- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Μια αποκλεισμένη κινεζική εταιρία εξόρυξης διαμαντιών επιστρέφει αθόρυβα στη Ζιμπάμπουε

Κατηγορίες: Υπο-Σαχάρια Αφρική, Ζιμπάμπουε, Ανάπτυξη, Ανθρώπινα Δικαιώματα, Διακυβέρνηση, Εργασία, Μέσα των πολιτών, Οικονομικά & επιχειρηματικότητα

Ένας μυστικός αεροδιάδρομος χτίστηκε σε ένα αδαμαντωρυχείο που κατασχέθηκε από τον στρατό της Ζιμπάμπουε το 2007. Η Ζιμπάμπουε παλεύει εδώ και καιρό με την εκμετάλλευση εξόρυξης διαμαντιών από ξένες εταιρείες. Φωτογραφία από το Aristocrat's Hat μέσω του Flickr CC BY-NC-ND 2.0.

Η αθόρυβη επιστροφή της εκδιωγμένης κινεζικής εταιρείας εξόρυξης Anjin Investments [1] στα αδαμαντωρυχεία, που βρίσκονται στην ανατολική Ζιμπάμπουε, προκάλεσε ανησυχίες για την εκμετάλλευση των πόρων της Ζιμπάμπουε υπό τη διοίκηση του προέδρου Έμερσον Μνανγκάγκουα, όπως δήλωσαν ειδικοί των φυσικών πόρων.

Το κράτος επανέφερε την άδεια της Anjin μετά από έντονες πιέσεις του Πεκίνου στη Χαράρε και η εταιρεία ξεκίνησε τις εργασίες της στις αρχές Απριλίου.

Επιστροφή της Anjin στα Αδαμαντωρυχεία Marange: η αθέατη πλευρά της Ζιμπάμπουε είναι ανοιχτή σε επιχειρηματικές ατζέντες

Το ιστορικό εκμετάλλευσης της Anjin

Η Anjin Investments είναι μια κοινοπραξία μεταξύ τoυ ομίλου Anhui Foreign Economic Construction Co Ltd (Afec) και της Matt Bronze Enterprises, που δημιουργήθηκε από το Υπουργείο Άμυνας της Ζιμπάμπουε και τις Αμυντικές Δυνάμεις της Ζιμπάμπουε.

Η Anjin Investments καθώς και άλλες εταιρίες διαμαντιών σταματήσαν τις εξορύξεις από τα αδαμαντωρυχεία που βρίσκονται στην Marange με εντολή του πρώην προέδρου της κυβέρνησης Ρόμπερτ Μουγκάμπε το 2016, κατόπιν ισχυρισμών ότι παρέλειπαν να καταβάλουν φόρους.

Η Marange είναι μια πλούσια σε διαμάντια περιοχή που βρίσκεται 400 χιλιόμετρα ανατολικά της πρωτεύουσας Χαράρε στην επαρχεία Manicaland.

Το γραφείο του Γενικού Ελεγκτή και του κοινοβουλίου της Ζιμπάμπουε σημείωσε πως η Anjin Investments δεν συνέταξε κανένα δημοσιονομικό δελτίο, [4] που να δικαιολογεί τις επιχειρήσεις της εξόρυξης διαμαντιών.

Σύμφωνα με μια κοινοβουλευτική αναφορά αρχείου [5], μεταξύ 2010-2015, η Anjin παρήγαγε περίπου 9 εκατομμύρια καράτια, που αντιστοιχούν σε περίπου 332 εκατομμύρια δολάρια. Από το ποσό αυτό, τα 62 εκατομμύρια δολάρια πήγε στην κυβέρνηση ως δικαιώματα και 86 εκατομμύρια ξοδεύτηκαν υπό την εταιρική κοινωνική ευθύνη.

Όμως, λόγω των στρατιωτικών της σχέσεων, η Anjin Investments έχτισε μια στρατιωτική ακαδημία [6] με κόστος 98 εκατομμύρια δολάρια.

Η εταιρία ήταν μια από τις επτά εταιρίες με άδεια να λειτουργούν αδαμαντωρυχεία στη Marange πριν από την ενοποίηση των ορυχείων το 2016.

Οι υπόλοιπες εταιρίες που περιλαμβάνονται είναι οι Mbada Diamonds, Diamond Mining Corporation, Jinan Investments, Marange Resources, Kusena and Gye Nyame. Στην κυβέρνηση ανήκε το 100% των μετοχών της Marange Resources και το 50% στις άλλες έξι οντότητες εξόρυξης διαμαντιών στη Marange.

Οι εταιρίες αυτές υποχρεώθηκαν να συγχωνευτούν, ώστε να σχηματίσουν την Zimbabwe Consolidated Diamond Company (ZCDC), αλλά η Anjin αντιστάθηκε σε αυτήν την κίνηση.

Η Anjin και η Jinan ήταν επηρεασμένες αρνητικά από τη συγχώνευση, εκνευρίζοντας τις κινεζικές Αρχές, που είδαν την κίνηση αυτής ως μια επίθεση στα δικαιώματα ιδιοκτησίας και ως μια παραβίαση της επενδυτικής συμφωνίας, που μοιράζεται με την κυβέρνηση.

Η εξέλιξη αυτή οδήγησε σε μια απόλυτη επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ του πρώην προέδρου Ρόμπερτ Μουγκάμπε και της Κίνας, που ήταν οι “παντός καιρού φίλοι” του.

Αγνοώντας τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων

Όταν η Anjin έφυγε από τη Marange, απέλυσε εκατοντάδες εργαζόμενους δίχως να πληρώσει  [7]τους οφειλόμενους μισθούς και τα πακέτα αποζημίωσης. Η εταιρία κατηγορήθηκε από τους υπαλλήλους της για ρατσισμό και κατάχρηση των εργαζομένων.

