Μετά την εκδήλωση του νέου κορωνοϊού (COVID-19) στην Κίνα, οι αξιωματούχοι του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) ήταν συνεπείς στο να επιδοκιμάζουν την Κίνα για τις προσπάθειες της χώρας να περιορίσει τη διάδοση της νόσου. Ωστόσο, καθώς ο ιός έχει εξαπλωθεί σε 53 χώρες με περισσότερες από 6.000 επιβεβαιωμένες περιπτώσεις και 86 θανάτους (εκτός της Κίνας) από τις 29 Φεβρουαρίου 2019, οι netizens έστρεψαν τα βέλη τους προς τον Γενικό Διευθυντή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) Tedros Adhanom Ghebreyesus για την φιλικά προσκείμενη στην Κίνα αντίδρασή του κατά την αρχική φάση της έξαρσης.

Μέχρι την ώρα που γράφεται αυτό το κείμενο, σχεδόν μισό εκατομμύριο άνθρωποι έβαλαν την υπογραφή τους σε μία διαδικτυακή εκστρατεία συλλογής υπογραφών ζητώντας την παραίτησή του.

Έπαινος για την Κίνα

Καθώς ο αριθμός των επιβεβαιωμένων περιπτώσεων COVID-19 σημείωσε άνοδο δέκα φορές από τις 45 περιπτώσεις στις 17 Ιανουαρίου σε περισσότερες από 500 περιπτώσεις στις 23 Ιανουαρίου, η Κίνα ανακοίνωσε τον αποκλεισμό της Γουχάν. Μέχρι εκείνη την περίοδο, πολλοί ειδικοί στον τομέα της υγείας είχαν σημάνει συναγερμό για πιθανό παγκόσμιο ξέσπασμα, αλλά τα μέλη της επιτροπής έκτακτης ανάγκης του ΠΟΥ διαχώρισαν τη θέση τους σε αυτό το θέμα. Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ο Tedros δήλωσε ότι δεν υπήρχε λόγος να ανακοινωθεί ως περιστατικό δημόσιας υγείας έκτακτης ανάγκης διεθνούς ενδιαφέροντος (PHEIC).

Στις 28 Ιανουαρίου, ο Tedros επισκέφθηκε την Κίνα και συναντήθηκε με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ. Μετά το ταξίδι, επαίνεσε την Κίνα για τη “δέσμευσή της στη διαφάνεια”. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με την έκθεση των παρατηρητών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που κατέκριναν την Κίνα για τα μέτρα λογοκρισίας, που είχαν εμποδίσει τη ροή κρίσιμων πληροφοριών σχετικά με την εκδήλωση του ιού. Από τις 21 Φεβρουαρίου, 416 netizens τιμωρήθηκαν για τη “διάδοση φημών” σχετικά με τον νέο κορωνοϊό.

Ο Tedros ανέβαλε τη δήλωση του PHEIC μέχρι τις 30 Ιανουαρίου, αλλά τόνισε ότι δεν υπάρχει λόγος να “παρεμποδίζουμε άσκοπα το διεθνές ταξίδι και το εμπόριο“.

Μόλις λίγες μέρες πριν στις 26 Ιανουαρίου, ο δήμαρχος της Γουχάν παραδέχτηκε ότι περισσότεροι από πέντε εκατομμύρια κάτοικοι της Γουχάν είχαν εγκαταλείψει την πόλη, προτού αυτή τεθεί υπό καθεστώς αποκλεισμού. Υπήρχε φόβος ότι, όσοι έφυγαν από την πόλη, έφεραν τον ιό στη χώρα. Σε λιγότερο από μία εβδομάδα, ο αριθμός των επιβεβαιωμένων περιπτώσεων στην Κίνα είχε σκαρφαλώσει σε σχεδόν 10.000. Καθώς όλο και περισσότερες πόλεις ανακοίνωναν δραστικά μέτρα για τον περιορισμό του ιού, όσοι μπορούσαν να το αντέξουν οικονομικά είχαν εγκαταλείψει την Κίνα για παρατεταμένες διακοπές σε άλλες χώρες.

Αν και ο Σι έδωσε υπόσχεση στον Tedros ότι η Κίνα θα δεχόταν την έρευνα μιας διεθνούς ομάδας εμπειρογνωμόνων αποτελούμενης από 10-15 μέλη για να βοηθήσουν στη μελέτη της προέλευσης του ιού, η διαδικασία καθυστέρησε και η Κίνα τελικά άνοιξε τις πόρτες της μόνο σε μια “προηγμένη ομάδα εμπειρογνωμόνων” που αποτελούνταν από τρεις υπαλλήλους του ΠΟΥ. Τα σχετιζόμενα με το κράτος μέσα μαζικής ενημέρωσης και οι κινεζικές πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης όπως οι Weibo και Tiktok κοινοποιούσαν ευρέως τα ηχητικά αποσπάσματα του επικεφαλής εμπειρογνώμονα του ΠΟΥ, Bruce Aylward, ο οποίος επαίνεσε την Κίνα με δηλώσεις όπως “στον λαό της Γουχάν, αναγνωρίζεται ότι ο κόσμος σας χρωστάει” και “αν είχα COVID-19, θα ήθελα να λάβω θεραπεία στην Κίνα”.

