Φωτογραφία: Luis Flores

Το 2019, προσκαλούμε διάφορους φιλοξενούμενους να διαχειριστούν διαδοχικά τον λογαριασμό @ActLenguas (Γλωσσικός Ακτιβισμός) στο Twitter για να μοιραστούν τις εμπειρίες τους για την αναβίωση και προώθηση των μητρικών τους γλωσσών. Αυτή η δημοσίευση αφορά τον Luis Flores (@LuisTenek) και τι σχεδιάζει να συζητήσει κατά την εβδομάδα του ως διαχειριστής.

Rising Voices: Πείτε μας για εσάς.

Soy Luis Flores Martínez, nací en la comunidad de San Isidro, en el municipio de Aquismón, San Luis Potosí, México. Hablo la lengua Tének, también conocida como lengua huasteca. Soy licenciado en informática y maestro en estudios amerindios y educación bilingüe, por ello en mi quehacer combino ambas áreas. Mi enfoque ha sido cubrir espacios digitales como las redes sociales para la difusión de mi lengua, para ello genero materiales visuales que van desde la traducción de algunos cómics, creación de libros digitales y de otros recursos que sirvan de apoyo en la enseñanza de la lectoescritura Tének. Mi último proyecto ha sido la generación de una comunidad de más de 30 hablantes y la creación de  la página en Facebook @LenguasWeb (lenguas indígenas de  México en la web) en la cual compartimos infografías en cada una de las lenguas indígenas de los participantes.

Το όνομά μου είναι Luis Flores Martínez. Γεννήθηκα στην κοινότητα του Σαν Ισίδρο στον δήμο Ακισμόν στο Σαν Λουίς Ποτοσί του Μεξικού. Μιλώ τη γλώσσα τένεκ (Tének), επίσης γνωστή ως γλώσσα χουαστέκ. Έχω πτυχίο στην επιστήμη των υπολογιστών και είμαι εκπαιδευτικός στις αμερικανικές σπουδές και τη δίγλωσση εκπαίδευση, οπότε μπορώ να συνδυάσω και τους δύο τομείς στη δουλειά μου.

Η προσέγγισή μου ήταν να χρησιμοποιώ ψηφιακούς χώρους όπως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για τη διάδοση της γλώσσας μου δημιουργώντας οπτικό υλικό, που κυμαίνεται από τη μετάφραση ορισμένων κόμικς έως τη δημιουργία ψηφιακών βιβλίων και άλλων πόρων, που χρησιμεύουν ως υποστηρικτικό υλικό στη διδασκαλία της ανάγνωσης και της γραφής στη γλώσσα τένεκ. Το τελευταίο μου εγχείρημα ήταν η δημιουργία μιας κοινότητας με περισσότερους από 30 ομιλητές και η δημιουργία μιας σελίδας στο Facebook, της @LenguasWeb (ιθαγενείς γλώσσες του Μεξικού στο Διαδίκτυο), στην οποία μοιραζόμαστε infographics σε καθεμία από τις αυτόχθονες γλώσσες των συμμετεχόντων.

RV: Ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση της γλώσσας σας εντός και εκτός διαδικτύου;

No tengo un estudio actual que precisamente muestre resultados de la presencia de la lengua en internet. Sin embargo basta decir que ahora los Tének escribimos (muchas de las veces como podamos) en Facebook o WhatsApp, e incluso se pueden encontrar algunos vídeos con música en Tének, animación con información para evitar la violencia; y narraciones de los abuelos. Para el caso de la lengua fuera de línea se han generado materiales como libros con contenido literario, diccionarios, material de enseñanza de lectoescritura, también en San Luis Potosí existe una radiodifusora cuya programación se trasmite en cuatro lenguas: tres indígenas (náhuatl, tének y xi’uy) y español. En las comunidades indígenas se sigue usando la lengua en diferentes espacios, principalmente en la casa, otros ámbitos son la escuela, la iglesia, el juzgado y en ocasiones las clínicas.

Δεν έχω πρόσβαση σε τρέχουσα μελέτη, που να δείχνει με ακρίβεια αποτελέσματα σχετικά με την παρουσία της γλώσσας στο Διαδίκτυο. Ωστόσο, αρκεί να πούμε ότι τώρα γράφουμε τένεκ (όσες φορές μπορούμε) στο Facebook ή το WhatsApp, και μπορείτε ακόμη και να βρείτε μερικά βίντεο με μουσική στη γλώσσα τένεκ, κινούμενα σχέδια με πληροφορίες σχετικά με την πρόληψη της βίας. Και αφήγηση παραμυθιών από παππούδες και γιαγιάδες. Όσον αφορά την κατάσταση της γλώσσας εκτός Διαδικτύου, έχει δημιουργηθεί υλικό όπως λογοτεχνικά βιβλία, λεξικά, υλικό γραμματισμού και στο Σαν Λουίς Ποτοσί υπάρχει ραδιοφωνικός σταθμός, του οποίου το πρόγραμμα μεταδίδεται σε τέσσερις γλώσσες: τρεις αυτόχθονες (νάουατλ, τένεκ και ξι'ούι) και ισπανικά. Σε κοινότητες ιθαγενών, η γλώσσα χρησιμοποιείται ακόμα σε διαφορετικούς χώρους, κυρίως στο σπίτι, και σε άλλους τομείς όπως σχολεία, εκκλησίες, στα δικαστήρια και μερικές φορές σε νοσοκομεία.

