- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Τέσσερα χρόνια μετά τη συγκλονιστική δολοφονία φοιτήτριας, η τριτοβάθμια εκπαίδευση της Τουρκίας αποκηρύσσει την ισότητα των φύλων

Κατηγορίες: Μέση Ανατολή & Βόρεια Αφρική, Τουρκία, Ανθρώπινα Δικαιώματα, Εκπαίδευση, Μέσα των πολιτών, Νεολαία, Φύλο & ισότητα

Η δολοφονία της Özgecan Aslan προκάλεσε κύματα σοκ στην τουρκική κοινωνία, αλλά η ισότητα των φύλων στην ατζέντα της πολιτικής εξακολουθεί να είναι ένας ανηφορικός αγώνας. Εικόνα από το “Voice of America”. Επαναχρησιμοποιήθηκε [1] στη Wikipedia.

Όταν η μακροχρόνια έρευνα για την 20χρονη φοιτήτρια του πανεπιστημίου Özgecan Aslan, [2] που είχε εξαφανιστεί, κατέληξε με την ανακάλυψη του πυρπολημένου σώματός της σε κοίτη ποταμού στην Ταρσό τον Φεβρουάριο του 2015, οι ειδήσεις προκάλεσαν κύματα σοκ στην τουρκική κοινωνία.

Ένας 26χρονος οδηγός μινιμπάς, ο Suphi Altindoken, ομολόγησε τη δολοφονία. Σύμφωνα με τη δική του μαρτυρία, προσπάθησε αρχικά να βιάσει την Aslan και στη συνέχεια την μαχαίρωσε μέχρι θανάτου, όταν εκείνη πάλεψε. Μετά την επίθεση, ο Altindoken, ο 50χρονος πατέρας του, Necmettin Altindoken, και ο φίλος του, Fatih Gokce, έκαψαν το σώμα της Aslan για να εξαφανίσουν τα στοιχεία.

Η βιαιότητα του θανάτου της Aslan έριξε φως στην έμφυλη βία στην Τουρκία και προκάλεσε έκρηξη δημόσιας αγανάκτησης.

Οι εκκλήσεις για δικαιοσύνη για την Aslan και την οικογένειά της συνοδεύτηκαν γρήγορα από αιτήματα για δράση για την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών και την οικοδόμηση της ισότητας των φύλων στο εθνικό εκπαιδευτικό σύστημα.

Στις 3 Δεκεμβρίου 2015, ο Suphi Altindoken καταδικάστηκε [3] σε 27 χρόνια φυλάκισης, ενώ ο Necmettin Altindoken καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη. Ο Gokce έλαβε ποινή 24 χρόνια φυλάκισης.

Αλλά στις 12 Απριλίου 2016, ο νεότερος Altindoken σκοτώθηκε στη φυλακή και ο πατέρας του τραυματίστηκε σοβαρά από έναν φυλακισμένο ονόματι Gultekin Alan, ο οποίος δήλωσε [4] ότι κίνητρο για την επίθεσή του ήταν η εμμονή και ο αποτροπιασμός του για την τραγωδία της Özgecan Aslan.

Ο Yekta Saraç, Πρόεδρος του Συμβουλίου Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης (YÖK), συναντήθηκε με γυναίκες πρυτάνεις των Τουρκικών πανεπιστημίων για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στις 8 Μαρτίου, 2016. Φωτογραφία: Erçin Top για το πρακτορείο ειδήσεων Andolou.

Οι ελπίδες για θεσμική στήριξη για την ισότητα των φύλων είχαν λάβει σημαντική ώθηση νωρίτερα εκείνο το έτος, όταν ο Yekta Saraç, Πρόεδρος του Συμβουλίου Ανώτατης Εκπαίδευσης (YÖK), συναντήθηκε [5] με γυναίκες πρυτάνεις τουρκικών πανεπιστημίων για να τιμήσει την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στις 8 Μαρτίου 2016.

Το κύριο αποτέλεσμα της συνάντησης ήταν η επιβεβαίωση του Πιστοποιητικού περί της Ισότητας των Φύλων των Ιδρυμάτων Ανώτατης Εκπαίδευσης. 

