Ο Maung Maung δείχνει ένα γραμμόφωνο. Φωτογραφία: Myo Min Soe / The Irrawaddy.

Αυτό το επιμελημένο άρθρο του Wei Yan Aung προέρχεται από το Irrawaddy, μια ανεξάρτητη ειδησεογραφική ιστοσελίδα στη Μιανμάρ, και αναδημοσιεύεται στο Global Voices βάσει συμφωνίας ανταλλαγής περιεχομένου.

Στις αρχές της δεκαετίας του '60, όταν ο Maung Maung πήγαινε στην εβδόμη, η γιαγιά του έδωσε ένα γραμμόφωνο HMV, ένα δώρο με το οποίο παθιάστηκε για το υπόλοιπο της ζωής του.

“Αυτός ήταν ένας από τους κύριους παράγοντες που με ενέπνευσαν στη συλλογή δίσκων γραμμοφώνου”, δήλωσε ο Maung Maung, ο οποίος είναι κοινώς γνωστός ως ερευνητής Maung Maung.

Όταν πρόκειται για την ιστορία του γραμμοφώνου στη Μιανμάρ, κανείς δεν γνωρίζει περισσότερα από τον Maung Maung, ο οποίος έχει συγκεντρώσει δίσκους γραμμοφώνου σχεδόν ενός αιώνα: από τις ηχογραφήσεις ενός έργου του Saya Pu, αυλικού καλλιτέχνη κατά την βασιλεία του τελευταίου βασιλιά της Μιανμάρ, Thibaw, στα τέλη του 19ου αιώνα, στο τελευταίο δίσκο γραμμοφώνου που παρήχθη στη Μιανμάρ το 1976 από τον κλασικό μουσικό Kyaukpadaung Kyaw Lwin το 1976.

Άρχισε να συλλέγει δίσκους γραμμοφώνου, ενώ ήταν μαθητής, αφότου η γιαγιά τού έδωσε ένα γραμμόφωνο, και συνέχισε να συλλέγει σε διάφορα στάδια της ζωής του ως φοιτητής πανεπιστημίου, αστυνομικός και στη συνέχεια δικηγόρος.

Οι δίσκοι γραμμόφωνου έχουν καταγράψει κλασική μουσική, παραδοσιακό πολιτισμό και ιστορικά γεγονότα της Μιανμάρ, τα οποία προηγουμένως περνούσαν από γενιά σε γενιά, από στόμα σε στόμα, καθώς και από βιβλία και λογοτεχνία, δήλωσε ο ίδιος.

Γραμμόφωνα και αξεσουάρ. Φωτογραφία: Myo Min Soe / The Irrawaddy

Περίπου το 1972 πήγαινα πανεπιστήμιο [στη Γιανγκόν] και τα γραμμόφωνα άρχισαν να χάνουν δημοτικότητα. Λόγω της εφεύρεσης των κασετών και της μείωσης της ποιότητας των δίσκων γραμμοφώνων.

Συσχέτισε την πτώση της ποιότητας με το σοσιαλιστικό σύστημα που ασκούσε τότε το Κόμμα του Σοσιαλιστικού Προγράμματος της Βιρμανίας (BSPP).

Καθώς τα κασετόφωνα έγιναν δημοφιλή, οι άνθρωποι πωλούσαν τα παλιά γραμμόφωνά τους σε εμπόρους.

Εκείνη την εποχή, οι άνθρωποι άρχισαν να ανταλλάσσουν τα γραμμόφωνά τους για κασετόφωνα. Αργότερα, τα γραμμόφωνα [αχρηστεύθηκαν και] στοιβάχθηκαν σε σωρούς όπως τα τούβλα. Κανείς δεν σε σταματούσε αν τα έπαιρνες, επειδή οι άνθρωποι νόμιζαν ότι ήταν σκουπίδια και τα καθάριζες. Αν ήμουν γενικός διευθυντής της [κρατικής ραδιοτηλεόρασης] MRTV, θα τα έπαιρνα με αυτοκίνητο.

Έψαξε σωρούς γραμμοφώνων και δίσκων στη Γιανγκόν και κουβάλησε τα αγαπημένα του στη γενέτειρά του, Daik-U, στην περιοχή Bago.

