Το 2005 στο Παραμαρίμπο του Σουρινάμ, η Monique Pool ίδρυσε ένα οργανισμό προστασίας και διατήρησης της άγριας πανίδας και του περιβάλλοντος, το Green Heritage Fund Suriname. Ο οργανισμός μέσω της εκπαίδευσης των ανθρώπων υποστηρίζει τα δικαιώματα των ζώων.
Το Σουρινάμ είναι μια χώρα με πολύ πλούσια βλάστηση, όμως τα ζώα εκδιώχθηκαν από τις περιοχές των πόλεων λόγω της ζημιάς, που προκλήθηκε από την αποψίλωσή τους. Το Green Heritage Fund προσπαθεί να βοηθήσει αυτά τα ζώα – κυρίως βραδύποδες – και να διατηρήσει το οικοσύστημα για τα δελφίνια και τα άλλα είδη θαλάσσιας ζωής.
Το Global Voices μίλησε με την Pool για την σημαντική δουλειά, που κάνει ο οργανισμός της.
Global Voices (GV): Πως είναι μια τυπική ημέρα στη δουλειά; Μιλήστε μας για το Green Haritage Fund Suriname.
Monique Pool (MP): Πιστεύω πως οι περισσότεροι άνθρωποι νομίζουν πως τρέχουμε πίσω από βραδύποδες και μυρμηγκοφάγους ή παρατηρούμε δελφίνια όλη μέρα…Μακάρι! Στην πραγματικότητα έχουμε πολλά καθήκοντα. Σχεδιάζουμε καινούριες δραστηριότητες και στο μεταξύ δεχόμαστε τηλεφωνήματα για διασώσεις. Ορισμένες φορές έχουμε μια διάσωση την εβδομάδα και άλλες δυο την ημέρα.
GV: Ως μη κερδοσκοπικός οργανισμός, πείτε μας για τα καθήκοντα και τους στόχους σας.
MP: Έχουμε τέσσερα προγράμματα.
Το Xenarthra. Ένα πρόγραμμα διάσωσης, αποκατάστασης και απελευθέρωσης της άγριας ζωής. Επίσης διατήρηση του οικοσυστήματος, στο οποίο ζουν με την εξασφάλιση πως θα μείνει αρκετό από αυτό. Δεν είμαστε ένας συνηθισμένος οργανισμός προστασίας. Προσπαθούμε για την ευημερία της άγριας ζωής και των ζώων, που έχουν χάσει το φυσικό τους περιβάλλον, ειδικά στις πόλεις.
Το Dolphin. Ένα πρόγραμμα που, καθώς είναι εστιασμένο σε ένα μόνο είδος, μας έκανε να δούμε τη γενική εικόνα, την υγεία του οικοσυστήματος και των ζώων, που το μοιράζονται με το δελφίνι. Μαζί με το WWF Guianas, το Τμήμα Φυσικής Προστασίας της Υπηρεσίας Δάσους του Σουρινάμ και την Επιτροπή Προστατευόμενων Περιοχών της Γουιάνας, είμαστε στην ουσία τα εργαλεία για την υλοποίηση ενός περιφερειακού εγχειρήματος θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού. Ο στόχος αυτού του προγράμματος είναι να υπάρξει προστατευόμενη θαλάσσια περιοχή.
Το Education and Research. Για μας το επίκεντρο σε ότι κάνουμε είναι η εκπαίδευση. Αν δεν αναπτύξεις το συναίσθημα και την παιδεία στους ανθρώπους, δε θα μπορέσεις να προστατέψεις τις περιοχές. Η παιδεία είναι πολύ σημαντικό κομμάτι για τις προσπάθειες μας. Διακατέχει όλα μας τα προγράμματα και φυσικά η παιδεία περιλαμβάνει την υπεράσπιση δικαιωμάτων.
Το Green Community Development. Σε αυτό το πρόγραμμα, βοηθάμε την κοινότητα, εάν μας προσκαλέσει, να αναζητήσουν εναλλακτικούς τρόπους για να κερδίσουν χρήματα.
GV: Πώς αποφασίσατε να εστιάσετε τις ενέργειες σας στην ευημερία των βραδύποδων;
MP: Ξεκίνησαν όλα συμπτωματικά. Έχασα το σκύλο μου και, καθώς τον έψαχνα μέσω του Συλλόγου Προστασίας Ζώων, προσφέρθηκα εθελοντικά να φροντίσω ένα μωρό βραδύποδα. Άρχισα να αναρωτιέμαι γιατί ειδικά οι βραδύποδες αναφέρονται τόσο συχνά στο Σύλλογο Προστασίας Ζώων. Όλη η ομάδα άρχισε να εστιάζει σε αυτά τα ξεχωριστά ζώα, αλλά και στους μυρμηγκοφάγους. Ξεκίνησα να ενδιαφέρομαι όλο και περισσότερο και να ψάχνω στο διαδίκτυο για πηγές.
GV: Πώς η ανάπτυξη και η αποψίλωση των δασών επηρέασαν τη ζωή των βραδύποδων στο Σουρινάμ;
MP: Όλη η άγρια ζωή, που μοιράζεται το οικοσύστημα με τους βραδύποδες, έχει επηρεαστεί από την αποψίλωση των δασών. Οι βραδύποδες όμως είναι τόσο αργοί, που δεν μπορούν να ξεφύγουν. Όταν έρχονται οι μηχανές, οι μαϊμούδες απλά το βάζουν στα πόδια, τα πουλιά πετούν μακριά, τα φίδια φεύγουν γιατί νιώθουν τις δονήσεις του εδάφους. Όλα τα ζώα φεύγουν, με εξαίρεση τα πολύ αργά ζώα όπως οι βραδύποδες και οι πυγμαίοι μυρμηγκοφάγοι, που ζουν στις κορυφές των δέντρων μαζί με άλλα τρωκτικά των δέντρων, και οι σκαντζόχοιροι.
Αυτά είναι τα ζώα που συνήθως διασώζουμε και που, υπό φυσιολογικές συνθήκες, αφήνουμε ελεύθερα τα υγιή, μέσα σε μια εβδομάδα.
Η αποψίλωση γίνεται συνήθως στο εσωτερικό, όπου η παράνομη εξόρυξη χρυσού έχει ήδη τραυματίσει βαριά την περιοχή, ώστε να μην υπάρχει άγρια ζωή. Το 96% των ζώων προέρχεται από την πόλη μα τα πιο πολλά από την παράκτια ζώνη.
GV: Με ποιο τρόπο φροντίζεται τους βραδύποδες, από τη στιγμή που έρχονται στο καταφύγιο;
MP: Πρώτα αξιολογούμε την κατάσταση της υγείας τους. Εάν είναι υγιή, μέσα σε δυο με τρεις ημέρες τα αφήνουμε ελεύθερα, αλλά μόνο σε περιοχές, που εκτιμούμε πως είναι ασφαλείς. Το κυνήγι στο Σουρινάμ συνεχίζεται.
Για τα τραυματισμένα ζώα, η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να τους παρέχουμε φαγητό, το οποίο θα δεχτούν να φάνε. Εφόσον τα ζώα φάνε, μπορούμε να τους παρέχουμε ολοκληρωμένη θεραπεία, πριν τα απελευθερώσουμε. Όμως για τα ζώα που αρνούνται να φάνε, πρέπει να πάρουμε αποφάσεις για το τι πρέπει να κάνουμε, γιατί αν και δέχονται θεραπεία, θα πεθάνουν. Ίσως κάποια φορά να απελευθερώσουμε ένα τραυματισμένο ζώο στο δάσος, όταν δούμε πως είναι ικανό να φροντίσει τον εαυτό του. Αυτό γίνεται σπάνια, σχεδόν ποτέ, καθώς ένα αδύναμο ζώο είναι απλά φαγητό για τα αρπακτικά.
GV: Ποια είναι η πιο δύσκολη πλευρά της δουλειάς σας;
MP: Το πιο δύσκολο κομμάτι είναι πώς να αντιμετωπίσουμε το γεγονός της ευαισθητοποίησης των ανθρώπων γι’ αυτό που έκαναν, όταν έχουμε ένα πολύ άσχημα τραυματισμένο ζώο. Θυμάμαι μια φορά, κάποιοι άνθρωποι αιχμαλώτισαν ένα διδάκτυλο βραδύποδα για να τον φάνε. Έπειτα νόμισαν πως το ζώο εγκυμονεί και δε θέλησαν να το κάνουν. Το έδεσαν λοιπόν και το άφησαν στην αυλή. Μετά από δέκα μέρες περίπου, μας κάλεσαν. Το σύρμα, που ήταν δεμένο, διαπέρασε τη σάρκα και έσπασε εντελώς το πόδι του. Το πήγαμε στον κτηνίατρο, μα μετά αναγκαστήκαμε να το κάνουμε ευθανασία.
Δεν έχει να κάνει μόνο με το πόσο υποφέρουν τα ζώα, αυτό που με καταβάλλει περισσότερο είναι η άγνοια των ανθρώπων. Για περισσότερο από μια εβδομάδα, δεν μπορούσαμε να κοιμηθούμε, ο εθελοντής κι εγώ, όταν το σκεφτόμαστε.
GV: Αντιθέτως, ποιο είναι το πιο ικανοποιητικό κομμάτι σε αυτό που κάνετε;
MP: Είναι εκπληκτικό το ότι ζω σε μια χώρα, όπου υπάρχουν ακόμη ανέγγιχτοι βιότοποι. Εδώ, όπου ζουν αυτά τα ξεχωριστά ζώα, οι βραδύποδες, αλλά και τα εκπληκτικά δελφίνια και μπορούμε να τα δούμε στην άγρια φύση. Το εκτιμώ πάρα πολύ και είμαι ευγνώμων για το γεγονός ότι μπορώ να μιλώ εκ μέρους τους και να βοηθάω στην προστασία του περιβάλλοντος τους.
GV: Πώς μπορούν οι άνθρωποι να βοηθήσουν τον οργανισμό σας και το έργο, το οποίο φέρνει εις πέρας;
MP: Υπάρχουν δυο τρόποι. Ο ένας είναι να γίνει κάποιος εθελοντής και να μας βοηθήσει. Βέβαια μπορεί να υπάρξει και εθελοντισμός από απόσταση. Υπάρχει μια φόρμα στην ιστοσελίδα μας, που λέγεται ‘Volunteer’. Όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να τη συμπληρώσει με το όνομα του, τις δεξιότητες που έχει και τον τρόπο, που επιθυμεί να μας βοηθήσει. Ο σχεδιαστής της ιστοσελίδα μας για παράδειγμα, μένει στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο άλλος τρόπος φυσικά είναι οι δωρεές. Ζούμε από αυτές και θα βοηθήσουν να συνεχιστεί το έργο μας.
GV: Πώς χρησιμοποιείτε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να κερδίσετε υποστήριξη και να ευαισθητοποιήσετε τον κόσμο;
MP: Χρησιμοποιούμε τα κοινωνικά δίκτυα για να αναδείξουμε το μήνυμα μας. ”Η άγρια ζωή ανήκει στην άγρια φύση”. Χρησιμοποιούμε την ετικέτα #notapet σε πολλές αναρτήσεις μας. Χρησιμοποιούμε πολύ ενεργά την σελίδα μας στο Facebook για να θέσουμε ορισμένα ζητήματα. Επίσης έχουμε χρησιμοποιήσει τα κοινωνικά δίκτυα, για να προωθήσουμε ένα αίτημα, που ξεκίνησε το 2011 και επαναλήφθηκε το 2013 για τον αγώνα ενάντια στην πώληση αγρίων ζώων στους δρόμους.
GV: Υπάρχει κάτι που δεν έχουν καταλάβει οι άνθρωποι για το είδος της προστασίας, που παρέχετε;
MP: Υπάρχει κάτι, που θα ήταν πολύ καλό να γνωρίζουν οι άνθρωποι. Δεν κρατάμε περιορισμένα τα ζώα. Πολύς κόσμος τηλεφωνεί και μας ρωτάει αν μπορούν να δουν τα ζώα ή να τα αγγίξουν. ”Δεν έχουμε ζώα σε κλουβιά”. Είναι επίσης απόλυτο, ”δεν κάνουμε αγκαλιές”. Οι βραδύποδες είναι μοναχικά ζώα, δεν είναι συνηθισμένα να αλληλεπιδρούν κοινωνικά, ούτε με το είδος τους. Φανταστείτε πόσο στρες μπορεί να τους προκαλέσει, οποιοδήποτε είδος αλληλεπίδρασης.
Αντιθέτως, επειδή έχουμε πολλές διασώσεις και απελευθερώσεις, ζητάμε από τους ανθρώπους να έρθουν μαζί μας στις απελευθερώσεις. Στο δρόμο για την απελευθέρωση, τα ζώα είναι κλεισμένα σε κλουβί και νιώθουν κατάθλιψη. Όταν όμως τα αφήνουμε και πηγαίνουν στο δάσος, αλλάζει εντελώς η ενέργεια τους. Είναι μια πανέμορφη στιγμή, είναι καταπληκτικό να τα παρακολουθείς όλο αυτό. Επιτρέπουμε στους ανθρώπους να βγάλουν όσες φωτογραφίες θέλουν, γιατί φυσικά αυτό θέλουμε να προωθήσουμε, πως ”τα άγρια ζώα ανήκουν στη άγρια φύση”.