Διαδηλωτές κρατούν πινακίδες με το σήμα της (ομοφυλοφιλικής) υπερηφάνειας κατά τη διάρκεια της πορείας των γυναικών στη Βηρυτό του Λιβάνου στις 10 Μαρτίου 2019. Φωτογραφία από τον λογαριασμό Beirut By Dyke. [1] Χρησιμοποιείται με άδεια.
Στις 30 Μαρτίου 2019, ένα στρατιωτικό δικαστήριο του Λιβάνου απεφάνθη ότι η ομοφυλοφιλία δεν είναι έγκλημα [2] και αρνήθηκε να ασκήσει δίωξη σε τέσσερα άτομα κατηγορούμενα για το “έγκλημα”. Αυτή η απόφαση ορόσημο είναι η πρώτη περίπτωση ενός στρατιωτικού δικαστηρίου που αρνείται να εξομοιώσει την ομοφυλοφιλία με έγκλημα, αν και υπήρξαν δικαστικά προηγούμενα [3] σε πολιτικά δικαστήρια.
Παρά την απόφαση, ο στρατός εξακολουθεί να απολύει τα τέσσερα άτομα που εμπλέκονται στην υπόθεση.
Στον ποινικό κώδικα του Λιβάνου, το άρθρο 534 του συντάγματος επέτρεπε τη δίωξη των ομοφυλοφίλων. Οι ακτιβιστές και οι δικηγόροι που υποστηρίζουν τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα προσπάθησαν να καταργήσουν το άρθρο.
Το άρθρο 534 τιμωρεί την “συνουσία που είναι αντίθετη στη φύση” με φυλάκιση μέχρι ενός έτους. Επειδή ο ορισμός της ομοφυλοφιλίας δεν αναφέρεται ρητά, οι πιο προοδευτικοί δικαστές μπόρεσαν να ερμηνεύσουν το νόμο και να δικαιολογήσουν τους διωκόμενους για πράξεις όπως ο σοδομισμός.
Στιγμιότυπο οθόνης της δημοσίευσης του Συνδέσμου Μουσουλμάνων Μελετητών πριν αφαιρεθεί. Ο τίτλος της δημοσίευσης είναι “Ο Σοδομισμός είναι έγκλημα.” Σε αυτή, η ένωση ζητά από το δικαστήριο να επανεξετάσει την ετυμηγορία που δικαιώνει τους τέσσερις άνδρες.
Ωστόσο, οι αρχές του Λιβάνου και πολλοί θρησκευτικοί ηγέτες δεν κινούνται ευνοϊκά προς αυτές τις αποφάσεις, επιλέγοντας να διώξουν και να εξοστρακίσουν τον ΛΟΑΤΚΙ+ πληθυσμό του Λιβάνου. Για παράδειγμα, ο Σύνδεσμος Μουσουλμάνων Μελετητών (Ουλεμάδες) στο Λίβανο δημοσίευσε μια ανάρτηση στη σελίδα τους στο Facebook υποστηρίζοντας ότι “ο Σοδομισμός είναι Έγκλημα”.
Αυτός ο ίδιος Σύνδεσμος απείλησε να παρέμβει με διαμαρτυρίες εάν λάμβανε χώρα το Φεστιβάλ Υπερηφάνειας της Βηρυτού το 2017. Τελικά έλαβε χώρα σε πιο περιορισμένη μορφή [3] και αναγκάστηκε να ακυρωθεί το 2018, [4] αφότου φιλοξένησε μερικές εκδηλώσεις.
Ο στρατός σχεδιάζει τώρα να παραπέμψει την υπόθεση σε εφετείο, ώστε τα τέσσερα άτομα που εμπλέκονται στην υπόθεση να κατηγορηθούν για το “έγκλημα”.
Το πρώτο δικαστικό προηγούμενο για ένα εφετείο ακολούθησε την απόφαση ενός κατώτερου δικαστηρίου τον Ιούλιο του 2018.
Ένα άλλο εφετείο στις 14 Νοεμβρίου 2018, επίσης αθώωσε τρεις άνδρες [5] που αντιμετώπιζαν δίωξη για εγκλήματα που σχετίζονται με την ομοφυλοφιλία. Στην περίπτωση αυτή, ένα από τα άτομα, ένας Σύρος, βασανίστηκε κατά τη διάρκεια της σύλληψης, το οποίο υπογράμμισε ο δικαστής στην υπόθεση.
Η Νομική Ατζέντα, ένας μη κυβερνητικός οργανισμός του Λιβάνου, υπογράμμισε: [6]
وفيما تضمن قرار المحكمة حيثيات هامة على صعيد حماية الفئات المهمشة، فإن أحد أعضائها (وهو القاضي ربيع معلوف) ارتأى الذهاب أبعد من ذلك، وذلك في المخالفة التي دوّنها في أسفله. وقد تميزت المخالفة في جانبين: الأول، التأكيد صراحة على عدم جواز تجريم المثليّة في لبنان، والثاني، التأكيد على وجوب إبطال إجراءات التحقيق في محاولة لمواءمة أصول المحاكمات الجزائية مع الحقوق الأساسية، لا سيما الحق بالخصوصية والحماية من التعذيب.
