- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Η σκοτεινή πλευρά της διασκέδασης του Παγκοσμίου Κυπέλλου στη Ρωσία: Διαδικτυακός συρφετός εκφοβίζει γυναίκες που γίνονται “πολύ φιλικές” με τους ξένους

· Σύνταξη RuNet Echo Μετάφραση Maria Soulis

Κατηγορίες: Ανατολική - Κεντρική Ευρώπη, Ρωσία, Αθλητισμός, Ανθρώπινα Δικαιώματα, Μέσα των πολιτών, Φύλο & ισότητα, RuNet Echo

Οπαδοί από το εξωτερικό τραβούν σέλφι με Ρωσίδες κοντά στην Κόκκινη Πλατεία // Στιγμιότυπο οθόνης από το CBC News [1] μέσω Runet Echo

Παρά τις δυσοίωνες προβλέψεις, [2] το Παγκόσμιο Κύπελλο στη Ρωσία έχει καθηλώσει ακόμη και τους πιο δύσπιστους παρατηρητές. Οι δημοσιεύσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι στήλες των εφημερίδων δεν επαινούν μόνο την υπέροχη οργάνωση του γεγονότος, αλλά και την γνήσια εορταστική ατμόσφαιρά του, με χιλιάδες απλούς Ρώσους πολίτες να γιορτάζουν μαζί με τους επισκέπτες από όλο τον κόσμο, παραμερίζοντας τις γεωπολιτικές εντάσεις.

Η διασκέδαση δεν ήταν αυστηρά πλατωνική. Στην πραγματικότητα, οι γλώσσες λένε για το πόσο άνετοι μπορούν να γίνουν οι Ρώσοι με την αδρεναλίνη και τα μεθυσμένα πλήθη ξένων οπαδών.

Ωστόσο, η συζήτηση γύρω από το θέμα στη Ρωσία ξεπέρασε τις απλές παρατηρήσεις ή το γενικευμένο σκάνδαλο. Αντίθετα, έχει επικεντρωθεί σε μεγάλο βαθμό στην καταδίκη της συμπεριφοράς των Ρωσίδων, τόσο πολύ ώστε στο Vkontakte, το μεγαλύτερο ντόπιο κοινωνικό δίκτυο, έχουν ξεπηδήσει σελίδες με το συγκεκριμένο σκοπό ονοματισμού και ξεμπροστιάσματος των “Natasha”, υποτιμητικού όρου για τις Ρωσίδες που βγαίνουν με αλλοδαπούς.

Υπάρχει μια δημόσια [σελίδα] στο Vkontakte όπου οι άντρες φορτώνουν φωτογραφίες και βίντεο από κορίτσια που διασκεδάζουν με αλλοδαπούς (ναι, αυτό περιλαμβάνει και το σεξ μαζί τους) και στη συνέχεια τις υποβάλλουν σε εκφοβισμό και παρενόχληση. Η αποστολή της Pletnyova [Ανώτερη Ρωσίδα νομοθέτης] είναι ζωντανή και καλά. Θα είναι ένα διασκεδαστικό και χαρούμενο νέο έτος. Η πατρίδα μας δεν μας απογοητεύει ποτέ.

Το τουΐτ αναφέρεται σε ένα εξαιρετικά αμφιλεγόμενο σχόλιο [4] που έγινε την παραμονή του ανοίγματος του Παγκοσμίου Κυπέλλου από την Tamara Pletnyova, νομοθέτη στο Ρωσικό κοινοβούλιο. Η Pletnyova, η οποία είναι επικεφαλής της κοινοβουλευτικής επιτροπής για τα παιδικά, γυναικεία και οικογενειακά θέματα, αποθάρρυνε με άθλιο τρόπο τις Ρωσίδες από το να συμμετάσχουν σε σεξουαλικές σχέσεις με ξένους επισκέπτες από άλλες φυλές.