RV: Σε ποια θέματα σκοπεύετε να εστιάσετε κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, που θα διαχειρίζεστε τον λογαριασμό @ActLenguas στο Twitter;

He considerado enfocarme primeramente en dar a conocer la diversidad de México, después escribir sobre mi lengua. Entre los principales puntos a tratar son la oralidad, la educación indígena, la escritura, la lengua en internet, también considero importante hacer mención a las leyes mexicanas y como estas deben ser reconocidas y cumplidas.

Θα επικεντρωθώ πρώτα στο να μοιραστώ την ποικιλομορφία του Μεξικού και μετά να γράψω για τη γλώσσα μου. Μεταξύ των κύριων σημείων, που πρέπει να αντιμετωπιστούν, είναι η προφορικότητα, η ιθαγενής εκπαίδευση, η γραφή και η γλώσσα στο διαδίκτυο. Πιστεύω επίσης ότι είναι σημαντικό να αναφέρουμε τους νόμους του Μεξικού και πώς πρέπει να αναγνωρίζονται και να τηρούνται.

RV: Ποια είναι τα κύρια κίνητρα για τον ψηφιακό σας ακτιβισμό για τη γλώσσα σας;

Primeramente dar a conocer mi lengua a personas no hablantes y motivar a los Tének a usar su lengua en nuevos espacios. La preocupación principal es que a pesar de que somos 166 mil 900 hablantes, nuestra lengua está en riesgo de desaparición, por ello planteo que una de las formas para no dejar de morir la lengua es usándola siempre que tengamos oportunidad, esto significa que mientras hablemos por teléfono con nuestra familia, mientras escribimos en Facebook, mientras enseñamos en las aulas, mientras cantamos, mientras pintamos, mientras hacemos poesía, mientras vivamos ¡La lengua Tének debe usarse!

Πρώτον, θα ήθελα να γνωστοποιήσω τη γλώσσα μου σε μη ομιλητές και να παρακινήσω τους Τένεκ να χρησιμοποιήσουν τη γλώσσα τους σε νέους χώρους. Το κύριο μέλημα είναι ότι, παρόλο που είμαστε 166.900 ομιλητές, η γλώσσα μας κινδυνεύει να εξαφανιστεί, γι’ αυτό υποστηρίζω ότι ένας από τους τρόπους για να αποτρέψουμε το θάνατο της γλώσσας μας είναι να τη χρησιμοποιούμε, όποτε μας δίνεται μια ευκαιρία: όταν μιλάμε στο τηλέφωνο με την οικογένειά μας, όταν γράφουμε στο Facebook, όταν διδάσκουμε στις τάξεις, όταν τραγουδάμε, όταν ζωγραφίζουμε, όταν γράφουμε ποίηση, όσο ζούμε. Η γλώσσα τένεκ πρέπει να μιλιέται!

RV: Ποιες είναι οι ελπίδες και τα όνειρα για τη γλώσσα σας;

Sueño con espacios donde se pueda usar libremente la lengua, sueño en que las autoridades nos atiendan en nuestras lenguas, en menos muertes en hospitales/clínicas por que no nos entienden, en que no se encarcelen mas personas por que no puedan defenderse por no hablar español, en escuelas donde se enseñe lo nuestro antes que lo del extranjero, en que los padres sigan transmitiendo el idioma de nuestros abuelos. Sueño que mi lengua vive.

Ονειρεύομαι χώρους, όπου η γλώσσα θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ελεύθερα, ονειρεύομαι ότι οι Αρχές μας εξυπηρετούν στις γλώσσες μας, λιγότερους θανάτους σε νοσοκομεία/κλινικές, επειδή δεν μας καταλαβαίνουν όταν μιλάμε τη γλώσσα, να μην φυλακίζονται περισσότεροι άνθρωποι, επειδή δεν μπορούν να υπερασπιστούν τον εαυτό τους, επειδή δε μιλάνε ισπανικά. Ονειρεύομαι σχολεία, όπου διδάσκεται η δική μας γλώσσα πρώτα και μετά ξένες γλώσσες, χώρους, όπου οι γονείς συνεχίζουν να μεταδίδουν τη γλώσσα των παππούδων μας. Ονειρεύομαι ότι η γλώσσα μου ζει.