“Η συζήτηση δεν είναι για το αν οι άνθρωποι θέλουν να παντρευτούν, αλλά ότι οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν αυτόν τον θεσμό όποτε θέλουν. Κανείς δεν αρρωσταίνει κάθε μέρα, αλλά στην Κούβα, είναι ασφαλές να πούμε ότι ένα νοσοκομείο δεν θα σας αφήσει ποτέ χωρίς περίθαλψη γιατί είστε μαύρος, λεσβία ή φτωχός. Θα καλύπτεστε και θα προστατεύεστε από το νόμο.” Φωτογραφία του ακτιβιστή Ulises Padrón Suárez, χορηγίας του ιδίου.

Ο Ulises Padrón Suárez είναι ο νεαρός ιδρυτής και συντονιστής του Δικτύου Νεολαίας για την Υγεία και τα Σεξουαλικά Δικαιώματα του Εθνικού Κέντρου Σεξουαλικής Εκπαίδευσης (CENESEX) στην Κούβα. Πριν από την ένταξή του στο ίδρυμα, συμμετείχε σε μαθήματα και εργαστήρια που διδάσκονταν εκεί, μετατρέποντάς τον σε υπέρμαχο για θέματα υγείας και έμπειρο ακτιβιστή. Μετά από επτά χρόνια ακτιβισμού, το Global Voices (GV) ενδιαφέρεται να ακούσει τις απόψεις του Suárez σχετικά με τον γάμο ατόμων του ιδίου φύλου, ο οποίος εξακολουθεί να είναι παράνομος στην Κούβα, αλλά γίνεται όλο και πιο σημαντικό ζήτημα στη χώρα.

Global Voices (GV): Υποθέτω ότι ενδιαφέρεστε να υπάρξει ένας τρόπος για τους ανθρώπους ιδίου φύλου να νομιμοποιήσουν τη σχέση τους στην Κούβα. Κατά τη γνώμη σας, γιατί πρέπει να εξεταστεί αυτή η δυνατότητα;

Ulises Padrón Suárez (UPS): Δυστυχώς, η κοινή γνώμη στην Κούβα εξακολουθεί να θεωρεί ότι ο γάμος μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου πρέπει να προχωρήσει σε δημοψήφισμα προτού να γίνει νόμος, λες και δεν είναι ήδη άθλιος ο χειρισμός αυτής της προσέγγισης από την ηγεμονική και ετεροσεξιστική επικρατούσα άποψη του νησιωτικού κράτους (όπου θα βρείτε όχι μόνο την ελίτ της εξουσίας, αλλά και ακαδημαϊκούς και δημοσιογράφους, μεταξύ άλλων). Ωστόσο, στην κοινωνία μας, οι ΛΟΑΤΚΙΑ άνθρωποι και οι ομάδες [Λεσβίες, Ομοφυλόφιλοι, Αμφιφυλόφιλοι, Τρανς, Κουήρ, Ίντερσεξ, Ασέξουαλ] γίνονται όλο και πιο ορατοί και, φυσικά, οι απαιτήσεις κερδίζουν δύναμη στη δημόσια σφαίρα. Η αγνόησή τους ή η έλλειψη προσοχής και σεβασμού που τους αξίζει είναι η άρνηση των πλήρη δικαιωμάτων στους πολίτες που θεωρούν ότι η κοινωνική τους δράση είναι περιορισμένη.

Η αντιμετώπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κούβα έχει επικαλεστεί μια σειρά συγκρούσεων για οργανική νομική γνώση και έκφραση (από τις οποίες απέχουμε πολύ ακόμη) μεταξύ ακτιβιστών και κυβερνητικών φορέων λήψης αποφάσεων. Συνεπώς, παρόλο που η χώρα αναγνωρίζει, καλύπτει και προστατεύει ένα σημαντικό σύνολο δικαιωμάτων (υγεία, εκπαίδευση, πολιτισμός, απασχόληση), υπάρχουν και άλλα που βρίσκονται στην άκρη της σημερινής εθνικής και τοπικής κατάστασης.

GV: Γνωρίζετε οποιαδήποτε περίπτωση στην Κούβα ή κάποια ανέκδοτη περίπτωση, όπου οι άνθρωποι, επειδή δεν ήταν νομικά παντρεμένοι, υπέστησαν κάποια αδικία;

UPS: Ναι, τα ζευγάρια, στα οποία ένας από τους δύο πεθαίνει και η οικογένεια του αποθανόντος απαλλάσσει τον επιζώντα από όλα τα κοινά περιουσιακά του στοιχεία, επειδή δεν υπάρχουν κανονισμοί που να προστατεύουν από αυτές τις καταστάσεις.

