- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Παρά την παραίτηση του Σλοβάκου πρωθυπουργού, χιλιάδες διαδηλωτές συνεχίζουν να ζητούν δικαιοσύνη για τον Ján Kuciak

Κατηγορίες: Ανατολική - Κεντρική Ευρώπη, Σλοβακία, Διαδηλώσεις, Μέσα & δημοσιογραφία, Μέσα των πολιτών, Πολιτική
[1]

Διαδήλωση στην Μπρατισλάβα στις 9 Μαρτίου 2018. Φωτογραφία: Wikipedia, Wizzard, CC BY-SA 4.0.

Η παραίτηση πολλών κυβερνητικών αξιωματούχων της Σλοβακίας, συμπεριλαμβανομένου του πρωθυπουργού της χώρας, δεν κατάφερε να κατευνάσει το κοινό, που επιδιώκει δικαιοσύνη [2] για τη μαφιόζικη δολοφονία ενός δημοσιογράφου κατά της διαφθοράς. Κάποιοι μάλιστα θεωρούν την παραίτηση ως ένα κυνικό σχέδιο, που αποσκοπεί να επιτρέψει στο κυβερνών κόμμα να παραμείνει στην εξουσία.

Μετά τη δολοφονία [2] του δημοσιογράφου Ján Kuciak στις 25 Φεβρουαρίου, τα πρωτοσέλιδα των σλοβακικών ΜΜΕ γέμισαν από μια σειρά κατηγοριών για διαφθορά και συνδέσεις με το οργανωμένο έγκλημα εναντίον ισχυρών πολιτικών, που περιλάμβαναν κορυφαίους αξιωματούχους της Αστυνομίας και ορισμένα διορισμένα μέλη της κυβερνητικής εισαγγελικής Αρχής.

Στις 3 Μαρτίου, ο εισαγγελέας Vasiľ Špirko [3] κατέθεσε ποινική δίωξη εναντίον του υπουργού Εσωτερικών Robert Kaliňák, του προέδρου της Αστυνομίας Tibor Gašpar, του Αρχηγού της Εθνικής Ποινικής Υπηρεσίας Petar Hraško και του Αρχηγού της Μονάδας κατά της Διαφθοράς Róbert Krajmer. Οι κατηγορίες αφορούσαν υπεξαίρεση δημόσιων πόρων και συμμετοχή σε δωροδοκία.

Ψήφισμα [4] με υπογραφές από 145 δημόσια πρόσωπα ζήτησε από τον πρόεδρο της αστυνομίας και τον ειδικό εισαγγελέα να παραιτηθούν από τις θέσεις τους για να αποφευχθεί η σύγκρουση συμφερόντων για την επιδίωξη της δικαιοσύνης:

Jánova práca siahala príliš blízko k politickým špičkám. Mnohé vyšetrovacie verzie môžu ohrozovať ich povesť a kariéru, čo vytvára neudržateľný konflikt záujmov. Vládni predstavitelia preto musia vytvoriť pre orgány činné v trestnom konaní nezávislý priestor, ktorý umožní preveriť akúkoľvek potrebnú stopu bez tlakov a neformálnych vplyvov.

Το έργο του Ján πλησίασε πολύ σε πολιτικούς ηγέτες. Οι ερευνητικές προσπάθειες θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τη φήμη και τη σταδιοδρομία πολλών αξιωματούχων, δημιουργώντας μια μη ανεκτή σύγκρουση συμφερόντων. Οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι πρέπει, συνεπώς, να δημιουργήσουν ένα ανεξάρτητο χώρο για τις αρχές επιβολής του νόμου να εξετάσουν όλες τις απαραίτητες ενέργειες χωρίς πίεση και άτυπες επιρροές.

Αφότου ο Πρόεδρος Αντρέι Κίσκα ζήτησε ευρύτερες κυβερνητικές μεταρρυθμίσεις, ο πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίκο κατηγόρησε τον Κίσκα ότι η ομιλία του «δεν γράφτηκε στη Σλοβακία» και ότι το Σεπτέμβριο του 2017 είχε μια συνάντηση με ένα «πρόσωπο που έχει αμφίβολο όνομα», τον Τζορτζ Σόρος [5], “χωρίς κάποιον εκπρόσωπο του Υπουργείου Εξωτερικών της Σλοβακίας”. Οι εφημερίδες απέρριψαν γρήγορα αυτό τον ισχυρισμό [6] παρουσιάζοντας φωτογραφίες από τη «μυστική» συνάντηση που συμπεριλάμβανε και τον Υπουργό Εξωτερικών της κυβέρνησης Φίκο, Miroslav Lajčák.