Το έγγραφο, που προετοιμάζεται από το έτος που πέθανε η Aslan, δήλωνε [5] ότι η ρυθμιστική αρχή της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης θα ενσωμάτωνε την ισότητα των φύλων και τη δικαιοσύνη στο έργο της, ότι τα πανεπιστήμια θα έχουν μαθήματα ισότητας των φύλων, σεμινάρια και ομάδες και ότι τα πανεπιστήμια θα εξασφάλιζαν ασφαλείς πανεπιστημιουπόλεις.

Η ισότητα των φύλων δεν συμπεριλαμβάνεται στις αξίες μας

Υπήρχαν πάντα φόβοι ότι το πιστοποιητικό θα παραμείνει συμβολικό στη φύση του, αλλά στις 19 Φεβρουαρίου του 2019, ο YÖK εξέπληξε τους υποστηρικτές της ισότητας των φύλων, απορρίπτοντας τα ίδια τα θεμέλια του εγγράφου.

Ο Saraç, πρόεδρος ακόμα του συμβουλίου, αναφέρθηκε [6] από τον δημοσιογραφικό οργανισμό της της Τζουμχουριέτ, να επικαλείται “διαφορετικές αντιλήψεις” για την ισότητα των φύλων ως λόγο για την αναθεώρηση του εγγράφου.

2015 yılında hazırlanan bu tutum belgesinde kadına yönelik her türlü eşitsizlik ve adaletsizliği önlemeye yönelik yürütülen bu çalışmalar ‘Toplumsal Cinsiyet Eşitliği’ kavramı adı altında dile getirilmiştir. Ancak gelinen süreçte bu kavrama, murat edilenin dışında farklı anlamlar yüklendiği ve bu yüklemelerin ‘toplumsal değerlerimiz ve kabullerimizle mütenasip olmadığı ve toplumca kabul görmediği’ hususunun göz önünde bulundurulması gereği ortaya çıkmıştır. 

Το πιστοποιητικό, το οποίο εκπονήθηκε το 2015 και στάλθηκε σε όλα τα πανεπιστήμια [7] προκειμένου να αποφευχθεί η ανισότητα κατά των γυναικών, διαμορφώθηκε σύμφωνα με τον όρο ‘Ισότητα των Φύλων’. Ωστόσο, σε αυτή τη διαδικασία, προέκυψε ότι η γενική ιδέα (ισότητα των φύλων) έχει διαφορετικές έννοιες, διαφορετικές από εκείνες που εφαρμόζονται. Πρέπει να λάβουμε υπόψη μας πως αυτές οι έννοιες δεν είναι κατάλληλες για τις αξίες μας ή αποδεκτές από την κοινωνία μας.

Ο Saraç πρότεινε ότι “η ισότητα των φύλων” πρέπει να αφαιρεθεί από το πρωτότυπο και ότι τα πανεπιστήμια θα πρέπει να επικεντρωθούν στον όρο “οικογένεια”:

Bugün itibarıyla tutum belgesinde ‘toplumsal cinsiyet eşitliği’ kavramı çıkarılarak güncelleme yapılmasına ilişkin çalışmalar son aşamasına gelmiş olup yakında üniversitelerimize duyurulacaktır. Kadın çalışmalarına yönelik derslerin müfredatını ‘Toplumsal Cinsiyet Eşitliği’ değil ‘Adalet Temelli Kadın Çalışmaları’ anlayışı içerisinde belirlemeye ve verilmekte olan ders, konferans ve seminerlerde Türk toplumunun aile kavramı başta olmak üzere sahip olduğu üstün değerlerin öne çıkarılmasına özen göstermesi gerekmektedir

Από σήμερα, καταργούμε τον όρο “ισότητα των φύλων”, αναθεωρώντας (το πιστοποιητικό) και στέλνοντάς το ξανά σε όλα τα πανεπιστήμια. Είναι απαραίτητο να χρησιμοποιηθεί ο όρος “Μελέτες Γυναικών με βάση τη δικαιοσύνη” και όχι “Μελέτες Ισότητας των Φύλων”. Πρέπει να δώσουμε προσοχή στη σημασία της τουρκικής κοινωνίας και της οικογενειακής αντίληψης σε διαλέξεις και σεμινάρια.

