- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Η Γαλλία αναζητά τρεις υψηλόβαθμους Σύριους αξιωματικούς για τους θανάτους Γαλλο-Συρίων υπηκόων

Κατηγορίες: Μέση Ανατολή & Βόρεια Αφρική, Γαλλία, Συρία, Ανθρώπινα Δικαιώματα, Μέσα των πολιτών, Νομικά, Πόλεμος - Συγκρούσεις

Ο Mazen Dabbagh (δεξιά) και ο γιος του, Patrick (αριστερά). Ευρέως κοινοποιημένη φωτογραφία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Χρησιμοποιείται με άδεια.

Σε μια σπάνια κίνηση χαρακτηριζόμενη ως προάγγελος μιας νέας εποχής δικαιοσύνης για τα θύματα εγκλημάτων πολέμου και εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας στη Συρία, Γάλλοι δικαστές εξέδωσαν [1] εντάλματα σύλληψης τον Νοέμβριο του 2018 για τρεις Σύριους υψηλόβαθμους αξιωματούχους με κατηγορία για «συνέργεια σε εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας».

Οι τρεις αξιωματούχοι καταζητούνται αναφορικά με την κράτηση και την επακόλουθη εξαφάνιση δύο Γαλλο-Σύριων υπηκόων: του Mazen Dabbagh και του γιου του, Patrick [1]. Και οι δυο συνελήφθησαν από πράκτορες της Υπηρεσίας Πληροφοριών της Συρίας τον Νοέμβριο του 2013 και κρατήθηκαν στο στρατιωτικό αεροδρόμιο Mezzeh.

Η οικογένεια Dabbagh αργότερα ενημερώθηκε ότι ο Mazen και ο Patrick πέθαναν υπό κράτηση το Νοέμβριο του 2017 και τον Ιανουάριο του 2014 αντίστοιχα.

Ο Συριακός Πόλεμος έχει αφήσει πίσω του ένα ζοφερό πέπλο θανάτου και καταστροφής. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ο αριθμός των ατόμων που εξαφανίστηκαν από τον Μάρτιο του 2011 είναι πάνω από 95.000 [2], περισσότεροι από 80.000 από τους οποίους πιστεύεται ότι εξαφανίστηκαν βίαια από το συριακό καθεστώς. Πολλοί έχουν πεθάνει υπό κράτηση εξαιτίας βάναυσων βασανιστηρίων σε περιβόητες κυβερνητικές φυλακές και κέντρα κράτησης.

Οι Γάλλοι δικαστές έχουν εκδώσει εντάλματα σύλληψης για τον Στρατηγό Ali Mamlouk, τον Abdul-Salam Mahmoud και τον Jamil Hassan.

Ο Στρατηγός Ali Mamlouk γεννήθηκε στη Δαμασκό της Συρίας το 1946. Ο Mamlouk είναι πασίγνωστος για τη συριακή καταστολή που συνέτριψε τη λαϊκή εξέγερση του 2011 στη Συρία.

Διετέλεσε Διευθυντής της Υπηρεσίας Πληροφοριών Πολεμικής Αεροπορίας μεταξύ 2003-2005 και ανήλθε σε αξιώματα κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Χαφέζ Άσαντ και κατά την άνοδο του γιου του, Μπασάρ Αλ-Άσαντ, στην εξουσία.

Το 2005, ο Άσαντ τον διόρισε επικεφαλής του τμήματος Γενικής Ασφάλειας κατά τη διάρκεια μιας πολιτικά φορτισμένης εποχής μετά τη δολοφονία του πρώην πρωθυπουργού του Λιβάνου Ραφίκ Χαρίρι, που θεωρείται ευρέως ότι βρισκόταν στα χέρια του καθεστώτος.

Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων τον συνδέουν με την επίβλεψη του χημικού οπλοστασίου της Συρίας και τη χρήση του ενάντια σε πολιτικούς κρατουμένους στη φυλακή της Παλμύρας μεταξύ 1985-1995.

