Υπάρχουν πράγματι οι λεγόμενες “ευρωπαϊκές αξίες”;

Europe Day 2008 / Participants at the Square of the european promise Photo: Sabitha Saul; published with permission

Ημέρα της Ευρώπης 2008: Συμμετέχοντες στην Πλατεία της Ευρωπαϊκής Υπόσχεσης. Φωτογραφία: Sabitha Saul, δημοσιεύτηκε με άδεια

Η ιδέα των “ευρωπαϊκών αξιών” δεν είναι καθόλου νέα, αλλά με δεδομένες τις θανατηφόρες επιθέσεις του Νοεμβρίου στο Παρίσι και το ρεύμα των προσφύγων, που φτάνουν στην ήπειρο, και την ανησυχητική άνοδο του εθνικισμού και της ξενοφοβίας, που ακολούθησαν, η έννοια περνά από νέα συζήτηση.

Υπάρχει πράγματι ένα κοινό σύνολο αρχών μεταξύ των 28 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Αν ναι, ποιες είναι αυτές; Η Ευρώπη ανταποκρίνεται όντως στα ίδια της τα ιδανικά;

Ο Γερμανός blogger Johannes Korten και ο καλλιτέχνης Jochen Gerz συνεργάστηκαν για να καλέσουν όλους τους Ευρωπαίους να λάβουν μέρος σε ένα “καρναβάλι ιστολογίων” με το ίδιο θέμα. Ο Korten γράφει:

Αυτές τις μέρες, αυτή η ιδέα αμφισβητείται σοβαρά. Γίνεται όλο και πιο προφανές ότι η ιδέα μιας “επίσημης” Ευρώπης χαρακτηριζόταν ειδικά από χρηματοοικονομικά και οικονομικά συμφέροντα. Και όσο οι προκλήσεις και οι συγκρούσεις συμφερόντων θα μπορούσαν ακόμη να επιλυθούν με χρήματα, η ευρωπαϊκή ιδέα φαινόταν “ΟΚ”.

Τώρα, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι ταξιδεύουν στην ίδια αυτή Ευρώπη. Φεύγουν να γλιτώσουν από τον πόλεμο, τη βία και τον τρόμο ή από τις οικονομικές δυσκολίες, που συχνά προκύπτουν από τη δική μας καταναλωτική συμπεριφορά ή γεωστρατηγικά συμφέροντα. Οι προκλήσεις από αυτή την εισροή ανθρώπων, που αναζητούν ειρήνη και ευτυχία στην Ευρώπη, δεν μπορούν να λυθούν μόνο με οικονομικούς πόρους. Η Ευρώπη είναι αρκετά πλούσια για να φιλοξενήσει αυτούς τους ανθρώπους. Οι προκλήσεις βρίσκονται σε αρκετά διαφορετικά επίπεδα. Είναι πολιτισμικές. Αποτελούν μια πραγματική δοκιμασία για τις συχνά αποκαλούμενες “ευρωπαϊκές αξίες” σε μεγάλες ομιλίες, είτε πρόκειται για ομιλίες για τιμές ειρήνης είτε για παρόμοιες περιπτώσεις.

Ο Gerz είναι ο καλλιτέχνης πίσω από την “Πλατεία Ευρωπαϊκής Υπόσχεσης” στο Μπόχουμ της Γερμανίας, που εγκανιάστηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2015. Αφιέρωσε μια δεκαετία στη δημιουργία της πλατείας, στην οποία θα χαραχτούν τα ονόματα 14.726 ανθρώπων, που έχουν κάνει μια υπόσχεση στην Ευρώπη. Οι μεμονωμένες δεσμεύσεις παραμένουν μυστικές, αλλά τα ονόματά τους χαραγμένα στην πλατεία αντιπροσωπεύουν την υπόσχεση μιας διαφορετικής, ενιαίας Ευρώπης.

Η αφετηρία για τον καλλιτέχνη ήταν δύο υπάρχοντες κατάλογοι στην Εκκλησία του Χριστού, δίπλα στην πλατεία: ένας με τους 28 “εχθρούς της Γερμανίας” από το έτος 1931 και ένας άλλος από τους νεκρούς από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Gerz ήθελε να τα αντιπαραβάλει με μια “λίστα ζωντανών”.

Ο Korten συνεχίζει την προτροπή του για το “καρναβάλι ιστολογίων” με μια σειρά ερωτημάτων, που πολλοί άνθρωποι στην Ευρώπη σκέφτονται αυτή τη στιγμή:

Αυτές τις μέρες, πρέπει να βρούμε τις απαντήσεις σε επείγοντα ερωτήματα. Η πολιτική μας χρειάζεται, αλλά και ο καθένας από εμάς. Τι αξίζει για εμάς η ελευθερία μας; Τι αξίζει για εμάς η ελευθερία των άλλων; Συνειδητοποιούμε και εκτιμούμε την καλή μας τύχη να ζούμε σε δημοκρατικές κοινωνίες; Τι αξίζει για εμάς η εκπαίδευσή μας; Ο πολιτισμός μας, οι πολιτισμοί μας; Πώς αντιμετωπίζουμε ο ένας τον άλλον σε αυτήν την Ευρώπη; Υπάρχει ακόμα κάτι σαν κοινή ιδέα; Μια ιδέα για το τι μπορεί να αντιπροσωπεύει αυτή η Ευρώπη, πέρα από την οικονομική ευημερία;

Οι εμπνευστές του καρναβαλιού ιστολογίων θέλουν να ξεκινήσουν διάλογο για το τι σημαίνει η Ευρώπη ως έννοια για τους πολίτες της. Μάθετε περισσότερα για τον τρόπο συμμετοχής κάνοντας κλικ εδώ.

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.