Λογοκρισία στο WeChat: Η Huawei, η ZTE και η “Καταπληκτική Κίνα”

Φωτογραφία τραβηγμένη από ShamsiohcHWOI CC: AT-SA μέσω του Wikimedia.org

Αυτή η ανάρτηση γράφτηκε από την ερευνητική ομάδα του WeChatscope, ενός προγράμματος παρακολούθησης λογοκρισίας, με επικεφαλής τον Δρ. King-wa Fu, στο Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ.

Με περισσότερους από 1,0825 δισεκατομμύρια μεμονωμένους χρήστες, μαζί με περισσότερους από 20 εκατομμύρια δηλωμένους δημόσιους λογαριασμούς, το WeChat διαθέτει τον μεγαλύτερο αριθμό εγχώριων χρηστών και την πιο εκτεταμένη κάλυψη οποιασδήποτε υπηρεσίας μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην Κίνα. Ως εκ τούτου, έχει καταστεί βασικό στοιχείο του αυστηρού καθεστώτος λογοκρισίας της Κίνας.

Το 2017, η ομάδα μας στο Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ δημιούργησε ένα τεχνικό σύστημα “έρευνας” του διαδικτύου για τη μελέτη της λογοκρισίας στις δημόσιες σελίδες του WeChat. Μέσα στο 2018, παρακολουθήσαμε περισσότερους από 4.000 δημόσιους λογαριασμούς που κάλυπταν καθημερινές ειδήσεις και διατηρούσαμε τις λογοκριμένες δημοσιεύσεις σε μια δημόσια βάση δεδομένων, το WeChatscope. Αυτό το άρθρο είναι το τρίτο μιας σειράς συνεργασίας με το Global Voices.

Σε ολόκληρο το 2018, δύο άλλες λέξεις-κλειδιά από 10 κορυφαίες λέξεις-κλειδιά στο σύνολο των δεδομένων μας ήταν τα ονόματα των τεχνολογικών γιγάντων ZTE και Huawei. Η λογοκρισία και των δύο όρων έχει ισχυρή συσχέτιση με τη λογοκρισία του “εμπορικού πολέμου Κίνας-ΗΠΑ”.

Και οι δύο εταιρείες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην αναπτυσσόμενη τεχνολογική βιομηχανία της Κίνας, η οποία έχει συμβάλει στο εθνικό σχέδιο της Κίνας για την επίτευξη μεγαλύτερης κυριαρχίας στην παγκόσμια σκηνή, γνωστή επίσημα ως “Made in China 2025″.

Μαζί, οι δύο εταιρείες καθοδηγούν την ανάπτυξη του δικτύου 5G της Κίνας, στρατηγικής συνιστώσας του σχεδίου. Ταυτόχρονα, και οι δύο εταιρείες βρέθηκαν σε κεντρικές θέσεις στον εμπορικό πόλεμο Κίνα-ΗΠΑ το 2018.

Η “Καταπληκτική Κίνα” και η αμερικάνικη απαγόρευση στη ZTE

Ο ισχυρός τεχνολογικός τομέας της Κίνας ήταν ο πρωταρχικός στόχος της ταινίας προπαγάνδας του 2018 “Amazing China” (Καταπληκτική Κίνα), που παρουσίαζε τις καινοτομίες υπό την ηγεσία της Huawei και της ZTE. Η ταινία σε στυλ ντοκιμαντέρ υποστήριξε ότι η Κίνα είχε ήδη αναπτύξει με επιτυχία κβαντικούς ημιαγωγούς, που θα αυξήσουν την ταχύτητα μετάδοσης για βίντεο υψηλής ποιότητας σε ένα δίκτυο κινητής επικοινωνίας 5G, μια σημαντική υποδομή για έξυπνες πόλεις.

Ούτε έξι εβδομάδες μετά την κυκλοφορία της ταινίας, το Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ ενεργοποίησε την απαγόρευση της ZTE, γεγονός που εμπόδιζε την επιχείρηση να εμπορεύεται με αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας για επτά χρόνια. Η επίσημη εντολή — η οποία εκδόθηκε αλλά στη συνέχεια αμέσως αναστάλθηκε το 2016 — ανέφερε την πώληση απαγορευμένων τεχνολογιών στο Ιράν, το οποίο είχε αναδειχθεί από έρευνα του FBI το 2012. Καλύπτει επίσης την αγορά ημιαγωγών και άλλων ηλεκτρονικών εξαρτημάτων από την Intel και την Qualcomm.

Μόλις τρεις ημέρες μετά την ανακοίνωση της εντολής απαγόρευσης εναντίον της ZTE, θέτοντας πλήρως σε ισχύ την προηγούμενη απαγόρευση, το τμήμα προπαγάνδας της Κίνας διέταξε την απομάκρυνση του βίντεο “Amazing China” από όλες τις διαδικτυακές πλατφόρμες βίντεο στη χώρα.