[Σημείωση της σύνταξης: Το Global Voices λαμβάνει χορηγία από τα Ιδρύματα Ανοικτής Κοινωνίας, που χρηματοδοτούνται από τον Τζορτζ Σόρος]

Η δολοφονία του Kuciak και η πολιτική κρίση που προκάλεσε οδήγησε σε τεράστιες διαμαρτυρίες [7] σε ολόκληρη τη χώρα. Υπολογίζεται ότι 100.000 άνθρωποι συμμετείχαν στις διαδηλώσεις “για μια αξιοπρεπή Σλοβακία”. Το μέγεθος των πρόσφατων διαμαρτυριών συγκρίνεται με τη Βελούδινη Επανάσταση του 1989 [8], που τερμάτισε την σαραντάχρονη κυριαρχία του Κομμουνιστικού Κόμματος της Τσεχοσλοβακίας και οδήγησε στη μεταγενέστερη μετάβαση στη δημοκρατία.

Οι διαμαρτυρίες ήταν ειρηνικές, παρόλο που ο πρωθυπουργός Φίκο προειδοποίησε για «μεγάλη πιθανότητα επιθέσεων σε δημόσια κτίρια», αφού έδειξε εικόνες από σπασμένες πλάκες πεζοδρομίων μπροστά στο κυβερνητικό γραφείο. Στην πραγματικότητα, οι πολίτες ήταν που ανέφεραν αμέσως την παρουσία περίπου δέκα λίθων πεζοδρομίων, [9] που τους είχαν αφήσει μες στους θάμνους μετά την ανακατασκευή μιας πλατείας κοντά στο κυβερνητικό γραφείο.

Στις 15 Μαρτίου, ο Φίκο υπέκυψε στις δημόσιες πιέσεις και παραιτήθηκε από τη θέση του. Έχρισε το σύμμαχό του, Πέτερ Πελεγκρίνι [10], ως πρωθυπουργό. Οι Σλοβάκοι το θεώρησαν ασυνείδητη κίνηση και προειδοποίησαν ότι το δίπολο Φίκο-Πελεγκρίνι μοιάζει με το δίδυμο του Ρώσου Προέδρου Πούτιν και του Πρωθυπουργού Μεντβέντεφ, ο οποίος άλλαξε ρόλους αρκετές φορές, ενώ ο Πούτιν ασκούσε την πραγματική εξουσία πάντοτε. Όντως, ο Φίκο δήλωσε ρητά [11] με ένα μεγάλο χαμόγελο ότι «δεν πάει πουθενά» και το «καθήκον του είναι να προστατεύει τα νώτα του νέου πρωθυπουργού».

[12]

“Όταν σε αναγκάζουν να παραιτηθείς λόγω υποψιών ότι έχεις σχέσεις με την ιταλική μαφία. Και ωστόσο ορίζεις πρωθυπουργό έναν τύπο ονόματι Πελεγκρίνι”. Meme [12] από το blog Cynická obluda (Κυνικό τέρας), χρησιμοποιείται με άδεια.

Η παραίτηση του Φίκο δεν ηρέμησε την κατάσταση. Στις 16 Μαρτίου, περίπου 65.000 διαδηλωτές που ζητούσαν πρόωρες εκλογές συγκεντρώθηκαν στην πρωτεύουσα της Μπρατισλάβα, ενώ χιλιάδες περισσότεροι συσπειρώθηκαν στους δρόμους άλλων πόλεων.

Χιλιάδες σε συλλαλητήρια στη Σλοβακία για τρίτη εβδομάδα στη σειρά, μεταξύ άλλων ένα τεράστιο πλήθος κραυγάζει συνθήματα και ζητά νέες εκλογές

Στη διαμαρτυρία, ο ηθοποιός Richard Stanke απευθύνθηκε στον Φίκο [15] σε μια ευρέως αναπαραχθείσα ομιλία:

Váš arogantný úsmev pri včerajšom odovzdávaní vašej „akože“ demisie hovorí za všetko! Vy neodchádzate, ale naďalej chcete v úzadí ťahať za nitky vašich poslušných straníckych lokajov … Ani jeden z nich si pri triumfálnom oznámení výsledku dohody nespomenul na vraždu Jána Kuciaka a Martiny Kušnírovej. Ani jeden. A my sme išli na námestia preto, aby sme si uctili ich pamiatku a zabránili nevyšetreniu tejto ohavnej vraždy.

Το αλαζονικό χαμόγελό σου από την χθεσινή παράδοση της “οιονεί” παραίτησής σου το λέει όλα! Δεν θα φύγεις, αλλά θες να κινείς τα νήματα των υπάκουων κομματικών λακέδων σου… Κανένας από αυτούς [ηγέτες κυβερνητικών κομμάτων] σε μια θριαμβευτική ανακοίνωση της έκβασης της συμφωνίας, ανέφερε τη δολοφονία του Ján Kuciak και της Martina Kušnírová. Ούτε ένας. Και κατεβήκαμε στις πλατείες για να τιμήσουμε τη μνήμη τους και να εμποδίσουμε το κουκούλωμα στη διερεύνηση αυτής της φοβερής δολοφονίας.

