- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Από τη Βραζιλία έως το Κοσσυφοπέδιο και τις Φιλιππίνες, περιορισμένοι πολίτες διαμαρτύρονται από τα παράθυρά τους

Κατηγορίες: Ανατολική - Κεντρική Ευρώπη, Ανατολική Ασία, Δυτική Ευρώπη, Λατινική Αμερική, Αργεντινή, Βραζιλία, Ισπανία, Κόσοβο, Ουρουγουάη, Φιλιππίνες, Διαδηλώσεις, Διακυβέρνηση, Ελευθερία του Λόγου, Επικαιρότητα, Μέσα των πολιτών, Πολιτική, Υγεία, COVID-19

Βραζιλιάνοι σε καραντίνα διαμαρτύρονται από τα σπίτια τους κατά τη διάρκεια της τηλεοπτικής ομιλίας του Προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου στις 24 Μαρτίου. Φωτογραφία: Στιγμιότυπο οθόνης από βίντεο της Deutsche Welle / YouTube [1].

Δείτε το ειδικό αφιέρωμα του Global Voices για τον παγκόσμιο αντίκτυπο του COVID-19 [2].

Υπάρχει μια πολύ καλή πιθανότητα να βρίσκεστε σε αποκλεισμό, καθώς διαβάζετε αυτό το άρθρο. Ένας στους τρεις ανθρώπους [3] στη γη βρίσκεται κάτω από κάποιο είδος κοινωνικής αποστασιοποίησης, καθώς οι κυβερνήσεις προσπαθούν να επιβραδύνουν την εξάπλωση του COVID-19 [4], ο οποίος έχει στοιχίσει περισσότερες από 100.000 ζωές, από τότε που ο νέος κωρονοϊός εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Κίνα τον Δεκέμβριο του 2019.

Οι αποκλεισμοί παρακολουθούνται με προσοχή από ομάδες προάσπισης των δικαιωμάτων, οι οποίες παροτρύνουν τις κυβερνήσεις να προχωρήσουν προσεκτικά, όταν περιορίζουν τις πολιτικές ελευθερίες σε αυτές τις εξαιρετικές περιστάσεις. Ωστόσο, οι αποκλεισμοί παρουσιάζουν παράδοξο για τη λογοδοσία σε αυτό το ίδιο θέμα: Πώς μπορούν οι πολίτες να διασφαλίσουν ότι οι αξιωματούχοι δεν κάνουν κατάχρηση των νέων δυνάμεων έκτακτης ανάγκης, όταν οι δημόσιες διαμαρτυρίες παρουσιάζουν άμεσο κίνδυνο αναμεταξύ τους;

Ευτυχώς, οι άνθρωποι έχουν βρει εναλλακτικές λύσεις. Από το Κοσσυφοπέδιο έως την Ισπανία, από τη Βραζιλία έως τις Φιλιππίνες, το χτύπημα κατσαρολικών από τα μπαλκόνια και τα παράθυρα εμφανίζεται ως ένας ασφαλής τρόπος για να τραβήξει την προσοχή των πολιτικών.

Φυσικά, τέτοιες διαδηλώσεις δεν είναι κάτι νέο. Όπως τεκμηριώθηκε από τον ιστορικό Emmanuel Fureix, αυτός ο τύπος διαμαρτυρίας πρωτοεμφανίστηκε στη Γαλλία το 1830. Τότε, όταν οι Ρεπουμπλικάνοι αντιτάχθηκαν στη μοναρχία του Λουδοβίκου-Φίλιππου χρησιμοποίησαν μαγειρικά σκεύη για να κάνουν θόρυβο ως ένδειξη διαμαρτυρίας, κι αυτό ονομάστηκε charivari [5].

Αυτή η μέθοδος αντίστασης έφτασε αργότερα σε άλλα μέρη του κόσμου. Το 1961, κατά τη διάρκεια του Αλγερινού Πολέμου της ανεξαρτησίας, μια διαμαρτυρία έγινε γνωστή ως “η νύχτα των κατσαρολικών [6]“. Άλλες δημοφιλείς διαδηλώσεις αυτού του είδους έλαβαν χώρα στη Χιλή το 1971, κατά τη διάρκεια της διοίκησης του Αλιέντε, στο Κεμπέκ κατά τη διάρκεια των φοιτητικών διαδηλώσεων [7] του 2012 και στην Τουρκία, κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων του Πάρκου Γκεζί [8] του 2013. Σήμερα είναι ιδιαίτερα δημοφιλές στη Λατινική Αμερική, όπου είναι γνωστό ως cacelorazo και panelaço στη Βραζιλία.

Από τα παράθυρά τους στο Κοσσυφοπέδιο, οι πολίτες παρακαλούσαν τις Αρχές να βάλουν τις ζωές πάνω από την πολιτική

Στο Κοσσυφοπέδιο, οι πολίτες χτυπούσαν κατσαρόλες και τηγάνια από τα μπαλκόνια και τα παράθυρα κάθε βράδυ για μια εβδομάδα [9] για να δείξουν δυσαρέσκεια με την τρέχουσα πολιτική κατάσταση — μια διαμάχη εξουσίας στον κυβερνώντα συνασπισμό για τα μέτρα έκτακτης ανάγκης.

Οι διαμαρτυρίες δεν εμπόδισαν τον πρωθυπουργό να χάσει μια πρόταση μομφής στις 25 Μαρτίου, καθιστώντας την κυβέρνηση του Κοσσυφοπεδίου την πρώτη στον κόσμο που πέφτει [10] σε σχέση με την κρίση του κορωνοϊού.

ΕΙΔΗΣΕΙΣ – Η τηλεόραση του #Κοσσυφοπεδίου μεταδίδει ζωντανά την διαμαρτυρία των ανθρώπων από τα μπαλκόνια, καθώς η ψηφοφορία αρχίζει να ρίχνει την κυβέρνηση.

Με την εκδίωξη της κυβέρνησης του Κοσσυφοπεδίου, η απόφαση είτε για σχηματισμό νέας κυβέρνησης είτε για διάλυση του κοινοβουλίου της χώρας [14] και κάλεσμα για πρόωρες εκλογές ανήκει στον Πρόεδρο Χασίμ Θάτσι, τον κύριο υπαίτιο της πτώσης του πρωθυπουργού. Ωστόσο, η διεξαγωγή εκλογών εν μέσω πανδημίας φαίνεται αδύνατη, αφήνοντας διάφορα σημαντικά ζητήματα στον αέρα:

Το κίνημα πέρασε, η κυβέρνηση κατέρρευσε, εκτέθηκε σε ακραία αβεβαιότητα, μπήκε σε καραντίνα, πολέμησε τον covid19, και προετοιμάζει μια συμφωνία μεταξύ Κοσσυφοπεδίου και Σερβίας. Ένας μακρύς κατάλογος θεμάτων που βασανίζουν έναν μέσο πολίτη του #Κοσόβου.

Στην Ισπανία, μια cazerolada εναντίον του βασιλιά

Στις 19 Μαρτίου 2020, καθώς ο Βασιλιάς της Ισπανίας Φίλιππος Α’ έδωσε μια πανεθνική ραδιοφωνική ομιλία ζητώντας ενότητα για την αντιμετώπιση του COVID-19, οι άνθρωποι βγήκαν στα παράθυρα και στα μπαλκόνια τους [16] για να απαιτήσουν από τον πατέρα του, Χουάν Κάρλος Α’, να δωρίσει στο δημόσιο σύστημα υγείας 100 εκατομμύρια ευρώ, που φέρεται να έχει [17] σε έναν ελβετικό τραπεζικό λογαριασμό, ευγενική προσφορά του Βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας.

Ισπανία: χτυπούν μαζικά κατσαρόλες και τηγάνια, καθώς ο Βασιλιάς ξεκινά να απευθύνεται τηλεοπτικά στο έθνος. Οι άνθρωποι που βρίσκονται σε αποκλεισμό βγαίνουν στα μπαλκόνια τους για να απορρίψουν τη διαφθορά του Στέμματος #NiVirusNiCorona. #Cacerolada

Λίγες μέρες αργότερα, πραγματοποιήθηκε μια παρόμοια διαμαρτυρία [23] εναντίον του Πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ και της κυβέρνησής του, ως κριτική για τον χειρισμό της πανδημίας του COVID-19:

Χτυπάμε κατσαρόλες και τηγάνια για λίγο. ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ του Πέδρο Σάντσεθ, στο Capitán Haya της Μαδρίτης.