Όσον αφορά τη φράση του δικαστηρίου σχετικά με τις σημαντικές επιπτώσεις στην προστασία των περιθωριοποιημένων ομάδων, ένα από τα μέλη του [ο δικαστής Rabih Maalouf] αποφάσισε να προχωρήσει περαιτέρω στην παραβίαση που αναφέρεται παρακάτω.
Το αδίκημα χαρακτηριζόταν από δύο σημεία: Πρώτον, να επιβεβαιωθεί ρητά ότι η ποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας δεν είναι επιτρεπτή. Και δεύτερον, να υπογραμμιστεί ότι οι διαδικασίες έρευνας πρέπει να ακυρωθούν, έτσι ώστε οι ποινικές διαδικασίες να είναι παράλληλες με τα ανθρώπινα δικαιώματα, ιδίως δε το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή και την προστασία από τα βασανιστήρια.
Ο αγώνας των ΛΟΑΤΚΙ+ για κανονικότητα, συνεχίζεται
Τα εμπόδια των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων σε μια κανονική ζωή στο Λίβανο δεν είναι μόνο νόμιμα. Όπως αναφέρει το Global Voices, οι ΛΟΑΤΚΙ+ άνθρωποι αντιμετωπίζουν τεράστια κοινωνική διάκριση, κοινωνικά ξεπερασμένες ιατρικές πρακτικές, όπως η λεγόμενη θεραπεία μετατροπής, [7] που θεωρείται μορφή βασανισμού από την πλειονότητα των επαγγελματιών σεξουαλικής υγείας.
Παρά τη διακριτική φύση τέτοιων πρακτικών, η Λιβανέζικη Ιατρική Ένωση για την Σεξουαλική Υγεία (LebMASH) ανέφερε στην τρίτη ετήσια διάσκεψη για την υγεία [8] τον Μάρτιο του 2019 ότι οι Λιβανέζοι γιατροί συνεχίζουν να αρνούνται συνήθως τη θεραπεία για τους ΛΟΑΤΚΙ+ ανθρώπους:
حتى اليوم يوجد أطباء وممرضون ومعالجون نفسيّون يرفضون تقديم الخدمات الصحية والرعاية لمجتمع الميم معرضين أفراد هذا المجتمع للتمييز
Μέχρι σήμερα, υπάρχουν γιατροί, νοσηλευτές και ψυχολόγοι που αρνούνται να προσφέρουν ιατρική βοήθεια και φροντίδα σε άτομα από την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, πράγμα που τους υποτάσσει σε διακρίσεις.
Αναφέρει επίσης ότι το 60% των Λιβανέζων ιατρών πιστεύει ότι η ομοφυλοφιλία είναι ασθένεια, σύμφωνα με τις προφανείς συμπεριφορές στο σύνολο της κοινωνίας. Σύμφωνα με μια δημοσκόπηση [9] του Κέντρου Πόρων Φύλου και Σεξουαλικότητας (GSRC) και του Αραβικού Ιδρύματος για την Ελευθερία και την Ισότητα (AFE) του 2015: “Το 64,6% θεωρεί ότι οι ομοφυλόφιλοι δεν πρέπει να γίνονται αποδεκτοί στην κοινωνία και η πλειοψηφία — 75.9% — διαφώνησε ότι θα είναι επωφελής για την κοινωνία να αναγνωρίζει την ομοφυλοφιλία ως κανονική με περισσότερους από τους μισούς —51.5% — να αισθάνονται πολύ έντονα για την άποψή τους.”
Παρά τα εμπόδια αυτά, σημειώθηκε κάποια πρόοδος [10] προς την ισότητα βάσει του νόμου και προς την αποδοχή στην κοινωνία. Όπως προαναφέρθηκε, δικαστές σε πολιτικά δικαστήρια έχουν περάσει παρόμοιες αποφάσεις στο παρελθόν.
Επιπλέον, το 2013, η Ψυχιατρική Κοινωνία του Λιβάνου έκανε την χώρα, την πρώτη Αραβική χώρα που κατήγγειλε [11] την πεποίθηση ότι η ομοφυλοφιλία είναι ψυχική διαταραχή. Όμως, ο Δείκτης Λογοκρισίας ανέφερε το 2014 [11], “Σε μια χώρα γεμάτη σεχταρισμό, οι συζητήσεις για την ομοφυλοφιλία είναι εύκολα απορριπτέες στο όνομα της θρησκείας και οι ομοφυλόφιλοι κατηγορούνται ότι προωθούν την ακολασία”.