Ο Aylward τόνισε ότι οι στρατηγικές γρήγορης αντίδρασης της Κίνας έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές για την εξάλειψη της επιδημίας. Παράλληλα, επέκρινε άλλες χώρες για μη λήψη παρόμοιων μέτρων. Ο Aylward αργότερα παραδέχτηκε στη συνέντευξη τύπου ότι δεν είχε τεθεί σε καραντίνα μετά το ταξίδι του στην Κίνα, επειδή δεν επισκέφθηκε καμία “μολυσμένη περιοχή” στην Γουχάν.

Στις 25 Φεβρουαρίου, μια ημέρα μετά την ολοκλήρωση της αποστολής της “ομάδας των εμπειρογνωμόνων”, ο συνολικός αριθμός των προσφάτως επιβεβαιωμένων μολυσμένων περιπτώσεων εκτός Κίνας ξεπέρασε τον αριθμό εντός της Κίνας για πρώτη φορά. Από τις 27 Φεβρουαρίου, υπήρχαν 4.351 επιβεβαιωμένες περιπτώσεις και 67 θάνατοι εκτός της Κίνας σε 48 χώρες. Στη Νότια Κορέα, ο αριθμός των επιβεβαιωμένων περιπτώσεων ξεπέρασε τους 3.000 με 17 θανάτους. Η Ιταλία ανέφερε πάνω από 1.000 περιπτώσεις COVID-19 και 29 θανάτους. Πηγή του BBC ανέφερε ότι ο COVID-19 είχε στοιχίσει τη ζωή σε 210 ανθρώπους στο Ιράν.

Μερικοί ρωτούν γιατί ο Tedros ήταν απρόθυμος να κηρύξει το ξέσπασμα ως πανδημία.

Η “αργή και αδύναμη αντίδραση” του ΠΟΥ

Οι netizens είναι θυμωμένοι με την αδράνεια του ΠΟΥ και το έχουν μετατρέψει σε παρωδίες όπως αυτή:

Legends say if you whisper ‘Pandemic’ 3 times in front of a mirror Tedros Adhanom appears pic.twitter.com/4yPcEZuu7q

— Coronavirusmemes (@Coronavirusmem1) February 28, 2020

Οι θρύλοι λένε ότι αν ψιθυρίσεις “πανδημία” 3 φορές μπροστά από έναν καθρέφτη, θα εμφανιστεί ο Tedros Adhanom

Μερικοί κατηγορούν τον Tedros ότι τηρεί στάση υπέρ του Πεκίνου:

Death toll goes up when trusting #China_is_terrorist. Death toll goes up when trusting WHO Director Tedros Adhanom Ghebreyesus. Do they collude? You say. pic.twitter.com/TseV3wq3Ae

— Bird Lennon (@bird_lennon) February 22, 2020

Ο αριθμός των θανάτων αυξάνεται όταν εμπιστεύεστε ότι η #Κίνα_είναι_τρομοκράτης. Ο αριθμός των θανάτων αυξάνεται όταν εμπιστεύεστε τον διευθυντή της ΠΟΥ Tedros Adhanom Ghebreyesus. Συνεργάζονται; Για πείτε.

WHO, please stop fake news about CCP China, you make the world drain into virus, It is highly recommend to dismiss Tedros Adhanom Ghebreyesus from Director General of WHO @realDonaldTrump @JustinTrudeau @VP @BorisJohnson pic.twitter.com/PWC7bhblsd

— BNO & CC Equal Rights Rummage (@NewHope35384494) February 26, 2020

ΠΟΥ, παρακαλούμε να σταματήσετε τις ψευδείς ειδήσεις σχετικά με το ΚΚΚ της Κίνας, κάνετε τον κόσμο να τρέχει προς τον ιό, Συνιστάται ιδιαίτερα να απολύσετε τον Tedros Adhanom Ghebreyesus από Γενικό Διευθυντή του ΠΟΥ @ΝτόναλντΤραμπ @ΤζάστινΤρυντώ @MάικΠενς @ΜπόριςΤζόνσον

Άλλοι τόνισαν την αντιφατική του γλώσσα:

I think I now understand what Tedros was talking about regarding the “window of opportunity.” pic.twitter.com/Q3QOu1pP7M

— NotAPandemic (@LegendarySCV) February 21, 2020

Νομίζω ότι καταλαβαίνω τώρα τι έλεγε ο Tedros σχετικά με το “παράθυρο ευκαιρίας”.

Ο ακτιβιστής του Χονγκ Κονγκ Τζόσουα Ουόνγκ υπογράμμισε την αργή και αδύναμη ανταπόκριση του ΠΟΥ υπό την ηγεσία του Tedros

[Public enemy No 1 is not only the virus, but also WHO chief Dr. Tedros’s weak and slow response] pic.twitter.com/o9GTdrhkOJ

— Joshua Wong 黃之鋒 ? (@joshuawongcf) February 29, 2020

[Ο Νο 1 δημόσιος κίνδυνος δεν είναι μόνο ο ιός, αλλά και η αδύναμη και αργή απάντηση του επικεφαλής του ΠΟΥ, Δρ. Tedros]