[1]Φωτογραφία από τον Alvaro Bejarano [1], υπό άδεια του Pixabay [2].
Δείτε το ειδικό αφιέρωμα του Global Voices σχετικά με το Πώς μάχονται οι γυναίκες τη βία λόγω φύλου στη Λατινική Αμερική [3] και για τον παγκόσμιο αντίκτυπο του COVID-19 [4].
Παρόλο που είναι απαραίτητα για την προστασία της υγείας των πολιτών, τα μέτρα, που έλαβε η κυβέρνηση της Κολομβίας για τον περιορισμό [5] της μόλυνσης από τον COVID-19, συμπεριλαμβανομένου του εθνικού αποκλεισμού και του κλεισίματος των συνόρων, ενδέχεται να παρεμποδίσουν την πρόσβαση των γυναικών της Κολομβίας και της Βενεζουέλας σε υπηρεσίες απαραίτητες για τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία τους.
“Σε περιόδους πανδημίας, οι γυναίκες θα εξακολουθήσουν να χρειάζονται τις απαραίτητες υπηρεσίες για την πρόσβαση σε ασφαλείς εκτρώσεις, επείγουσα αντισύλληψη και προστασία από σεξουαλική βία και κακοποίηση”, δήλωσε στο Global Voices η Selene Soto, δικηγόρος από την οργάνωση Women's Link Worldwide στην Μπογκοτά.
Στην Κολομβία, η έκτρωση είναι νόμιμη σε τρεις περιπτώσεις: σοβαρή εμβρυϊκή δυσπλασία, κίνδυνο για τη ζωή και την υγεία της μητέρας και σε περίπτωση βιασμού. Παρά τις προηγούμενες δικαστικές αποφάσεις, [6] που υποστηρίζουν το δικαίωμα αυτό, εξακολουθεί να υπάρχει έλλειψη πρόσβασης σε πληροφορίες, καθώς και κοινωνικά και οικονομικά εμπόδια, που εμποδίζουν τις γυναίκες και τα κορίτσια, ιδίως στις φτωχές και απομακρυσμένες περιοχές, να τερματίζουν με ασφάλεια την εγκυμοσύνη τους.
Εάν η άμβλωση πραγματοποιηθεί εκτός αυτών των τριών εξαιρέσεων, είναι παράνομη και τιμωρείται με ένα έως τρία έτη φυλάκισης [7]. Με τον αποκλεισμό, πολλές γυναίκες, ειδικά οι φτωχότερες και εκείνες στις αγροτικές περιοχές [8], θα μπορούσαν να αποφύγουν να αναζητήσουν νομικές συμβουλές και συμβουλές για την υγειονομική περίθαλψη σχετικά με την εγκυμοσύνη τους και να υποστούν μη ασφαλείς αμβλώσεις στο σπίτι.
Για την Soto, “αν οι πολιτικές έκτακτης ανάγκης για την υγεία και τα διατάγματα δεν σχεδιάζονται στο πλαίσιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή από την οπτική του φύλου, πολλές γυναίκες θα κινδυνεύουν και θα είναι απροστάτευτες”.
Η Κολομβία βρίσκεται σε εθνική απομόνωση [9] μέχρι τις 13 Απριλίου και αυτό μπορεί να επεκταθεί. Κατά τη στιγμή της σύνταξης αυτού του άρθρου, υπήρχαν 798 επιβεβαιωμένα κρούσματα COVID-19 [10] και ο αριθμός αυξάνεται. Η κυβέρνηση επιτρέπει μόνο την κυκλοφορία ανθρώπων σε εξαιρετικές περιστάσεις [11], συμπεριλαμβανομένης της αποθήκευσης τροφίμων και της πρόσβασης σε εγκαταστάσεις υγείας, μεταξύ άλλων, αλλά δεν αναφέρεται το δικαίωμα στη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία.
Όσοι δεν συμμορφώνονται με αυτά τα μέτρα υποχρεωτικής απομόνωσης μπορεί να τιμωρηθούν με πρόστιμα [12] ή έως 8 χρόνια φυλάκισης.
“Αυτές οι εξαιρέσεις πρέπει να περιλαμβάνουν ρητά υπηρεσίες, που επιτρέπουν τη διατήρηση και εξασφάλιση της πρόσβασης σε σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία”, λέει η Selene Soto. “Και όχι μόνο η πρόσβαση σε αμβλώσεις, αλλά και η επείγουσα αντισύλληψη και η πρόσβαση στην υγεία για τις γυναίκες που πέφτουν θύματα σεξουαλικής βίας”.
Για παράδειγμα, η Soto λέει ότι, αν μια γυναίκα σε απομακρυσμένη περιοχή χρειάζεται έκτρωση και αυτό απαιτεί μεταφορά σε κέντρο φροντίδας σε άλλη πόλη, αυτή η περίπτωση θα χρειαστεί διοικητικές διαδικασίες και ασφαλείς διαδρομές, που μπορεί να μην διευθετηθούν έγκαιρα. Η κατάσταση αυτή έχει άμεση επίπτωση στη δυνατότητα τερματισμού εγκαίρως της ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης και θα μπορούσε να αναγκάσει τις γυναίκες να υποβληθούν σε ανασφαλείς αμβλώσεις, επιδεινώνοντας έτσι τον κίνδυνο θανάτου τους.
Παρόλο που τα αριθμητικά στοιχεία δεν προσδιορίζονται σαφώς, εκτιμάται ότι κάθε χρόνο κατά μέσο όρο 400.000 γυναίκες [13] στην Κολομβία υποβάλλονται σε μη ασφαλείς αμβλώσεις και 70 γυναίκες [14] πεθαίνουν λόγω αυτών των διαδικασιών.
“Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ανθρωπιστικών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, πρέπει να διασφαλιστεί η συνέχιση του [δικαιώματος στην άμβλωση υπό τις τρεις συνθήκες]”, λέει η Soto.
Οι μετανάστριες της Βενεζουέλας θα επηρεαστούν επίσης
Παρά το κλείσιμο των συνόρων, εξακολουθούν να τα διασχίζουν με τα πόδια [15] μετανάστες από τη Βενεζουέλα απελπισμένοι από την ακραία φτώχεια και την κατάρρευση της δημόσιας υγείας στη χώρα τους, χρησιμοποιώντας παράνομους δρόμους και μονοπάτια. Η κατάσταση αυτή ξεπερνάει τις Αρχές, θέτοντας τις γυναίκες και τα κορίτσια μετανάστριες [16] σε μεγαλύτερο ευάλωτο κίνδυνο να πέσουν θύματα εμπορίας ανθρώπων και σεξουαλικής βίας.
“Με μεγαλύτερη ευπάθεια, μεγαλύτερο κίνδυνο μόλυνσης και χωρίς υγειονομικές αρχές να ελέγχουν την κατάσταση των συνόρων, οι γυναίκες [μετανάστριες] θα διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο και θα έχουν πολύ μεγαλύτερες δυσκολίες πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας”, λέει η Soto. Αυτή η ευπάθεια περιλαμβάνει τις έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες.
Ακόμα και πριν από αυτή την πανδημία, με την παρουσία περίπου 2 εκατομμυρίων μεταναστών στην Κολομβία, περιορισμοί [17] στις υπηρεσίες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας παρατηρήθηκαν ήδη ως απάντηση στις ανάγκες των μεταναστριών. Πολλές από αυτές δεν γνωρίζουν τα δικαιώματά τους και τη νομική προστασία και μερικές φορές αντιμετωπίζουν εμπόδια και κακομεταχείριση [18] από τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης.