- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Η Παγκόσμια Ημέρα Μπομπ Μάρλεϊ πέρασε, η ρέγκε αλλάζει, το ίδιο και οι λάτρεις της

· Σύνταξη Emma Lewis Μετάφραση Veroniki Bacharidi-Krikoni

Κατηγορίες: Καραϊβική, Τζαμάικα, Μέσα των πολιτών, Μουσική, Νεολαία, Τέχνες - Πολιτισμός
[1]

Τοιχογραφία με το σύμβολο της ρέγκε Μπομπ Μάρλεϊ. Φωτογραφία: Vanessa, CC BY-NC-ND 2.0

To σύμβολο της ρέγκε Μπομπ (Ρόμπερτ Νέστα) Μάρλεϊ [2] γεννήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου 1945. Τα γενέθλιά του γιορτάζονται πλέον σε όλο τον κόσμο ως Παγκόσμια Ημέρα Bob Marley. Φέτος, θα γινόταν 73 ετών. Η πατρίδα του Μάρλεϊ, το Κίνγκστον της Τζαμάικα, αναγνωρίζεται πλέον από την UNESCO ως Δημιουργική Πόλη Μουσικής [3].

Ως καθιερωμένος τόπος γέννησης της μουσικής ρέγκε, οι λάτρεις της από όλο τον κόσμο συρρέουν στο Μουσείο Μπομπ Μάρλεϊ [4] στα προάστια, στην περιοχή της πρώην κατοικίας του Mάρλεϊ. Οι επισκέπτες κατευθύνονται επίσης στο κέντρο για να επισκεφθούν το Tuff Gong Studios [5], που ιδρύθηκε από τον Μάρλεϊ το 1965, και το “Culture  [6]Yard [6]” στην Trench Town, όπου μεγάλωσε ο Mάρλεϊ, έμαθε να παίζει κιθάρα και σχημάτισε τη μπάντα του, Wailers.

Ο Μπομπ Μάρλεϊ παραμένει διαχρονικό σύμβολο και κληρονομιά στη Τζαμάικα, αλλά καθώς τα μουσικά γούστα και τάσεις αλλάζουν, ορισμένοι Τζαμαϊκανοί αναρωτιούνται αν το πνεύμα της παραδοσιακής ρέγκε μπορεί να ξεθωριάζει.

Ο Μήνας Ρέγκε [7] ανακοινώθηκε [8] για πρώτη φορά από την κυβέρνηση της Τζαμάικας το 2008.

Ενώ περνούσε από το πρώην σπίτι του Marley, ένας οπαδός τουίταρε μια φωτογραφία των εορτασμών για την Ημέρα Bob Marley:

Έξω από το Μουσείο Μπομπ Μάρλεϊ #ΧρόνιαΠολλάΜπομπΜάρλεϊ

Το ίδιο το μουσείο κοινοποίησε απευθείας μετάδοση:

Συμβαίνει τώρα! Συντονιστείτε στη ζωντανή μας μετάδοση εδώ https://t.co/l7Reeihd8w

Γιορτάζουμε την τον Μπομπ Μάρλεϊ εδώ στο Μουσείο Μπομπ Μάρλεϊ

Το βρετανικό συγκρότημα βετεράνων της ρέγκε UB40 δημοσίευσε τα συγχαρητήριά του:

Χρόνια πολλά Μπομπ Μάρλεϊ!

Με πολλή αγάπη
UB40

Δημόσιοι και ιδιωτικοί θεσμοί της Τζαμάικας δημοσίευσαν δημιουργικά τουίτ, ρήσεις του Μάρλεϊ και, φυσικά, μουσική:

“Άνοιξε τα μάτια σου, κοίταξε μέσα σου. Νιώθεις ικανοποίηση με τη ζωή που ζεις;” – Μπομπ Μάρλεϊ

Ο AK Dixon, Τζαμαϊκανός που ζει στο Τορόντο του Καναδά, όπου γιορτάζεται ετησίως η Ημέρα Μπομπ Μάρλεϊ, παρακίνησε την Τζαμάικα να πάει ένα βήμα παραπέρα:

Σήμερα θα έπρεπε να ήταν εθνική αργία…

Ο Αμερικανός ράπερ Common πρόσθεσε τις ευχές του στο Twitter, αναγνωρίζοντας τι έμαθε από τον Μάρλεϊ:

Χρόνια πολλά Μπομπ Μάρλεϊ! Σε ευχαριστώ που μου έδειξες πώς να χρησιμοποιήσω την τέχνη μου για να βοηθήσω τον κόσμο.

