Πώς Κινέζοι τεχνολογικοί εργάτες οργανώνουν το διαδικτυακό εργατικό κίνημα #996, παρά τους κινδύνους λογοκρισίας

Ανώνυμη selfie ενός ατόμου να δίνει στο Ant Financial/Alibaba ένα φυλλάδιο της εργατικής νομοθεσίας της Κίνας. Πηγή: 996action GitHub repo.

Αυτό το κείμενο από τον Jason Li δημοσιεύτηκε αρχικά στο blog 88 Bar και αναδημοσιεύεται εδώ με άδεια.

Μεταξύ των εκατομμυρίων ανθρώπων που απασχολούνται στην αναπτυσσόμενη τεχνολογική βιομηχανία της Κίνας, ένας αυξανόμενος αριθμός εκφράζει δυσαρέσκεια για τις πολλές ώρες εργασίας, που απαιτούν μεγάλες εταιρείες όπως οι Alibaba και Tencent από τους εργαζομένους τους.

Το θέμα έκανε πρόσφατα πρωτοσέλιδο σε όλο τον κόσμο τον Απρίλιο του 2019, αφότου από μια ομάδα Κινέζων τεχνολογικών εργατών δημοσίευσαν το 996.ICU: μια διαδικτυακή επιστολή και ένα GitHub αποθηκευτικό αρχείο αποκαλύπτοντας μια πρακτική γνωστή ως “996”, μια σύντομη περιγραφή της εργασίας από τις 9 το πρωί μέχρι τις 9 το βράδυ, έξι ημέρες την εδβομάδα. Αν και πρόσφατα έχει αυξηθεί σε μέγεθος, η έννοια του #996 και τα συναφή memes κάνουν τους βόλτες στο διαδίκτυο από το 2015 (η TechNode δημοσίευσε μια μίνι ιστορία του όρου) και συνήθως αναφέρεται στο μεγάλο ωράριο εργασίας στις εταιρείες τεχνολογίας στην Κίνα.

Η επιστολή έλεγε: “Εάν συνεχίζετε να ανέχεστε το πρόγραμμα εργασίας του 996, θα διακινδυνεύσετε τη δική σας υγεία και ίσως χρειαστεί να μείνετε κάποια στιγμή σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας”.

Απαντώντας στην επιστολή, οι διευθύνοντες σύμβουλοι της Alibaba, της JD.com και της Sogou βγήκαν δημόσια και υπερασπίστηκαν την πρακτική, το οποίο το μόνο που έκανε ήταν να προωθήσει τη δημοτικότητά της παγκοσμίως.

Θα το επιτρέψουν οι λογοκριτές να μείνει;

Τα διαδικτυακά memes σχετικά με τα κοινωνικά ζητήματα έχουν μια σπάνια ιστορία στο Κινεζικό διαδίκτυο, όπου έχουν συχνά υποβληθεί σε λογοκρισία. Οι netizens έχουν γίνει εξπέρ στο να ξεφεύγουν, να μπερδεύουν και να αποκρύπτουν τις θέσεις τους σε ένα εξελισσόμενο παιχνίδι λογοκρισίας γάτας και ποντικιού. Αυτή ήταν η περίπτωση του διαβόητου meme του grass mud horse (αλπακά) στα τέλη της δεκαετίας του 2000, όπως συνέβη με το πολυαναφενόμενο meme του #MeToo για την σεξουαλική παρενόχληση, το οποίο οι netizens παρέκαμψαν προσωρινά μετονομάζοντάς το, ή αποκαλώντας το “rice bunny” ( ??), το οποίο ακούγεται με παρόμοιο τρόπο με την φράση “me too” όταν λέγεται στα κινέζικα.

Αντίθετα, στα meme 966 για διαμαρτυρία στο χώρο εργασίας δόθηκαν κάποια περιθώρια να υπάρξουν στο κινεζικό διαδίκτυο, χωρίς να έχουν τις δυνάμεις που είχαν, ως επί το πλείστον.

Σε αντίθεση με άλλα κοινωνικά κινήματα και memes στο Κινεζικό διαδίκτυο, το #996 έχει διαμορφωθεί σε μεγάλο βαθμό στο GitHub, τη δημοφιλή υπηρεσία φιλοξενίας μέσω διαδικτύου, όπου εκατομμύρια προγραμματιστές ιστού και λογισμικού μοιράζονται κώδικα και ανταλλάσσουν πληροφορίες και ιδέες για το έργο τους.