Την 1η Απριλίου, η δεξιά και η ακροδεξιά κάλεσαν ξανά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με το hashtag #cacerolada21h [26] για μια διαμαρτυρία [27] από τα μπαλκόνια ενάντια στην αντιμετώπιση της κρίσης του COVID από την κυβέρνηση. Ωστόσο, αυτή η έκκληση κατέληξε να έχει μικρή ή καθόλου επιτυχία σε ορισμένα μέρη της Ισπανίας.

Ένας μήνας νυχτερινής διαμαρτυρίας εναντίον του προέδρου της Βραζιλίας Ζαΐχ Μπολσονάρου

Από τις 17 Μαρτίου, κατσαρόλες και τηγάνια αντηχούν από τα βραζιλιάνικα νοικοκυριά στις 8:30 μ.μ. κάθε βράδυ, σε διαμαρτυρία [28] για τον τρόπο, με τον οποίο ο Πρόεδρος Ζαΐχ Μπολσονάρου χειρίζεται τις πολιτικές για την αντιμετώπιση της πανδημίας του COVID-19 σε μια χώρα με 200 εκατομμύρια ανθρώπους:

“Μπολσονάρου δρόμο!” λέει το κέντρο του Σάο Πάολο.

Η πρώτη νύχτα διαμαρτυριών πραγματοποιήθηκε μια μέρα πριν από την αρχική ημερομηνία που είχε προγραμματιστεί μέσω των καναλιών των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Σε πόλεις που εκτείνονται από το βορρά μέχρι το νότο της μεγάλης χώρας — ακόμη και σε γειτονιές που χτυπούσαν τα ίδια κουζινικά σκεύη ζητώντας την αποπομπή [31] της αριστερής προέδρου Ντίλμα Ρούσεφ τέσσερα χρόνια πριν — οι άνθρωποι φώναζαν: “Πάρε δρόμο, Μπολσονάρου!”

Το επόμενο απόγευμα, στις 18 Μαρτίου, μόλις μισή ώρα μετά την έναρξη των διαδηλώσεων, ο Μπολσονάρου προσπάθησε να γυρίσει αυτή την πράξη αντίστασης υπέρ του καλώντας τους ανθρώπους να χτυπήσουν κατσαρόλες και τηγάνια προς υποστήριξη της κυβέρνησής του:

- Το Today News (TV Globo) και το Veja [περιοδικό] δημοσιοποιούν φαινομενικά την ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΜΕ ΚΑΤΣΑΡΟΛΕΣ ΚΑΙ ΤΗΓΑΝΙΑ απόψε στις 20:30 εναντίον του Προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου.
– Αλλά ο ίδιος τύπος, που ισχυρίζεται ότι είναι αμερόληπτος, ΔΕΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΕΙ άλλες ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΜΕ ΚΑΤΣΑΡΟΛΕΣ ΚΑΙ ΤΗΓΑΝΙΑ, στις 21:00 ΩΣ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΤΟΥ ΖΑΙΧ ΜΠΟΛΣΟΝΑΡΟΥ.

Ο πρόεδρος της Βραζιλίας υποτιμά τις επιπτώσεις της πανδημίας [33], αποκαλώντας τον COVID-19 “μια μικρή γρίπη”, και χαρακτηρίζει τα μέτρα κάλυψης των μέσων ενημέρωσης και κοινωνικής απομόνωσης, που υιοθέτησαν οι κυβερνήτες, ως “υστερικά”. Σε πολλές πολιτείες, οι δρόμοι έχουν μπλοκαριστεί, τα διακρατικά λεωφορεία έχουν ανασταλεί, οι εκδηλώσεις ακυρώνονται και τα σχολεία έκλεισαν.

Ο Μπολσονάρου έχει απευθύνει τρεις τηλεοπτικές ομιλίες στο έθνος, από τότε που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) κήρυξε τον COVID-19 ως πανδημία στις 11 Μαρτίου. Τα μηνύματά του έχουν περιγραφεί ως συγχυσμένα [34] και ασταθή [35], κατά καιρούς επικρίνουν άμεσα κρατικούς κυβερνήτες και άλλοτε ζητούν “ένωση.”

Τις δύο τελευταίες εβδομάδες, ο πρόεδρος της Βραζιλίας έχει αλλάξει από το να ζητά το άνοιγμα των σχολείων και του εμπορίου, στην υπεράσπιση της “κάθετης απομόνωσης” — το είδος που επιβάλλεται μόνο σε άτομα σε ομάδες υψηλού κινδύνου — και, όπως ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, συνηγορεί για την άφθονη χρήση της χλωροκίνης έναντι του COVID-19, παρά την έλλειψη επαρκών επιστημονικών στοιχείων [36] για την αποτελεσματικότητά της.

