Οι πρόσφυγες του Μπουρούντι αντιμετωπίζουν μία δύσκολη επιλογή: να μείνουν σε υπερπλήρεις καταυλισμούς ή να επιστρέψουν στην αβεβαιότητα

Το Στρατόπεδο προσφύγων Mahama στην επαρχία Kirke, στην Ανατολική Ρουάντα, στεγάζει πάνω από 53.000 πρόσφυγες από το Μπουρούντι. 29/08/2017. Εύσημα: Alan Whelan/Trócaire. IMG_5459

Στις 7 Σεπτεμβρίου μία συνοδεία 301 προσφύγων από το στρατόπεδο Nduta στην Τανζανία, οδηγήθηκε πίσω στο Μπουρούντι και στις μέρες που ακολούθησαν προστέθηκαν σ’ αυτούς κι άλλοι πρόσφυγες. Συνολικά, 12.000 έχουν καταχωρηθεί για να επιστρέψουν εθελοντικά φέτος. Ενώ δεν είναι οι πρώτοι επαναπατριζόμενοι, ο αριθμός είναι μεγάλος. Και η επιστροφή τους οργανώνεται από τις κυβερνήσεις του Μπουρούντι και της Τανζανίας και από την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR).

Ωστόσο, η κρίση, η οποία προκλήθηκε από την αναταραχή στις εκλογές το 2015, και οδήγησε τόσους πολλούς κατοίκους του Μπουρούντι να εγκαταλείψουν τη χώρα, δεν έχει επιλυθεί ακόμα. Ενώ μερικοί πρόσφυγες, ανυπόμονοι με την αναμονή της επιστροφής, κάνουν καθιστικές διαμαρτυρίες στην Τανζανία απαιτώντας την επιτάχυνση της διαδικασίας, πολλοί άλλοι φοβούνται να επιστρέψουν.

Η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες εξακολουθεί να έχει πάνω από 400.000 πρόσφυγες, με τους 240.000 μόνο στην Τανζανία. Οι καταυλισμοί συχνά βλέπουν και νέες αφίξεις. Ο τοπικός σύλλογος δημοσιογράφων, SOS Médias Burundi, ανέφερε ότι 180 καινούριοι πρόσφυγες έφτασαν στο Nduta στις 15 Σεπτεμβρίου. Τρεις από αυτούς μόλις είχαν επιστρέψει στο Μπουρούντι, αλλά ξαναγύρισαν.

Η κυβέρνηση κάλεσε τους πρόσφυγες να επιστρέψουν, λέγοντας ότι η χώρα είναι τώρα ασφαλής. Ο πρόεδρος της Τανζανίας παρότρυνε τον επαναπατρισμό. Οι αξιωματούχοι του Μπουρούντι ισχυρίζονται ότι τα στοιχεία του ΟΗΕ είναι ανακριβή, ακόμη και χειραγωγημένα και ότι έχουν επιστρέψει πάνω από 150.000. Έχουν κατηγορήσει ακόμη και την Ύπατη Αρμοστεία του Ο.Η.Ε. ότι εμποδίζει τους πρόσφυγες να γυρίσουν πίσω.

#Μπουρούντι “Ο αριθμός των 400.000 προσφύγων από το Μπουρούντι, που δόθηκε από την Υπηρεσία Προσφύγων του ΟΗΕ είναι φανταστικός”, Philippe Nzobonariba

Είτε εδώ είτε εκεί, η ζωή για τους Μπουρουντιανούς παραμένει δύσκολη

Οι πρόσφυγες εγκατέλειψαν το Μπουρούντι για διάφορους λόγους και θα εξετάσουν επίσης, το ενδεχόμενο να επιστρέψουν για διάφορους λόγους, συμπεριλαμβανομένης της πολιτικής συμφιλίωσης, της λογοδοσίας και της προσβασιμότητας σε βασικά αγαθά. Η Διεθνής Αμνηστία ανέφερε, ωστόσο, ότι πολλοί αισθάνονται να πιέζονται να ξαναγυρίσουν.

