Athan σημαίνει “φωνή” στη βιρμανική γλώσσα. Πηγή: Facebook

Μία από τις ομάδες που προωθούν ενεργά την ελευθερία της έκφρασης στη Μιανμάρ είναι μια ομάδα που ονομάζεται Athan, που σημαίνει “φωνή” στη βιρμανική γλώσσα.

Αν και ιδρύθηκε πρόσφατα το 2018, η Athan έχει ήδη κερδίσει αξιοπιστία για τη δημοσίευση εκθέσεων σχετικά με την κατάσταση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης στη Μιανμάρ υπό την κυβέρνηση της Εθνικής Ένωσης για τη Δημοκρατία (NLD). Του NLD είναι επικεφαλής η Αούνγκ Σαν Σου Κι, βραβευμένη με Νόμπελ και πρώην προσωπικότητα της δημοκρατίας, που πολέμησε τη χούντα που κυβερνούσε τη χώρα για αρκετές δεκαετίες.

Η υπεράσπιση του ελεύθερου λόγου της Athan έχει αναγνωριστεί όχι μόνο εντός της Μιανμάρ αλλά και από διεθνή θεσμικά όργανα που παρακολουθούν τη μετάβαση της χώρας στη δημοκρατία.

Η Athan γιόρτασε την πρώτη της επέτειο στις 15 Ιανουαρίου 2019 υπογραμμίζοντας τις εκθέσεις που δημοσίευσε σχετικά με την κατάσταση των μέσων ενημέρωσης της χώρας. Σημείωσε ότι οι απειλές κατά της ελευθερίας της έκφρασης επιδεινώθηκαν παρά την σαρωτική νίκη του NLD το 2015. Ο Maung Saungkha, ιδρυτής και εκτελεστικός διευθυντής της Athan, συνόψισε την έκθεση της ομάδας για το 2018 σε μια συνέντευξη με τον ίδιο συντάκτη:

Σύμφωνα με τα συλλεχθέντα στατιστικά στοιχεία του Athan, υπήρξαν 53 διώξεις και αγωγές σύμφωνα με το Νόμο περί Τηλεπικοινωνιών, 36 διώξεις εναντίον 124 ακτιβιστών στο πλαίσιο του Νόμου για τις ειρηνικές συνελεύσεις και του νόμου περί ειρηνικής πορείας, μόνο το έτος 2018. Εξάλλου, το έτος 2018 είδε 12 δημοσιογράφους να μηνύονται και να διώκονται για φερόμενες παραβιάσεις αμφιλεγόμενων και δρακόντειων νόμων της Μιανμάρ. Στην πραγματικότητα, υπήρχαν 153 υποθέσεις με το Νόμο των Τηλεπικοινωνιών από τη στιγμή που η νέα κυβέρνηση σχηματίστηκε από το NLD μετά τις γενικές εκλογές του 2015.

Το Global Voices είχε αναφέρει προηγουμένως ορισμένα από τα θέματα που εξετάστηκαν στην έκθεση της Athan, όπως η συνεχής χρήση των νόμων της εποχής της χούντας για να περιορίσουν το έργο των μέσων ενημέρωσης και την παρενόχληση των ακτιβιστών.

Maung Saungkha was among those who were arrested in 2015 using Article 66(D) for creating and publishing a poem online. He founded @athan_info a freedom of expression activist group in Myanmar, that just recently won the Human Rights Tulip Award.#saynoto66d #digitalrightsMM pic.twitter.com/Ajo9SbYBId

— EngageMedia (@EngageMedia) December 12, 2018

Ο Maung Saungkha ήταν μεταξύ εκείνων που συνελήφθησαν το 2015 με τη χρήση του άρθρου 66(Δ) για τη δημιουργία και τη δημοσίευση ποίησης στο διαδίκτυο. Ίδρυσε την ομάδα ακτιβιστών ελευθερίας έκφρασης @athan_info στη Μιανμάρ, που πρόσφατα κέρδισε το βραβείο Tulip για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Ερωτηθείς σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για τη βελτίωση της κατάστασης των μέσων μαζικής ενημέρωσης στη Μιανμάρ, ο Maung Saungkha επανέλαβε τις συστάσεις της Athan για την τροποποίηση πολλών κατασταλτικών νόμων:

