Διαδραστική χαρτογράφηση. Φωτογραφία: Pixabay, ελεύθερη χρήση.
Στο Μεξικό, τα ανησυχητικά ζητήματα ασφαλείας δεν είναι κάτι καινούργιο: ρεπορτάζ, στατιστικά στοιχεία και η γενική αντίληψη του κοινού δείχνουν ότι αυξάνουν τα ποινικά αδικήματα [1]. Αντιμετωπίζοντας αυτή την κατάσταση, η οποία κατά καιρούς υπερέβη το πεδίο των δημόσιων θεσμών που προορίζονταν να την αντιμετωπίσουν, οι απλοί πολίτες στην Πόλη του Μεξικού έχουν στραφεί στην τεχνολογία χαρτογράφησης, σε μια προσπάθεια να μειώσουν τον αντίκτυπο του εγκλήματος στις κοινότητές τους.
Σύμφωνα με μια έκθεση [2] σχετικά με ποινικά αδικήματα στην πρωτεύουσα, το δεύτερο τρίμηνο του 2018, η Πόλη του Μεξικού υπέφερε από το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό περιστατικών βίαιης ληστείας στη χώρα. Επίσης, κατέλαβε την τρίτη θέση σε 32 πολιτείες για ληστείες στο δρόμο και τη δέκατη για διαρρήξεις. Αυτά τα στατιστικά στοιχεία μεταφράζονται σε ένα εκπληκτικό σύνολο από 96 βίαιες ληστείες, 27 κλοπές οχημάτων, 20 διαρρήξεις, 44 ληστείες επιχειρήσεων και 40 ληστείες ανά ημέρα.
Ανταποκρινόμενοι σε αυτή την αύξηση του εγκλήματος, μια ομάδα μελών της κοινότητας από το Anáhuac στην Πόλη του Μεξικού δημιούργησε έναν δημόσιο χάρτη Google, όπου ο κόσμος μπορεί να καταγράφει τα ακριβή σημεία, όπου έχουν διαπραχθεί εγκλήματα. Ο στόχος του χάρτη είναι η καταγραφή και η αποφυγή ληστειών και κλοπής οχημάτων. Οι χρήστες μπορούν επίσης να αφήσουν λεπτομέρειες σχετικά με τα εγκλήματα και να βοηθήσουν τους οργανισμούς με τη συλλογή στατιστικών.
Τα δεδομένα βασίζονται σε αναφορές είτε μαρτύρων είτε των ίδιων των θυμάτων. Ορισμένες από τις αναφορές που εμφανίζονται στο χάρτη έχουν ήδη δηλωθεί στις αντίστοιχες Αρχές. Ο σύνδεσμος προς τον χάρτη κοινοποιείται στο Twitter, όπου τα μέλη της κοινότητας μπορούν επίσης να υποβάλουν ερωτήσεις και να συζητήσουν την τρέχουσα αστική βία:
Vecinos, no olviden pasar a checar el mapa delictivo del mes de junio, si no aparece su reporte, avísenos para agregarlo.https://t.co/iUelINht73 [3]
— Colonia Anáhuac CDMX (@colanahuac_cdmx) July 6, 2018 [4]
Γείτονες, μην ξεχάσετε να ελέγξετε τον χάρτη εγκλημάτων του Ιουνίου. Εάν η αναφορά σας δεν υπάρχει, ενημερώστε μας.
Η στρατηγική χρήσης των εφαρμογών γεωγραφικής θέσης ως εργαλείου για την καταπολέμηση του εγκλήματος δεν είναι νέο φαινόμενο. Από το 2013 έως το 2016, ο ιστότοπος Hoyo de Crimen [5] συγκέντρωσε πληροφορίες σχετικά με όλα τα είδη εγκλημάτων ανά οικοδομικό τετράγωνο της πόλης. Τα στοιχεία σχετικά με εγκληματικά γεγονότα αποκτήθηκαν μέσω αιτημάτων πληροφοριών από τις υπηρεσίες ασφαλείας της πρωτεύουσας. Αυτό το συγκεκριμένο πρόγραμμα περιελάμβανε καταγεγραμμένα γεγονότα όπως επιθέσεις, κλοπή οχημάτων και ανθρωποκτονίες, μεταξύ άλλων. Το πρόγραμμα δημιουργήθηκε από τον προγραμματιστή Diego Valles, ο οποίος σχολιάζει μια δημοσίευση που γράφτηκε στο u-GOB [6] ότι το έργο του μπορεί να βοηθήσει τον κόσμο να αποφεύγουν τον κίνδυνο στην πόλη:
Con estos datos y su visualización, los ciudadanos y las autoridades podrían saber dónde se encuentran las áreas más violentas; los empresarios escogerían mejor dónde situar sus negocios, y los conductores sabrían en cuáles estacionamientos es más probable que les roben el auto.
