Ο Igor Rudnikov, συντάκτης του Novye Kolyosa, με σπασμένο χέρι μετά από βίαιη ανάκριση από τις υπηρεσίες ασφαλείας της Ρωσίας // Από το Facebook του Igor Rudnikov
Η Novye Kolyosa, μια ανεξάρτητη εφημερίδα στην δυτική ρωσική πόλη του Καλίνινγκραντ, θα κλείσει μετά από 23 χρόνια κυκλοφορίας.
Σε ανακοίνωση στις 4 Απριλίου στο Facebook [1], ο αρχισυντάκτης της, Yuri Grozmani, έγραψε:
Независимый еженедельник “Новые колёса”, основанный журналистом и депутатом Игорем Рудниковым в мае 1995 года, прекращает своё существование… Газета, которая издавалась на протяжении 23 лет, и на идеалах которой выросло целое поколение, уходит из нашей жизни. А вместе с ней – и целая эпоха, заявившая о себе после распада СССР и провозглашения принципов свободного развития общества и независимых СМИ.
Το ανεξάρτητο εβδομαδιαίο έντυπο Novye Kolyosa, το οποίο ιδρύθηκε τον Μάιο του 1995 από τον δημοσιογράφο και τον περιφερειακό αντιπρόσωπο της ρωσικής Δούμας, Igor Rudnikov, θα παύσει να υπάρχει σήμερα…Η εφημερίδα, η οποία με την 23χρονη ιστορία της ενέπνευσε μια ολόκληρη γενιά, φεύγει από τις ζωές μας. Μαζί με αυτή, μια ολόκληρη εποχή φτάνει στο τέλος της, μια έντονη εποχή μετασοβιετικής ανεξέλεγκτης κοινωνικής προόδου και ελεύθερων μέσων ενημέρωσης.
Η τροχιά της Novye Kolyosa είναι εμβληματική για τις πολυάριθμες πολιτικές και οικονομικές προκλήσεις – και δημιουργικές λύσεις – που έρχονται με τη λειτουργία ενός ανεξάρτητου μέσου μαζικής ενημέρωσης σε μια μετακομμουνιστική χώρα.
Ξεκινώντας στις αρχές της δεκαετίας του '90, πρωτίστως ως διαφημιστής για μια αναπτυσσόμενη τοπική επιχείρηση μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, η εφημερίδα είχε αρχικά ονομαστεί Kolyosa ή “Τροχοί”. Στις ακτές της Βαλτικής, η περιφέρεια Καλίνινγκραντ είναι το δυτικότερο λιμάνι της Ρωσίας και έγινε κόμβος για εισαγόμενα αυτοκίνητα, μια ξαφνική πολυτέλεια μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης.
Πρώην πρώτος υπολοχαγός στο Σοβιετικό ναυτικό, ο Rudnikov χρησιμοποίησε την εμπειρία του ως δημοσιογράφος για την ναυτική εφημερίδα Strazh Baltiki – και πόρους από τα ναυτικά γραφεία – για να ιδρύσει την Kolyosa το 1993.
Δύο χρόνια αργότερα, το (νυν ρωσικό) Ναυτικό, το οποίο εξακολουθούσε να ανήκει στους συντακτικούς πόρους που ο Rudnikov είχε χρησιμοποιήσει για να ξεκινήσει την εφημερίδα, αποφάσισε ότι χρειαζόταν αυτό το ταχέως αυξανόμενο έσοδο για το ίδιο. Ο Rudnikov παραιτήθηκε τόσο από το Ναυτικό όσο και από την αρχική Kolyosa και ίδρυσε την Novye Kolyosa ή “Νέοι Τροχοί”.
Για να νικήσει τον ανταγωνισμό, ο Rudnikov πήρε το διαφημιστικό φυλλάδιο για την αγορά μεταχειρισμένων αυτοκινήτων και το μεταμόρφωσε σε ταμπλόιντ λαϊκού ενδιαφέροντος.