Η ζωή στο στρατόπεδο των προσφύγων είναι δύσκολη. Οι πόροι και ο χώρος είναι περιορισμένοι και η ανασφάλεια είναι πρόβλημα. Οι μερίδες φαγητού στο στρατόπεδο Nduta ουσιαστικά περικόπηκαν φέτος – μειώθηκαν τέσσερις φορές σε έξι μήνες. Οι πρόσφυγες διαμαρτυρήθηκαν για τον υποσιτισμό, προκαλώντας κάποια βίαια επεισόδια, και μερικοί μέχρι που υποψιάστηκαν ότι επρόκειτο να τους πιέσουν να επιστρέψουν. Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ζήτησε επειγόντως περισσότερη χρηματοδότηση, αναφέροντας ότι μόνο το 6% του στόχου είχε επιτευχθεί μέχρι τον Σεπτέμβριο.

Ο Marc Ntukamazina, ο οποίος αρχικά έφυγε από το Μπουρούντι λόγω ανασφάλειας και του οποίου το σπίτι είχε καεί, έχει επιστρέψει από τότε. Μίλησε στους SOS Médias Burundi:

La vie en Tanzanie n'est pas aussi facile. J'espère qu'aujourd'hui je pourrais avoir la tranquillité plus qu'avant

Η ζωή στην Τανζανία δεν είναι πολύ εύκολη. Ελπίζω σήμερα ότι μπορώ να έχω περισσότερη ειρήνη από πριν.

Στο Sud-Kivu, στο Κονγκό, 39 Μπουρουντιανοί και ένας στρατιώτης πέθαναν στις συγκρούσεις στις 15 Σεπτεμβρίου με τις δυνάμεις ασφαλείαςπολίτες που διαμαρτύρονταν για την επιστροφή στο Μπουρούντι σύμφωνα με μάρτυρες και τον Ο.Η.Ε., μια επίθεση σύμφωνα με αξιωματούχους.

Πίσω στο Μπουρούντιοι οικονομικές διαμάχες από τις οποίες διέφυγαν πολλοί, συνεχίζονται, και σε μεγάλο βαθμό προκαλούν πολιτική ανασφάλεια, φέρονται να αντιμετωπίζουν επισιτιστική ανασφάλεια, πτώση των επενδύσεων, υψηλή ανεργία, περιοδική έλλειψη καυσίμων και ηλεκτρικής ενέργειας, και αμφισβητούμενες χρεώσεις καιεισφορές”. Ο δημοσιογράφος Esdras Ndikumana, ο οποίος εγκατέλειψε τη χώρα του αφότου χτυπήθηκε άσχημα ενώ βρισκόταν υπό κράτηση το 2015, τουΐταρε:

Μπουρούντι: Οι κυβερνήσεις και οι προμηθευτές βενζίνης βεβαιώνουν ότι «δεν υπάρχουν προβλήματα με τα αποθέματα». Αλλά σε αυτή την περίπτωση, πώς εξηγείτε την τρέχουσα έλλειψη βενζίνης;

Η πολιτική ανασφάλεια παραμένει. Διάφορες εκθέσεις καταγγέλλουν την κυριαρχία του αυταρχισμού και των συστηματικών παραβιάσεων των δικαιωμάτων, τις οποίες απορρίπτει. Τον Αύγουστο του 2017, η Διεθνής Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Προσφύγων, βασισμένη σε συνεντεύξεις με πρόσφυγες στην Ουγκάντα, επέκρινε τη βία κατά των αντιπάλων. Και τον Ιούλιο, η Διεθνής Ομοσπονδία για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα κατέγραψε πάνω από 1.200 νεκρούς από το 2015 και προειδοποίησε για την υφέρπουσα δικτατορία που περιορίζει την ελεύθερη έκφραση.

Οι επικριτικές ΜΚΟ και τα Μ.Μ.Ε. συνεχίζουν να έρχονται αντιμέτωπα με το κλείσιμο, τις δικαστικές υποθέσεις, ή την παρενόχληση. Ο πολιτικός αντίπαλος Léopold Habarugira απήχθη μέρα μεσημέρι στις 12 Σεπτεμβρίου και πολλοί άλλοι παραμένουν στην εξορία. Ορισμένα κόμματα ανεστάλησαν για φερόμενες οικονομικές παρατυπίες. Ειδικότερα, ο υπουργός Εσωτερικών Pascal Barandagiye αιτήθηκε τον Αύγουστο από τα δικαστήρια να διαλύσουν το μείζον κόμμα της αντιπολίτευσης MSD.

