Ο εμφύλιος πόλεμος του Νεπάλ, περισσότερο γνωστός ως Μαοϊκή σύγκρουση, ήταν μια αιματηρή ένοπλη σύγκρουση μεταξύ του Κομμουνιστικού Κόμματος του Νεπάλ (Μαοϊστές) και της κυβέρνησης του Νεπάλ, που είχε ως αποτέλεσμα καταναγκαστικές εξαφανίσεις, βιασμούς, βασανιστήρια, θάνατο και εκτοπισμό χιλιάδων των πολιτών του Νεπάλ.
Για να διασφαλιστεί ότι δεν θα ξεχαστούν τα θύματα αυτής της βίας, ένα διαδικτυακό έργο πολυμέσων που ονομάζεται Μνήμη, Αλήθεια & Δικαιοσύνη τεκμηριώνει, αρχειοθετεί και μοιράζεται προσωπικές ιστορίες επιζώντων και οικογενειών των θυμάτων, που χάθηκαν από τη σύγκρουση.
Μνήμη και αξιοπρέπεια
Η αποστολή του έργου Μνήμη, Αλήθεια και Δικαιοσύνη είναι “να συντηρήσει και να αξιοποιήσει τις μνήμες τους καταγράφοντας μαρτυρίες από επιζώντες και οικογένειες των θυμάτων και μοιράζοντάς τες με την κοινότητα συνολικά με σκοπό την εκπαίδευση και τη μνήμη”.
Για να γίνει αυτό, το έργο μοιράζεται μαρτυρίες βίντεο, ήχου και φωτογραφιών από ολόκληρη τη χώρα αποτίοντας φόρο τιμής στη μνήμη των επιζώντων, των θυμάτων και των πληγέντων οικογενειών.
Για τον Hemraj Tharu και πολλούς άλλους από την περιοχή Bardiya στο μεσοδυτικό Νεπάλ, η Μαοϊκή εξέγερση στο Νεπάλ ήταν μια απώλεια και μια χαμένη κατάσταση του χειρότερου είδους. Ο Tharu ανακρίθηκε και βασανίστηκε από το στρατό του Νεπάλ με την υποψία ότι βοηθούσε τους Μαοϊκούς, αλλά χτυπήθηκε επίσης ανελέητα από τους Μαοϊκούς που τον άφησαν να πεθάνει. Ευτυχώς, επέζησε της δοκιμασίας. Αλλά έχασε το χέρι του.
Η Palsang, μία από τα εκατοντάδες θύματα βασανιστηρίων, εξακολουθεί να φοβάται το αλάτι, το ηλεκτρικό σίδερο, το ηλεκτρικό καλώδιο, τα αντικείμενα που χρησιμοποιήθηκαν για να την βασανίσουν.
Μια άλλη μαρτυρία αφηγείται την ιστορία του Krishna Ghising, που ήθελε να πάει στη Νότια Κορέα για να κερδίσει χρήματα για ένα καλύτερο μέλλον. Αφού επισκέφθηκε το χωριό του στην περιοχή Dolakha για να πάρει διαβατήριο, επιβιβάστηκε σε ένα λεωφορείο με προορισμό την πρωτεύουσα Κατμαντού. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής, μια έκρηξη κομμάτιασε το λεωφορείο, τραυματίζοντάς τον στο νωτιαίο μυελό και αφήνοντάς τον σε αναπηρική καρέκλα.
Άλλες μαρτυρίες αφηγούνται τις ιστορίες εκείνων που έμειναν πίσω, όπως η Ratna Kumar Mali από την περιοχή Lalitpur στην κοιλάδα του Κατμαντού. Έχει φυλάξει τη Βίβλο που συνήθιζε να διαβάζει ο γιος της, Baburaja, με την ελπίδα ότι κάποια μέρα θα επιστρέψει για να την διεκδικήσει.
Η Ramkali Devi Tharu κράτησε το δρεπάνι που ο σύζυγός της, Guru Prasad Kathariya συνήθιζε να μεταφέρει μαζί του στο χωράφι με το ρύζι. Η Sharmila Chaudhary από την περιοχή Dang εξακολουθεί να βάζει λίγο φαγητό σε μια χαλύβδινη πλάκα και σε ένα μπολ κάθε μέρα προτού φάει. Εξακολουθεί να ελπίζει ότι ο γιος της Jagi Ram Chaudhary, που εξαφανίστηκε πριν από 16 χρόνια, θα έρθει και θα φάει μαζί της.
Βλέποντας πακέτα μπισκότων και ζυμαρικών, η Sapana Suwarnakar από τη συνοικία Gorkha στη δυτική περιοχή σκέφτεται ότι υπάρχουν κρυμμένες επιστολές από τον αδελφό της που συνήθιζε να στέλνει γράμματα κρυμμένα σε πακέτα από την κεντρική φυλακή στην περιοχή Sundhara του Κατμαντού.
Αυτές είναι μόνο μερικές από τις πολλές ιστορίες που σχετίζονται με τις μαζικές δολοφονίες, τις εξαναγκαστικές εξαφανίσεις, τη σεξουαλική βία και τα βασανιστήρια κατά τη διάρκεια της δεκαετούς ένοπλης σύρραξης που σκότωσε 17.886 άτομα, εξαφάνισε 1.530 και παραμόρφωσε και κατέστησε ανάπηρους 8.191 ανθρώπους.