Τα ρεπορτάζ της Novye Kolyosa επικεντρώθηκαν στο οργανωμένο έγκλημα, από το οποίο δεν υπήρχε έλλειψη σε πόλεις όπως το Καλίνινγκραντ κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '90. Οι δημοσιογράφοι τους, τα γραφεία και ο ίδιος ο Rudnikov δέχτηκαν επίθεση σε πολλές περιπτώσεις. Ο ίδιος ο Rudnikov επέζησε από ένα σχεδόν θανατηφόρο περιστατικό μαχαιρώματος [2] το 2016. Αλλά ποτέ δε σταμάτησε, δημοσιεύοντας διεξοδικές έρευνες σχετικά με τις σχέσεις των τοπικών εγκληματιών με αξιωματούχους της διεφθαρμένης αστυνομίας και των υπηρεσιών ασφαλείας.
Ταυτόχρονα, ο Rudnikov απολάμβανε μια πολύ επιτυχημένη σταδιοδρομία στην τοπική πολιτική. Το 2016, ήταν ο μόνος ανεξάρτητος υποψήφιος ενάντια στον υποψήφιο της Ενωμένης Ρωσίας (κυβερνών κόμμα) στις κάλπες.
Εκεί όμως που η Μαφία απέτυχε να εκφοβίσει τον Igor Rudnikov και την έντονη, εντυπωσιακή και σχεδόν αυτοκτονικά γενναία του φυλλάδα, τελικά φαίνεται πως τα κατάφεραν οι ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας.
Τον Νοέμβριο του 2017, τα γραφεία της Novye Kolyosa δέχτηκαν εισβολή από τη FSB, την κύρια υπηρεσία εσωτερικής ασφάλειας της Ρωσίας, και ο ίδιος ο Rudnikov εισήχθη για ανάκριση. Μετά από ανάκριση, όπου κατέληξε αναίσθητος και με σπασμένο χέρι, ο Rudnikov κατηγορήθηκε για εκβιασμό κυβερνητικού αξιωματούχου. Παραμένει υπό σύλληψη σε κρατητήριο της Μόσχας από τότε.
Παρά τη σύλληψη του ιδρυτή της, η Novye Kolyosa συνέχισε μέχρι την παραμονή του 592ου τεύχους, το οποίο θα περιείχε μια δημοσίευση για μια υπόθεση αστυνομικής βίας που έγινε πρωτοσέλιδο σε όλη τη χώρα.
Η σύλληψη και ο θάνατος του Alexander Zakamsky
Τον Μάρτιο του 2018, μια αστυνομική ομάδα του Καλίνινγκραντ συνέλαβε τον 25χρονο Alexander Zakamsky. Τα κίνητρα για τη σύλληψή του είναι ακόμα ασαφή, αλλά τα τοπικά μέσα ενημέρωσης υποθέτουν ότι μπορεί να είχαν σχέση με τη συμμετοχή του Zakamsky στο κυνήγι κεχριμπαριού, μιας τεράστιας βιομηχανίας στην περιοχή .
Η σύζυγός του, Elizaveta, δήλωσε δημοσίως ότι την τελευταία φορά που τον είδε, ο Zakamsky ήταν με χειροπέδες και με αίματα. Σύμφωνα με τη δήλωσή του, μεταφέρθηκε στη συνέχεια σε μια μη αναγνωρισμένη τοποθεσία, όπου τον ξυλοκόπησαν και βασάνισαν για αρκετές ώρες για να εξαγάγουν την ομολογία της υποτιθέμενης εμπλοκής του σε λαθρεμπόριο ναρκωτικών.
Στις 8 Μαρτίου, βρέθηκε στο κελί του η σορός του [3] να κρέμεται από μια λωρίδα από σεντόνια. Η Elizaveta Zakamsky αρνείται να δεχτεί ότι ο θάνατος του συζύγου της ήταν αυτοκτονία και κατηγορεί τη FSB ότι τον βασάνισε μέχρι θανάτου.
