Μια μητέρα και ένα παιδί αναρρώνουν από την ελονοσία σε νοσοκομείο στο Μπουρούντι. Η κυβέρνηση του Μπουρούντι παρέχει δωρεάν υγειονομική περίθαλψη για εγκύους και παιδιά κάτω των πέντε ετών, Μπουρούντι, 12 Μαρτίου 2009. Φωτογραφία που χρησιμοποιείται με άδεια από το UNDP μέσω Flickr [1] CC BY-NC-ND 2.0.
Στο Μπουρούντι φέτος, η ελονοσία έχει ήδη επηρεάσει [2] 5.738.661 εκατομμύρια ανθρώπους, δηλαδή περίπου το μισό του πληθυσμό, [3] σύμφωνα [4] με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) και το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών (OCHA [5]). Μέχρι τις 21 Ιουλίου, 1.801 άνθρωποι πέθαναν από τον ιό, σύμφωνα με το Υπουργείο Δημόσιας Υγείας του Μπουρούντι.
Η ελονοσία, μια νόσος που προκαλείται από παράσιτο του κουνουπιού [6], έχει πλήξει εδώ και καιρό το Μπουρούντι και ολόκληρη την περιοχή της Ανατολικής Αφρικής, αλλά αυτή είναι μια σημαντική αύξηση από νωρίτερα αυτό το έτος και μια αύξηση [7] 97% [8] σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2018.
Οι πάσχοντες υποφέρουν από υψηλό πυρετό, πόνους στο σώμα και πόνο, ρίγη, ναυτία και μερικές φορές αφυδάτωση και παραλήρημα.
Ο ΠΟΥ παρακολουθεί [9] τα κρούσματα τακτικά. Είπε [10] ότι ο αριθμός των περιπτώσεων ελονοσίας είχε φθάσει τις επιδημικές αναλογίες το Μάιο — στη συνέχεια, περίπου 3 εκατομμύρια. Η OCHA ανέφερε ότι μεγάλα τμήματα της χώρας είχαν φτάσει σε κατάσταση επιδημίας [11] – 34 [3] από τις 46 περιοχές υγείας – ιδιαίτερα προς το βορρά.
Σύμφωνα με τα επιδημιολογικά δεδομένα του Υπουργείου Δημόσιας Υγείας και Καταπολέμησης του AIDS, πέντε εκατομμύρια κρούσματα ελονοσίας καταγράφηκαν το πρώτο εξάμηνο του έτους. Αυτό αντιπροσωπεύει αύξηση 97% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2018. Στιγμιότυπο οθόνης από το Γραφείο Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών (OCHA).
Ωστόσο, η κυβέρνηση δεν είναι έτοιμη να χαρακτηρίσει την κρίση της ελονοσίας ως επιδημία:
Authorities in #Burundi [12] must swallow their pride and declare malaria as a national disaster. People are dying and no one seems to care. When will wake up, it will be late. Mark this tweet.
— Ngendakumana J. Patrick (@ngendapatrick) August 6, 2019 [13]
Οι αρχές του #Μπουρούντι πρέπει να καταπιούν την υπερηφάνειά τους και να δηλώνουν την ελονοσία ως εθνική καταστροφή. Οι άνθρωποι πεθαίνουν και κανείς δεν φαίνεται να νοιάζεται. Όταν ξυπνήσουν, θα είναι αργά. Σημειώστε αυτό το τουΐτ.
Το παιδί διασημότητα του Μπουρούντι στο YouTube, ο 6χρονος Kacaman, επέστησε την προσοχή στη δεινή κατάσταση χιλιάδων ανθρώπων που υποφέρουν από ελονοσία όταν υπέκυψε στην ασθένεια:
Does it have to take tragedy to drive change? The death of 6 year old YouTube star Kacaman draws attention to #Burundi [12], where more than 1,800+ people have died from #malaria [14] this year according to #WHO [15] #EndMalaria [16]. https://t.co/ywD3ks1ylj [17]
— Reaching the Last Mile (@RLMglobalhealth) August 12, 2019 [18]
Πρέπει να γίνει μία τραγωδία για να οδηγήσει στην αλλαγή; Ο θάνατος του 6χρονου σταρ του YouTube, του Kacaman εφιστά την προσοχή στο #Μπουρούντι, όπου περισσότεροι από 1.800+ άνθρωποι πέθαναν από #ελονοσία φέτος σύμφωνα με τον #ΠΟΥ #ΒάλτεΤέλοςΣτηνΕλονοσία
Το Radio France Internationale ανέφερε [11] έναν υγειονομικό εργάτη, που υπό καθεστώς ανωνυμίας δήλωσε ότι τα κέντρα υγείας έχουν γεμίσει ασφυκτικά από τη ζήτηση και ότι, αν η κυβέρνηση κήρυττε κατάσταση επιδημίας, θα διευκόλυνε καλύτερα την παροχή βοήθειας σε άτομα με έξοδα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.
Η εφημερίδα Iwacu περιέγραψε [19] την κατάσταση μιας κλινικής στην Giheta, στην επαρχία Gitega, τον Ιούλιο, που αγωνιζόταν να αντιμετωπίσει τον αυξημένο αριθμό περιπτώσεων, με το 90% των ασθενών να πάσχουν από ελονοσία, κυρίως παιδιά. Εκατοντάδες ασθενείς ανά μήνα καταλαμβάνουν τον χώρο, μοιράζονται κρεβάτια και περιμένουν σε μεγάλες ουρές, γεγονός που ασκεί μεγάλη πίεση στο προσωπικό.
Ο ΠΟΥ δήλωσε [20] πως μεταξύ των οδηγιών συνυπάρχουν η χαλαρή χρήση προληπτικών μέτρων όπως οι κουνουπιέρες, οι κλιματικές μεταβολές, που επιτρέπουν στα κουνούπια να φτάσουν σε υψηλότερα υψόμετρα, [21] η αύξηση του ρυζιού τα τελευταία χρόνια (με πολύ μεγάλες ποσότητες νερού που λιμνάζει, όπου τα κουνούπια μπορούν εύκολα να αναπαραχθούν), τα δημόσια προβλήματα υγιεινής στις αστικές περιοχές και οι αλλαγές στη συμπεριφορά των κουνουπιών. Ο ΠΟΥ κάλεσε [22] όλους τους ενδιαφερόμενους για μια “ισχυρή απάντηση”.
Ο Franck Arnaud Ndorukwigira, blogger του Μπουρούντι με την ιστοσελίδα Yaga, ανέφερε [23] γιατρούς στη χώρα λέγοντας ότι η φτώχεια είναι ένας άλλος παράγοντας, που παρεμποδίζει την πρόληψη. Αναφέρθηκε σε στατιστική της Παγκόσμιας Τράπεζας ότι το 74,7% [24] των κατοίκων του Μπουρούντι ζουν σε συνθήκες φτώχειας, καθιστώντας δύσκολη την παροχή υγειονομικής περίθαλψης. Ο υποσιτισμός και τα αδύναμα ανοσοποιητικά συστήματα καθιστούν πιο δύσκολη την επιβίωση στον αγώνα κατά της ελονοσίας. Μερικές φορές, οι κουνουπιέρες χρησιμοποιούνται για την αλιεία.
Η κυβέρνηση έχει καταβάλει κάποιες προσπάθειες [25] για να αντιμετωπίσει το ζήτημα: έχουν παράσχει αντικουνουπικά σπρέι, μερικά δωρεάν φάρμακα ειδικά για παιδιά κάτω των 5 ετών και κινητές κλινικές σε δυσπρόσιτες αγροτικές περιοχές. Η κυβέρνηση σκοπεύει να διανείμει ευρέως κουνουπιέρες το 2020. Ωστόσο, το OCHA διαπίστωσε [26] “έλλειψη ανθρώπινων, υλικοτεχνικών και οικονομικών πόρων για την αποτελεσματική αντίδραση”.
Ωστόσο, ο υπουργός Υγείας Thaddée Ndikumana απέφυγε [11] να δηλώσει επιδημία. Αντιμετώπισε [27] αυτές τις αναφορές συγκρίνοντας την κατάσταση με υψηλότερους αριθμούς, που καταγράφηκαν [28] το 2017 – όταν η κυβέρνηση κήρυξε [29] κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Ο blogger [30] του Yaga, Honoré Mahoro, και άλλοι επέκριναν έντονα την καθυστέρηση τότε. Και τώρα, ο Ndikumana απέφυγε μέχρι τώρα το ζήτημα [31] μιας επιδημίας.
Το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Παιδιά (UNICEF) έγραψε [32] τον Ιούνιο ότι έχουν σημειωθεί κάποιες βελτιώσεις στην ανθρωπιστική κατάσταση, αλλά εξακολουθεί να παραμένει επισφαλής, με 1,7 εκατομμύρια [5] ανθρώπους να έχουν αναγνωριστεί ότι έχουν ανάγκη. Η κατάσταση θα μπορούσε επίσης να επιδεινωθεί από φυσικές καταστροφές, συμπεριλαμβανομένων των πλημμυρών και την απειλή του ιού Έμπολα από τη γειτονική Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, όπου ο Έμπολα παρέμεινε επί ένα χρόνο. Άλλες προκλήσεις παραμένουν, όπως η επισιτιστική ανασφάλεια, η οποία επηρεάζει το 44% [32] του πληθυσμού σύμφωνα με τη UNICEF και μια πρόσφατη επιδημία χολέρας [33] στην Μπουζουμπούρα.
Διαβάστε περισσότερα: Το νέο κόμμα της αντιπολίτευσης του Μπουρούντι αντιμετωπίζει εκφοβισμό πριν από τις εκλογές του 2020 [34]
Αυτή η κρίση στον τομέα της υγείας εκδηλώνεται στο πλαίσιο των επερχόμενων εκλογών για το 2020 και η κυβέρνηση μπορεί να είναι αντίθετη σε μια επίσημη κήρυξη έκτακτης ανάγκης που θα μπορούσε να την απεικονίσει αρνητικά. Η πολιτική ασφάλεια παραμένει τεταμένη [34] από τις αμφιλεγόμενες εκλογές του 2015.
Πολλοί πολίτες έχουν καταφύγει ως πρόσφυγες ή έχουν εκτοπιστεί εσωτερικά — συμπεριλαμβανομένων πολιτικών και δημοσιογράφων — ενώ η κυβέρνηση έχει επικριθεί με τη σειρά της για αυταρχισμό, και ήρθε αντιμέτωπη με άλλες κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμούς όπως τα Ηνωμένα Έθνη και την Αφρικανική Ένωση, και βρέθηκε υπό έρευνα από το Ποινικό Δικαστήριο για πιθανές σοβαρές καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Διαβάστε περισσότερα: Μπουρούντι: Σκιτσάρεις την εικόνα του προέδρου — πηγαίνεις φυλακή [35]
Η κρίση της ελονοσίας έχει αποσταθεροποιήσει και επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση — επιδεινώνοντας τη φτώχεια, την επισιτιστική ανασφάλεια και τις οικονομικές δυσκολίες, όπως η επαναλαμβανόμενη έλλειψη τροφίμων και η άνοδος των τιμών των καυσίμων [36].
Λόγω περιορισμών που επιβάλλονται στα μέσα ενημέρωσης και στις μη κυβερνητικές οργανώσεις [37], οι δημοσιογράφοι αγωνίζονται να εργαστούν, καθυστερούν να αντιδράσουν σε κρίσεις και καθιστούν δύσκολη την απόκτηση πληροφοριών.