Η ινδική κυβέρνηση δημοσίευσε μια δήλωση που λέει ότι η διαπίστευση ενός δημοσιογράφου μπορεί να ακυρωθεί, αν διαπιστωθεί ότι μεταδίδει “ψεύτικες” ή “δυσάρεστες” ειδήσεις.
Η ανακοίνωση ήρθε μόλις μια εβδομάδα μετά τη σύλληψη του Mahesh Vikram Hegde στην πολιτεία της Καρνάτακα. Ο Hegde είναι ο ιδρυτής της PostCard News, μιας ιστοσελίδας που είναι γνωστή για τη δημοσίευση μη επαληθευμένων φημών, που δείχνουν ισχυρή προκατάληψη υπέρ του κυβερνώντος κόμματος BJP της Ινδίας.
Το Υπουργείο Πληροφοριών και Ραδιοτηλεόρασης της ινδικής κυβέρνησης, με επικεφαλής την υπουργό Smriti Irani, εξέδωσε δήλωση στις 2 Απριλίου, υποδεικνύοντας ότι το Συμβούλιο Τύπου της Ινδίας (PCI) και η Ένωση Εκφωνητών Ειδήσεων (NBA) — το πρώτο είναι ένα ψευδο-δικαστικό σώμα και το δεύτερο είναι μια ιδιωτική ένωση ειδησεογραφικών καναλιών στη χώρα— θα πρέπει να είναι επιφορτισμένα με τον καθορισμό του κατά πόσο οι ειδησεογραφικές αναφορές είναι “ψεύτικες”.
Την επόμενη μέρα, μετά από μια τεράστια αντίδραση από πολλούς οίκους μέσων ενημέρωσης, ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι συμβούλευσε το υπουργείο να αποσύρει το δελτίο τύπου και να αφήσει το PCI να ρυθμίζει τέτοια θέματα.
Πολλοί Ινδοί εργαζόμενοι στα μέσα ενημέρωσης αντιτάχθηκαν ανοιχτά στον κανονισμό:
The sheer chutzpah of Modi sarkar. Serial promoters of #FakeNews on an industrial scale, funding shady propaganda sites, huge troll army & fake degrees galore & trying to muscle the free press
— Swati Chaturvedi (@bainjal) April 3, 2018
Το ξεκάθαρο θράσος του κυβερνήτη Μόντι. Διαδοχικοί υποστηρικτές #Ψευδών Ειδήσεων σε βιομηχανική κλίμακα, χρηματοδοτούν σκιερούς χώρους προπαγάνδας, τεράστιο στρατό από τρολ και ψεύτικους βαθμούς εν αφθονία & προσπαθούν να φουσκώσουν τον ελεύθερο Τύπο.
Τόσο η είδηση για τον κανονισμό όσο και η παρέμβαση του πρωθυπουργού δημιούργησαν πολιτικά σατιρικά τουίτ:
#SmritiIrani climbs down on #FakeNews order as PM #Modi steps in after outcry. My #cartoon for @firstpost#fakenewsbill
Details: https://t.co/3jshSUiIMJpic.twitter.com/qnkHqNXcnw— MANJUL (@MANJULtoons) April 3, 2018
Η #Smriti Irani υποχώρησε μπροστά στην εντολή για τις #ψευδείς ειδήσεις καθώς ο Πρωθυπουργός #Μόντι ανακατεύτηκε μετά από την κατακραυγή. Το #σκίτσο μου για το @firstpost.
Sensing mounting anger on the “fake news” notification, the PM orders a U-Turn on his own order.
One can clearly see a loss of control and panic setting in now. #BasEkAurSaal
— Rahul Gandhi (@RahulGandhi) April 3, 2018
Ανιχνεύοντας αυξανόμενο θυμό για την ανακοίνωση περί των “ψευδών ειδήσεων”, ο Πρωθυπουργός διατάσσει μια στροφή 180 μοιρών με δική του παραγγελία.
Μπορεί κανείς να δει ξεκάθαρα ότι έχει χάσει τον έλεγχο και τώρα είναι μέσα στον πανικό.
Όταν φόρουμ δημοσιογράφων, όπως η Συντεχνία Συντακτών της Ινδίας, έλαβαν γνώση για την παρέμβαση του πρωθυπουργού, καταδίκασαν σθεναρά τον κανονισμό εξ’ αρχής και δημοσίευσαν μια δήλωση:
…Η Συντεχνία Συντακτών της Ινδίας καταδικάζει έντονα τον αυθαίρετο τρόπο με τον οποίο το υπουργείο Ενημέρωσης και Τηλεόρασης (I & B) της Ένωσης φαινομενικά επιβάλλει κυρώσεις σε κάθε δημοσιογράφο ή οργανισμό μέσων ενημέρωσης που δημοσιεύει ψεύτικα νέα. Μαθαίνοντας ότι το υπουργείο Ι & Β θα κινήσει τέτοιες διαδικασίες, η κυβέρνηση διεκδικεί για τον εαυτό της τον ρόλο της αστυνόμευσης των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Θα είχε ανοίξει την πόρτα για επιπόλαιες καταγγελίες για να παρενοχλήσει δημοσιογράφους και οργανώσεις ώστε να συμμορφωθούν…
Το περιστατικό εγείρει επίσης ερωτήματα σχετικά με την έλλειψη διαφάνειας γύρω από τις διαδικασίες του PCI και της Επιτροπής Διαπίστευσης Κεντρικού Τύπου, ενός ομοσπονδιακού οργάνου που παρέχει διαπίστευση στους εκπροσώπους των ειδησεογραφικών μέσων. Εάν αυτές οι οντότητες έγιναν οι μοναδικοί φορείς λήψης αποφάσεων σχετικά με το τι είναι — και δεν είναι — “ψευδείς ειδήσεις”, ενδέχεται να αποτύχουν να αποδώσουν δικαιοσύνη.
Τα ρίσκα όσων έχουν πολιτική εξουσία να επηρεάζουν ή ακόμη και να τους αναγκάζουν να συμπεριφέρονται με κάποιο τρόπο είναι μεγάλα και χωρίς διαφάνεια στις διαδικασίες τους, θα ήταν δύσκολο για τους εργαζόμενους στα μέσα μαζικής ενημέρωσης ή για τους φύλακες να καθορίσουν εάν ενεργούν προς το συμφέρον του δημοσίου.
Η λογοκρισία και η αδύναμη εξουσία πάνω από τα συμβατικά μίντια στην Ινδία έχουν γίνει μεγαλύτερα ζητήματα στο δεξιό κόμμα Bharatiya Janata. Ο Siddharth Varadharajan, ιδρυτής της Ινδικής διαδικτυακής ειδησεογραφικής πύλης the Wire, έκανε αναφορά σε αυτό σε ένα άρθρο γνώμης:
[…] εάν εφαρμοστούν, οι [κατευθυντήριες γραμμές] θα τοποθετήσουν τις οργανώσεις των μέσων ενημέρωσης στο έλεος των τρολ, των γραφειοκρατών και των πολιτικών και θα ενισχύσουν την ήδη ορατή τάση της αυτολογοκρισίας όταν πρόκειται για πολιτικά ευαίσθητες ιστορίες [..]