Στις 29 Μαρτίου, η τελευταία έκδοση της Novye Kolyosa επρόκειτο να βγει στα τοπικά περίπτερα. Στο πρωτοσέλιδο είχε φωτογραφίες, που ονόμαζαν δύο συγκεκριμένους αξιωματικούς του FSB, καθώς και στοιχεία ότι είχαν συμμετάσχει στο βασανισμό του Alexander Zakamsky. Το άρθρο του εξωφύλλου τους αποκαλούσε «σαδιστές» και περιέγραφε με φρικτή λεπτομέρεια τι βίωσε ο Zakamsky, συμπεριλαμβανομένου ξυλοδαρμού και ηλεκτροπληξίας.
Η εφημερίδα όμως δεν κυκλοφόρησε ποτέ. Η Novye Kolyosa βασίζεται σε τυπογραφεία εκτός χώρας, επειδή οι τοπικοί τυπογράφοι δεν την άγγιζαν με το φόβο αντιποίνων. Το τελευταίο τεύχος της εφημερίδας, ενώ βρισκόταν στο δρόμο από τυπογραφείο στη Λιθουανία, κατασχέθηκε από την FSB και καταστράφηκε. Μια έκδοση PDF [4] είναι ακόμα διαθέσιμη.
Το Καλίνινγκραντ βρίσκεται σε ρωσικό θύλακα στη Βαλτική Θάλασσα. Εικόνα μέσω των Χαρτών Google.
Σε ανακοίνωση για το κλείσιμο της εφημερίδας στην ιστοσελίδα [5] της, ο αρχισυντάκτης Yuri Grozmani δήλωσε ότι είχε ελάχιστη ελπίδα για εσωτερική δίωξη των βασανιστών της FSB. Αντ’ αυτού, υποσχέθηκε να κάνει εκστρατεία για εξωτερική πίεση στους Ρώσους αξιωματικούς επιβολής του νόμου που εμπλέκονται στην κατάχρηση της εξουσίας τους:
Мы избрали другой путь – начали рассылку во все правозащитные организации, иностранные посольства и консульства, а также министерства иностранных дел Европейских государств требование о включении ДАННЫХ лиц в ЧЁРНЫЕ СПИСКИ. Аннулировать им Шенгенские визы, к чёртовой матери! Чтобы никто из них больше не смог выезжать за пределы Российской Федерации. Пусть свою Родину любят по месту прописки, а не с Лазурного побережья. И тратят деньги, заработанные в России, не в Европе, а в нашем родном Светлогорске.
Επιλέξαμε ένα διαφορετικό μονοπάτι: στέλνουμε επιστολές σε όλες τις οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ξένες πρεσβείες και προξενεία, καθώς και σε υπουργεία εξωτερικών των χωρών της ΕΕ, ζητώντας τους να ΒΑΛΟΥΝ ΣΤΗ ΜΑΥΡΗ ΛΙΣΤΑ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΑΥΤΑ. Ας ακυρωθούν οι βίζες Σένγκεν τους, για όνομα του Θεού! Έτσι ώστε κανένας από αυτούς να μην μπορεί ποτέ να εγκαταλείψει τα σύνορα της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Αφήστε τους να αγαπήσουν την πατρίδα τους από τα σπίτια τους, όχι από τη γαλλική Ριβιέρα. Και ας ξοδέψουν τα χρήματα που κέρδισαν στη Ρωσία κι όχι στην Ευρώπη, αλλά στο δικό μας το Σβετλογκόρσκ [πόλη-δορυφόρο του Καλίνινγκραντ].
Ο Igor Rudnikov κρατείται εδώ και πέντε μήνες και πρόσφατα κηρύχθηκε κρατούμενος συνείδησης από το Κέντρο Ανθρωπίνων δικαιωμάτων Memorial της Ρωσίας. Σε μια δήλωση στην ιστοσελίδα τους [6], η οργάνωση επεσήμανε ορισμένες παρατυπίες στην υπόθεση της εισαγγελίας και αποκάλεσε την υπόθεση εναντίον του Rudnikov ως υπόθεση με πολιτικά κίνητρα.