[1]Στον αγώνα του για πρόσβαση σε πανεπιστημιακή εκπαίδευση, ο Christian Quiñónez πέρασε δυο σοβαρά ατυχήματα. Φωτογραφία: Nicolás Sáenz, με άδεια από την ιστοσελίδα Kurtural.
Η σειρά “Vacas que vuelan, escuelas que caen [2]” (“Αγελάδες που πετούν, Σχολεία που Λιώνουν”), η οποία δημοσιεύεται [1] στον ειδησεογραφικό οικονομικό και πολιτιστικό ιστότοπο Kurtural [3] της Παραγουάης, εξερευνά τους τρόπους, με τους οποίους το εκπαιδευτικό σύστημα της Παραγουάης αποτελεί αποτυχία για μαθητές και φοιτητές. Το τελευταίο άρθρο της Patricia Benítez αναδημοσιεύεται στο Global Voices σε δυο μέρη. Το πρώτο μέρος [4]αφηγείται λεπτομέρειες της δημόσιας και ιδιωτικής εκπαίδευσης στην Παραγουάη και τα ιστορικά γεγονότα στο Πουέρτο Κασάδο. Το δεύτερο μέρος συνεχίζεται εδώ.
Πριν από πέντε χρόνια, ο Christian Quiñónez, ο οποίος διακινδύνευσε τη ζωή του σε περισσότερες από μία περιπτώσεις για να παρακολουθήσει μαθήματα στο πανεπιστήμιο, επέζησε από αυτοκινητιστικό ατύχημα στο δρόμο προς την πρωτεύουσα. Εκείνη την εποχή, παρακολουθούσε μαθήματα Διοίκησης Επιχειρήσεων στο Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Ασουνσιόν. Επρόκειτο για πρόγραμμα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, αλλά οι εξετάσεις έπρεπε να γίνονται εκ τους σύνεγγυς. Για το λόγο αυτό, κάθε δύο μήνες, ο Christian έπρεπε να ταξιδέψει πάνω από 600 χιλιόμετρα ως την Ασουνσιόν. Σε ένα από αυτά τα ταξίδια, το φορτηγό, στο οποίο επέβαινε, ανατράπηκε και έπεσε σε ένα χαντάκι δίπλα στο δρόμο.
Σύμφωνα με την αστυνομική έκθεση, το ατύχημα προκλήθηκε από την εξαιρετικά κακή κατάσταση του δρόμου. Ο Christian γλίτωσε χωρίς τραυματισμό, αλλά η Marisela Ramírez και ο οδηγός Freddy Fernández, γιος του Justo Fernández, τότε κυβερνήτη του τμήματος Άλτο Παραγουάη, σκοτώθηκαν και οι δύο. Δύο άλλοι επιβάτες επέζησαν, αλλά τραυματίστηκαν σοβαρά: ο Fernando Fernández, ο άλλος γιος του κυβερνήτη, και η Gleisy Ruiz. Όλοι φοιτητές.
[1]Μια βάρκα σαλπάρει για το Vallemí με καλές καιρικές συνθήκες. Δεν είναι πάντα τόσο ευχάριστα. Φωτογραφία: Nicolás Sáenz, από την ιστοσελίδα Kurtural, χρησιμοποιείται με άδεια.
Επιβίωση για σπουδές
Η εταιρεία Carlos Casado SA άρχισε να φθίνει τη δεκαετία του '80, όταν η τανίνη σταμάτησε να είναι κερδοφόρα, αλλά δεν έκλεισε εντελώς μέχρι το διάστημα μεταξύ 1996 και 2000. Ο Christian δεν θυμάται τίποτε από αυτά. Τότε ήταν μικρό παιδί, μόλις λίγο μεγαλύτερος από όσο είναι τώρα ο γιος του, ο Jonas.
Μετά από σχεδόν έναν αιώνα εκμετάλλευσης των δασών quebracho και την εισβολή της εκτροφής βοοειδών, η εταιρεία εγκατέλειψε τη χώρα. Πριν από αυτό, πούλησαν σχεδόν 500.000 εκτάρια γης και τα πάντα πάνω τους (εργοστασιακές κατασκευές και εγκαταστάσεις, ζώα και ανθρώπους) στην εταιρεία Sun Myung Moon, έναν αυτοανακηρυγμένο μεσσία από τη Νότια Κορέα. Ο Moon έχει ήδη πεθάνει, αλλά το 2000, όταν έγινε η τελική πώληση, ηγήθηκε της Εκκλησίας Ενοποίησης [5], γνωστή και ως Σέκτα Moon. Έτσι, η γη, η πόλη, οι κάτοικοί της και η ιθαγενής κοινότητα πέρασαν στα χέρια ενός νέου ιδιοκτήτη.
Το 2005, ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού του Πουέρτο Κασάδο διέσχισε 250 χιλιόμετρα ως την Ασουνσιόν για να διεκδικήσει δικαιώματα στα εδάφη τους. Το 2012, το Εθνικό Ινστιτούτο Αγροτικής και Χωροταξικής Ανάπτυξης κήρυξε το Κασάδο “αποικία βάσει νόμου”, αφότου μια προσπάθεια απαλλοτρίωσης της γης αντιστράφηκε μέσω μιας σύνθετης δικαστικής διαδικασίας. Από αυτή την απόφαση, ο πληθυσμός δεν μπορούσε πλέον να εκδιωχθεί από περίπου 35.000 εκτάρια, συμπεριλαμβανομένου του αστικού κέντρου. Ωστόσο, ο αγώνας για νομιμοποίηση του δικαιώματός τους να ζουν εκεί δεν έχει τελειώσει.