Περιτριγυρισμένος από βοηθούς και κάμερες, ο Μπολσονάρου έχει πάει πολλές φορές σε περιπάτους γύρω από την πρωτεύουσα Μπραζίλια, μιλώντας και κάνοντας χειραψίες με τους υποστηρικτές. Στην τελευταία του εκδρομή στις 10 Απριλίου, δήλωσε [37]: “Κανείς δεν θα περιορίσει το δικαίωμά μου να έρθω και να φύγω.”

Οι σύμμαχοι και οι ηγέτες του Εθνικού Κογκρέσου τον έχουν επικρίνει ότι αντιτίθεται στις συστάσεις του ΠΟΥ.

#ΔιαμαρτυρίαΑπόΤοΣπίτι στις Φιλιππίνες

Η Kadamay, μια φτωχή αστική ομάδα στις Φιλιππίνες, οργάνωσε θορυβώδεις δράσεις διαμαρτυρίας για να τονίσει την αργή παράδοση [38] επισιτιστικής βοήθειας από την κυβέρνηση. Η εντολή αποκλεισμού που επιβλήθηκε, παρόλο που στόχευε στον περιορισμό της επιδημίας του COVID-19, διέκοψε επίσης την πρόσβαση στα προς το ζην των πωλητών του δρόμου και άλλων εργαζομένων από τον άτυπο τομέα:

Η έλλειψη σαφούς σχεδίου για το πώς να επεκτείνει τη βοήθεια σε φτωχά νοικοκυριά ώθησε την Kadamay να οργανώσει τη διαμαρτυρία, η οποία περιελάμβανε το χτύπημα των άδειων kaldero (κατσαρόλες) στα σπίτια. Το hashtag του Twitter #ΔιαμαρτυρίαΑπόΤοΣπίτι [39] έγινε δημοφιλές στις 22 Μαρτίου, αφού η καμπάνια κέρδισε διαδικτυακή υποστήριξη στη χώρα. Η αστυνομία απάντησε κατηγορώντας [40] την Kadamay ότι ήταν αντιφιλιππινέζικη.

Η διαμαρτυρία ζήτησε επίσης από την κυβέρνηση να πραγματοποιήσει μαζικές εξετάσεις για τον COVID-19 και να δώσει προτεραιότητα στην αποστολή βοήθειας στις πληγείσες κοινότητες.

Οι γυναίκες της Αργεντινής χτυπούν τις κατσαρόλες τους ενάντια στην ενδοοικογενειακή βία

Στην Αργεντινή, ο ήχος των μαγειρικών σκευών ακούστηκε επίσης σε διαμαρτυρίες για την αύξηση της βίας κατά των γυναικών [41] κατά την καραντίνα. Χιλιάδες γυναίκες συμμετείχαν σε αυτές τις διαμαρτυρίες [42], οι οποίες ζήτησαν επίσης τη μείωση των μισθών των πολιτικών:

Αυτό το βράδυ της Δευτέρας, ακούστηκε ένα cacerolazo [46] σε διάφορες γειτονιές του Μπουένος Άιρες. Υπό το hashtag #Ruidazo [47], έγιναν εκκλήσεις για τη μείωση των μισθών στον πολιτικό τομέα εν μέσω της πανδημίας του κορωνοϊού.

Προστατέψτε τους ευάλωτους στην Ουρουγουάη

Το χτύπημα κατσαρολικών και τηγανιών ήταν επίσης η μέθοδος, με την οποία πολλοί Ουρουγουανοί ζητούσαν μέτρα κοινωνικής προστασίας [48] για τους πιο ευάλωτους κατά τη διάρκεια της κρίσης του COVID-19, αν και άλλοι προσπάθησαν να το αντισταθμίσουν παίζοντας τον εθνικό ύμνο και χειροκροτώντας [49]:

Με ύμνους και όλα

Ακριβώς όπως οι παγκόσμιοι πολίτες ενώνονται για την καταπολέμηση της πανδημίας του COVID-19, φαίνεται ότι προς το παρόν, όταν οι διαδηλώσεις στους δρόμους είναι αδύνατες, ενώνονται επίσης χτυπώντας κατσαρόλες και τηγάνια.