- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Chen Qiushi: Πολίτης δημοσιογράφος στην πρώτη γραμμή της επιδημίας του κορωνοϊού της Γουχάν

Κατηγορίες: Ανατολική Ασία, Κίνα, Διακυβέρνηση, Ελευθερία του Λόγου, Μέσα των πολιτών, Πολιτική, Υγεία, COVID-19
[1]

Στιγμιότυπο οθόνης από το κανάλι του Chen Qiushi στο YouTube.

Ο πρώην δικηγόρος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και διάσημος πολεμικός ανταποκριτής Chen Qiushi έφθασε στην πόλη Γουχάν, το κέντρο της επιδημίας του κορωνοϊού, στις 24 Ιανουαρίου 2020, για να κάνει ρεπορτάζ μέσα από την πόλη, που βρίσκεται σε καραντίνα.

Αν και η πρώτη περίπτωση του κορωνοϊού εμφανίστηκε στις 8 Δεκεμβρίου, τα κινεζικά μέσα μαζικής ενημέρωσης άρχισαν να καλύπτουν τις ειδήσεις στις 31 Δεκεμβρίου και η πραγματική κλιμάκωση της επιδημίας ήρθε στις 20 Ιανουαρίου, όταν ο εξέχων Κινέζος πνευμονολόγος Δρ. Zhong Nanshan παραδέχτηκε [2] ότι η επιδημία είχε εισέλθει σε στάδιο μετάδοσης από άνθρωπο σε άνθρωπο. Αφότου το Πεκίνο ανακοίνωσε καραντίνα σε όλη την πόλη της Γουχάν στις 23 Ιανουαρίου, ο κύκλος της ανεξάρτητης δημοσιογραφίας ανησυχούσε ότι κανείς δεν θα αναφέρει για την κατάσταση στη σφραγισμένη πόλη.

Ο Chen δημιούργησε τη φήμη του καλύπτοντας τις διαδηλώσεις του Χονγκ Κονγκ τον Αύγουστο. Αν και παρενοχλήθηκε και φιμώθηκε [3] από τις κινεζικές Αρχές μετά το ταξίδι του στο Χονγκ Κονγκ, συνέχισε να μιλά χρησιμοποιώντας το Twitter και το Youtube.

Ακολουθεί μια περίληψη των ρεπορτάζ του από το κέντρο της επιδημίας που ξέσπασε από τις 24 Ιανουαρίου έως τις 2 Φεβρουαρίου.

24 Ιανουαρίου: Οι πληροφορίες πρέπει να ταξιδεύουν γρηγορότερα από τον ιό

Μετά την άφιξή του στη Γουχάν γύρω στις 10 μ.μ. [4], ο Chen κάλεσε τους πολίτες να επικοινωνήσουν μαζί του μέσω του WeChat και υποσχέθηκε να αναφέρει την πραγματική κατάσταση στη Γουχάν. Ανέμενε ότι η εθνική ασφάλεια θα τον κυνηγούσε και έκανε τρεις δημόσιες υποσχέσεις: 1. Δεν θα διέδιδε φήμες, δεν θα δημιουργούσε κοινωνικό πανικό και δεν θα έκρυβε την αλήθεια. 2. Θα προστάτευε τον εαυτό του και δεν θα έφτανε σε ασθενείς, που ήταν σε σοβαρή κατάσταση. 3. Μέχρις ότου η εστία να τεθεί υπό έλεγχο, δε θα εγκαταλείψει τη Γουχάν, ακόμα κι αν κολλήσει τον ιό. Τόνισε ότι η εξάπλωση του SARS (πριν από 17 χρόνια) και του κορωνοϊού της Γουχάν οφείλεται σε κάλυψη της εστίας του ιού [5] και ο κινεζικός λαός δεν πρέπει να επαναλάβει το ίδιο λάθος. Οι πληροφορίες πρέπει να ταξιδεύουν γρηγορότερα από τον ιό.

25 Ιανουαρίου: Μια επίσκεψη στο κεντρικό νοσοκομείο της Γουχάν

Ο λογαριασμός του Chen στο WeChat μπλοκαρίστηκε για ένα μήνα μετά τη δημοσίευση του βίντεο της 24ης Ιανουαρίου. Σύμφωνα με κοινοποίηση του WeChat [6], κατηγορήθηκε ότι διέδιδε φήμες και άλλο παράνομο περιεχόμενο.

Στις 2 το πρωί, ο Chen επισκέφθηκε [7] το κεντρικό νοσοκομείο της Γουχάν, όπου βρήκε έναν σχετικά άδειο θάλαμο έκτακτης ανάγκης 30 ασθενών. Πριν από το μεσημέρι, ο Chen αναγκάστηκε να αναχωρήσει από το ξενώνα, καθώς οι τοπικές Αρχές διέδωσαν τη διαταγή ότι οι φορείς εκμετάλλευσης του ξενώνα δεν πρέπει να δέχονται μη ντόπιους κατοίκους.

Ο Chen επισκέφθηκε επίσης πολλούς φίλους στη Γουχάν, ένας από αυτούς του έφτιαξε μόνος του μια μάσκα προσώπου:

Σήμερα επισκέφτηκα μερικούς φίλους στη Γουχάν. Με πήγαν στο νοσοκομείο Jinyintan. Μόλις που κατάφερα να μιλήσω με τον γιατρό και δεν μπόρεσα να μπω στο νοσοκομείο. Εντυπωσιάστηκα από το θάρρος και την αισιοδοξία των κατοίκων.

26 Ιανουαρίου: Ένα νεκρό σώμα στο νοσοκομείο No.11 της Γουχάν 

Ο Chen πήρε συνέντευξη [10] από μια νοσοκόμα από το νοσοκομείο No.11 της Γουχάν, η οποία είπε ότι η κατάσταση ήταν πολύ καλύτερη από ό,τι πριν από το σεληνιακό νέο έτος, όταν ο θάλαμος πλημμύρισε από χιλιάδες ασθενείς. Εκείνη τη στιγμή, η κυβέρνηση δεν παρείχε καμία βοήθεια και οι ιατροί εργαζόμενοι έμειναν χωρίς βασικά εργαλεία προστασίας. Αντί να πηγαίνει μέσω των επίσημων καναλιών, το νοσοκομείο αναγκάστηκε να κάνει δημόσιες εκκλήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η νοσηλεύτρια κατήγγειλε επίσης κάποιες κυβερνητικές προσπάθειες για “επαλήθευση” των μέσων κοινωνικής δικτύωσης λέγοντας: “Ισχυρίστηκαν ότι το βίντεο που έδειχνε τρεις σορούς από το νοσοκομείο του Ερυθρού Σταυρού της Γουχάν ήταν ψεύτικο. Σας είπα, ήταν πραγματικά πτώματα, αν και δεν μπορούσαμε να επαληθεύσουμε αν πέθαναν εξαιτίας του κορωνοϊού.”

Ο Chen εξέφρασε τις ανησυχίες του σχετικά με τη μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο στο νοσοκομείο, καθώς όλοι οι ασθενείς βρίσκονταν μαζί στον ίδιο θάλαμο. Σημείωσε ότι η υγιεινή εκτός του νοσοκομείου ήταν επίσης πολύ κακή — χρησιμοποιημένες μάσκες, γάντια και εμετός βρίσκονταν παντού.

27 Ιανουαρίου: Κοινωνικός πανικός και μια διαιρεμένη κοινωνία [11]

Ο Chen εξέφρασε την απογοήτευσή του για την έλλειψη πρωτοβουλίας των πολιτών να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον κατά τη διάρκεια της κρίσης: “Όλοι είναι χωρισμένοι. Συνεχίζουν να διαμαρτύρονται και να διαφωνούν για την κυβερνητική πολιτική, αλλά δεν μπορούν ούτε να προσφέρουν εθελοντικά βοήθεια για να λαμβάνουν και να διανέμουν τους πόρους που στέλνονται από έξω από την Γουχάν.”

Ο Chen ανέφερε επίσης πως ο συγγραφέας της τρέχουσας ιστορίας Wang Yajun απειλήθηκε από τις Αρχές της επαρχίας Χουμπέι για τα σχόλιά του σχετικά με την έξαρση του ιού.

28 Ιανουαρίου: “Η Γουχάν είναι σαν κόλαση”

Ο Chen βοήθησε στην παράδοση ιατρικών [12] προμηθειών και φαγητού στο νοσοκομείο Wuhan Union το πρωί. Στη συνέχεια επισκέφθηκε το εργοτάξιο του νοσοκομείου Huoshenshan [13], ένα από τα δύο νοσοκομεία, που το Πεκίνο δεσμεύθηκε να τελειώσει μέσα σε 10 ημέρες.