GV: Πιστεύετε ότι πρέπει να διεξαχθεί δημοψήφισμα για να αποφασιστεί εάν ο γάμος μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου θα πρέπει να είναι νόμιμος στην Κούβα;

UPS: Δεν το νομίζω, όχι. Πιστεύω ότι θα πρέπει να γίνει άμεσα ένας νόμος και θα πρέπει να οικοδομηθεί μια θεσμική υποδομή που θα διασφαλίζει και θα προστατεύει αυτό και άλλα δικαιώματα. Η νομιμοποίηση του γάμου, οι νομικές ενώσεις ή όπως θέλετε να το ονομάσετε πρέπει να μην εισάγουν διακρίσεις και να είναι αρκετά ευρείες ώστε όλοι οι πολίτες να μπορούν να το απολαύσουν.

GV: Γνωρίζουμε ότι στην πρόταση του νέου Οικογενειακού Κώδικα, που δεν έχει ακόμη παρουσιαστεί στο κοινοβούλιο της Κούβας, δεν περιλαμβάνεται ο Ισότιμος Γάμος αλλά προτείνεται “συναινετική ένωση”. Ποια είναι η γνώμη σας για αυτό;

UPS: Είναι μεροληπτική! Πάνω απ’ όλα, εάν καταλάβουμε ότι το κράτος μας είναι κοσμικό από το 1901 και επομένως όλοι μας πρέπει να έχουμε τον ίδιο θεσμό για να επισημοποιήσουμε την ένωσή μας, δηλαδή το γάμο — χωρίς επίθετα, χωρίς προσόντα.

Ο γάμος δεν είναι επίσης πανάκεια και, ως ετερονομιστικός θεσμός, βρίσκεται σε κρίση εδώ και αιώνες. Όλοι μας θα πρέπει να σκεφτούμε εναλλακτικούς θεσμούς που αναγνωρίζουν την πολυγαμία, για παράδειγμα, ή να καταστήσουν την προστασία των περιουσιακών στοιχείων πιο ανθρώπινη ενόψει των συγκρούσεων που οφείλονται στον θάνατο, την οικογένεια ή το κράτος.

GV:  Ο σχολιαστής Ernesto Martínez Hernández δήλωσε στο άρθρο “Πρέπει να σταματήσουμε να βλέπουμε τους εαυτούς μας με έναν κατακερματισμένο τρόπο” από τη δημοσιογράφο Lisandra Fariñas, που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Granma (μια οντότητα του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας) γράφει: ‘Επιτρέποντας τον ομοφυλοφιλικό γάμο είναι ασέβεια στην κοινωνία, όπως και η δυνατότητα νομικών συμβάσεων μεταξύ ανθρώπων και ζώων δεν είναι φυσιολογική. Δεν πρέπει να νομιμοποιείται επειδή δεν είναι φυσικό. Υπάρχουν ζευγάρια που ζουν όλη τους τη ζωή χωρίς να παντρευτούν επειδή η μάχη για να νομιμοποιήσουν κάτι που δεν είναι φυσιολογικό από τη φύση είναι μια ανύπαρκτη ισότητα.’ Πώς θα απαντήσατε σε αυτόν τον σχολιαστή;

UPS: Δεν μπόρεσα να βρω το άρθρο, φαντάζομαι ότι το κατέβασαν επειδή δεν είναι “πολιτικά σωστό”. Αλλά η έλλειψη σεβασμού και η άγνοιά του είναι ανήκουστες.

Αυτό που είναι φυσιολογικό έχει επιβληθεί από τους άνδρες (ιστορικά μιλώντας), επομένως, μπορεί να αλλάξει, όπως και στους Μεσαιωνικούς χρόνους, όταν έγινε η μεταφορά από το πτολεμαϊκό πρότυπο στου Κοπέρνικου. Έχει να κάνει με το πού ευθυγραμμίζεστε και τις συμμαχίες που κάνετε. Διαφορετικά, δεν μπορείτε να συζητήσετε με αυτόν τον άνθρωπο. Ελπίζω πραγματικά να μην είναι φιλόζωος.

Η συζήτηση δεν είναι για το αν οι άνθρωποι θέλουν να παντρευτούν, αλλά ότι οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν αυτόν τον θεσμό όποτε θέλουν. Κανείς δεν αρρωσταίνει κάθε μέρα, αλλά στην Κούβα, είναι ασφαλές να πούμε ότι ένα νοσοκομείο δεν θα σας αφήσει ποτέ χωρίς περίθαλψη γιατί είστε μαύρος, λεσβία ή φτωχός. Θα καλύπτεστε και θα προστατεύεστε από το νόμο.