Από το Λος Άντζελες της Καλιφόρνια, ο χρήστης του Twitter Isaac Bryan μας υπενθύμισε τον ακτιβισμό του Μάρλεϊ:

Την ημέρα γέννησης του Μπομπ Μάρλεϊ θυμόμαστε:
“Get up, stand up, Stand up for your rights. Get up, stand up, Don't give up the fight.” [Σήκω, στάσου όρθιος, υπερασπίσου τα δικαιώματά σου. Σήκω, στάσου όρθιος, μην παρατάς τον αγώνα”.]

Για να σηματοδοτήσει τη μέρα, ο Damian “Junior Gong” Marley τουίταρε μια θαυμάσια φωτογραφία των παιδικών του χρόνων με εκείνον και τον πατέρα του:

Ζήτω ο Gong!!!

Οι νεαροί Τζαμαϊκανοί χάνουν την αίσθηση της ρέγκε;

Ενώ η Ημέρα Μπομπ Μάρλεϊ πυροδότησε εορταστικές δημοσιεύσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από την τζαμαϊκανή διασπορά, καθώς και από μη-τζαμαϊκανούς, άτομα και οργανώσεις, οι νεαροί Τζαμαϊκανοί ήταν σχετικά ήσυχοι στο διαδίκτυο.

Ο Winston Barnes, ένας Τζαμαϊκανός με έδρα τη Φλόριντα, ο οποίος φιλοξενεί ραδιοφωνική εκπομπή για τη διασπορά, παραπονέθηκε [45] από το φαινομενικά μειούμενο ενδιαφέρον για τη μουσική ρέγκε, κατηγορώντας την υιοθέτηση δυτικών στυλ μουσικής όπως η χιπ χοπ:

I am now convinced that Marley's work was in vain. At least for Jamaicans. We know so little about what he did, as evidenced by our disrespect for his work and by extension our culture. Jamaica has many more radio stations than ever and cumulatively, they play less Jamaican music than before. This at a time when Jamaicans create and produce virtually every genre of music! What would we say to Bob if he was among us physically? I listened to a motivational feature on Jamaican radio last evening and virtually all the inserts originated from outside of Jamaica! In 2018?
Foreigners respect and regard Marley's music, at least publicly more than we ever have even in 2018! I am now convinced that maybe it is too late to fix this problem we face as a country and as a culture…and then we turn around and talk rubbish about the Grammies and Reggae!

Είμαι πλέον πεπεισμένος ότι το έργο του Marley ήταν μάταιο. Τουλάχιστον για τους Τζαμαϊκανούς. Γνωρίζουμε τόσο λίγα για αυτό που έκανε, όπως αποδεικνύεται από την έλλειψη σεβασμού για το έργο του και κατ’ επέκταση τον πολιτισμό μας. Η Τζαμάικα έχει πολλούς περισσότερους ραδιοφωνικούς σταθμούς από ποτέ και γενικά, παίζουν λιγότερη τζαμαϊκανή μουσική από ό, τι πριν. Αυτό σε μια εποχή που οι Τζαμαϊκανοί δημιουργούν και παράγουν σχεδόν κάθε είδος μουσικής! Τι θα λέγαμε στον Μπομπ αν ήταν μεταξύ μας φυσικά; Ακούσα ένα απόσπασμα στο ραδιόφωνο της Τζαμάικας χτες το βράδυ και σχεδόν όλα τα ένθετα προέρχονταν εκτός Τζαμάικας! Εν έτει 2018;

Οι αλλοδαποί σέβονται τη μουσική του Marley, τουλάχιστον δημοσίως περισσότερο από όσο έχουμε φτάσει εμείς το 2018! Είμαι πλέον πεπεισμένος ότι ίσως είναι πολύ αργά για να διορθώσουμε αυτό το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε ως χώρα και ως πολιτισμός … και στη συνέχεια γυρίζουμε και μιλάμε για σκουπίδια σχετικά με τα Γκράμι και τη Ρέγκε!

Ο Barnes αναφέρεται σε παράπονα από Τζαμαϊκανούς ότι τα βραβεία Γκράμι δεν δίνουν αρκετή αναγνώριση στη μουσική ρέγκε, καθώς το βραβείο δεν μεταδίδεται τηλεοπτικά.

Ο Stephen Cooper συμφώνησε:

Είναι πολύ ατυχές. Παρά το γεγονός ότι πολλοί καλλιτέχνες ρέγκε επιμένουν ότι δεν ενδιαφέρονται πραγματικά για τα Γκράμι – εν μέρει επειδή γνωρίζουν ότι είναι απάτη – τα Γκράμι είναι ένα από τα λίγα μέρη όπου η ρέγκε αναγνωρίζεται στη διεθνή σκηνή. Και, ενισχύει σαφώς τις πωλήσεις.

