Μετά το Σιντσιάνγκ, ο μακρύς δρόμος προς την ανάκαμψη

Ο Tursynbek Kabiuly αναρρώνει στο Αλμάτι. Φωτογραφία από τον Chris Rickleton για το Eurasianet.

Το παρακάτω είναι κείμενο του Eurasianet και αναδημοσιεύεται από το Global Voices στο πλαίσιο συμφωνίας εταιρικής σχέσης.

Όταν ο Tursynbek Kabiuly έφθασε στο Καζακστάν το Φεβρουάριο μετά από 17μηνη απουσία, που του επιβλήθηκε από τις κινεζικές Αρχές, μπορούσε να δει τη χαρά στο πρόσωπο της συζύγου του, Oralkhan.

Αλλά αν εκείνη δε μιλούσε δυνατά, δεν θα μπορούσε να την ακούσει.

Ο Kabiuly, ένας εθνοτικός Καζάκος, που κατάγεται από την επαρχία Emin στην βορειοδυτική περιοχή του Σιντσιάνγκ της Κίνας, λέει ότι χρωστάει την ρήξη τυμπάνου στο δεξί του αυτί σε ένα φρουρό στο κέντρο κράτησης της αστυνομίας, όπου κρατήθηκε αυθαίρετα για έξι ημέρες πέρυσι με ελάχιστο φαγητό και νερό.

Όταν πήγε στην τουαλέτα, ο Kabiuly ρούφαγε το νερό κάνοντας θόρυβο από τη βρύση για να σβήσει τη δίψα του. Ο φύλακας, που τον περίμενε απ’ έξω, έχασε την ψυχραιμία του και χτύπησε τον Kabiuly στο κεφάλι τόσο δυνατά, ώστε το αυτί του αιμορραγούσε από τον πόνο.

“Αν είχα παραπονεθεί στους ανωτέρους του γι’ αυτό, η κατάστασή μου θα είχε γίνει πολύ χειρότερη, πολύ γρήγορα”, δήλωσε ο Kabiuly στο Eurasianet.

Ο Kabiuly είναι ένας από τους εννέα πρώην κρατουμένους του Σιντσιάνγκ, που είχαν διαγνωσθεί με προβλήματα υγείας και είχαν νοσηλευτεί σε ιδιωτική κλινική στη μεγαλύτερη πόλη του Καζακστάν, Αλμάτι, μετά την απελευθέρωσή τους από την Κίνα.

Οι επισκέψεις είναι αποτέλεσμα μιας εκστρατείας με χρηματοδότηση προερχόμενη από το πλήθος οργανωμένη από έναν Ρωσο-Αμερικανό ερευνητή, τον Gene Bunin, και μια οργάνωση για τα δικαιώματα του Καζάκων, τη Διεθνή Νομική Πρωτοβουλία ή ILI.

Το ακουστικό βοήθημα ύψους 500 δολαρίων, το οποίο αγόρασε το σχέδιο χρηματοδότησης για τον Kabiuly, είναι ένα από τα πιο ακριβά έξοδα από τη χρηματοδότηση, που έφερε 6.000 δολάρια και έχει εισέλθει τώρα σε δεύτερο γύρο. Τουλάχιστον ένας άλλος πρώην κρατούμενος, που ανέφερε παρόμοια χτυπήματα στο κεφάλι στην φυλακή, είχε απώλεια ακοής, που δεν μπορούσε να αντιμετωπιστεί.

“Είναι σαν ένα δώρο από τον Θεό”, είπε ο Kabiuly για το ακουστικό. “Αισθάνομαι ότι επανέρχομαι πάλι στον εαυτό μου.”

Ο εφιάλτης του Kabiuly στο Σιντσιάνγκ ξεκίνησε το Σεπτέμβριο του 2017, αφότου ταξίδεψε από το Καζακστάν, όπου είχε καταθέσει έγγραφα για την ιθαγένεια στην επαρχία Emin για να παρακολουθήσει την κηδεία ενός συγγενή του.

Το ταξίδι συνέπεσε με την εντατικοποίηση της καταστολής ασφαλείας στην περιοχή, η οποία ξεκίνησε με τη δήμευση εκατομμυρίων διαβατηρίων, που ανήκουν σε τουρκικές και μουσουλμανικές μειονότητες.