Τη νύχτα πήρε συνέντευξη από έναν πολίτη της Γουχάν, ο οποίος επέκρινε τις τοπικές Αρχές, [14] επειδή δεν προειδοποίησαν τους κατοίκους της περιοχής για την εκδήλωση και την έλλειψη δημόσιας υποστήριξης για την πόλη, που βρίσκεται σε καραντίνα την πρώτη ημέρα του σεληνιακού νέου έτους. Ο νεαρός συνέκρινε την Γουχάν με την κόλαση: οι άνθρωποι δεν μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς για να πάνε στα νοσοκομεία και κανείς δεν απαντούσε στην γραμμή έκτακτης ανάγκης. Ακόμη και αν οι ασθενείς κατάφερναν να πάνε στα νοσοκομεία, δίνονταν μόνο αντιφλεγμονώδη. Η πλειοψηφία των ασθενών δεν εξετάστηκε, αν είχαν μολυνθεί από τον ιό, και τους είπαν να μπουν σε καραντίνα στο σπίτι τους.

Το βίντεο του Chen έγινε viral στο Twitter και στο YouTube μέσα σε δύο ημέρες.

29 Ιανουαρίου: Μολυσμένη νοσοκόμα ξέσπασε σε κλάματα

Ο Chen επισκέφθηκε το νοσοκομείο No.5 της Γουχάν [14] και εκεί υπήρχαν περίπου εκατό άνθρωποι. Μια νοσοκόμα ξέσπασε σε κλάματα και φώναζε στο χώρο στάθμευσης του νοσοκομείου, καθώς μολύνθηκε στο νοσοκομείο, αλλά δεν μπορούσε να έχει ένα κρεβάτι σε οποιοδήποτε νοσοκομείο. Φήμες, που διαδόθηκαν στο διαδίκτυο, έλεγαν ότι το νοσοκομείο είχε έναν αριθμό ιατρικών εργαζομένων, που μολύνθηκαν, αλλά οι γιατροί διατάχτηκαν να μην μιλήσουν στα ΜΜΕ.

30 Ιανουαρίου: Οι διαπιστωθείσες περιπτώσεις δεν επιβεβαιώθηκαν

Ο Chen είπε [15] ότι το όνομά του και το πρόσωπό του μπλοκαρίστηκαν στο WeChat και οποιαδήποτε κοινοποίηση δικού του βίντεο θα μπορούσε να οδηγήσει σε απαγόρευση στο WeChat. Είπε ότι οι οδηγοί ταξί γνώριζαν την εκδήλωση του ιού από τα μέσα Δεκεμβρίου. Σύμφωνα με πηγές από μία συνομιλία ενός οδηγού ταξί της Γουχάν, υπήρχαν 20.000 ταξί στη Γουχάν και μόνο 6.000 λειτουργούσαν κατά τη διάρκεια της καραντίνας. Οι κάτοικοι έπρεπε να επικοινωνήσουν με την διοίκηση της περιοχής για να κανονίσουν για ταξί.

Ο Chen δήλωσε ότι την προηγούμενη ημέρα είχε ακολουθήσει έναν ασθενή στο νοσοκομείο Tongji, όπου οι ασθενείς έκαναν θεραπεία, αλλά δεν υπήρχαν αρκετά κρεβάτια. Σύμφωνα με τον Chen, ο φίλος του ζήτησε να του κάνουν δοκιμή για το ιό, αλλά δεν υπήρχαν αρκετοί δοκιμαστές κορωνοϊού για να ελέγξουν τη μόλυνση του.

31 Ιανουαρίου: τέσσερις επιβεβαιωμένες μολύνσεις σε μία μόνο οικογένεια

Ο Chen προσπάθησε να επισκεφθεί [16] μια οικογένεια, που είχε τέσσερις επιβεβαιωμένους μολυσμένους ασθενείς. Δύο νοσηλεύονταν και η 84χρονη μητέρα απεβίωσε το πρωί. Ο γιος επιβεβαιώθηκε ότι μολύνθηκε στις 23 Ιανουαρίου, αλλά δεν υπήρχαν διαθέσιμα κρεβάτια. Ο Chen τελικά δεν μπόρεσε να επισκεφτεί αυτή την οικογένεια, καθώς η κατοικημένη περιοχή [17] ήταν αποκλεισμένη από φρουρούς, που στέκονταν μπροστά στην πύλη.