Αφού αποφοίτησε, εργάστηκε ως δάσκαλος στο Daik-U και δίδαξε στους μαθητές βιρμανική λογοτεχνία και εθνικισμό, που τα είχε αντλήσει από  Anyeint [παραδοσιακή βιρμανική ψυχαγωγική παράσταση] και τραγούδια μαριονέτας, τα οποία έπαιζε σε δίσκους γραμμοφώνων.

Το ερευνητικό βιβλίο του Maung Maung για τους δίσκους γραμμοφώνου. Φωτογραφία: Myo Min Soe / The Irrawaddy

Στη συνέχεια εντάχθηκε στο Αστυνομικό Σώμα και υπηρέτησε ως αρχηγός της αστυνομίας σε μια σειρά δήμων στην περιοχή Bago.

Όταν άκουγε κάποιον να έχει σπάνιους δίσκους γραμμοφώνου, πήγαινε εκεί μαζί με το γραμμόφωνό του. Αγόραζε δίσκους γραμμοφώνου, εάν τους πωλούσαν οι ιδιοκτήτες, αλλά όταν οι ιδιοκτήτες δεν τους πωλούσαν, τους ζητούσε να τον αφήσουν να παίξει τους δίσκους στο γραμμόφωνό του.

Συνέχισε να συλλέγει δίσκους γραμμοφώνου, ενώ εργαζόταν ως δικηγόρος μετά την αποχώρησή του από την αστυνομία. Συνέχισε να παίρνει γραμμόφωνα και δίσκους από πελάτες και φίλους του.

Ο πρώην υπουργός πληροφοριών U Kyi Aung, ο οποίος είναι επίσης φανατικός του γραμμοφώνου, κάποτε τον κάλεσε να δωρίσει τα γραμμόφωνά του στο υπουργείο, αλλά εκείνος αρνήθηκε.

Ωστόσο, με την έγκριση του υπουργού, έλαβε την ευκαιρία να ομαδοποιήσει τα αρχεία γραμμοφώνων της κρατικής MRTV σύμφωνα με τα είδη τους.

Οι συλλογές δίσκων γραμμοφώνων του Maung Maung. Φωτογραφία: Myo Min Soe / The Irrawaddy

Το MRTV έχει πολλούς δίσκους γραμμοφώνου, αλλά όχι τόσους πολλούς όσο το αρχείο μου όσον αφορά δίσκους με πραγματική ιστορική αξία, για παράδειγμα, μόνο εγώ έχω την πρωτότυπη ηχογράφηση του τραγουδιού Doh Bamar, που ήταν η προέλευση του σημερινού εθνικού ύμνου της Μιανμάρ και τραγούδησε ο Thakhins κατά την αποικιακή περίοδο. Ωστόσο, ήταν πολύ επωφελές για την έρευνά μου σχετικά με τα γραμμόφωνα. Είμαι ευγνώμων στις Αρχές για αυτό.

Με βάση τη συλλογή του από αρχεία, αποκόμματα εφημερίδων, διαφημίσεις και αναφορές, δημοσίευσε ένα ερευνητικό βιβλίο 1.000 σελίδων για την ιστορία των δίσκων γραμμοφώνων της χώρας, για το οποίο κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας το 2015.

Σχετικά με το μέλλον των πάνω από 100.000 δίσκων που συγκέντρωσε για σχεδόν έξι δεκαετίες, είπε:

Ειλικρινά, δεν περιμένω να λάβω βοήθεια από το υπουργείο [πληροφοριών]. Αν πω κάτι, θα απαντήσουν [οι αξιωματούχοι του υπουργείου πληροφοριών] ότι θα υποβάλουν επιστολή στον υπουργό ή θα επιστρέψουν ξανά τότε ή άλλοτε. Δεν με νοιάζει. Στην πραγματικότητα, πρέπει να έρθουν σε μας. Αν δεν το κάνουν, θα το κάνω μόνος μου. Αλλά αν υπάρχουν άνθρωποι που γνωρίζουν την αξία και μπορούν να αντέξουν οικονομικά να διατηρήσουν τους δίσκους μου σε ένα μουσείο ή κάτι άλλο, θα τους μεταφέρω. Θα συνεχίσω να συλλέγω αυτά τα αρχεία. Είναι η ζωή μου.