Μέχρι το τέλος του έτους, το Σιντσιάνγκ είχε αναδιαμορφωθεί ως φουτουριστικό αστυνομικό κράτος, συμπληρωμένο με κέντρα εγκλεισμού, που προορίζονταν για την “αναμόρφωση” των μειονοτικών πολιτών.

Η επιστροφή του Kabiuly τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους συνέβη αμέσως μετά από μία δήλωση του Υπουργείου Εξωτερικών του Καζακστάν, σύμφωνα με την οποία η Κίνα είχε επιτρέψει σε περισσότερους από 2.000 εθνοτικούς Καζάκους να περάσουν στο Καζακστάν ως “ευγενική χειρονομία”.

Η διευθύντρια της ILI Aina Shormonbayeva αναφέρει ότι πάνω από εκατό από τα 162 άτομα, των οποίων τις περιπτώσεις συγκέντρωσε η οργάνωση της με το Υπουργείο Εξωτερικών και άλλες διεθνείς ομάδες υποστήριξης, έχουν πλέον επιστρέψει στην ιστορική πατρίδα τους.

Πολλοί από αυτούς, όπως και ο Kabiuly, είχαν ξεκινήσει τη διαδικασία υποβολής αίτησης για την ιθαγένεια του Καζακστάν και είχαν άμεσα μέλη της οικογένειας, που ήταν κάτοχοι διαβατηρίου στο Καζακστάν.

Το Υπουργείο Εξωτερικών, το οποίο έχει βαδίσει διακριτικά στο υπερευαίσθητο ζήτημα του Σιντσιάνγκ, δεν παρείχε λεπτομέρειες, που να τεκμηριώνουν το πολύ μεγαλύτερο ποσοστό του για τους επαναπατριζόμενους.

Μολονότι στο Σιντσιάνγκ, ο Kabiuly έγινε μάρτυρας μιας ευρείας ποικιλίας των φρικαλεοτήτων που έχει προκαλέσει η κινεζική πολιτεία σε πολίτες μη Χαν στην προσπάθειά της να αναμορφώσει τη ζωή εκεί.

Παρόλο που ποτέ δεν κατοικούσε σε ένα από τα πλέον περιβόητα στρατόπεδα διεθνοποίησης, κατοίκησε η πεθερά του.

Καθώς η Oralkhan και τα παιδιά της ζητούσαν την απελευθέρωση του Kabiuly από την Κίνα και την απελευθέρωση της μητέρας της από το στρατόπεδο, ο Kabiuly και ο κουνιάδος του αντιμετώπισαν διαρκείς επιθεωρήσεις και τακτικούς ελέγχους από τις Αρχές.

Κάτω από αυτή την πίεση, ο αδελφός της Oralkhan αυτοκτόνησε, λίγους μήνες προτού η μητέρα του απελευθερωθεί από το στρατόπεδο.

Ο Kabiuly έστειλε ένα μήνυμα στην Oralkhan, ενημερώνοντάς την για την πρόθεσή του να της δώσει διαζύγιο, ένα μήνυμα που αυτή απέρριψε αμέσως, καθώς είχε σταλεί υπό πίεση.

Σε ένα σημείο κατά τη διάρκεια αυτής της εκστρατείας εκφοβισμού, ο Kabiuly δήλωσε στο Eurasianet ότι οι αρχές της κοιλάδας Emin τον ανάγκασαν να παραβιάσει αρκετούς τάφους της οικογένειας.

Ο Kabiuly δεν έλαβε επίσημη αιτία για τη σύντομη, αλλά δεινή κράτηση του τον περασμένο Σεπτέμβριο.

Αλλά ήταν οι σύνδεσμοι του με το Καζακστάν – ο στενότερος οικονομικός εταίρος της Κίνας στην Κεντρική Ασία – που αποτέλεσαν αντικείμενο διαδοχικών ανακρίσεων.

“Μου είπαν ότι το Καζακστάν ήταν σε λίστα χωρών με τρομοκρατία. Νομίζω όμως ότι η Κίνα είναι η τρομοκρατική χώρα. Πώς μπορεί μια κυβέρνηση, που αντιμετωπίζει τους πολίτες σαν ζώα, να μιλά για τρομοκρατία;” ρώτησε.

Οι δωρητές του σχεδίου ιατρικής βοήθειας είναι συνήθως οι ίδιοι άνθρωποι, που έχουν δώσει δωρεές στη βάση δεδομένων των θυμάτων του Σιντσιάνγκ του Bunin, ένα ηλεκτρονικό μητρώο, που αποτελείται από πάνω από 5.000 μαρτυρίες για τους ανθρώπους, που έχουν πέσει θύματα καταστολής στο Σιντσιάνγκ.

Ο Bunin λέει ότι το σχέδιο έχει επικεντρωθεί στους επαναπατριζόμενους, των οποίων τα ιατρικά προβλήματα απαιτούν εξειδικευμένη φροντίδα.

“Ένας κρατούμενος έχει κύστη εγκεφάλου που μπορεί να χρειαστεί να αφαιρεθεί. Ωστόσο, ανάλογα με το κόστος αυτής της εγχείρησης, μπορεί να μην είναι κάτι που μπορούμε να χρηματοδοτήσουμε”, δήλωσε στο Eurasianet.

Ένας τομέας, τον οποίο η προσπάθεια αυτή δεν έχει ακόμη αγγίξει, είναι η ψυχική υγεία, όπου οι πρώην κρατούμενοι και οι συγγενείς τους περιγράφουν πιεστικές ανάγκες.

Ο Kabiuly λέει ότι η κύρια προτεραιότητά του, αφού αποκαταστήσει την ακοή του, είναι η ανοικοδόμηση της μυϊκής του μάζας, ώστε να μπορέσει να αναλάβει το είδος των εργασιών κατασκευής, με τις οποίες ασχολιόταν πριν από το δαπανηρό και σωματικά εξαντλητικό διάστημα στο Σιντσιάνγκ.

Όμως, η Oralkhan δήλωσε στο Eurasianet ότι ο σύζυγός της είναι πλέον πιο “κλειστός” από τον άνδρα που πήγε στο Σιντσιάνγκ το 2017 και ότι έχει την τάση να κρύβει τα κινητά τηλέφωνα σε μακρινές γωνιές του σπιτιού, όταν έφθαναν επισκέπτες, φοβούμενος κινεζική υποκλοπή.

“Είχαμε κάποιες περίεργες κλήσεις προς το σπίτι και ανησυχώ για τα παιδιά μας”, εξήγησε ο Kabiuly.

“Τώρα βελτιώνομαι με τα τηλέφωνα”, είπε χαμογελώντας, καθώς κοίταξε ένα smartphone στο τραπέζι.

Η Shormonbayeva επαίνεσε το υπουργείο Εξωτερικών για το έργο του, που επιστρέφει εθνοτικούς Καζάκους στο Σιντσιάνγκ, αλλά επικρίνει την αυστηρή προσοχή της κυβέρνησης στο Σιντσιάνγκ, το οποίο είδε το Καζακστάν να παραμένει αμέτοχο διεθνώς σχετικά με τις πολιτικές του Πεκίνου εκεί.

Η θέση αυτή περιορίζει την ικανότητα του κράτους να εμπλακεί στις προσπάθειες αποκατάστασης των θυμάτων. Και αντιπροσωπεύει μια έντονη αντίθεση με το έργο της επανένταξης των γυναικών και των παιδιών, που επέστρεψαν από τον πόλεμο στη Συρία, για τα οποία το Υπουργείο Εξωτερικών λέει ότι θα επωφεληθούν από κρατικά χρηματοδοτούμενα εξειδικευμένα ιατρικά και ψυχολογικά φάρμακα.

“Οι Καζάκοι από την Κίνα αντιμετωπίζουν ήδη γλωσσικές προκλήσεις, επειδή δεν μπορούν να μιλήσουν ρωσικά, και γραφειοκρατικές δυσκολίες στην απόκτηση ιθαγένειας και εύρεσης εργασίας”, δήλωσε η Shormonbayeva.

“Όμως, πολλοί από τους Καζάκους που πρόσφατα έφτασαν εδώ είναι θύματα βασανιστηρίων και πάσχουν από ψυχολογικά τραύματα. Οι Αρχές δεν τα χαρακτηρίζουν ως τέτοια.”

Ξεκινήστε τη συζήτηση

Συντάκτες, παρακαλώ σύνδεση »

Οδηγίες

  • Όλα τα σχόλια ελέγχονται. Μην καταχωρείτε το σχόλιο σας πάνω από μία φορά γιατί θα θεωρηθεί spam.
  • Παρακαλούμε, δείξτε σεβασμό στους άλλους. Σχόλια τα οποία περιέχουν ρητορική μίσους, προσβολές ή προσωπικές επιθέσεις δεν θα καταχωρούνται.