“Δεν θα τα παρατήσουμε”

Οι γυναικείες οργανώσεις και οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης αντέδρασαν με αγανάκτηση στα σχόλια του Saraç, που φαινόταν να θέτουν σε κίνδυνο το ίδιο το μέλλον των ακαδημαϊκών τομέων όπως οι σπουδές των φύλων και υπονοούσαν ότι η κυβέρνηση βλέπει τις γυναίκες σε μεγάλο βαθμό ως νοικοκυρές.

Κάποιοι χρήστες του Twitter ισχυρίστηκαν ότι η YÖK υποκλίθηκε στην πίεση των συντηρητικών μέσων ενημέρωσης, η οποία έχει στοχεύσει [8] το πιστοποιητικό ως ένα “αποκλίνον” έγγραφο που ενθαρρύνει τις σχέσεις του ιδίου φύλου και φέρει το αποτύπωμα μιας υποβαθμισμένης Δύσης.

Η Συλλογικότητα Πανεπιστημιακών Γυναικών [9] που ιδρύθηκε το 2007 από φοιτήτριες πανεπιστημίων διαμαρτυρήθηκε μπροστά από το κτίριο της YÖK την 1η Μαρτίου.

Ένα πλακάτ που κρατάει ένας διαδηλωτής γράφει: “Αποκτήστε τις δικές σας κοινωνικές αξίες, η ισότητα είναι δική μας”.

Οι φοιτήτριες των πανεπιστημίων φωνάζουν στον Yekta Saraç: Αποκτήστε τις δικές σας κοινωνικές αξίες που συνίστανται σε παρενόχληση, βιασμό, βία, δεν θα παραιτηθούμε από ότι κερδίσαμε στην ισότητα.

Ένας άλλος οργανισμός, η Ένωση Γυναικών Επιχειρηματιών της Τουρκίας, προέβη [13] στις 26 Φεβρουαρίου σε ανακοίνωση με την οποία ζητούσε η YÖK να επανεξετάσει την απόφασή της, ενώ στις 25 Φεβρουαρίου το Δίκτυο Φεμινιστών και Κουήρ Ερευνητών δημοσίευσε [14] μια δήλωση που καταδικάζει τα λόγια του Saraç που “δείχνουν ότι η κυβέρνηση δεν θα εγκαταλείψει τις πατριαρχικές πρακτικές.”

Το Δίκτυο Φεμινιστών και Κουήρ Ερευνητών δημοσίευσε μια ανακοίνωση σχετικά με τη δήλωση του Συμβουλίου Ανώτατης Εκπαίδευσης για την ισότητα των φύλων: “Θα συνεχίσουμε να παράγουμε γνώση μέσω της αρχής της ισότητας των φύλων!”

Η δολοφονία της Aslan, ενώ έχει μουδιάσει την κοινωνία με την ιδιαίτερη βαρβαρότητά της, κατέδειξε μια ανησυχητική τάση θανατηφόρας βίας κατά των γυναικών στην Τουρκία, η οποία μόνο επιδεινώνεται τα επόμενα χρόνια.

“Θα βάλουμε τέλος στο πρόγραμμα των γυναικοκτονιών”, ισχυρίστηκε η Gülsüm Kav αυτό το μήνα στο Twitter. Κκατά τους πρώτους δύο μήνες του τρέχοντος έτους, 74 γυναίκες σκοτώθηκαν στην Τουρκία.

Το ποσοστό αυτό κάνει το 2019 να τρέχει να φθάσει τις 440 γυναικοκτονίες που καταγράφηκαν το 2018, ένα σύνολο που αντιπροσωπεύει μια αύξηση [17] 45% σε σχέση με το ποσοστό για το 2015, το έτος που σκοτώθηκε η Aslan.

Έχουμε δεσμευτεί, παρά τους όσους μας αγνοούν, να σταματήσουμε τις δολοφονίες των γυναικών με τον δικό μας αγώνα.