Η εξεταστική επιτροπή του ΟΗΕ (UNCOI) ζήτησε να διεξαχθεί πλήρης έρευνα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ), ζήτημα που αντανακλάται από ΜΚΟ του Μπουρούντι και την αντιπολίτευση, αλλά όχι από την Αφρικανική Ένωση. Ωστόσο, το 2016, το Μπουρούντι αποσύρθηκε πρωτοφανώς από το ΔΠΔ, με ισχύ από τις 27 Οκτωβρίου, γεγονός που περιπλέκει την έναρξη των ερευνών.

Ένα “κλίμα φόβου” που ακολουθεί τους πρόσφυγες

Ο Πρόεδρος της UNCOI, Ouguergouz, δήλωσε ότι υπάρχει ένακλίμα φόβουακόμα και μετά την έξοδο των προσφύγων και όχι επαρκείς προϋποθέσεις για την επιστροφή. Η πολιτική βία έχει καταστεί πιο κρυφή αλλά ακόμη συστηματική, με αναφερόμενες εξαφανίσεις, βασανιστήρια και αυθαίρετες συλλήψεις.

Οι υπουργοί απορρίπτουν έντονα αυτόν τον χαρακτηρισμό και η Εθνοσυνέλευση δεσμεύθηκε να τον ερευνήσει, ενώ ο προεδρεύων σύμβουλος Willy Nyamitwe την καταδίκασε ως δυτική πλεκτάνη. Οργανώθηκαν διαμαρτυρίες κατά του ΟΗΕ, αν και ο οργανισμός “SOS Médias Burundi” ανέφερε ότι ορισμένοι πιέστηκαν να παρευρεθούν.

Μπουρούντι: Μια διαδήλωση φιλο-κυβερνητικών γυναικών ζητά από την κυβέρνηση να παραπέμψει τα μέλη της εξεταστικής επιτροπής του ΟΗΕ στο δικαστήριο.

Οι ελπίδες για διάλογο μεταξύ της κατακερματισμένης “ριζοσπαστικής” αντιπολίτευσης και της κυβέρνησης, η οποία έχει εδραιώσει τον έλεγχό της, για την επίλυση των διαιρέσεων, είναι τεταμένες. Ο περιφερειακός διαμεσολαβητικός διάλογος έχει σταματήσει και ο μεσολαβητής Benjamin Mkapa έχει επικρίνει την εμπλοκή των συμμετεχόντων. Εν τω μεταξύ, ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ Μισέλ Καφάντο αντιμετωπίζει τις δυσκολίες των τεταμένων σχέσεων του Bujumbura με τα Ηνωμένα Έθνη και την ΕΕ, καθώς και τις διεθνείς διαιρέσεις για το θέμα.

Η κυβέρνηση προχώρησε με αμφιλεγόμενες συνταγματικές αλλαγές που θα επέτρεπαν στον Πρόεδρο Νκουρουνζίζα άλλη μία περίοδο διακυβέρνησης. Ζήτησε επίσης δημόσιες συνεισφορές στη χρηματοδότηση των εκλογών του 2020 και αποφυγή της εξάρτησης από τους χορηγούς, οι οποίοι αποχώρησαν λίγο πριν από τις εκλογές του 2015 λόγω πολιτικής βίας. Εμφανίσεις υποστήριξης από την Imbonerakure – πτέρυγα νεολαίας του κυβερνώντος κόμματος, που κατηγορείται για βία και ανήκει σε μια παράλληλη δομή ασφαλείας που ελέγχεται από την Προεδρία – φαινομενικά ενισχύουν τη θέση του προέδρου.

Πολλοί που αρχικά είχαν φύγει, είχαν αντιταχθεί ακριβώς σ’ αυτό – την επέκταση της θητείας του προέδρου πέρα από το όριο των δύο περιόδων, θεωρώντας ότι απομακρύνεται από τις μεταπολεμικές διαδικασίες οικοδόμησης της ειρήνης και προς ένα μονοκομματικό κράτος.

Αυτά τα βασικά προβλήματα πολιτικής και οικονομικής ανασφάλειας παραμένουν ανεπίλυτα, αφήνοντας πολλούς πρόσφυγες να αντιμετωπίζουν δύσκολες επιλογές σχετικά με τους κινδύνους επιστροφής στο Μπουρούντι ή της παραμονής τους σε στρατόπεδα.

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.