Πολλοί Τζαμαϊκανοί αισθάνθηκαν ότι ο Chronixx [47], ένας ανερχόμενος καλλιτέχνης ρέγκε, έπρεπε να έχει κερδίσει το Γκράμι αντί να παραχωρηθεί [48] στον Damian “Jr. Gong” Marley. Από όλα τα μέλη της οικογένειας Marley, λίγοι μόνο ζουν στη Τζαμάικα, ενώ άλλοι επισκέπτονται περιστασιακά. Ωστόσο, άλλοι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης επικρότησαν το άλμπουμ του Jr. Gong “Stony Hill” ως ποιοτικό:

Κατά βάθος όλοι μας θέλαμε το Yute από del la Vega να το πάρει … αλλά οι τύποι των Γκράμι το έδωσαν στον μαλλιά από το stonyhill … Συγχαρητήρια

Ο «παράγοντας Μάρλεϊ» και το μέλλον της ρέγκε

Η Δρ. Sonijah Stanley Niaah, του Ινστιτούτου Μελετών Καραϊβικής και Ρέγκε στο Πανεπιστήμιο των Δυτικών Ινδιών εξήγησε τον παράγοντα Μάρλεϊ [50]:

Jamaica is this cool place on the world map that is hardly visible, but everyone knows of the little rock because of its musical legacy. When it comes to the Grammys, Jamaica is always present. In the 2018 staging it was Shaggy's on-stage performance that ensured Jamaica's presence at the live Grammy show, and when he uttered “I'm a Jamaican in New York”…the crowd response peaked.

However, it wasn't Shaggy's performance which caused all the backstage rumbling that kept Jamaicans awash with emotion. It was Jr Gong [Damian Marley], and, more specifically, the ‘Marley factor.’

…This abundance of presence at the Grammys on the part of the Marleys has concerned Jamaicans in particular, and thus each year upon the release of the nominees for the ‘Best Reggae Album’ category, there is the inevitable combination of glee, grief, concern, and trepidation.

…Chronixx was leading in the court of public opinion ahead of all the other nominees and in particular, the only one close to him was Morgan Heritage, who were nominated for their Avrakedabra album, in the poll conducted by the Recording Academy. Unfortunately, the award is not granted on the basis of public opinion, sales figures, or even musical appeal…

Η Τζαμάικα είναι αυτό το τέλειο μέρος στον παγκόσμιο χάρτη που είναι ελάχιστα ορατό, αλλά όλοι γνωρίζουν αυτό το μικρό βράχο λόγω της μουσικής κληρονομιάς του. Όταν πρόκειται για τα Γκράμι, η Τζαμάικα είναι πάντα παρούσα. Στη σκηνή του 2018 ήταν η σκηνική παράσταση του Shaggy που εξασφάλισε την παρουσία της Τζαμάικα στο σόου των Γκράμι και όταν είπε «Είμαι ένας Τζαμαϊκανός στη Νέα Υόρκη» … η ανταπόκριση του πλήθους κορυφώθηκε.

Ωστόσο, δεν ήταν η ερμηνεία του Shaggy που προκάλεσε όλο τον παρασκηνιακό ντόρο και κράτησε τους Τζαμαϊκανούς γεμάτους συγκίνηση. Ήταν ο Jr Gong [Damian Marley] και, πιο συγκεκριμένα, ο «παράγοντας Μάρλεϊ».

… Αυτή η αφθονία της παρουσίας στα Γκράμι από τους Marley απασχολεί ιδιαίτερα τους Τζαμαϊκανούς και επομένως κάθε χρόνο μετά την ανακοίνωση των υποψηφίων για την κατηγορία Καλύτερο Άλμπουμ Ρέγκε, υπάρχει ο αναπόφευκτος συνδυασμός χαράς, θλίψης, ανησυχίας και δέους.

… Ο Chronixx ηγούνταν στο δικαστήριο της κοινής γνώμης πέρα από όλους τους άλλους υποψηφίους και, συγκεκριμένα, ο μόνος κοντά του ήταν οι Morgan Heritage, οι οποίοι είχαν ανακοινωθεί υποψήφιοι για το άλμπουμ Avrakedabra, στην έρευνα που διεξήγαγε η Μουσική Ακαδημία. Δυστυχώς, το βραβείο δεν απονέμεται με βάση την κοινή γνώμη, στατιστικές πωλήσεων ή ακόμα και μουσική εγγύτητα…

Μέχρι σήμερα, ο Ziggy Marley έχει κερδίσει συνολικά επτά Γκράμι. Ο Stephen και ο Damian Marley καθώς και ο Bunny Wailer κέρδισαν τρία.

Παρόλα αυτά – ή ίσως εξαιτίας αυτού – ένας blogger από το Κίνγκστον πιστεύει [51] ότι το ρασταφαριανό πνεύμα και η ενέργεια της μουσικής ρέγκε θα μπορούσε να χάσει τη δύναμή του:

It was through music that slaves communicated, the drums warned other slaves and motivated them toward rebellion and change. Reggae music with its origin in Jamaica was one of the most effective tools in advocating for peace and unity, challenging political movements and creating change [52]…

Bob Marley’s messages of love and unity was perhaps not as successful in the 1970s because our violence was imported and managed by and for external interests. As Babylon prepares for its fall, its hold on Jamaica is compromised, and this is the right time for the Rastafari messages of love and unity. Consciousness and liberation are still some of the messages we associate and expect from Rasta, unfortunately, it would appear that Rasta has lost its value locally and as an agent of change in our society.

