν πολλά, που εμποδίζουν τις φοιτήτριες να αναγνωρίσουν τους εαυτούς τους ως θύματα παρενόχλησης και να το καταγγείλουν: η αντίληψη ότι είναι ευθύνη των φοιτητριών να σταματήσουν τους καθηγητές, ο φόβος ότι θα καταστρέψουν την φήμη τους, η ελάχιστη στήριξη από άλλους φοιτητές, ακόμα και το γεγονός ότι οι περισσότερες πανεπιστημιακές Αρχές απαρτίζονται από άντρες και μπορούν να στηρίξουν τον καθηγητή, εναντίον του οποίου έγινε καταγγελία.

Η María Lidia Báez, μια άλλη φοιτήτρια στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Aσουνσιόν, μάταια έκανε αναφορά καταγγέλλοντας παρενόχληση από καθηγητή της. Παρά την ευρεία ατιμωρησία στο πανεπιστήμιο, πιστεύει ότι η παρενόχληση πρέπει να αναφέρεται. “Αν δεν το αναφέρουμε, είναι ευκολότερο να το κρύψουμε και θα περάσει απαρατήρητο,” λέει. Αλλά η Báez παραδέχεται ότι έκανε το βήμα να καταγγείλει την παρενόχληση, μόνο όταν δεν ήταν πλέον φοιτήτρια. “Ήταν τεράστια εσωτερική σύγκρουση, επειδή είναι ένας γνωστός καθηγητής, που κάνει αξιόλογη και παραγωγική δουλειά. Φοβήθηκα να μαρκαριστώ, φοβήθηκα ότι θα μείωναν τους βαθμούς μου ή τον μέσο όρο μου”.

Η απάντηση των φοιτητριών: Βασικές αρχές περί πρόληψης και προσοχής

Φοιτήτριες στο Καθολικό Πανεπιστήμιο της Aσουνσιόν ανέπτυξαν ένα σχέδιο για την πρόληψη και την προσοχή σε υποθέσεις βίας σε σχέση με το φύλο και την παρουσίασαν στις πανεπιστημιακές αρχές το 2016. Ακόμα δεν έχουν λάβει καμία απάντηση. Φωτογραφία από τον Juanjo Ivaldi. Πηγή: ιστοσελίδα Kurtural, χρήση κατόπιν άδειας.

Από τα 63 πανεπιστήμια που ερευνήθηκαν στην Λατινική Αμερική το 2016 από τον ειδησεογραφικό οργανισμό Distintas Latitudes (“Διαφορετικά γεωγραφικά πλάτη”), μόνο 12 έχουν πρωτόκολλα για την αντιμετώπιση της σεξουαλικής βίας. Σε μία άλλη έρευνα, που διενεργήθηκε από τον Distintas Latitudes, από 173 φοιτήτριες από 14 χώρες, το 67% των συμμετεχουσών δήλωσαν ότι γνώριζαν τουλάχιστον μία υπόθεση σεξουαλικής παρενόχλησης στο πανεπιστήμιό τους.

Αντιμέτωπες με την απουσία εργαλείων για να αντιδράσουν στην παρενόχληση στο πανεπιστήμιό τους και την έλλειψη απάντησης στις καταγγελίες, οι φοιτήτριες στο σεμινάριο της Portillo το 2016 σχεδίασαν ένα πρωτόκολλο περί πρόληψης και απάντησης σε υποθέσεις βίας σχετικά με το φύλο. Το πρωτόκολλο βασίστηκε σε νόρμες ήδη υπάρχουσες σε πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο, όπως το Πανεπιστήμιο της Δημοκρατίας της Ουρουγουάης.

Οι φοιτήτριες του σεμιναρίου παρουσίασαν το σχέδιο του πρωτοκόλλου στον πρύτανη, αλλά δεν έχουν πάρει απάντηση ακόμα.