Μία από τις πιο περίφημες και δημοφιλείς σελίδες του Vkontakte, με περίπου 5.000 συνδρομητές, που ονομάζεται Buceta Rosa — μια αναφορά σε ένα περιστατικό στο οποίο ένα πλήθος Βραζιλιανών οπαδών περικύκλωσαν μία Ρωσίδα τηλεοπτική παρουσιάστρια και παρότρυναν την ανυποψίαστη γυναίκα να τραγουδήσει ένα άσεμνο τραγούδι μαζί τους. Αυτό προκάλεσε ένα τεράστιο σκάνδαλο [5] στην ίδια τη Βραζιλία, με πολλούς σχολιαστές να λένε ότι ντρέπονται για τους συμπατριώτες τους καταγγέλλοντας τη φάρσα τόσο ως σεξιστική όσο και ως ρατσιστική.

Η διοίκηση του Vkontakte έχει ήδη επιπλήξει [6] τους ιδιοκτήτες της σελίδας Buceta Rosa, αναγκάζοντάς τους να μετριάσουν τα σχόλια που συχνά αποτελούνται μόνο από λεκτική βία και απειλές κατά των γυναικών σε φωτογραφίες που προέρχονται από μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ωστόσο, ακόμη και με την αυστηρότερη αστυνόμευση των σχολίων, η Buceta Rosa εξακολουθεί να λειτουργεί και να κερδίζει γρήγορα νέους χρήστες, ειδικά μετά την αναφορά σ’ αυτήν από τα τοπικά ΜΜΕ.

Έχουν επίσης ξεφυτρώσει παρόμοιες ηλεκτρονικές σελίδες. Έχουν εμφανιστεί βίντεο από εκδικητές που παρενοχλούν, ακόμη και επιτίθεται σε Ρωσίδες που περπατούν στους δρόμους της Μόσχας παρέα με ξένους άνδρες. Το Ρωσικό BBC μίλησε [7] με μερικά από τα θύματα: μία ερωτώμενη είδε την αυτοφωτογραφία της με έναν Βραζιλιάνο οπαδό να επαναδημοσιεύεται από μια νεοναζιστική σελίδα του Vkontakte και κατόπιν είπε ότι άρχισε να λαμβάνει απειλές για βιασμό και δολοφονία. Σύμφωνα με πληροφορίες, έχει πληγωθεί τόσο από το γεγονός που σκέφτεται να λάβει ψυχολογική βοήθεια για να αντιμετωπίσει τα αποτελέσματά του.

Η συζήτηση τώρα μαίνεται σε εθνικό επίπεδο. Η Moskovsky Komsomolets, μια εφημερίδα της σοβιετικής εποχής και μία από τις δημοφιλέστερες ημερήσιες εφημερίδες στη Ρωσία, δημοσίευσε [8] ένα άρθρο γνώμης με τίτλο “Η εποχή των πορνών: Γιατί οι Ρωσίδες είναι ντροπή για τον εαυτό τους και τη χώρα”.

Ο συγγραφέας υποστήριξε ότι η απερισκεψία που παρουσιάστηκε με την παρουσία χιλιάδων ξένων επισκεπτών ήταν συμβολική μιας γενικής ηθικής κατάρρευσης στη Ρωσία:

Можно сказать, что тут за них стыдно. Но, боюсь, слово «стыд» тут будет выглядеть атавизмом. Это чувство многим российским девицам неведомо в принципе. Говорить о нем — все равно что цитировать исламскому радикалу Нагорную проповедь. У российских девиц, окучивающих иностранцев, понятия стыда, морали, нравственности напрочь вычеркнуты из сознания.

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ντρεπόμαστε γι’ αυτές. Αλλά, φοβάμαι, η λέξη ‘ντροπή’ εδώ είναι απελπιστικά αναχρονιστική. Το συναίσθημα είναι περίεργο σε πολλές Ρωσίδες νεαρές κυρίες. Το να τις ντροπιάζεις είναι το ίδιο με το να κηρύσσεις την Επί του Όρους Ομιλία σε έναν ριζοσπάστη Ισλαμιστή. Αυτές οι Ρωσίδες που συναναστρέφονται με ξένους στερούνται παντελώς ντροπής, ηθικής ή αρετών.

Το άρθρο — τη στιγμή που γράφονται αυτά έχει διαβαστεί από σχεδόν μισό εκατομμύριο ανθρώπους — προκάλεσε μια τεράστια αντίδραση στο διαδίκτυο και πυροδότησε μια διαδικτυακή εκστρατεία συλλογής υπογραφών [9] στο Change.org απαιτώντας από την εφημερίδα να αποσύρει το άρθρο γνώμης και να ζητήσει συγνώμη. Το Wonderzine, ένα φεμινιστικό ηλεκτρονικό μέσο ενημέρωσης, επεσήμανε [10] μια μεγαλύτερη, σεξιστική τάση των μέσων ενημέρωσης:

Мы привыкли слышать, что русские женщины — «самые красивые», а их внешность представляет отдельный предмет «национальной гордости». К сожалению, за комплиментарными словами прячется убеждение, что тело россиянки принадлежит не ей, а её стране. Незадачливые женщины просто забыли об этом на время мундиаля и решили, что могут проводить время с иностранцами где и когда пожелают, не отчитываясь перед родиной. Но медиа, даже либеральные, распорядились иначе: «Радио „Свобода“» выпустило [11] документальный фильм о том, как россиянки разыскивают иностранных болельщиков, а «Чемпионат» пошёл [12] «клеить иностранцев с русскими красавицами». Успехи российских мужчин среди иностранок остались незамеченными.

Είμαστε συνηθισμένοι να ακούμε ότι οι Ρωσίδες είναι “οι πιο όμορφες” και η φυσική τους εμφάνιση είναι ένας “δημόσιος θησαυρός”. Δυστυχώς, αυτά τα συγχαρητήρια κρύβουν μια στάση όπου το σώμα μιας Ρωσίδας δεν ανήκει στον εαυτό της, αλλά στη χώρα της. Κάποιες άτυχες γυναίκες απλά ξέχασαν να το θυμούνται αυτό κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου και σκέφτηκαν ότι εναπόκειται στις ίδιες να επιλέξουν αν θα ξοδέψουν το χρόνο τους με την παρέα ενός αλλοδαπού, όποτε και όπου ήθελαν χωρίς να παραμελούν το καθήκον τους στην πατρίδα. Αλλά πολλά μέσα μαζικής ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων φιλελεύθερων μέσων, είχαν διαφορετική ατζέντα. Το Radio Liberty δημοσίευσε ένα διαδικτυακό ντοκιμαντέρ για τις Ρωσίδες που φλερτάρουν με ξένους οπαδούς, ενώ το Championat.ru πήγε σε “κυνήγι ξένων οπαδών με Ρωσίδες καλλονές”. Παρόμοιες περιπέτειες μεταξύ Ρώσων ανδρών και ξένων γυναικών πέρασαν απαρατήρητες.

Η Zalina Marshenkulova, εξέχουσα δημοσιογράφος και ακτιβίστρια φεμινίστρια, επεσήμανε επίσης την ασυμφωνία μεταξύ της μεταχείρισης ανδρών και γυναικών:

Δεν καταλαβαίνω αυτή την παρακινούμενη επιθετικότητα εναντίον των κοριτσιών που βγαίνουν με ξένους. Παιδιά, κανένας δεν σας εμποδίζει από το να φλερτάρετε με άλλους ξένους άντρες και γυναίκες, έτσι; Κανείς δεν σας αποκαλεί φρικιά κι όλα αυτά.

Άλλοι αντιδρούν ενάντια στην διαπόμπευση των γυναικών. Ο Yuri Dud, αθλητικός δημοσιογράφος, blogger και οικοδεσπότης του ομώνυμου, ιδιαίτερα δημοφιλούς διαδικτυακού τοκ σόου, έγραψε ένα άρθρο γνώμης [14] στο sports.ru, έναν από τους παλαιότερους ιστοτόπους αθλητικών ειδήσεων στη Ρωσία, του οποίου είναι ο συντάκτης. Εξέφρασε την αηδία του για το ξέσπασμα μίσους στα σχόλια κάτω από την φωτογραφία του στο Instagram με τους δύο οπαδούς — μίας Ρωσίδας με παραδοσιακό φόρεμα κι ενός Μεξικανού άνδρα με σομπρέρο — που κρατιόνταν πιασμένοι χέρι-χέρι.