Bob Marley, Reggae music and Rastafarianism represents a few of the most renowned parts of Jamaican culture, it seems however that the Marley legacy is busy chasing Grammys as opposed to using music to create change…as was the real impassioned legacy of Robert Nesta Marley, Reggae and Rastafari. We are left with Capitalist Rastafari, token international Grammy awards, and an ailing culture directed by dancehall music, reversely influenced by Hip-hop and the American lifestyle!

Μέσω της μουσικής επικοινωνούσαν οι σκλάβοι, τα τύμπανα προειδοποιούσαν άλλους σκλάβους και τους ώθησαν προς την επανάσταση και την αλλαγή. Η μουσική ρέγκε με την προέλευσή της στην Τζαμάικα ήταν ένα από τα πιο αποτελεσματικά εργαλεία υπέρ της ειρήνης και της ενότητας, πρόκληση για πολιτικά κινήματα και δημιουργία αλλαγής [52] …

Τα μηνύματα αγάπης και ενότητας του Bob Marley ίσως δεν ήταν τόσο επιτυχημένα στη δεκαετία του 1970, διότι η βία μας εισήχθη και διαχειριζόταν από και για εξωτερικά συμφέροντα. Καθώς η Βαβυλώνα προετοιμάζεται για την πτώση της, η παρακμή της στη Τζαμάικα διακυβεύεται και αυτή είναι η κατάλληλη στιγμή για τα ρασταφαριανά μηνύματα για αγάπη και ενότητα. Η συνείδηση ​​και η απελευθέρωση εξακολουθούν να είναι μερικά από τα μηνύματα που συνδέουμε και περιμένουμε από τους Rasta, δυστυχώς, φαίνεται ότι η Rasta έχει χάσει την αξία της σε τοπικό επίπεδο και ως παράγοντας αλλαγής στην κοινωνία μας.

Ο Bob Marley, η μουσική ρέγκε και ο Ρασταφαριανισμός αντιπροσωπεύουν μερικά από τα πιο γνωστά κομμάτια της τζαμαϊκανής κουλτούρας, αλλά φαίνεται ότι η κληρονομιά του Marley είναι απασχολημένη να κυνηγάει Γκράμι αντί να χρησιμοποιεί τη μουσική για αλλαγή … όπως ήταν η πραγματική γεμάτη πάθος κληρονομιά του Robert Nesta Marley, της Ρέγκε και των ρασταφάρι. Απομείναμε με τους Καπιταλιστές Ρασταφάρι, τα αναγνωρισμένα διεθνή βραβεία Γκράμι και μια θλιβερή κουλτούρα που κυριαρχείται από χορευτική μουσική επηρεασμένη από το χιπ χοπ και τον αμερικανικό τρόπο ζωής!

Ο Lloyd Stanbury συμφώνησε:

Η ρέγκε απαιτεί πολλά περισσότερα από το να εστιάζουμε στο ποιος κερδίζει το “Καλύτερο Άλμπουμ Ρέγκε στα ΓΚΡΑΜΙ

Ενώ οι νεότεροι Τζαμαϊκανοί αναγνωρίζουν την κληρονομιά του Μάρλεϊ, η μουσική ρέγκε και οι οπαδοί της αλλάζουν, καθώς ο κόσμος αλλάζει.

Ο Chronixx, του οποίου οι στίχοι ασχολούνται με την αλλαγή του κλίματος, το αυξανόμενο έγκλημα και τον εθισμό στο διαδίκτυο, χαρακτηρίζεται το “νέο χρυσό παιδί [54]” της ρέγκε. Το τραγούδι [55] του “Do It for the Love, not for the Likes” [Κάντο για την Αγάπη, όχι για τα Likes], έγινε δημοφιλές σύνθημα και διαδικτυακή ετικέτα στην Τζαμάικα, #DoItFortheLove.

Σε απάντηση σε όλες αυτές τις αλλαγές, εάν ο Μπομπ Μάρλεϊ ήταν ζωντανός σήμερα, θα μας θύμιζε ένα στίχο από το τραγούδι του “Natural Mystic” [56]: “There's a natural mystic blowing through the air…if you listen carefully now you will hear”. Με άλλα λόγια, ο χρόνος, ο χώρος – και όλα εντός αυτών – κινούνται φυσικά. Ίσως στο τέλος, όλα καταλήγουν στη μουσική, ανεξάρτητα από το πώς εξελίσσεται.