Βόρεια Μακεδονία: Τρία βρέφη νεκρά από ιλαρά. Φταίει η αντιεμβολιαστική προπαγάνδα;
Τα ποσοστά εμβολιασμού κατά της ιλαράς στη Βόρεια Μακεδονία μειώθηκαν δραματικά τα τελευταία χρόνια, συμπίπτοντας με την αντιεμβολιαστική προπαγάνδα, που προωθήθηκε στα μέσα ενημέρωσης, που συνδέονται με το καθεστώς του πρώην κυβερνώντος δεξιού καθεστώτος. Εικονογράφηση από το @reflektor_mk, χρησιμοποιείται με άδεια.
Μια επιδημία ιλαράς στη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας σκότωσε τρία βρέφη από τον Δεκέμβριο του 2018, προκαλώντας φόβους στον πληθυσμό ότι φταίει η επί σειρά ετών προπαγάνδα κατά του εμβολιασμού, που προωθείται από δεξιούς λαϊκιστές.
Το ποσοστό εμβολιασμού της ιλαράς στη Βόρεια Μακεδονία μειώθηκε απότομα τα τελευταία πέντε χρόνια και είναι πλέον από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Ο ΠΟΥ δήλωσε ότι η «διστακτικότητα για εμβολιασμό» αποτελεί παγκόσμια απειλή για την υγεία το 2019.
Από 3 έως και 10 άτομα διαγιγνώσκονται καθημερινά με ιλαρά στη Βόρεια Μακεδονία και μέχρι σήμερα έχουν διαγνωσθεί πάνω από 259 άτομα, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας, την πρωτοβάθμια δημόσια υγειονομική αρχή της χώρας.
Το Ινστιτούτο σημείωσε ότι πάνω από το ήμισυ του συνολικού αριθμού περιπτώσεων είναι παιδιά κάτω των 4 ετών και ένα στα 5 θύματα είναι άνω των 30 ετών.
Η Βόρεια Μακεδονία έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά εμβολιασμού κατά της ιλαράς στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον ΠΟΥ. Εικονογράφηση: @reflektor_mk, χρήση με άδεια.
Περίπου το 70% όσων μολύνθηκαν είτε δεν εμβολιάστηκαν είτε δεν επανεμβολιάστηκαν είτε είχαν άγνωστο ιστορικό εμβολίων.
«Η ασθένεια μπορεί μονάχα να προληφθεί με ένα εμβόλιο. Για μια ακόμη φορά, παροτρύνουμε όλους τους γονείς να κατανοήσουν πιο υπεύθυνα τις συστάσεις για το εμβόλιο MRI, που προστατεύει από αυτή τη σοβαρή ασθένεια. Τα εμβόλια ελέγχονται και η ποιότητα είναι εγγυημένη», ανέφερε το υπουργείο Υγείας σε δημόσια δήλωση στις 11 Ιανουαρίου.
Κατά τα πρώτα στάδια της τρέχουσας επιδημίας, το Υπουργείο Υγείας δήλωσε ότι μόνο στα Σκόπια υπήρχαν περίπου 15.000 παιδιά, που δεν είχαν ανοσοποιηθεί κατά της ιλαράς. Στη συνέχεια, η κυβέρνηση ξεκίνησε μια εκστρατεία, που οδήγησε στη λήψη εμβολίου από 8.434 άτομα – 5.900 από αυτά στα Σκόπια – αλλά αυτό δεν ήταν αρκετό για να σταματήσει η επιδημία.
Εν τω μεταξύ, προοδευτικά ΜΜΕ και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών επικεντρώθηκαν στην αντιμετώπιση παραπληροφόρησης, ενώ απλοί πολίτες άρχισαν να αντιμετωπίζουν υποστηρικτές κατά του εμβολιασμού (τους αποκαλούμενους «anti-vaxxers») στα κοινωνικά δίκτυα.
Αλλά όταν ο εισαγγελέας άρχισε να ερευνά μια φαρμακευτική εταιρεία, που φέρεται να κατέθεσε λάθος ημερομηνίες λήξης για τα εμβόλια, που προορίζονταν για τη Βόρεια Μακεδονία, το σκάνδαλο το εκμεταλλεύτηκαν απίστευτα οι συνήγοροι του αντιεμβολιαστικού κινήματος.
Μετά την αναφορά του πρώτου θανάτου, οι εντάσεις αυξήθηκαν. Πολλοί πολίτες άρχισαν τότε να προτείνουν ότι όσοι διαδίδουν την προπαγάνδα ήταν ποινικά υπεύθυνοι:
И сега што праемо?
Е за ова зборимо цело време! Дете од шест месеца не може да биде вакцинирано за морбили пошто е мало, наша дужност е да се осигурамо дека децата што може да бида вакцинирани ќе го заштита!
ПОЧИНА ШЕСТМЕСЕЧНО БЕБЕ ОД МАЛИ СИПАНИЦИ https://t.co/haCiObKVAC
— Мутен (@toVornottoV) February 8, 2019
Και τώρα τι;
Γι’ αυτό μιλούσαμε συνέχεια! Τα βρέφη ηλικίας έξι μηνών δεν μπορούν να εμβολιαστούν κατά της ιλαράς επειδή είναι πολύ μικρά. Το καθήκον μας είναι να διασφαλίσουμε ότι τα παιδιά που μπορούν να εμβολιαστούν θα προστατεύονταν! […]
Το κίνημα κατά του εμβολιασμού στη Βόρεια Μακεδονία
Οι υποστηρικτές της Βόρειας Μακεδονίας αντικατοπτρίζουν παρόμοια κινήματα σε όλο τον κόσμο, που ισχυρίζονται ψευδώς ότι τα εμβόλια μπορούν να προκαλέσουν αυτισμό και άλλες ασθένειες.