Τον Μάιο του 2019, περισσότεροι από 242.000 χρήστες πρωταγωνιστούσαν στο αποθηκευτικό αρχείο #996 του GitHub όπου φιλοξενούνται οι επιστολές, τα memes και άλλα έγγραφα σχετικά με το κίνημα, εκφράζοντας την αλληλεγγύη τους προς τους τεχνολογικούς εργάτες της Κίνας.

Όταν το meme 996 έγινε πρωτοσέλιδο στο εξωτερικό, πολλοί ανησυχούσαν ότι η κινεζική κυβέρνηση θα παρέμβει και θα αναγκάσει τη Microsoft, ιδιοκτήτρια του GitHub, να αποκλείσει την πρόσβαση στο 996.ICU εντός της Κίνας. Τα MME της Δύσης άρχισαν να θεοποιούν τους εργαζόμενους της Microsoft ως προστάτες της ελευθερίας του λόγου, αφού μια ομάδα από αυτούς δημοσίευσε μια ηλεκτρονική επιστολή ζητώντας από την εταιρεία τους να μην τους λογοκρίνει. Ευτυχώς για τα στελέχη της εταιρείας, ποτέ δεν έφτασαν μέχρι εκεί.

Το έργο 996.ICU στο GitHub έχει επίσης 500+ συνεισφέροντες και έχει διαιρεθεί (αναμειχθεί, για να το πούμε απέξω – απέξω) περισσότερο από 20.000 φορές. Αυτά τα υψηλά αριθμητικά στοιχεία δείχνουν ότι οι δημιουργοί του 996.ICU αξιοποίησαν επιδέξια τα ανοιχτά χαρακτηριστικά συνεργασίας του GitHub για να προσελκύσουν την προσοχή των ανθρώπων και να δημιουργήσουν ένα χώρο για την οικοδόμηση μιας διαδικτυακής κίνησης και μιας σειράς memes μαζί.

Εδώ είναι μερικά από τα πιο δημοφιλή memes που συνδέονται με το κίνημα:

一周文案 (“One Week Copywriter”) που κυκλοφόρησε ευρέως στα κοινωνικά δίκτυα:

Λεζάντα αφίσας: “Οι μαύροι κύκλοι κάτω από τα μάτια του μπαμπά μου είναι τόσο μεγάλοι.” “Τι σύμπτωση, το ίδιο και στον δικό μου μπαμπά” (Daily Life of a Fighter 996)

Λεζάντα αφίσας: Άσε τον θείο να σε ξυρίσει. Εξάλλου, όταν μεγαλώνεις και ενταχθείς στο 996, θα τα χάσεις όλα.

Ενώ αυτές οι αφίσες ήταν ξεκάθαρα ενάντια στο 996, ο χρήστης του Κινέζικου Weibo 少年不打太极 (“Οι έφηβοι δεν κάνουν Τάι Τσι”) κατέλαβε ένα ευρύτερο φάσμα της συζήτησης στη δημοσίευσή τους, το οποίο περιλαμβάνει τις ακόλουθες εικόνες:

Λεζάντα εικόνας: Αν δεν το κάνεις εσύ, είμαι σίγουρος ότι θα το κάνει κάποιος άλλος.

Λεζάντα εικόνας: Δεν νιώθω πίκρα για το 996, αλλά για το κέρδος.

Λεζάντα εικόνας: Δεν υπερασπίζομαι το 996, αλλά σέβομαι εκείνους που παλεύουν.

Η συζήτηση για το 996 ήταν παρομοίως ζωηρή στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Douban. Ένα νήμα συζήτησης του φόρουμ, το “我们该如何对抗“996”?(Πώς πρέπει να πολεμήσουμε το 996;), έχει θεαθεί από πάνω από 2,5 εκατομμύρια άτομα και ακολουθείται από 1500+ χρήστες.

Μέσα σε αυτό το νήμα, ένα σύνολο εικόνων έγινε τόσο δημοφιλές ώστε κατέκλυσε το Κινέζικο Weibo, όπου εμφανίστηκε σε πολλές δημοσιεύσεις που σχετίζονται με το 996:

Ένα μερικό απόσπασμα της σειράς εικόνων. “Ας μην μιλήσουμε μόνο για τη γενιά μετά την δεκαετία του '90. Ακόμα και εγώ, μια γενιά μετά τη δεκαετία του '60 δεν θα το αποδεχόμουν.”

Το σύνολο εικόνων περιλαμβάνει τηλεοπτικά στιγμιότυπα από μια ομιλία που έδωσε ο Guoqing Li, ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας γίγαντα του ηλεκτρονικού εμπορίου Dangdang, στην οποία επικρίνει την κουλτούρα εργασίας 996. Σ’ αυτή, παίζει τον ευγενικό, σοφό πατριάρχη, σε έντονη αντίθεση με τους συναδέλφους  Διευθύνοντες Συμβούλους των εταιρειών Alibaba, JD.com και Sogou που υπερασπίστηκαν την πρακτική.

Οι εικόνες και η συζήτηση πιο πάνω είναι ακόμα εύκολα προσβάσιμες ένα μήνα αφότου το meme 996 έγινε διεθνώς γνωστό ως είδηση. Το ότι επέζησαν τόσο πολύ και είναι ακόμα εύκολο να βρεθούν υποδηλώνουν ότι οι αρχές στην Κίνα αποφάσισαν να αφήσουν τη συζήτηση να εξελιχθεί μάλλον παρά να την καταπνίξουν με λογοκρισία.

Στην πραγματικότητα, η κυβέρνηση φαίνεται να καταγγέλλει δημοσίως και το 996: οι κυριότερες ελεγχόμενες από την κυβέρνηση εφημερίδες, η China Daily και η Xinhua News, έχουν και οι δύο δημοσιεύσει άρθρα γνώμης για το σκοπό αυτό.

Οι εταιρίες τεχνολογίας πιέζουν να πέσουν οι τόνοι

Αν και η κυβέρνηση δεν προσπάθησε να παρέμβει, οι τεχνολογικές εταιρείες της Κίνας επενέβησαν για να υπερασπιστούν την τιμή τους. Αρχικά, υπάρχουν τουλάχιστον αρκετές περιπτώσεις όπου το Κινέζικο Weibo επενέβη για να καλμάρει τη συνομιλία – όχι να την σκοτώσει, αλλά μόνο για να ρίξει λίγο τους τόνους. Για παράδειγμα, η αρχική δημοσίευση με τις ρεμιξαρισμένες αφίσες PSA (ανακοίνωση προς το δημόσιο συμφέρον) παραπάνω κατέβηκε, σύμφωνα με τον δημιουργό, με το σκεπτικό ότι α) περιείχε ευαίσθητα στοιχεία από τη χρήση των αφισών προπαγάνδας και β) είχε γίνει πολύ δημοφιλής και αμφιλεγόμενη. Ένα στιγμιότυπο οθόνης της δημοσίευσης δείχνει ότι είχε κοινοποιηθεί τουλάχιστον 3.400 φορές, είχε 400 σχόλια και 2.300 “μου αρέσει”.

Ωστόσο, το Weibo δεν απαγόρευσε όλες τις εμφανίσεις της εικόνας στην πλατφόρμα του και οι εικόνες μπορούν ακόμα να βρεθούν σε πολλές άλλες, αν και λιγότερο δημοφιλείς, δημοσιεύσεις. Εκτός του Weibo, οι εικόνες δεν προκάλεσαν την οργή οποιωνδήποτε ευρύτερων δυνάμεων που βρίσκονται και μπορούν να βρεθούν στις ιστοσελίδες πολλών ηλεκτρονικών δημοσιεύσεων.

Οι Κινεζικοί τεχνολογικοί γίγαντες αγωνίστηκαν επίσης με έναν άλλο προφανή, αν όχι απρόθυμο, τρόπο. Όπως ανέφεραν οι Abacus και Economist οι Alibaba, Tencent, Qihoo 360 και Xiaomi εμπόδισαν την πρόσβαση στο 996.ICU στα προγράμματα περιήγησης ιστού που είχαν τον έλεγχο. Το μπλοκ, ωστόσο, φαίνεται ότι περιορίστηκε στην ηλεκτρονική επιστολή και / ή στον αποθηκευτικό χώρο του GitHub και δεν εφαρμόστηκε στο υπόλοιπο GitHub.

Αντί να καταπνίξουν το κίνημα συνολικά, οι τεχνολογικές εταιρείες της Κίνας, οι κυβερνητικές εφημερίδες και οι ευγενικοί πατριάρχες Διευθύνοντες Σύμβουλοι, εργάστηκαν μαζί (εσκεμμένα ή και όχι) για να περιορίσουν την φούσκα, να κατευθύνουν τη συζήτηση και να δημιουργήσουν αρκετό χώρο ώστε ένα meme διαμαρτυρίας στο χώρο εργασίας ίσως να επιβιώσει στο Κινέζικο διαδίκτυο του 2019.

Ο Jason Li είναι σχεδιαστής, εικονογράφος και σύμβουλος που βρίσκεται επί του παρόντος στο Χονγκ Κονγκ. Μια φορά κι έναν καιρό, σπούδασε μηχανική και διηύθυνε έναν ειδησεογραφικό ιστότοπο για τις μεταφράσεις των βιντεοπαιχνιδιών από τους οπαδούς τους.

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.