Τα αποτελέσματα των δημοσιεύσεων στο WeChat καταργήθηκαν γρήγορα. Οι δημοσιεύσεις που περιείχαν τις λέξεις “τσιπ” και “κρίση” διαγράφηκαν, μαζί με τις δημοσιεύσεις που σχολίαζαν τον λεγόμενο “πόλεμο των τσιπ”.

Μια εις βάθος ανάλυση του συμβάντος της ZTE, που γράφτηκε από τον βετεράνο δημοσιογράφο Wang Zihui, δημοσιεύθηκε και αφαιρέθηκε από το δημόσιο τομέα του WeChat στις 26 Απριλίου 2018. Το άρθρο εξηγεί το ιστορικό της απαγόρευσης εξαγωγών των ΗΠΑ και την έλλειψη επενδύσεων της ZTE στην έρευνα και την ανάπτυξη της τεχνολογίας τσιπ πυρήνων. Μία άλλη λογοκριμένη δημοσίευση, με τίτλο “Οι απόψεις ενός Ιάπωνα μηχανικού για το συμβάν της ZTE”, (一位日本工程技术人员对中兴事件的看法), συνέκρινε το επιχειρηματικό μοντέλο της ZTE με τους ιαπωνικούς ομολόγους της. Αυτή η δημοσίευση επίσης δημοσιεύθηκε και στη συνέχεια αφαιρέθηκε την ίδια ημέρα.

Μέχρι τις 9 Μαΐου, οι κυρώσεις από τις ΗΠΑ πάγωσαν τις πωλήσεις της ZTE, αναγκάζοντας την εταιρεία να παγώσει την παραγωγή. Οι δημοσιεύσεις του WeChat που ανέφεραν τον εμπορικό πόλεμο Κίνα-ΗΠΑ, τον Ντόναλντ Τραμπ και διάφορα μηνύματα που υποδήλωναν ότι η Κίνα είχε τεθεί σε μειονεκτική θέση, υπέστησαν όλες λογοκρισία.

Λογοκρίνοντας το “salted fish”

Στις 14 Μαΐου, ο τροχός άρχισε να γυρίζει, όταν ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι ήταν πρόθυμος να συνεργαστεί με τον Πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ για να “συνεχίσει τις εργασίες της η ZTE”. Αυτά ήταν τα ακριβή λόγια του Τραμπ — αν και κάπως ασαφή, ερμηνεύτηκαν ευρέως ότι σήμαιναν πως είτε θα άρει την απαγόρευση είτε θα επεκτείνει την αναστολή.

Σύντομα, τα άρθρα που συζητούσαν την πιθανότητα η ZTE να μπορέσει να ανακτήσει ένα μερίδιο στις παγκόσμιες αγορές 5G άρχισαν να εξαφανίζονται. Φάνηκε ότι οποιαδήποτε αφήγηση που υποδήλωνε ότι η Κίνα είχε υποστεί βλάβη ή είχε αντιμετωπιστεί άδικα — ενδεχόμενα σημάδια αδυναμίας — θα έπρεπε να αφαιρεθεί από το δίκτυο.

Μια άλλη πιο περίεργη έκφραση που λογοκρίθηκε σε μεγάλο όγκο ήταν το “salted fish”. Μια αναφορά στο συνηθισμένο καντονέζικο φαγητό, οι άνθρωποι συχνά χρησιμοποιούν τον όρο για να περιγράψουν ένα άτομο ή μια εταιρεία που είναι καταδικασμένη με κάποιο τρόπο. Η έκφραση της “επιστροφής των νεκρών ψαριών” (咸魚 翻 生) σηματοδοτεί ότι ένα πρόσωπο ή πράγμα που ήταν κάποτε καταδικασμένο επέστρεψε στη ζωή.

Όταν ο Τραμπ πρότεινε την άρση των ασφαλιστικών μέτρων της ZTE, ένας καταιγισμός δημοσιεύσεων στο WeChat έθεσε υπό αμφισβήτηση το κατά πόσον η ΖΤΕ, το “salted fish”, θα μπορούσε να επανέλθει στη ζωή. Μαζί με το  “salted fish ZTE”, εκφράσεις όπως “οι Ηνωμένες Πολιτείες αφήνουν εκτός τη ZTE αυτή τη φορά” λογοκρίθηκαν επίσης. Τα άρθρα που επέκριναν τις κρατικές επιχειρήσεις όπως η ZTE μπήκαν επίσης στο στόχαστρο.

Λογοκρίνοντας τη Huawei

Καθώς το συμβάν της ΖΤΕ άρχισε να απομακρύνεται και οι ΗΠΑ άρχισαν την απαγόρευση των εξαγωγών στις 13 Ιουλίου, η λογοκρισία των θεμάτων που σχετίζονταν με την Huawei έγινε όλο και πιο ορατή.

Έχοντας ιδρυθεί το 1987, ο κινεζικός πρωταθλητής τεχνολογίας λειτουργεί σε περισσότερες από 170 χώρες και έχει το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς σε smartphones και τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό σε όλο τον κόσμο.