Κατά καιρούς ισχυρίζονται ότι η ποιότητα των εμβολίων που προσφέρονται στη Μακεδονία είναι υποτυπώδης και ως εκ τούτου αναποτελεσματικά ή επιβλαβή. Πολλοί γονείς επιλέγουν να εμβολιάσουν τα παιδιά τους στο εξωτερικό – συνήθως στην Ελλάδα – όπου το διαμέτρημα των εμβολίων θεωρείται υψηλότερο.
Αναφέρθηκαν κρούσματα ιλαράς στην Ευρώπη, με βάση τα στοιχεία του ΠΟΥ. Εικονογράφηση από @reflektor_mk , χρησιμοποιείται με άδεια.
Μετά τη διαμάχη του 2008 μεταξύ της τότε κυβέρνησης και του ΝΑΤΟ, ΜΜΕ υπό τον άμεσο έλεγχο του δεξιού καθεστώτος του Νίκολα Γκρούεφσκι άρχισαν να προωθούν διάφορα λαϊκιστικά θέματα στα κανάλια τους.
Ξεκινώντας το 2013, αυτή η πρακτική περιελάμβανε την παροχή μεγαλύτερης προβολής στα ΜΜΕ στους αντιεμβολιαστές. Στη συνέχεια, το φιλοκυβερνητικό Sitel TV, ένας εθνικός ραδιοτηλεοπτικός φορέας, έκανε πολλές ζωντανές συνεντεύξεις με τη διαβόητη Σέρβα υπέρμαχο κατά των εμβολίων, Sladjana Velkov, στην εκπομπή «Jadi burek», όπου παρουσιαζόταν συνεχώς ως «ειδικός σε θέματα υγείας».
Οι ειδικοί της «Εναλλακτικής Ιατρικής» έγιναν τόσο διαδεδομένοι στην εθνική τηλεόραση, που το Ιατρικό Επιμελητήριο Μακεδονίας ζήτησε δημόσια το 2014 από το κράτος να «λάβει συγκεκριμένα μέτρα» εναντίον τους:
Медицинско преставување на лица кои даваат совети од областа на медицината и алтернативната медицина, а немаат соодветна диплома ниту соодветна лиценца за работа – на пример Слаѓана Велков на телевизија го коментира квалитетот и валидноста на вакцините, ТВ емисии во кои некомпетентни лица со билки лекуваат секакви болести, капки и раствори се рекламираат на сите телевизии, но не смее да ги препорачува доктор, самоуки нутриционисти препорачуваат рецепти за долг и здрав живот.
…Παραπλανητικά άτομα, που δίνουν συμβουλές από τον τομέα της ιατρικής και της εναλλακτικής ιατρικής ως επαγγελματίες υγείας, ενώ δεν έχουν πτυχίο ιατρικής ή την κατάλληλη άδεια εργασίας — για παράδειγμα, η Sladjana Velkov σχολιάζει την ποιότητα και την εγκυρότητα των εμβολίων στην τηλεόραση. [Άλλες τέτοιες περιπτώσεις περιλαμβάνουν] τηλεοπτικές εκπομπές, που παρουσιάζουν ανίκανα άτομα ως θεραπευτές διαφόρων ασθενειών χρησιμοποιώντας βότανα, εμπορική διαφήμιση σταγόνων και διαλυμάτων, που δεν επιτρέπεται να προτείνουν οι γιατροί σε όλους τους τηλεοπτικούς σταθμούς, καθώς και αυτοδίδακτοι διατροφολόγοι, που συνιστούν συνταγές για μακρά και υγιή ζωή.
Στιγμιότυπο των αποτελεσμάτων αναζήτησης του αρχείου του ιστότοπου της εφημερίδας Vecher, με άρθρα σχετικά με Σέρβα αντιεμβολιάστρια, που ενημερώνει για τις κατηγορίες εναντίον της ως τσαρλατάνα το 2015 και στη συνέχεια την παρουσιάζει ως ειδικό γιατρό το 2018. Ο τίτλος του τελευταίου άρθρου είναι «Sladjana Velkov: Τα εμβόλια μπορεί να είναι θανατηφόρα!»
Εν τω μεταξύ, τον Δεκέμβριο του 2015, η Sladjana Velkov μηνύθηκε στη Σερβία, επειδή φέρεται να προωθούσε τη χλωρίνη ως φάρμακο στα παιδιά. Αμέσως μετά μετακόμισε στη Βόρεια Μακεδονία και από τότε μένει εκεί. Από το 2018, ΜΜΕ που συνδέονται με το πρώην κυβερνών κόμμα συνέχισαν να παρουσιάζουν τις θεωρίες συνωμοσίας του ως γεγονότα.
Τον Αύγουστο του 2018, ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Τζορτζ Ουάσιγκτον αποκάλυψαν ότι το 93% των μηνυμάτων σχετικά με τα εμβόλια, που δημοσιεύτηκαν στο Twitter μεταξύ 2014 και 2017, προέρχονταν από λογαριασμούς, που εμφάνιζαν κακόβουλη συμπεριφορά, συμπεριλαμβανομένων «ρωσικών τρολ».
Σύμφωνα με τη μελέτη τους, η οποία εξέτασε ένα δείγμα περισσότερων από 1,8 εκατομμυρίων τουίτ, «ρωσικά τρολ και εξελιγμένα μποτ προωθούν αφηγήσεις τόσο υπέρ όσο και κατά του εμβολιασμού», δημιουργώντας έτσι μια «ψευδή ισοδυναμία, διαβρώνοντας τη δημόσια συναίνεση για τον εμβολιασμό».
Η σημερινή κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας έχει υποσχεθεί να βελτιώσει την ποιότητα ζωής στην χώρα με τη θέσπιση δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων.
