Οι χώρες των δυτικών Βαλκανίων κοιτάζουν στο παρελθόν και στο μέλλον στη Μπιενάλε 2019 της Βενετίας

Περίπτερο της Βόρειας Μακεδονίας, 58η Διεθνής Έκθεση Τέχνης – La Biennale di Venezia, May You Live In Interesting Times. Φωτογραφία: La Biennale di Venezia, χρησιμοποιείται με άδεια.

Φτάσαμε σε αυτό το σημείο της χρονιάς: το σκηνικό είναι η ιταλική πόλη της Βενετίας και το θέμα είναι η τέχνη, σε όλες της τις μορφές.

Η Μπιενάλε 2019 της Βενετίας, ή η 58η Διεθνής Έκθεση τέχνης, έχει τίτλο “May You Live In Interesting Times” [Eίθε να ζείτε σε ενδιαφέροντες καιρούς]. Ο τίτλος είναι μια φράση αγγλικής εφεύρεσης, που για καιρό αναφέρεται λανθασμένα ως αρχαία κινεζική κατάρα, που επικαλείται περιόδους αβεβαιότητας, κρίσης και αναβρασμού.

Στη Μπιενάλε συμμετέχουν καλλιτέχνες από 89 χώρες, τα έργα των οποίων εκτίθενται στα ιστορικά περίπτερα του Giardini, του Arsenale και στο ιστορικό κέντρο της Βενετίας. Μεταξύ αυτών, υπάρχουν χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, που θεωρούν την έκθεση ως μια εξαιρετική ευκαιρία να προβάλουν τους καλλιτέχνες τους πέρα από τα σύνορά τους.

Συχνά, η μοντέρνα τέχνη φαίνεται “υπερβολική” για τις κοινωνίες στις χώρες αυτές, που υποστήριζαν την τέχνη του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, μια κληρονομιά από το κομμουνιστικό παρελθόν.

Δεν τίθεται τέτοιο θέμα στην Μπιενάλε της Βενετίας, όπου η τέχνη δεν έχει όρια.

Περίπτερο της Αλβανίας, 58η Διεθνής Έκθεση Τέχνης – La Biennale di Venezia, May You Live In Interesting Times. Φωτογραφία: La Biennale di Venezia, χρησιμοποιείται με άδεια.

Το παρελθόν συναντά το μέλλον κατά το παρόν

Η Αλβανία αντιπροσωπεύεται στη Μπιενάλε από τον Driant Zeneli, ο οποίος φέρνει μια γλυπτική εγκατάσταση βίντεο με τίτλο “Ίσως το σύμπαν να μην είναι τόσο εντυπωσιακό”. Όπως και η επίσημη ιστοσελίδα της Μπιενάλε περιγράφει:

Ξεκινάει από ένα σετ ταινίας δυο καναλιών στη τοποθεσία των ορυχείων της Μπουλκίζα, μιας πόλης στα βορειοανατολικά της χώρας όπου, από το 1918, εξάγεται ορυκτό χρώμιο. Η ταινία δείχνει μια ομάδα εφήβων που ανακαλύπτει μια κοσμική κάψουλα που ακολουθεί το ταξίδι του χρωμίου, από την εξόρυξη και επεξεργασία του μέσα στο εργοστάσιο μέχρι την εξαγωγή του και την παγκόσμια εκμετάλλευσή του. Αυτό το “γεωπολιτικό”  ταξίδι στο χώρο μετατρέπει λοιπόν αυτό το σκοτεινό και δραματικό βιομηχανικό περιβάλλον σε ένα διφορούμενο χώρο για κατάρρευση και απογείωση.

Η ταινία  “Ίσως το σύμπαν να μην είναι τόσο εντυπωσιακό” τώρα στο Αρσενάλε. Ο @driant_zeneli πραγματοποίησε μια γλυπτική εγκατάσταση βίντεο, ένα γεωπολιτικό ταξίδι στο χώρο μέσα από ένα σκοτεινό και δραματικό βιομηχανικό περιβάλλον.

