Στις 15 Αυγούστου 2018, η 17χρονη Shukria μελετούσε για να περάσει τις εξετάσεις εισαγωγής στο πανεπιστήμιο στην πρωτεύουσα του Αφγανιστάν, Καμπούλ, όταν χτύπησε βομβιστής αυτοκτονίας, σκοτώνοντας τουλάχιστον 34 από τους συνομηλίκους της.

Η Shukria ήταν μεταξύ των πολλών τραυματισμένων στην επίθεση και οι γιατροί της έδιναν μόνο 5% πιθανότητες να περπατήσει ξανά.

Αλλά ένα μήνα αργότερα, ένα δίκτυο εθελοντών διέθεσε αρκετά χρήματα για να στείλει το παιδί του λυκείου στην Ινδία, προκειμένου να λάβει φροντίδα. Μετά την επακόλουθη ανάκαμψη στην Καμπούλ και την περαιτέρω θεραπεία στο Ιράν, οι πιθανότητες ανανέωσης της δυνατότητας να περπατήσει αυξήθηκαν στο 95%, σύμφωνα με την Zahra Yagana.

Η Yagana, μια μητέρα δύο εφήβων, ήταν μεταξύ εκείνων που ηγήθηκαν της προσπάθειας συγκέντρωσης κεφαλαίων και επίσης πραγματοποίησε μια πρώτη επίσκεψη στην Shukhria, όταν νοσηλεύτηκε για πρώτη φορά.

“Έκανα τη δουλειά που κάνει ο γιατρός σε ένα δημόσιο νοσοκομείο”, λέει η Yagana.

“Όλοι εκεί έλεγαν στην Shukria ότι δεν θα μπορούσε να περπατήσει, αλλά εγώ της είπα ότι έπρεπε να περπατήσει.”

Η Yagana, η οποία διευθύνει την ΜΚΟ Green Home, δεν ήταν ξένη προς την εθελοντική εργασία από εκείνη τη στιγμή.

Το 2017 ξεκίνησε μια εκστρατεία στο Facebook ονόματι “Εκστρατεία Συμπάθειας” για να συγκεντρώσει κεφάλαια για τη θεραπεία ενός πολίτη που τραυματίστηκε, όταν ένοπλοι άνοιξαν πυρ εναντίον ενός αυτοκινήτου, στο οποίο ταξίδευε. Η εκστρατεία προσέλκυσε εθνική προσοχή μετά τη δωρεά του προέδρου Ασράφ Γκάνι.

Το παρακλάδι του ισλαμικού Κράτους στο Αφγανιστάν ανέλαβε αργότερα την ευθύνη για την επίθεση.

Η Yagana λέει ότι ξεκίνησε την εκστρατεία για να “διδάξει τους ανθρώπους να βοηθούν ο ένας τον άλλον”, επειδή “ο καθένας μας μπορεί να είναι το επόμενο θύμα αυτού του πολέμου”.

Μετά από τέσσερις δεκαετίες σχεδόν διαρκούς σύγκρουσης και εν μέσω μιας στρατιωτικής εξέγερσης ενισχυμένης από τις αποσύρσεις στρατιωτικών δυνάμεων των ΗΠΑ, η δήλωση αυτή φαίνεται αδύνατο να αντικρουσθεί.

Μια πρόσφατη έκθεση των Ηνωμένων Εθνών ισχυρίστηκε ότι υπήρξαν 3.804 πολίτες θύματα και 7.189 πολίτες τραυματίες λόγω της διαμάχης στο Αφγανιστάν πέρυσι, ποσοστό υψηλότερο από οποιοδήποτε άλλο από την εισβολή που διεξήχθη στις ΗΠΑ το 2001.

Ο αριθμός αυτός περιλαμβάνει επίσης έναν αριθμό ρεκόρ παιδιών.

Η κρατική στήριξη για όσους υποφέρουν από πυροβολισμούς και βομβιστικές επιθέσεις, καθώς και οι αγαπημένοι που αφήνουν πίσω τους, είναι σχεδόν ανύπαρκτος, καθιστώντας τον ακτιβισμό το πιο σημαντικό.

Ο άντρας που η Yagana συγκέντρωσε χρήματα γι’ αυτόν σ’ αυτήν περίπτωση τελικά πέθανε μετά από θεραπεία και η Yagana συνόδευσε τη σορό του στην επαρχία Ντεϊκούντι, όπου είχε αφήσει πίσω μια γυναίκα και επτά παιδιά, συμπεριλαμβανομένου ενός γιου εννέα ετών.

Το αγόρι κοιτούσε την κηδεία του πατέρα του σε παραζάλη.

“Ο πατέρας μου, μου είχε υποσχεθεί ποδήλατο αν έπαιρνα καλούς βαθμούς στο σχολείο”, είπε το αγόρι στην Yagana, με δάκρυα.

Μήνες αργότερα, η Yagana τήρησε την υπόσχεση του πατέρα στο αγόρι, αφότου ο τελευταίος τα πήγε καλά στις σχολικές εξετάσεις, και συγκέντρωσε χρήματα για να πληρώσει για τα εκπαιδευτικά έξοδα των άλλων παιδιών του ανθρώπου, το μεγαλύτερο από τα οποία ήταν στο πανεπιστήμιο της Καμπούλ.

“Το μόνο που θέλω είναι να αφήσω μια κληρονομιά”, λέει η Yagana, η οποία παντρεύτηκε έναν εθισμένο στα ναρκωτικά στην ηλικία των 13 ετών και γέννησε το πρώτο της παιδί στα 14, ενώ ζούσε ως πρόσφυγας στο Ιράν.

“Κάποιος πίνει για να νιώσει εσωτερική γαλήνη. Ένας άλλος διαβάζει ένα βιβλίο. Βοηθώ τους άλλους να επιτύχουν την ίδια γαλήνη.”

“Πρώτοι στη σκηνή”

Το Green Home είναι μία από τις διάφορες ομάδες στήριξης του Αφγανιστάν που επικεντρώνονται στην παροχή βοήθειας στα θύματα της σύγκρουσης.

Ενώ αυτό το συνονθύλευμα δομών του απλού λαού δεν επαρκεί σε σχέση με την κλίμακα της πρόκλησης που αντιμετωπίζουν, έχει ήδη προωθήσει συγκεκριμένες βελτιώσεις σε δεκάδες ζωές.

Ο Asif Yousufi, επιχειρηματίας και φωτορεπόρτερ, προσφέρει υποστήριξη στα θύματα στον ελεύθερο χρόνο του, μαζί με τη συλλογικότητα των αφοσιωμένων εθελοντών.

“Είμαστε συχνά η πρώτη ομάδα που φτάνει στη σκηνή των επιθέσεων αυτοκτονίας”, λέει ο Yousufi. “Σου αφήνει ένα συναισθηματικό τραύμα”.

Ο Yousufi επισκέπτεται τακτικά τα νοσοκομεία για τη συλλογή πληροφοριών σχετικά με τα θύματα βομβαρδισμού για ένα ίδρυμα που εδρεύει στην Αυστραλία, αφιερωμένο στην υποστήριξή τους, το Ίδρυμα Baba Mazari.

“Δεν μπορώ να σταματήσω τον εαυτό μου”, λέει. “Είναι μια συνήθεια να πηγαίνεις και να βοηθάς τους ανθρώπους.”

Η ανταπόκριση των θυμάτων αποτελεί βασική πηγή ενθάρρυνσης για να συνεχίσω, προσθέτει. “Μας λένε: ‘Υπάρχει ανθρωπιά, υπάρχει κάποιος που νοιάζεται για μας’.”

Ένα διαφορετικό είδος πρωταθλητή

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν καταστεί ζωτικό εργαλείο για τους τοπικούς φορείς συγκέντρωσης χρημάτων και η στήριξη από υφιστάμενους κοινωνικούς παράγοντες επηρεάζει σημαντικά τις εκστρατείες.

“Είναι υπέροχο να διαπιστώνουμε ότι από έναν πληθυσμό 30 εκατομμυρίων, τουλάχιστον 10.000 άνθρωποι είναι έτοιμοι να βοηθήσουν”, λέει ο Ahmad Roman Abasy, αναφερόμενος σε μια εκστρατεία που έτρεξε πέρυσι για να βοηθήσει μια μητέρα με εθισμό στα ναρκωτικά στη βόρεια πόλη Μαζάρ-ι-Σαρίφ.

Ο Abasy είναι πρώην πρωταθλητής του τάε κβον ντο, που αποχώρησε το 2017 λόγω τραυματισμού. Σήμερα είναι ο πρωταθλητής των θρηνούντων και των τραυματιών και έχει εκμεταλλευτεί τη δημοτικότητά του ως αθλητής για να γίνει πολύ αποτελεσματικός στο να βρίσκει χρηματοδότες από τους απλούς ανθρώπους.

Η αλλαγή στον τρόπο ζωής τον βοήθησε να δει τους συμπολίτες του με νέα ματιά.

“Οι άνθρωποι έχουν γίνει πιο ευγενικοί και χρήσιμοι”, δήλωσε στο Global Voices.

Η πιο αξιοσημείωτη εκστρατεία του Abasy ήταν να αντλήσει κεφάλαια για να στηρίξει την οικογένεια ενός πεσόντος στρατιώτη του Αφγανιστάν που εκτελέστηκε από τους Ταλιμπάν στην επαρχία Φαράχ του Αφγανιστάν τον Μάιο του 2018.

Χάρη εν μέρει στην προώθηση του Abasy, η εικόνα του στρατιώτη έγινε viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η εκστρατεία εύρεσης χρηματοδότησης είχε συγκεντρώσει 3.000 δολάρια πριν τελειώσει ο μήνας.

“Σκέφτηκα: μπορώ πραγματικά να βοηθήσω τους ανθρώπους μέσω του Facebook”, λέει ο Abasy. “Όσο περισσότερο συμμετέχω, τόσους περισσότερους ανθρώπους σε ανάγκη βλέπω.”

Παρά τις δυσκολίες στην πρόσβαση στο Διαδίκτυο εκτός της Καμπούλ, οι επιπτώσεις ενός τέτοιου ακτιβισμού μπορεί να επεκταθούν πολύ πέρα από την πρωτεύουσα του Αφγανιστάν.

Όταν ο Sayed Naqibullah, ένας αγρότης στην επαρχία Παρβάν, έμαθε ότι ο πρόσφατα παντρεμένος τροχονόμος γιος του, ο Gharibullah, σκοτώθηκε σε μια επίθεση αυτοκτονίας στην Καμπούλ στις 12 Νοεμβρίου 2018, ο κόσμος του γκρεμίστηκε.

Κατά τη διάρκεια της κηδείας την ίδια μέρα, χτύπησε το τηλέφωνο του πατέρα που πενθούσε. Ήταν ο Abasy, που καλούσε για να του ζητήσει την άδεια να συγκεντρώσει κεφάλαια για λογαριασμό του. Η οικογένεια του Naqibullah λαμβάνει σήμερα κάθε μήνα 7.000 Afghani (100 δολάρια ΗΠΑ) από έναν ανώνυμο δωρητή.