Με τα δεδομένα αυτά και την απεικόνισή τους, οι πολίτες και οι Αρχές μπορούν να γνωρίζουν πού βρίσκονται οι πιο βίαιες περιοχές. Οι επιχειρηματίες μπορούν να επιλέξουν πού να έχουν τις επιχειρήσεις τους με καλύτερο τρόπο και οι οδηγοί θα ξέρουν ποιες θέσεις στάθμευσης να αποφεύγουν.
Το Hoyo de Crimen τονίζει ότι το εγχείρημα επιδίωξε επίσης να “ζητήσει αναφορές από αξιωματικούς της αστυνομίας και διοικητές που ήταν αρμόδιοι για κάθε περιοχή”.
Παρά τη σχετικότητα ενός τέτοιου έργου, το Hoyo de Crimen αναγκάστηκε τελικά να σταματήσει την ενημέρωση των πληροφοριών [7], αφού οι Αρχές αρνήθηκαν να παράσχουν τα απαραίτητα στοιχεία και να αποκαλύψουν επίσημες πληροφορίες.
Χάρτες για κάθε είδος εγκλήματος
Οι φοιτητές Γεωγραφίας στο Εθνικό Αυτόνομο Πανεπιστήμιο του Μεξικού (UNAM) υιοθέτησαν επίσης την πρωτοβουλία χαρτογράφησης για να παρακολουθήσουν και να καταγγείλουν εγκλήματα μέσα στην πανεπιστημιούπολη. Τα δεδομένα συλλέγονται μέσω ανώνυμης ηλεκτρονικής έρευνας [8], η οποία κοινοποιείται δημοσίως στο Facebook. Σε μια ανάρτηση στο Facebook, ένας φοιτητής εξηγεί ότι η έρευνα και ο χάρτης στοχεύουν να “δείξουν τους χώρους που καταλήφθηκαν από τη βία στην πανεπιστημιούπολη”. Η ανάρτηση αναφέρεται επίσης σε ομάδες κρούσης φοιτητών, γνωστές και ως porros [9], οι οποίες βρέθηκαν στο επίκεντρο των κατηγοριών για χρήση βίας [10] κατά τη διάρκεια ειρηνικών διαμαρτυριών για χρόνια στο UNAM.
[11]Στιγμιότυπο οθόνης του χάρτη που δημιουργήθηκε και μοιράστηκε από τους φοιτητές. Ο χάρτης μοιράζεται δημόσια σε μορφή PDF μέσω των λογαριασμών Facebook των φοιτητών.
Οι φοιτητές αρχιτεκτονικής στο ίδιο πανεπιστήμιο έχουν επίσης καταρτίσει έναν χάρτη [12] για τον εντοπισμό επιθέσεων, ισχυρισμών παρενόχλησης και άλλων πράξεων βίας που συμβαίνουν μέσα στην πανεπιστημιούπολη. Η ομάδα μοιράζεται πληροφορίες σε Facebook και Instagram:
[13]Λογαριασμός στο Facebook [13] της ‘FUGA Arquitectura’.
Έχετε πέσει θύμα ληστείας, παρενόχλησης ή βίας στην πανεπιστημιούπολη; Βοηθήστε μας να χαρτογραφήσουμε πότε και πού. Με τη βοήθειά σας μπορούμε να κάνουμε μια συλλογική χαρτογράφηση, που μπορεί να μας βοηθήσει να ζητήσουμε τα δικαιώματά μας ως σπουδαστές. Ακολουθήστε αυτά τα απλά βήματα χρησιμοποιώντας τον υπολογιστή σας ή το τηλέφωνό σας.
Οι πρωτοβουλίες χαρτογράφησης στο Μεξικό δεν περιορίστηκαν απλώς σε επιθέσεις σε πεζούς ή κλοπές οχημάτων. Από το 2016, μια γυναίκα προγραμματιστής που εργάζεται με ψευδώνυμο για την ασφάλειά της έχει δημιουργήσει ένα διαδραστικό [14] χάρτη γυναικοκτονιών σε ολόκληρη τη χώρα.
Η ανάπτυξη και η εξάπλωση των τεχνολογιών χαρτογράφησης έχουν αποδειχθεί ότι είναι ένα σημαντικό εργαλείο για την καταπολέμηση του εγκλήματος και, κυρίως, για τη δημιουργία μιας αυτοδύναμης κοινότητας, που έχει ως στόχο τη συλλογή δεδομένων που παρέχονται από τους ίδιους τους χρήστες.