1 και 2 Φεβρουαρίου: Συνελήφθη ο πολίτης δημοσιογράφος Fang Bin

Ο Chen δημοσίευσε αρκετά βίντεο από άλλες πηγές πολιτών στο Twitter και στο Youtube.

Το πρώτο έδειχνε [18] μεγάλα πλήθη έξω από ένα φαρμακείο, που προσπαθούσαν να αγοράσουν ένα κινέζικο φάρμακο, που ονομάζεται “shuanghuanglian“. Στις 31 Ιανουαρίου, η Κινεζική Ακαδημία Επιστημών [19] κυκλοφόρησε μια έκθεση στο “The People Daily News” υποστηρίζοντας ότι το φάρμακο θα μπορούσε να καταστείλει την αναπαραγωγή του ιού. Ενώ οι ιατροί αναγνώρισαν ότι δεν υπήρχαν κλινικά στοιχεία σχετικά με την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου, οι πανικοβλημένοι αγοραστές αγόρασαν όλα τα φάρμακα, που ήταν διαθέσιμα στην αγορά.

Το δεύτερο έδειχνε [20] αξιωματικούς της εθνικής ασφάλειας, που, μεταμφιεσμένοι ως υπεύθυνοι ελέγχου ασθενειών, επισκέπτονταν τον πολίτη δημοσιογράφο της Γουχάν Fang Bin αργά το βράδυ, ισχυριζόμενοι ότι υποψιάζονταν ότι είχε μολυνθεί. Στις 31 Ιανουαρίου, ο Fang Bin ανέβασε ένα βίντεο, που τραβήχτηκε από το νοσοκομείο No.5 της Γουχάν, το οποίο έδειχνε με ποιον τρόπο τα πτώματα από το νοσοκομείο στάλθηκαν για την κηδεία και πίστευε ότι ήταν ο πραγματικός λόγος για τη σύλληψή του.

Ο Fang απελευθερώθηκε [21] την επόμενη μέρα και μίλησε για το περιστατικό μέσω του καναλιού του Chen στο Youtube. Η αστυνομία τον κατηγόρησε ότι δημιούργησε κοινωνικό πανικό.

Τόσο ο Fang όσο και ο Chen προσπαθούσαν να σκαλίσουν τις ιστορίες για τον απολογισμό των θανάτων από τον κορωνοϊό της Γουχάν. Ο Chen επισκέφθηκε το νεκροταφείο Hanhou στις 29 Ιανουαρίου και διαπίστωσε ότι μέσα σε 1,5 ώρα τέσσερα οχήματα είχαν εισέλθει στο γραφείο τελετών, ένα καθορισμένο κέντρο καύσης για σώματα, που μολύνθηκαν από τον κορωνοϊό. Στις 31 Ιανουαρίου, ο Fang Bin διαπίστωσε ότι ένα όχημα σταθμευμένο στην είσοδο του νοσοκομείου Νο.5 φόρτωσε 8 σορούς.

Κατά τη διάρκεια της σύλληψης του Fang, οι αστυνομικοί ισχυρίστηκαν ότι έπρεπε να απομονώσουν τον Fang, καθώς είχε έρθει σε επαφή με μολυσμένους. Στις 2 Φεβρουαρίου δημοσιεύθηκε νέος διοικητικός κανονισμός, που ανέφερε ότι οι υπεύθυνοι ελέγχου ασθενειών εξουσιοδοτήθηκαν να απομακρύνουν κάθε άτομο, που έρχεται σε επαφή με τα μολυσμένα άτομα. Ο Chen επεσήμανε ότι ο νέος κανονισμός θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογία για τη σύλληψη πολιτών δημοσιογράφων, συμπεριλαμβανομένου του εαυτού του. Παρότρυνε άλλους να εκφράσουν ανοιχτά [22] την άποψή τους.

Δείτε το ειδικό αφιέρωμα του Global Voices για τον αντίκτυπο του κορωνοϊού της Γουχάν [23].