Με τον βομβαρδισμό [3] του «παραρτήματος αντιμετώπισης της κρίσης» στη Δαμασκό τον Ιούλιο του 2012, ο Mamlouk διορίστηκε Διευθυντής της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας, αντικαθιστώντας τον Hisham Bakhtiyar, ο οποίος πέθανε από τραύματα που υπέστη κατά το βομβαρδισμό.

Ένας πρώην υπουργός πληροφοριών του Λιβάνου, ο Michel Samaha, ομολόγησε [4] ότι έλαβε χρηματικά ποσά από τον Mamlouk για τη δολοφονία πολιτικών προσωπικοτήτων του Λιβάνου. Λιβανέζοι αξιωματούχοι εξέδωσαν ένταλμα [5] για τη σύλληψη του Mamlouk στις 4 Φεβρουαρίου 2013.

Το 2015, φήμες έλεγαν [6] ότι προγραμμάτιζε να αποστατήσει και τέθηκε υπό κατ’ οίκον περιορισμό. Υπήρχαν επίσης φήμες για την κατάσταση της υγείας του λέγοντας ότι πέθαινε σε νοσοκομείο στη Δαμασκό. Καταρρίπτοντας αυτές τις φήμες, επισκέφθηκε την Τζέντα στη Σαουδική Αραβία και το Μουσκάτ στο Ομάν. Επίσης, επισκέφθηκε τη Ρώμη [7] στα τέλη Φεβρουαρίου του 2018, αψηφώντας τις κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) από τον Μάιο του 2011, οι οποίες του επέβαλαν απαγόρευση ταξιδιών και πάγωμα περιουσιακών στοιχείων, που σχετίζονταν με πρόκληση βίας εναντίον Σύριων αντικυβερνητικών διαδηλωτών.

Ο Abdul-Salam Mahmoud διορίστηκε το 2010 διευθυντής του Γραφείου Πληροφοριών της Αεροπορίας. Συμμετείχε στη δολοφονία Σύριων αμάχων, μεταξύ των οποίων θύματα της σφαγής της Σάιντα τον Απρίλιο του 2011, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται ο 13χρονος Hamza al-Khatib, του οποίου το σώμα ακρωτηριάστηκε μετά τη σύλληψή του και αργότερα έγινε σύμβολο [8] της Συριακής Επανάστασης και το πρόσωπο της βιαιότητας του καθεστώτος εναντίον διαδηλωτών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει σε ισχύ κυρώσεις για τον Mahmoud από το 2012.

Ο Jamil Hassan γεννήθηκε στην Qarniya στην επαρχία της Χομς το 1952. Διορίστηκε διευθυντής της Υπηρεσίας Πληροφοριών της Πολεμικής Αεροπορίας το 2009. Προηγουμένως, διαχειριζόταν το παρακλάδι της Υπηρεσίας Πληροφοριών της Αεροπορίας στην ανατολική Συρία το 2009 και υπηρέτησε ως αξιωματικός της Υπηρεσίας Πληροφοριών της Πολεμικής Αεροπορίας στο στρατιωτικό αεροδρόμιο Mezzeh από το 2007.

Το όνομα του Hassan συνδέεται στενά με τη βίαιη καταστολή των διαμαρτυριών το 2011. Αναφέρθηκε κάποτε σε μια σπάνια δήλωση στον Τύπο ότι ο Μπασάρ θα έπρεπε να αντιγράψει τις βάναυσες τακτικές που χρησιμοποίησε ο πατέρας του στη σφαγή της Χάμα κατά τη δεκαετία του '80.

Τον περασμένο Ιούνιο, η Γερμανία [9] εξέδωσε επίσης διεθνές ένταλμα σύλληψης για τον Hassan. Η γερμανική εφημερίδα Der Spiegel ανέφερε ότι οι εισαγγελείς τον κατηγόρησαν ότι επέβλεπε εγκλήματα που διαπράχθηκαν από τη συριακή ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένων βασανιστηρίων, βιασμών και δολοφονιών εκατοντάδων ανθρώπων μεταξύ 2011 και 2013.

