Στρατιωτικό τανκ των Ενόπλων Δυνάμεων Άμυνας της Μοζαμβίκης σε παρέλαση την ημέρα της ορκωμοσίας του Προέδρου Φιλίπε Νιούσι, 15 Ιανουαρίου 2020. Φωτογραφία: Alexandre Nhampossa, χρησιμοποιείται με άδεια

Το κράτος της Μοζαμβίκης δεν έχει καταφέρει να σταματήσει τις εξτρεμιστικές επιθέσεις, που πλήττουν τη βόρεια επαρχία Κάμπο Ντελγάδο για περισσότερα από δύο χρόνια. Επιπλέον, υπήρξε ένας αυξανόμενος αριθμός απειλών κατά δημοσιογράφων, που καλύπτουν το θέμα.

Για παράδειγμα, δημοσιογράφοι όπως ο Amade Aboobacar και ο Estácio Valoi, καθώς και ο ερευνητής David Matsinhe, συνελήφθησαν το 2019 από κρατικές δυνάμεις για τα ρεπορτάζ τους σχετικά με τη σύγκρουση.

Σε μια πιο πρόσφατη υπόθεση, ο καθηγητής Julião Cumbane πρότεινε στο Facebook ότι οι δημοσιογράφοι, που κάνουν ρεπορτάζ για τις επιθέσεις, πρέπει να σιωπούνται από τον στρατό, την αστυνομία και τις μυστικές υπηρεσίες, οι οποίοι μπορούν να χρησιμοποιήσουν “εξωδικαστικές” μεθόδους, εάν είναι απαραίτητο. Ο Cumbane πρόσθεσε ότι ειδήσεις σχετικά με τη σύγκρουση “αποθαρρύνουν όσους έχουν το ΚΑΘΗΚΟΝ να υπερασπιστούν τη χώρα μας και να εξυμνήσουν τους επιτιθέμενους”. Ο Cumbane είναι επίσης πρόεδρος της Εθνικής Εταιρείας Επιστήμης και Τεχνολογίας, αφού διορίστηκε από την κυβέρνηση του Προέδρου Φιλίπε Νιούσι στα τέλη του 2019.

Η πρόταση του Cumbane είναι παρόμοια με ό,τι έγραψε ο πολιτικός σχολιαστής Egídio Vaz στη σελίδα του στο Facebook: ότι οι επιθέσεις δεν πρέπει να “χρησιμοποιούνται για την πώληση εφημερίδων” και χαρακτήρισε τις εφημερίδες, που έγραφαν για τη σύγκρουση, ως “πρακτορεία ειδήσεων” των εξτρεμιστών δραστών.

Τόσο ο Cumbane όσο και ο Vaz απηχούν τις δημόσιες δηλώσεις του Προέδρου Νιούσι, που ανέφεραν ότι ορισμένες εφημερίδες γράφουν “ενάντια στην εθνική κυριαρχία” σε σχέση με όσους κάνουν ρεπορτάζ για τις επιθέσεις και φέρεται να αποκαλύπτουν την ευθραυστότητα των Δυνάμεων Άμυνας και Ασφάλειας της Μοζαμβίκης.

[Os jornalistas em causa] disseminam essa mensagem, escrevem nos seus jornais coisas contra a soberania sem eles terem a consciência que essa defesa está a ser feita por pessoas com grande sacrifício.

Οι δημοσιογράφοι διαδίδουν αυτά τα μηνύματα, γράφουν στις εφημερίδες τους ενάντια στην εθνική κυριαρχία, χωρίς να γνωρίζουν ότι η εθνική μας άμυνα είναι ευγενική προσφορά ανθρώπων, που έκαναν μια μεγάλη θυσία.

Αυξανόμενες απειλές κατά της ελευθερίας της έκφρασης

Το Ινστιτούτο Μέσων της Νότιας Αφρικής έχει επίσης προειδοποιήσει για αυξανόμενες απειλές κατά της ελευθερίας της έκφρασης στη Μοζαμβίκη. Η ομάδα προειδοποίησε ότι οι απειλές απευθύνονταν κυρίως σε δημοσιογράφους, που έκαναν ρεπορτάζ για τις επιθέσεις. Η ομάδα της κοινωνίας των πολιτών Κέντρο Δημοκρατίας και Ανάπτυξης (CDD) έχει επίσης καταδικάσει τις επιθέσεις, που σχετίζονται με τα ΜΜΕ, και συμβούλεψε τους δημοσιογράφους να συνεχίσουν να εκτελούν το καθήκον τους να ενημερώνουν το κοινό.

O CDD condena veementemente as ameaças contra a liberdade de imprensa e solidariza-se com os jornalistas da Carta de Moçambique, a quem os incentiva a continuarem a informar os moçambicanos e o mundo em geral sobre os ataques em Cabo Delgado.

Το CDD καταδικάζει έντονα τις απειλές κατά της ελευθερίας του Τύπου και συμπονεί τους δημοσιογράφους και τους ενθαρρύνει να συνεχίσουν να ενημερώνουν τους Μοζαμβικανούς και τον κόσμο γενικά για τις επιθέσεις στο Κάμπο Ντελγάδο.

Ενημερώσεις σχετικά με τον αντίκτυπο της σύγκρουσης

Οι επιτιθέμενοι είναι άγνωστοι ένοπλοι άνδρες, που καίνε σπίτια, επιτίθενται σε σχολεία, νοσοκομεία και άλλες δημόσιες υποδομές, λεηλατούν αγαθά σε ιδιωτικά εμπορικά κέντρα, απαγάγουν γυναίκες, μεταξύ άλλων δράσεων.

Η Υπηρεσία Προσφύγων του ΟΗΕ, η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών, εκτιμά ότι περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι είχαν εκτοπιστεί λόγω της κλιμάκωσης της βίας. Ένας από τους εμπειρογνώμονες του οργανισμού είπε στο UN News για την επιδείνωση της κατάστασης επί τόπου:

Na ilha de Matemo tive que entrevistar um refugiado que teve que fugir. A vila foi atacada. Um dos filhos ficou para trás para tentar salvar alguns bens da família e para levar junto. Ele foi pego por um desses membros desses grupos armados e acabou sendo decapitado.

Στο νησί Ματέμο έπρεπε να πάρω συνέντευξη από έναν πρόσφυγα, που έπρεπε να φύγει. Το χωριό δέχτηκε επίθεση. Ένα από τα παιδιά έμεινε πίσω για να προσπαθήσει να σώσει κάποια οικογενειακά περιουσιακά στοιχεία και να τα πάρει μαζί τους. Πιάστηκε από ένα από αυτά τα μέλη αυτών των ενόπλων ομάδων και αποκεφαλίστηκε.

Περισσότερα από 900 άτομα έχουν σκοτωθεί ήδη από την έναρξη των επιθέσεων τον Οκτώβριο του 2017, σύμφωνα με την ειδησεογραφική νοτιοαφρικανική Independent Online.

Καθώς ο αριθμός των θυμάτων συνεχίζει να αυξάνεται, ο Πρόεδρος Νιούσι υπαινίχθηκε ότι η κυβέρνησή του είναι τώρα ανοιχτή στη συνεργασία με άλλες χώρες για την καταπολέμηση των επιθέσεων υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Αυτό το καλοδέχτηκαν οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και η Ρωσία, που εξέφρασαν άμεσα την προσφορά τους για βοήθεια.

Η κατάσταση ανασφάλειας επηρεάζει επίσης νέες επενδύσεις στην επαρχία, η οποία βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής για την υλοποίηση τριών μεγάλων έργων για την παραγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου, με επενδύσεις της τάξης των 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ.