
Ένα κέντρο συλλογής βιομετρικών δεδομένων στην Ινδία. Φωτογραφία από τον Bishwarup Ganguly μέσω του Wikimedia Commons (CC BY 3.0)
Τον Αύγουστο του 2017, εννέα δικαστές του Ανώτατου Δικαστηρίου της Ινδίας επικύρωσαν ομόφωνα την ιδιωτική ζωή των Ινδών πολιτών ως θεμελιώδες δικαίωμα.
Από εκείνη τη στιγμή, προέκυψε μία σειρά εκστρατειών, αναφορών και νομικών συγκρούσεων που επικαλούνται την απόφαση αυτή, πολλές από τις οποίες διαμαρτύρονται για το βιομετρικό πρόγραμμα αναγνώρισης της Ινδίας, γνωστό ως Aadhaar. Κατηγορούν το Aadhaar ότι πορεύεται αντίθετα από την ετυμηγορία του δικαστηρίου.
Αυτές οι κριτικές κατέστησαν σαφές ότι η Ινδία χρειάζεται έναν ισχυρότερο ορισμό των “δεδομένων”, των προσωπικών, των ευαίσθητων και των άλλων. Αυτό έχει γίνει γνωστό εδώ και αρκετό καιρό και έχουν υπάρξει πολυάριθμοι λογαριασμοί ιδιωτικού απορρήτου και νομοθετικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση της ιδιωτικότητας των προσωπικών δεδομένων στην Ινδία, από τον νόμο περί Τεχνολογίας της Πληροφορίας του 2000 (ο οποίος παρείχε στα άτομα προστασία από την παραβίαση της ιδιωτικότητας από τον εταιρικό τομέα), στο Νόμο για τα Προσωπικά Δεδομένα του 2011 (ο οποίος προτάθηκε, αλλά δεν πέρασε ποτέ), σε μία έκθεση επιτροπής του 2012 που πρότεινε κριτήρια για ένα νόμο περί προστασίας της ιδιωτικής ζωής.
Παρ’ όλες αυτές τις προσπάθειες, το Υπουργείο Ηλεκτρονικών και Τεχνολογίας των Πληροφοριών σχημάτισε μια νέα επιτροπή τον Αύγουστο του 2017, η οποία είχε επίσης ως στόχο την εκπόνηση νόμου για την προστασία των δεδομένων.
Με επικεφαλής τον πρώην δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου, Β. Ν. Srikrishna (και έτσι ονομάζεται επιτροπή Srikrishna), το έργο της επιτροπής είναι να “εξασφαλίσει την ανάπτυξη της ψηφιακής οικονομίας, διατηρώντας παράλληλα τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών ασφαλή και προστατευμένα”.
Οι προσπάθειες της Επιτροπής δεν ήταν διαφανείς
Παρόλο που υπάρχει εδώ και σχεδόν ένα χρόνο, η επιτροπή δεν έχει ακόμη εκδώσει πρακτικά συνάντησης ή ένα σχέδιο του νομοσχεδίου που αναπτύσσει.
Στις 23 Ιουνίου 2018, το διαδικτυακό μέσο ενημέρωσης The Print αναφέρθηκε σε ένα αντίγραφο που διέρρευσε, που είχε αποκτήσει το μέσο μαζί με μία έκθεση της επιτροπής που ανέφερε ότι το νομοσχέδιο “δεν θα ισχύει για οποιαδήποτε δραστηριότητα που έχει ολοκληρωθεί πριν από την έναρξη ισχύος αυτού του νόμου.” Αυτό πυροδότησε ταραχή ανάμεσα στους υποστηρικτές της κοινωνίας των πολιτών και της ιδιωτικής ζωής, καθώς δείχνει ότι η πράξη προστασίας των δεδομένων δεν θα έχει καμία σχέση με το σύστημα Aadhaar.
Το μόνο επίσημο έγγραφο που κυκλοφόρησε από την επιτροπή είναι η Λευκή Βίβλος του Νοεμβρίου 2017 σχετικά με την προστασία των δεδομένων, η οποία άφησε σε πολλούς πολίτες περισσότερες ερωτήσεις παρά απαντήσεις. Αντικατοπτρίζει την αβεβαιότητα σχετικά με το επίπεδο ελέγχου της ποσότητας των δεδομένων που μπορούν να αποθηκευτούν και να περιοριστούν στην ίδια τη χώρα και απέτυχε να περιγράψει τα δικαιώματα που διατηρούν τα άτομα στα δικά τους δεδομένα.
Οι επικριτές παραπονούνται για την μεροληψία υπέρ του Aadhaar και την έλλειψη εκπροσώπησης της κοινωνίας των πολιτών
Μαζί με τα αποτελέσματα της επιτροπής Srikrishna, κορυφαίοι μελετητές και δικηγόροι επέκριναν την επιτροπή για την κατάδειξη της έλλειψης διαφάνειας, την υπερεκπροσώπηση των συμφερόντων των ανθρώπων που τάσσονται υπέρ ή κερδίζουν από το Aadhaar και λείπει η εκπροσώπηση από την πολιτική κοινωνία.
Μια ομάδα δικηγόρων στην Ινδία έγραψε μια επιστολή στην επιτροπή, εκφράζοντας τις ανησυχίες τους σχετικά με το νομοσχέδιο και τονίζοντας την ανάγκη αναθεώρησης του συστήματος επεξεργασίας δεδομένων Aadhaar στο σύνολό του. Η επιστολή δηλώνει ρητά ότι το Aadhaar βρίσκεται σε αντίθεση με την προστασία των ιδιωτικών δεδομένων και υποστηρίζει ότι ο νόμος για την προστασία των δεδομένων μπορεί να είναι υπέρ των πολιτών.