Δεν ήταν όλοι ευχαριστημένοι από τις διαμαρτυρίες. Ο συγγραφέας Gustáv Murín υπέβαλε καταγγελία [16] κατά των διοργανωτών.

Je smutné, keď občan nemá pokoj na svoju prácu a život, pretože cvičení organizátori prevratov začnú svoju rozvratnú činnosť. … To sa naozaj nenájde nikto kto by zastavil tento notorický „dúhový scenár“ z dielne diverzných centrál z obnovenej Studenej vojny? … Ak nie, tak považujem za svoju povinnosť urobiť to osobne.

Είναι θλιβερό όταν ένας πολίτης δεν έχει την ψυχική ηρεμία για το έργο και τη ζωή του, επειδή οι διοργανωτές πραξικοπημάτων [17] ξεκινούν την αναστατωτική τους δραστηριότητα…Δεν υπάρχει κάποιος εκεί έξω να σταματήσει αυτό το διαβόητο “σενάριο ουράνιο τόξο” από το εργαστήριο εκτροπών από τον ανανεωμένο Ψυχρό Πόλεμο; … Αν όχι, τότε θεωρώ το καθήκον μου να το κάνω προσωπικά.

Ο σπουδαστής πολιτικών επιστημών Oliver Andrejčák [18] υποστήριξε:

… pri súčasnej situácií by si Slovensko mohlo vybrať iba dve možnosti:
1. Okamžité predčasné voľby, ktoré by skutočne mohli viesť k politickej nestabilite, a vôbec by vyšetrovanie vraždy nemuseli zlahčiť tak, ako sa zdá
2. Rekonštrukciu vlády, ktorá by ešte 2 roky predstavovala mafiánsky oligarchistický štát, avšak s vidinou úplnej porážky SMeru v roku 2020

… στη σημερινή κατάσταση, η Σλοβακία έχει μόνο δύο επιλογές:
1. Άμεσες πρόωρες εκλογές, οι οποίες θα μπορούσαν στην πραγματικότητα να οδηγήσουν σε πολιτική αστάθεια και ότι η έρευνα για τη δολοφονία δεν θα πρέπει να γίνεται τόσο ομαλά όσο φαίνεται ·
2. Ανασυγκρότηση της κυβέρνησης, η οποία θα αντιπροσωπεύει ένα μαφιόζικο ολιγαρχικό κράτος για άλλα δύο χρόνια, αλλά με το όραμα της ολικής ήττας του [κόμματος του Φίκο] SMER [19] το 2020

Ο σπουδαστής δημοσιογραφίας Jakub Prok [20] τάχθηκε κατά των πρόωρων εκλογών για έναν άλλο λόγο:

Ak by aj poslanci pristúpili k predčasným voľbám, kým by sa do kresla dostal nezávislý človek, mohlo by to trvať mesiace. Pri dostatočnom spoločenskom tlaku by to v Pellegriniho vláde mohlo byť už budúci týždeň. … Predčasné voľby by mohli v konečnom dôsledku dostať do parlamentu iba viac extrémizmu.

Εάν οι βουλευτές πήγαιναν σε πρόωρες εκλογές, θα χρειαστούν μήνες για να μπορέσει κάποιος ανεξάρτητος να μπει σε αυτή τη θέση [του Υπουργού Εσωτερικών]. Με επαρκή κοινωνική πίεση, στην κυβέρνηση Πελεγκρίνι θα μπορούσε να [αλλάξει] μέσα σε μια εβδομάδα… Οι πρόωρες εκλογές θα μπορούσαν τελικά να φέρουν μόνο περισσότερο εξτρεμισμό στο Κοινοβούλιο.

Ο Blogger Peter Straka [21] ανακοίνωσε ότι έλαβε ήδη μια σημαντική απόφαση:

Ak áno, som s rodinou rozhodnutý z tejto prehnitej krajiny, kde sa nedá už ani nadýchnuť, kde ľudia nielenže neveria vláde, polícii, ale ani jeden druhému, … Ak nebudú predčasné voľby a nebudeme mať novú vládu, a nezačne sa poriadne vyšetrovanie káuz, aby boli páchatelia obvinení a potrestaní, potom odchádzam.

Έτσι λοιπόν, αποφάσισα με την οικογένειά μου να φύγουμε από αυτή τη σάπια χώρα, όπου δεν μπορείς καν να αναπνεύσεις, όπου ο κόσμος όχι μόνο δεν εμπιστεύεται την κυβέρνηση, την αστυνομία αλλά ούτε ο ένας τον άλλον … Εάν δεν υπάρξουν πρόωρες εκλογές και δεν καταλήξουμε σε νέα κυβέρνηση, καθώς και μια εμπεριστατωμένη έρευνα που θα περιλαμβάνει τα βασικά αίτια, έτσι ώστε οι παραβάτες να κατηγορηθούν και να τιμωρηθούν, τότε θα φύγω.