Αμερικανοί αξιωματούχοι άρχισαν να ερευνούν κατά πόσο η Huawei παραβίασε τις κυρώσεις των ΗΠΑ εναντίον του Ιράν ήδη από το 2016, όταν η κυβέρνηση των ΗΠΑ επέβαλε στην ZTE “ανασταλμένο” επταετή περιορισμό εξαγωγής. Παρόλο που αναμενόταν ότι η Huawei θα γινόταν ακόμα ένα διαπραγματευτικό χαρτί στον εμπορικό πόλεμο, η σύλληψη της επικεφαλής οικονομικών υπηρεσιών της Huawei, Meng Wanzhou, στον Καναδά, κατόπιν αιτήματος του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, εξέπληξε ολόκληρο τον κόσμο.

Η Meng, η οποία είναι επίσης η κόρη του ιδρυτή της Huawei, Ρεν Ζενγκφέι, φέρεται να θεωρήθηκε ύποπτη ότι προσπαθεί να αποφύγει τις εμπορικές επιδρομές των ΗΠΑ στο Ιράν. Η σύλληψή της αναφέρθηκε στο κινεζικό κοινό στις 6 Δεκεμβρίου, αφότου ο Σι επέστρεψε στην Κίνα από τη διάσκεψη κορυφής της G20 στην Αργεντινή.

Δύο ημέρες αργότερα, το Κινεζικό Υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε τον Καναδό πρεσβευτή να αποκαλέσει τη σύλληψη “παράλογη, άστοχη και άθλια στη φύση” και προειδοποίηση για “σοβαρές συνέπειες”, αν η Meng δεν απελευθερωθεί. Τα κρατικά μέσα μαζικής ενημέρωσης αντανακλούσαν το μήνυμα της κυβέρνησης.

Ταυτόχρονα, οι προπαγανδιστικές αρχές εξέδωσαν αρκετές ανακοινώσεις λογοκρισίας απαιτώντας από τα μη εξουσιοδοτημένα μέσα ενημέρωσης να σταματήσουν να αναφέρουν τη σύλληψη της Meng και την ανάπτυξη του δικτύου 5G της Κίνας. Τα δεδομένα μας επιβεβαιώνουν ότι το WeChat ακολούθησε τις οδηγίες προπαγάνδας του κράτους.

Μια έκθεση σχετικά με τη σύλληψη της Meng, “Η Meng Wanzhou μπήκε στο στόχαστρο, η Huawei υποφέρει” (晚舟搁浅,华为遭难), η οποία συνέδεσε το περιστατικό με τον εμπορικό πόλεμο, καταργήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2018 μία ημέρα μετά τη δημοσίευσή της στο WeChat.

Οι εικασίες και οι θεωρίες συνωμοσίας που κυκλοφόρησαν μεταξύ των κινεζικών κοινοτήτων του εξωτερικού βρήκαν το δρόμο τους στο WeChat, αλλά λογοκρίθηκαν γρήγορα. Μία από τις πιο δημοφιλείς θεωρίες συνέδεε τη σύλληψη της Meng με τον θάνατο του θεωρητικού φυσικού του Στάνφορντ, Zhang Shoucheng την 1η Δεκεμβρίου. Μία άλλη συνέδεε τη σύλληψη με μια εργοστασιακή πυρκαγιά στον ολλανδικό τεχνολογικό κολοσσό ASML, τον κορυφαίο κατασκευαστή πολύ ισχυρών υπεριωδών μηχανών λιθογραφίας.

Οι θεωρίες που βασίστηκαν σε εθνικιστικές εκφράσεις λογοκρίθηκαν επίσης. Για παράδειγμα, αυτό το σχόλιο με τίτλο “Η Huawei είναι ο καθρέφτης του δαίμονα” (华为,就是一面照妖镜), το οποίο συγκρίνει τις ΗΠΑ με έναν δαίμονα που θέλει να περιορίσει την επέκταση της Κίνας, δημοσιεύθηκε στις 7 Δεκεμβρίου και αφαιρέθηκε μια μέρα μετά.

Παρακολουθώντας το μοτίβο λογοκρισίας που περιλαμβάνει τη ZTE και την Huawei, μπορούμε να δούμε ότι η κινεζική κυβέρνηση βαδίζει σε μια λεπτή γραμμή. Η κυβέρνηση επιθυμεί να θεωρηθεί η χώρα ως μια μεγάλη δύναμη, μέρος της εκστρατείας “Made in China 2025″. Και θέλει η φήμη της Huawei και της ZTE να παραμείνει ισχυρή. Αλλά δεν θέλει αυτές οι εταιρείες να θεωρηθούν ως ελεγχόμενες από το κράτος — αυτή η εικόνα θα μπορούσε να βλάψει τη φήμη της Κίνας, παρουσιάζοντάς την ως “απειλή” για την υπάρχουσα παγκόσμια τάξη εν μέσω του εμπορικού πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας.

Η ομάδα του WeChatscope περιλαμβάνει τους Δρ. King-wa Fu, Δρ. Yun Tai, Regina Chung και Coco Young.

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.