Η διακεκριμένη ερευνήτρια και εμπειρογνώμονας για το δίκαιο και τη φτώχεια Δρ. Usha Ramanathan μίλησε για το θέμα αυτό σε διαβούλευση που πραγματοποίησε η επιτροπή στην Μπανγκαλόρ, όπως τουΐταρε ο πολιτικός μηχανικός και ερευνητής του διαδικτύου Srinivas Kodali
Η Usha Ramanathan ζήτησε την επέκταση της επιτροπής προστασίας των δεδομένων και δήλωσε πως δεν υπάρχει εκπροσώπηση της κοινωνίας των πολιτών συν των μεμονωμένων ατόμων στην επιτροπή κάτι το οποίο συνιστά σύγκρουση συμφερόντων με την υποστήριξη του #Aadhaar
Usha Ramanathan asking for the expansion of data protection committee and how there is no civil society representation plus individuals in committee having conflict of interest by supporting #Aadhaar pic.twitter.com/OHZE3oviNq
— Srinivas Kodali | శ్రీనివాస్ కొడాలి (@digitaldutta) January 5, 2018
Η Usha Ramanathan ζήτησε την επέκταση της επιτροπής προστασίας των δεδομένων και δήλωσε πως δεν υπάρχει εκπροσώπηση της κοινωνίας των πολιτών συν των μεμονωμένων ατόμων στην επιτροπή κάτι το οποίο συνιστά σύγκρουση συμφερόντων με την υποστήριξη του #Aadhaar
Letter to Justice Srikrishna regarding the lack of transparency in functioning of the committee of experts examining the data protection framework. Minutes of meeting illegally denied under RTI stating“This information currently is not in public domain”. pic.twitter.com/ILNMxM1GJJ
— Anjali Bhardwaj (@AnjaliB_) January 3, 2018
Επιστολή προς τον Δικαστή Srikrishna σχετικά με την έλλειψη διαφάνειας στη λειτουργία της επιτροπής εμπειρογνωμόνων που εξετάζει το πλαίσιο προστασίας δεδομένων. Τα πρακτικά της συνάντησης απορρίφθηκαν παρανόμως στο πλαίσιο της δήλωσης ότι “Οι πληροφορίες αυτές δεν είναι επί του παρόντος δημόσιες”.
Άλλοι έχουν κατηγορήσει ότι οι διαβουλεύσεις ήταν πολύ σύντομες ή ότι δεν είχαν επαρκή δομή για την εκπλήρωση της συγκεκριμένης αποστολής.
Η σύνθεση της επιτροπής έχει επίσης τεθεί υπό αμφισβήτηση. Το Κέντρο Νομικής Πολιτικής Vidhi, μια ομάδα δικηγόρων, με επικεφαλής τον Arghya Sengupta, εργάζεται επί του παρόντος στο νομοσχέδιο για την προστασία των δεδομένων, ακόμη και όταν είχαν ήδη συνεισφέρει στη σύνταξη του νόμου Aadhaar και αργότερα τον υπερασπίστηκαν και στο δικαστήριο.
Εδώ είναι η δημοσίευση του δικηγόρου Malavika Prasad που εδρεύει στην Μπανγκαλόρ, σχετικά με το ρόλο του Κέντρου Νομικής Πολιτικής Vidhi:
Some thoughts on @Vidhi_India handling Government's legal/policy work for pay & the response pictured below:
1. The government, no doubt, has freedom to contract. A contract with Vidhi is a government contract for services. However, government never has unfettered discretion. 1/5 pic.twitter.com/aoDmJWBSC9— Malavika (@MaLawdy) March 27, 2018
Ορισμένες σκέψεις σχετικά με το @Vidhi_India που χειρίζονται το νομικό / πολιτικό έργο της κυβέρνησης για την αμοιβή και την απάντηση που φαίνεται παρακάτω:
1. Η κυβέρνηση, χωρίς αμφιβολία, έχει την ελευθερία να υπογράφει συμβόλαια. Ένα συμβόλαιο με το Vidhi είναι μια κρατική σύμβαση παροχής υπηρεσιών. Ωστόσο, η κυβέρνηση δεν έχει ποτέ ελεύθερη διακριτική ευχέρεια. 1/5
Η ερευνητής Malavika Raghavan έκανε μία δημοσίευση για την προστασία των δεδομένων:
Tweetstorm coming up on the 9 distinguishing points of our thinking on #DataProtection ☔ @dvararesearch @benichugh @julupani @binduananth 1/n https://t.co/Ia7zAPHEiI
— Malavika Raghavan (@teninthemorning) February 7, 2018
Έρχεται καταιγίδα τουΐτς επάνω στα 9 διακριτικά σημεία της σκέψης μας στο #DataProtection
Η επιτροπή αναμένεται να εκδώσει ένα προσχέδιο του νομοσχεδίου στα τέλη Ιουλίου 2018, ακριβώς όταν αναμένεται και η ετυμηγορία του Aadhaar.
Καθώς το Ανώτατο Δικαστήριο προσεγγίζει περισσότερο την τελική κρίση σχετικά με τη συνταγματική ισχύ του βιομετρικού του σχεδίου, όλα τα βλέμματα θα πέσουν πάνω στους όρους της Επιτροπής Σρι Κρίσνα, που θα καθορίσει τα περιγράμματα της προστασίας δεδομένων και της ιδιωτικής ζωής στην Ινδία για το άμεσο μέλλον.