Στις αρχές Οκτωβρίου του 2018, το έργο παρουσίασε οπτικοακουστικές ιστορίες και αναμνηστικά των επιζώντων και των οικογενειών των θυμάτων στο Κατμαντού:
These school kids were born around the time when Nepal's conflict had just ended. I never knew about the armed conflict and such huge loss of life and property. Both rebel and the state we're wrong, cruel, they said @vow_media #mtjnepal18 #mtjnepal pic.twitter.com/ImHq46ptdE
— Memory, Truth & Justice (@MTJNepal) October 5, 2018
Πάνω από χίλιοι φοιτητές από κυρίως κοινοτικά σχολεία επισκέφθηκαν την έκθεση. Άφησαν σχόλια, όλοι τους τρομοκρατημένοι, ένιωσαν “λυπημένοι για τα θύματα και τις οικογένειες που η ζωή τους και χαρούμενοι για εκείνους που επέζησαν από τον πόλεμο” #Νεπάλ
Ένα δωμάτιο μιας νεαρής γυναίκας που βιάστηκε και σκοτώθηκε από τις ένοπλες δυνάμεις έφερε δάκρυα στα μάτια πολλών επισκεπτών:
Το ηχητικό τμήμα της έκθεσης κοινοποίησε ιστορίες πόνου, που άφησαν τους ανθρώπους άφωνους: ιστορίες του Ram Narayan Tharu της Banke, του οποίου η σύζυγος βιάστηκε για να σώσει τη ζωή του. Της Pushpa Shrestha της επαρχίας Dhading, που υπέστη ομαδικό βιασμό από ένοπλους στρατιώτες, όταν ήταν μικρό κορίτσι. Του Khushiram Chaudhary από το Dang στο δυτικό Νεπάλ, που βασανίστηκε από το στρατό. Του Mahesh Chaudhary από το Dang, ο οποίος συνελήφθη από το στρατό, επειδή προσέφερε φαγητό στους Μαοϊκούς. Του Ruku Chaulagain της περιοχής Kavrepalanchok, που διαμαρτυρήθηκε για απόπειρα σεξουαλικής βίας κατά τη διάρκεια της φυλάκισης και πολλών άλλων.
Σε μια συνέντευξη μέσω email με τον Bikkil Sthapit, τον ιθύνοντα νου πίσω από το έργο, εκείνος δήλωσε:
Η ιδέα για την παρουσίαση των ιστοριών των επιζώντων του Λαϊκού Πολέμου [εμπνεύστηκε] με μια απλή σκέψη καταγραφής μεμονωμένων μαρτυριών για να δημιουργηθεί μια πλούσια προσωπική ιστορία της ένοπλης σύγκρουσης και να μοιραστούμε αυτούς τους λογαριασμούς χρησιμοποιώντας πολυμέσα για το ιστορικό αρχείο, την εκπαίδευση και την υπεράσπιση. Πρέπει να δημιουργηθεί ακριβής λογαριασμός και δεν πρέπει να ξεχαστεί το πραγματικό κόστος αυτής της περιόδου σύγκρουσης για τα θύματα, τους επιζώντες και την κοινωνία.
Το έργο “Μνήμη, Αλήθεια και Δικαιοσύνη” απλά ξεκίνησε με μια προτροπή να ξεκινήσει να τεκμηριώνει αυτές τις ιστορίες καθώς οι άνθρωποι που αγωνίζονται στην αναζήτηση της αλήθειας και της δικαιοσύνης σταδιακά πεθαίνουν και ξεθωριάζουν.
Μοιράστηκε ένα από τα ενδιαφέροντα ανέκδοτα κατά τη διάρκεια της επιτόπιας έρευνάς του.
Θυμάμαι τη συνέντευξη με τη Moti Maya Paudel, μητέρα του Purna Paudel, η οποία τελείωσε με μισή ώρα κλάματος αφού είπε ότι είδε το πρόσωπο του γιου της σε μένα. Επιστρέφοντας από το χωράφι, είδα τον εαυτό μου στον καθρέφτη και σκέφτηκα ότι όντως μοιάζω στον γιο της με παρόμοια γενειάδα και πρόσωπο.
Τις περισσότερες φορές είχαμε σπαραξικάρδιες στιγμές και τέτοιου είδους συνειδητοποιήσεις. Μεταξύ των περίπου 120 οικογενειών, σπάνια υπάρχουν σπίτια όπου δεν κλάψαμε. Είναι μία συναισθηματικά δύσκολη επιτόπια έρευνα για να την αντέξει κανείς.
Δυστυχώς, ο ανάπηρος Hemraj, ένας από τους αφηγητές του έργου, απεβίωσε δύο ημέρες πριν από την έναρξη της έκθεσης.
Hemraj Tharu, one of the storytellers of M,T& J, a survivor of torture and a man made disabled by the beatings of the Maoists in the People's War passed away 2 nights ago. Rest in Peace Hemraj. We hope you are in a better place. #mtjnepal #memorymatters pic.twitter.com/GyKq8xVLdd
— Memory, Truth & Justice (@MTJNepal) September 29, 2018
Ο Hemraj Tharu, ένας από τους αφηγητές του έργου “Μνήμη, Αλήθεια και Δικαιοσύνη”, ένας επιζών από βασανιστήρια και ένας άνθρωπος που έμεινε ανάπηρος από τους ξυλοδαρμούς των Μαοϊκών στον πόλεμο του λαού, απεβίωσε πριν από δύο νύχτες. Αναπαύσου εν ειρήνη Hemraj. Ελπίζουμε να είσαι σε ένα καλύτερο μέρος.