H Danica Dakić εκπροσωπεί τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη στην Μπιενάλε. Η επίσημη ιστοσελίδα δηλώνει για την εγκατάστασή της:

Αντανακλά την ποιητική της ανθρώπινης ύπαρξης ενάντια στο υπόβαθρο, που ακολουθεί την μεταβατική πραγματικότητα στην πόλη της Ζένιτσα, ενώ συνεργάζεται με κάποιους από τους πρωταγωνιστές της. Όντας για κάποιο καιρό το σύμβολο της γιουγκοσλαβικής μοντερνιστικής προόδου, η Ζένιτσα αφέθηκε να παλεύει μετά τον πόλεμο της Βοσνίας. Η Dakić ερευνά την κληρονομιά του μοντερνισμού, από το Μπάουχαους μέχρι το ουτοπικό πρότυπο του διεθνούς και γιουγκοσλαβικού σοσιαλιστικού μοντερνισμού. Τα έργα σε τρία βίντεο διαλύουν τους διαχωρισμούς μεταξύ σκηνής και κοινού, της πραγματικής και φανταστικής πόλης.

Περίπτερο της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, 58η Διεθνής Έκθεση Τέχνης – La Biennale di Venezia, May You Live In Interesting Times. Φωτογραφία: La Biennale di Venezia, χρησιμοποιείται με άδεια.

Η Dakić είναι η πρώτη γυναίκα καλλιτέχνις που εκπροσωπεί τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη στη διεθνή έκθεση τέχνης.

Σηματοδοτώντας το άνοιγμα στο κοινό της 58ης Μπιενάλε της Βενετίας σήμερα, ξαναδείτε τη συνέντευξή μας με την Danica Dakic, την πρώτη γυναίκα καλλιτέχνιδα που εκπροσωπεί τη Βοσνία στη διεθνή έκθεση τέχνης.

Ο Alban Muja φέρνει στη Μπιενάλε της Βενετίας μνήμες από τον πόλεμο του Κοσσυφοπεδίου με μια εγκατάσταση βίντεο υπό το όνομα “Family Album” [Οικογενειακό λεύκωμα]. Η επίσημη ιστοσελίδα της Μπιεννάλε λέει:

Αναζητά το ρόλο που παίζουν οι εικόνες και τα μέσα στην κατασκευή και τη διαμόρφωση της αφήγησης, της ταυτότητας και της ιστορίας, ειδικά σε περιόδους σύγκρουσης. Είκοσι χρόνια μετά το τέλος του πολέμου, ο Muja προσκαλεί τέσσερις νέους ενηλίκους να συλλογιστούν πάνω σε φωτογραφίες από την παιδική ηλικία τραβηγμένες από φωτορεπόρτερ, που τους δείχνουν να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους. Τα πρόσωπά τους στην οθόνη δεν αντιδρούν τόσο στην ιστορία όπως ακριβώς έγινε, όσο όπως παρουσιάστηκε.

Περίπτερο του Κοσόβου, 58η Διεθνής Έκθεση Τέχνης – La Biennale di Venezia, May You Live In Interesting Times. Φωτογραφία: La Biennale di Venezia, χρησιμοποιείται με άδεια.

Το περίπτερο του Κοσόβου είναι ένας απλός, άμεσος και ένθερμος χώρος, με βιντεοοθόνες που δείχνουν συνεντεύξεις με νεαρούς ενήλικες, που μοιράζονται φρικιαστικές αναμνήσεις από την παιδική τους ηλικία κατά τον Πόλεμο του Κοσσυφοπεδίου τα έτη 1998-1999.

Η “Μια Οδύσσεια” του Vesko Gagović από το Μαυροβούνιο εμπνεύστηκε από το 2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος του Στάνλεϊ Κιούμπρικ. Αυτή είναι η περιγραφή από την επίσημη ιστοσελίδα της Μπιενάλε:

Μας οδηγεί μέσα από το χρόνο, μέσω πνευματικών εκτάσεων από την προϊστορία μέχρι το παρόν. Η έμπνευση του καλλιτέχνη βρήκε την αφετηρία της στο 2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος του Στάνλεϊ Κιούμπρικ.

Σε συνέντευξη με την Dobrila De Negri, ο Vesko Gagović μιλά για την παρέμβασή του στην Μπιενάλε στο Περίπτερο του Μαυροβουνίου. Το έργο ODISEJA εμπνέεται από την ταινία 2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος.

Περίπτερο του Μαυροβουνίου, 58η Διεθνής Έκθεση Τέχνης – La Biennale di Venezia, May You Live In Interesting Times. Φωτογραφία: La Biennale di Venezia, χρησιμοποιείται με άδεια.

Η καλλιτέχνης Nada Prlja της Βόρειας Μακεδονίας επανεξετάζει τις έννοιες της μαρξιστικής θεωρίας και των πτυχών του μοντερνισμού με μια σειρά εγκαταστάσεων. Η επίσημη ιστοσελίδα της Biennale περιγράφει το έργο της, το οποίο ονομάζεται “Subversion to Red”:

Επιτρέποντας την ανατροπή τόσο στην σκληρή φύση του καπιταλισμού όσο και στη δριμύτητα των καιρών του σοσιαλισμού, η καλλιτέχνιδα Nada Prlja της Βόρειας Μακεδονίας μεταχειρίζεται καλλιτεχνικές και μη μεθοδολογίες, συμπεριλαμβανομένης μιας παράστασης σε μορφή συζήτησης  (με σημαντικούς πολιτικούς θεωρητικούς) και εγκαταστάσεων που επαναπροσδιορίζουν ένα πλήθος έργων της σοσιαλιστικής εποχής.

Το περίπτερο της Βόρειας Μακεδονίας παρουσιάζει το Subversion to Red από την Nada Prlja στο Παλάτσο Ρότα Ιβάντσιτς. Το έργο αναζητά εναλλακτικές μορφές τέχνης και κοινωνίας, επανεξετάζοντας συγκεκριμένα καλλιτεχνήματα και θεωρίες του παρελθόντος.

Η αποκατάσταση της απώλειας μνήμης από τον Djordje Ozbolt της Σερβίας παρουσιάζει νέους πίνακες και γλυπτά, που αφορούν την προσωπική και συλλογική μνήμη. Ο επίσημος ιστότοπός τους περιγράφει:

Τα έργα αυτά καθαυτά είναι ερμηνείες, μια υποκειμενική άποψη του παρελθόντος υπό το πρίσμα της παρούσας στιγμής. Ο Ozbolt αμφισβητεί το ρόλο του έργου τέχνης στην απόσταξη της αλήθειας: στην οραματισμένη εξωπραγματικότητα τους, τα έργα αποκαλύπτουν ότι η μνήμη τους είναι ψευδής, ωστόσο ως καλλιτεχνική εκπροσώπηση, είναι αληθινή.

Περίπτερο της Σερβίας, 58η Διεθνής Έκθεση Τέχνης – La Biennale di Venezia, May You Live In Interesting Times. Φωτογραφία: La Biennale di Venezia, χρησιμοποιείται με άδεια.

Αυτός ο χρήστης του Twitter αισθάνθηκε Νοσταλγία για τη Γιουγκοσλαβία όταν επισκέφτηκε το σερβικό περίπτερο.

Πέρασα τις τελευταίες τέσσερις μέρες στην Μπιενάλε στη Βενετία ως φιλοξενούμενος της σερβικής αντιπροσωπείας. Ο #DjordjeOzbolt δημιούργησε τα έργα μέσα στο χώρο που ήταν το γιουγκοσλαβικό περίπτερο, που πλέον χρησιμοποιεί η Σερβία. Κατά την παραμονή μου δεν μπόρεσα να μη νιώσω λίγη γιουγκο-νοσταλγία.

Η Biennale di Venezia (όπως είναι γνωστή στα ιταλικά), η οποία άνοιξε στις 11 Μαΐου, θα δέχεται επισκέπτες μέχρι τις 24 Νοεμβρίου 2019.

Τα θέματα στην έκδοση αυτής της χρονιάς περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων, διεθνείς κρίσεις, όπως η μετανάστευση:

Το κουφάρι ενός πλοίου που βγήκε από τη θάλασσα πριν από τέσσερα χρόνια από τις ακτές της Λιβύης, με εκατοντάδες πτώματα μεταναστών, έχει επίσης παρουσιαστεί στην έκθεση. Barca Nostra, ναυάγιο 18 Απριλίου 2015 από τον Ελβετο-Ισλανδό καλλιτέχνη Christoph Büchel. Φωτογραφία: La Biennale di Venezia, που χρησιμοποιείται με άδεια.

…και μία που είναι ιδιαίτερα επιζήμια για την πόλη της Βενετίας: η υπερθέρμανση του πλανήτη.

Η Λιθουανία δημιούργησε μια γιγαντιαία παραλία φτιαγμένη από ανθρώπους με μια συναρπαστική ζωντανή ηχητική απόδοση. Το Περίπτερο συνόψισε επίσης την πόλη υποδοχής και τους κατοίκους της, επισημαίνοντας το παράκτιο περιβάλλον της Βενετίας. Η Sun & Sea (Μαρίνα) απεικονίζει τους ανθρώπους σε ένα εξανθρωπισμένο καθημερινό ρόλο που μάχεται για την αλλαγή του κλίματος. Φωτογραφία: La Biennale di Venezia, που χρησιμοποιείται με άδεια.

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.