Η Anjin προσέλαβε πρόσφατα μεγάλο αριθμό υπαλλήλων στο χωριό Chibuwe, με τη βοήθεια των τοπικών συμβούλων, στους οποίους ζητήθηκε να δώσουν ονόματα, προκειμένου η εταιρία να επιλέξει, σύμφωνα με το Farai Maguwu, [8] διευθυντή του Κέντρου Διαχείρισης Φυσικών Πόρων:

Η έλλειψη διαφάνειας που αφορά την επιστροφή της Anjin, οπότε, εγείρει αυτά τα ερωτήματα, ποιος τους εξουσιοδότησε να εξορύξουν στη Marange; Γιατί παραβλέφθηκαν τα επίσημα κυβερνητικά ιδρύματα;

Η Anjin ενώθηκε με το ZCDC, το οποίο έχει επίσης λεηλατήσει τη Marange και διαπράξει φρικτές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων χωρίς απτά οφέλη για την κοινότητα.

Το χωριό Chibuwe βρίσκεται μέσα στη Manicaland, κοντά στη Marange, τοποθετημένη στο βάθος της κοιλάδας Save.

O Οmen Dube, επαρχιακός διευθυντής εξόρυξης για τη Manicaland, εξέφρασε άγνοια για την παρουσία της Anjin, όταν κλήθηκε να σχολιάσει.

Ο Onesmo Moyo, μόνιμος γραμματέας στο Υπουργείο Μεταλλείων και Μεταλλευτικής Ανάπτυξης, επίσης δήλωσε άγνοια σχετικά με το θέμα λέγοντας ότι απ’ όσον γνωρίζει, η Anjin δεν έχει άδεια να βρίσκεται στη Marange. Ο Moyo είπε:

Η Anjin είναι μια από τις εταιρίες με τις οποίες συζητάμε αλλά καμία απόφαση δεν έχει ληφθεί για την επιστροφή τους.

Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ANJIN INVESTMENTS ΣΤΗΝ MARANGE – Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΖΙΜΠΑΜΠΟΥΕ ΔΗΛΩΝΕΙ ΑΓΝΟΙΑ

Θα επαναληφθεί η ιστορία;

Η κίνηση της κυβέρνησης να επιλέξει και πάλι την Anjin Investment μαζί με τη ρωσική εταιρία Alrosa [15] ως τις δυο ξένες εταιρίας εξόρυξης διαμαντιών αποτελεί κόκκινο πανί για όσους πολεμούν τη διαφθορά και την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ζιμπάμπουε.

Αν και οι Κινέζοι έχουν στενούς δεσμούς με τη Ζιμπάμπουε, στην περίπτωση της Anjin Investment, η κυβέρνηση θα έπρεπε να θέσει ως πρώτα τα εθνικά συμφέροντα, σημειώνει ο Mukasiri Sibanda [16], σύμβουλος οικονομικής διακυβέρνησης της Ζιμπάμπουε για το περιβαλλοντικό δίκαιο (ZELA):

Πώς μπορεί μια εταιρία να κάνει εξόρυξη διαμαντιών από το 2010 ως το 2015 και να μην δίνει ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις, μια βασική απαίτηση ακεραιότητας;

Μεταξύ του 2005 και του 2016, περίπου οι μισές από τις εξερχόμενες κινεζικές επενδύσεις μπήκαν στον εξορυκτικό τομέα, σύμφωνα με την Quartz Africa [17]. Το ένα τρίτο αυτών των κεφαλαίων προέρχεται από την Αφρική, όπου το μεγαλύτερο μέρος των κινεζικών μεταλλείων βρίσκονται στη Νότιο Αφρική, Ζάμπια, Ζιμπάμπουε και τη Δημοκρατία του Κονγκό.

Ο τομέας των μεταλλείων αποτέλεσε τον πυρήνα της κινεζικής επένδυσης στη Ζιμπάμπουε, αλλά και στην υπόλοιπη Αφρική.

Τα αδαμαντωρυχεία ήταν, στην ουσία, η πηγή των αυξανόμενων ανησυχιών της Κίνας σχετικά με καθεστώς του Mugabe περί αυτόχθονης πολιτικής, η οποία απαιτούσε τοπική ιδιοκτησία του 51% των ξένων επιχειρήσεων

Το Κέντρο Διαχείρισης Φυσικών Πόρων, [8] ένας κυβερνητικός φύλακας των φυσικών πόρων που βρίσκεται στη Χαράρε, είπε πως η Κίνας πρέπει να διαβεβαιώσει πως οι εταιρίες της στη Ζιμπάμπουε, ιδιαίτερα η Anjin, συμμορφώνονται με τους νόμους της Ζιμπάμπουε και παίρνουν τις κοινωνικές άδειες από τις κοινότητες στις οποίες σκοπεύουν να λειτουργήσουν.

Ο Maguwu δήλωσε επίσης:

Είναι επίσης σημαντικό για την Κίνα να διαβεβαιώσει πως οι εταιρίες της λειτουργούν με διαφάνεια και υπευθυνότητα απέναντι στους τοπικούς πληθυσμούς και στην κυβέρνηση της Ζιμπάμπουε.

Η Anjin investments σύντομα θα διαθέσει 20 εκατομμύρια δολάρια, προκειμένου να συνεχίσει τις εργασίες εξόρυξης διαμαντιών. Η εξόρυξη σε πλήρεις ρυθμούς αναμένεται να αρχίσει [18] στα τέλη Μαΐου 2019.