Ο ιστότοπος του Cosmopolitan της Ρωσίας έγραψε [15] επίσης μια δριμεία επίπληξη στο άρθρο της Moskovsky Komsomolets και μίλησε για τα “δύο μέτρα και δύο σταθμά” της γυναικείας μεταχείρισης στη Ρωσία:

Но вернемся к сексу: мы уже много раз писали о «двойных стандартах» в нашем обществе. Мужчина, часто меняющий партнерш, — «жеребец», женщина в такой же ситуации — «шлюха». Для мужчин открывают курсы пикаперов, где учат «снимать давалок на один раз», — для женщин открывают секс-тренинги, где учат глубокому минету и объясняют, что анальный секс можно и потерпеть, раз мужчине это нужно (то, что это ему прямо жизненно необходимо, даже не подвергается сомнению). Женщина, ставшая жертвой изнасилования, — шлюха и сама виновата. Мужчина в той же ситуации — практически национальная святыня: после трагической истории с изнасилованием задержанного бутылкой из-под шампанского прошло уже семь лет, но ее до сих пор вспоминают как страшное, нечеловечески жестокое преступление против личности. И это совершенно правильно. Вот только изнасилованным и даже убитым женщинам такого отношения не полагается. Вспомним хотя бы жуткую историю смерти Тани Страховой [16] и реакцию общества на нее.

Αλλά ας επιστρέψουμε στο σεξ: έχουμε συχνά γράψει για τα “δυο μέτρα και δυο σταθμά” στην κοινωνία μας. Ένας άνδρας που απατά τις σεξουαλικές συντρόφους του είναι “άντρακλας”, ενώ μια γυναίκα που βρίσκεται σε παρόμοια κατάσταση είναι “πόρνη”. Στους άντρες προσφέρονται μαθήματα βελτίωσης όπου μπορούν να μάθουν τέτοιες δεξιότητες όπως “κολπάκια για να πετύχετε σεξ της μιας βραδιάς” ενώ οι γυναίκες διδάσκονται να κάνουν καλό στοματικό και πρωκτικό που αξίζει τον πόνο όσο το θέλει ο άντρας σας (το ότι είναι η βασική του ανάγκη να το έχει δεν αμφισβητείται καν). Ένα θύμα βιασμού έχει μόνο τον εαυτό του να κατηγορήσει γιατί είναι μια τσούλα. Ένας άντρας σε παρόμοια κατάσταση είναι σχεδόν εθνικός ήρωας. Έχουν περάσει επτά χρόνια από τον τραγικό θάνατο ενός άνδρα ο οποίος, ενώ ήταν υπό αστυνομική επιμέλεια, σοδομίστηκε με ένα μπουκάλι σαμπάνιας [17], αλλά ακόμα το θυμόμαστε ως τρομακτικό έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, όπως θα έπρεπε. Αλλά οι γυναίκες που βιάζονται και δολοφονούνται ακόμη δεν θεωρούνται άξιες της ίδιας στάσης. Η θλιβερή ιστορία του θανάτου της Tanya Strakhova [16] [μια νεαρή γυναίκα που στραγγαλίστηκε μέχρι θανάτου και βιάστηκε μετά θάνατον από έναν πρώην φίλο της, ο οποίος στη συνέχεια αυτοκτόνησε, με τις συμπάθειες χιλιάδων Ρώσων χρηστών του διαδικτύου να βρίσκονται ισχυρά στο πλευρό του [18]] και η αντίδραση της κοινωνίας σ’ αυτήν είναι η απόδειξη σ’ αυτό.

Η ευφορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου θα εξασθενίσει σε λίγες εβδομάδες, αλλά οι δύσκολες ερωτήσεις σχετικά με τα δικαιώματα των γυναικών στη Ρωσία εξακολουθούν να παραμένουν.