Κατά τη διάρκεια του πολέμου Τσάκο [6] (1932-1935), όταν η Παραγουάη και η Βολιβία πολεμούσαν μεταξύ τους, το Πουέρτο Κασάδο ήταν η ζώνη φόρτωσης και εκφόρτωσης των πολεμιστών της Παραγουάης, οι οποίοι χρησιμοποίησαν επίσης εργοστάσια και εκπαιδευτικά εργαστήρια της περιοχής. Πάνω από 80 χρόνια αργότερα, ο Christian και ο Éver Pereira εγκαταλείπουν το ίδιο μέρος για να σπουδάσουν. Μόνο που ο Luis Pereira σταμάτησε να πηγαίνει στα μαθήματα. Ο Éver είπε:
Él siempre quiso ser militar. Yo le insistí nomás para que estudie algo. Pero luego de lo que sucedió desistió totalmente.
Ήθελε πάντα να είναι στρατιώτης. Τον πίεσα για να σπουδάσει κάτι, οτιδήποτε. Αλλά μετά από αυτό που συνέβη, τα εγκατέλειψε όλα.
Ωστόσο, τόσο ο Éver όσο και ο Christian δεν πρόκειται να εγκαταλείψουν αυτόν τον αγώνα. Όχι τώρα. Όχι στη μέση του ταξιδιού τους, λένε, ακόμη και αφότου γνώρισαν τη μανία του ποταμού. Η μετανάστευση στο Vallemi, ίσως στην Concepción ή σε άλλη περιοχή για να αποφύγουν τον κίνδυνο του ημερήσιου ταξιδιού με βάρκα δεν αποτελεί εναλλακτική λύση που θα εξετάσει κανείς τους. Τους αποτρέπει η δουλειά τους, οι οικογένειές τους, η σχέση και δέσμευσή τους σε μια κοινότητα που έχει και άλλες ελλείψεις, όπως η έλλειψη νοσοκομείων και καλών δρόμων. Ο Christian είπε:
Si me voy a estudiar a otro lado, fácilmente me voy a acostumbrar al ambiente y ya no voy a querer volver a Casado. Y si no hay profesionales dentro de la comunidad nunca va a haber una universidad.
Εάν φύγω και σπουδάσω κάπου αλλού, θα συνηθίσω εύκολα αυτό το περιβάλλον και δεν θα θέλω να επιστρέψω στο Κασάδο. Και αν δεν υπάρχουν επαγγελματίες στην κοινότητα, δεν θα υπάρξει ποτέ πανεπιστήμιο.
Δεν σκέφτεται μόνο το δικό του μέλλον, αλλά και το μέλλον των παιδιών του, James και Jonas. “Οι Αρχές της πρωτεύουσας πρέπει να αρχίσουν να κοιτούν κι εδώ. Από αυτά τα μεγάλα κτίρια σίγουρα δεν μπορούν να δουν ότι το Chaco δεν έχει τίποτα. Αυτά τα κτίρια τους κλείνουν τη θέα.. Πρέπει να πάνε λίγο πιο πέρα και να κοιτάξουν προς τα εδώ, στην περιοχή μας”, είπε.
Αναφέρεται στα λαμπερά κτίρια που συνθέτουν το τοπίο του “νέου οικονομικού κέντρου στην Ασουνσιόν”, όπως ονομάζεται στην πρωτεύουσα, όπου υψώνονται ουρανοξύστες ο ένας μετά τον άλλο στην άνθιση της βιομηχανίας ακινήτων. Αυτό είναι ένα παράλληλο σύμπαν για τον Christian, ένα στο οποίο “παίρνεις ένα λεωφορείο με κλιματισμό και ταξιδεύεις ήρεμα, έχεις και χρόνο να σκεφτείς γιατί κάποιος άλλος οδηγεί”, είπε με ένα χαμόγελο που έρχεται σε αντίθεση με τη σκληρή ζωή στο Τσάκο. Όπου ζει, το έτος χωρίζεται σε περίοδο βροχών και εποχή ξηρασίας. Όταν η γη δεν είναι ξερή και ραγισμένη, σε πνίγει η απομόνωση από την έλλειψη δρόμων.
Πριν από επτά χρόνια, το ταξίδι από την Ασουνσιόν στο Πουέρτο Κασάδο τις βροχερές ημέρες διαρκούσε 36 ώρες, ίσως και 48. Πρέπει να πας με το λεωφορείο μέχρι το λιμάνι της Κονσεπσιόν, λίγο περισσότερο από 400 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα. Μετά, να πάρεις το Aquidabán, μια βάρκα που φεύγει μία φορά την εβδομάδα για το Vallemi. Η νέα διαδρομή που συνδέει Concepción-Vallemi επιτρέπει στον κόσμο να πάρει ένα καθημερινό λεωφορείο από την πρωτεύουσα και να φτάσει στον προορισμό του σε εννέα ώρες ή το αντίστροφο. Ο Christian, για παράδειγμα, κάνει το ταξίδι κάθε φορά που ο Jonas και ο James πρέπει να πάνε στον παιδίατρο. Έτσι σκέφτεται:
Envidio las oportunidades que se tienen al otro lado del río. Para nosotros, ese es otro mundo.
Ζηλεύω τις ευκαιρίες που έχουν στην άλλη όχθη του ποταμού. Για εμάς, είναι ένας άλλος κόσμος.