Σύμφωνα με τα ευρήματα της Athan, 44 δημοσιογράφοι κατηγορήθηκαν με 28 διώξεις και αγωγές υπό διάφορες αντιφατικές νομοθεσίες της Μιανμάρ υπό την παρούσα κυβέρνηση. Ένας δημοσιογράφος δολοφονήθηκε και ορισμένοι ακόμα απολύθηκαν επειδή κάλυψαν ειδήσεις ή εξέφρασαν τις απόψεις τους και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτά τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι ο υφιστάμενος νόμος περί μέσων ενημέρωσης έχει αδυναμίες οι οποίες χρησιμοποιούνται από κυβερνητικούς αξιωματούχους, στρατιωτικό προσωπικό και επιχειρήσεις για να σιωπήσουν και να συλλάβουν δημοσιογράφους.

Έτσι, ο νόμος περί μέσων ενημέρωσης πρέπει να τροποποιηθεί στο κοινοβούλιο. Όλες οι αγωγές που κατατίθενται εναντίον δημοσιογράφων πρέπει να αποσυρθούν. Όλοι οι δημοσιογράφοι που παραμένουν υπό κράτηση, συμπεριλαμβανομένων των δημοσιογράφων του Reuters, πρέπει να απελευθερωθούν άνευ όρων. Η δυσφήμηση πρέπει να αποποινικοποιηθεί σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα.

Η υπόθεση των κρατουμένων δημοσιογράφων του Reuters αναφέρεται στους Wa Lone και Kyaw Soe Oo, οι οποίοι καταδικάστηκαν για τη διερεύνηση της σφαγής αμάχων σε ένα χωριό Ροχίνγκια. Οι Ροχίνγκια δεν αναγνωρίζονται ως εθνοτική μειονοτική ομάδα στη Μιανμάρ.

Athan and other CSOs gathered in downtown Yangon yesterday to mark the first anniversary of the arrest of Reuters journalists #FreeWaLoneKyawSoeOo @maung_saungkha @AungNaingSoeAns @thevmilko @LLakhdhir @seapa @Shoon_Naing @malkhin pic.twitter.com/p0TEBUBYAy

— ATHAN (@athan_info) December 13, 2018

Η Athan και άλλοι ειδικοί συγκεντρώθηκαν χθες στο κέντρο της πόλης Γιανγκόν για να σηματοδοτήσουν την πρώτη επέτειο από τη σύλληψη των δημοσιογράφων του Reuters

Το έργο της Athan περιλαμβάνει επίσης την άσκηση πίεσης με τοπικούς και εθνικούς φορείς, προκειμένου να προωθήσει την άρση των εμποδίων στην ελευθερία της έκφρασης. Αλλά ο Maung Saungkha εξέφρασε την ανησυχία του για το γεγονός ότι ο χώρος για την εμπλοκή των πολιτών συρρικνώνεται:

Κύρια πρόκληση είναι η δυσκολία να συναντηθούν και να συζητηθούν με το κοινοβούλιο και τις κοινοβουλευτικές επιτροπές. Έχουμε βιώσει εμπειρία με το κοινοβούλιο να αρνείται τις διάφορες καταθέσεις μας. Μία από τις άλλες προκλήσεις είναι η παρανόηση και η παρερμηνεία του κόσμου σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Athan διοργανώνει εκπαιδευτικά σεμινάρια, εργαστήρια για την ελευθερία έκφρασης για τους μαθητές και τους πολιτικούς ακτιβιστές και για να τους εμπνεύσει να αγωνιστούν για την ελευθερία της έκφρασης.

Αναγνωρίζοντας αυτές τις προκλήσεις, η Athan έχει ενισχύσει το έργο της για την υπεράσπιση των μέσων ενημέρωσης, τη συνεργασία της με τα διεθνή δίκτυα και την οργάνωση προγραμμάτων κοινοτικής εκπαίδευσης.