Είναι συμβολικά αυτά τα εντάλματα σύλληψης;

Ο Mohammad Al-Abdullah, ακτιβιστής ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εκτελεστικός διευθυντής του Κέντρου Δικαιοσύνης & Λογοδοσίας της Συρίας, δήλωσε στο Global Voices ότι αυτά τα εντάλματα χρησιμεύουν ως εργαλείο για την πίεση αξιωματούχων του καθεστώτος:

Αυτά τα εντάλματα είναι συμβολικά μέχρι ένα σημείο. Χρησιμεύουν περισσότερο ως εργαλείο πίεσης παρά ως μέσο ποινικής δίωξης, καθώς η πιθανότητα να επισκεφθούν την Ευρώπη οι τρεις αξιωματούχοι είναι πολύ απίθανη. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι τα εντάλματα θα μειώσουν το ρόλο τους στο μέλλον της Συρίας και θα θέσουν τέλος στην πολιτική ζωή τους και ότι οι διαπραγματεύσεις θα τους αποκλείσουν από θέσεις ασφαλείας κατά τη διάρκεια της ενδιάμεσης φάσης. Ωστόσο, δεν υπάρχουν εγγυήσεις ότι αυτό θα συμβεί. Μέχρι τώρα, αυτές οι απόψεις είναι απλώς ευσεβείς πόθοι.

Η Συρία δεν έχει υπογράψει το Καταστατικό της Ρώμης [10] και ως εκ τούτου, προσπάθειες παραπομπής της κατάστασης στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο επανειλημμένα έχουν δεχθεί βέτο [11] από τη Ρωσία και την Κίνα, δύο δυνάμεις άσκησης βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και σταθεροί σύμμαχοι του Άσαντ, εμποδίζοντας την πιθανότητα έρευνας για τα εγκλήματα πολέμου στη Συρία και την προσαγωγή των δραστών στη δικαιοσύνη.

Οι οικογένειες των θυμάτων παραμένουν με λίγες επιλογές εκτός από την εξωεδαφική δικαιοδοσία, που ορίζεται ως η νομική ικανότητα μιας κυβέρνησης να ασκεί νομική εξουσία πέραν των εθνικών της συνόρων. Σύριοι ακτιβιστές και οικογένειες θυμάτων έχουν ξεκινήσει αγωγές εκτός της Συρίας στις χώρες διαμονής τους, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, της Σουηδίας και της Γαλλίας.

Τον Αύγουστο του 2010, το γαλλικό κοινοβούλιο ενέκρινε ένα νόμο, που δίνει δικαιοδοσία στα γαλλικά δικαστήρια για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που διαπράττονται σε άλλη χώρα. Σύμφωνα με το Γαλλικό Δίκαιο, κάθε ύποπτος που βρίσκεται στη γαλλική επικράτεια μπορεί να διωχθεί και να δικαστεί στη Γαλλία για κατηγορίες βασανιστηρίων. Ως εκ τούτου, τα θύματα βασανιστηρίων και εξαναγκαστικής εξαφάνισης μπορούν να υποβάλουν καταγγελία στη γαλλική Γενική Εισαγγελία ανεξάρτητα από τη χώρα διαμονής τους.

Ωστόσο, η ελπίδα έχει μειωθεί για την απονομή δικαιοσύνης και αποκατάστασης. Τον Ιούλιο του 2018, η συριακή κυβέρνηση εξέδωσε πιστοποιητικά [12] θανάτου για πολιτικούς κρατούμενους με πρωτοφανή ρυθμό, αποδίδοντας την αιτία θανάτου σε “καρδιακές προσβολές”.

Τα εντάλματα σύλληψης ενδέχεται να αποβάλλουν την αίσθηση της απάθειας για την τύχη δεκάδων χιλιάδων Συρίων θυμάτων πολέμου. Η λογοδοσία είναι ζωτικής σημασίας για την ανασύνθεση της ρημαγμένης από τον πόλεμο Συρίας και πολλοί ελπίζουν ότι τα εντάλματα είναι ένα τολμηρό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση.