Ντιλνούρ Ρεϊάν. Η φωτογραφία χρησιμοποιήθηκε μετά από άδεια.
Τα 11 εκατομμύρια των Ουιγούρων, [1] που κατοικούν στη δυτική επαρχία της Σιντσιάνγκ στην Κίνα, είναι ένα μουσουλμανικό τουρκικό έθνος, που έχει στοχοποιηθεί από το Πεκίνο και έχει στερηθεί τα πιο βασικά του δικαιώματα [2], συμπεριλαμβανομένης της ανεξιθρησκίας, της ελεύθερης μετακίνησης [3], ενώ από τότε που ο Σι Τζινπίνγκ ανέλαβε την εξουσία στην Κίνα το 2012, έχει απαγορευτεί και η μετάδοση της μητρικής γλώσσας των Ουιγούρων.
Παρόλο που έχει τεκμηριωθεί [4] εκτενώς η κατάσταση των Ουιγούρων, έχουν κερδίσει ελάχιστη υποστήριξη ακόμα και στις κατά βάση μουσουλμανικές χώρες. Για να καταλάβω γιατί, μίλησα στην Dilnur Reyhan, μία Ουιγούρα ακαδημαϊκό, που ζει στη Γαλλία και διδάσκει στο Εθνικό Ινστιτούτο Ανατολικών Γλωσσών και Πολιτισμών (INALCO [5]) του Παρισιού. Είναι επίσης ιδρύτρια του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Ουιγούρων, [6]μίας ΜΚΟ που προωθεί τα ζητήματα και τον πολιτισμό των Ουιγούρων. Η Reyhan είναι μία θαρραλέα ηγέτιδα, υπέρμαχος της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων των γυναικών.
Η συνέντευξη τροποποιήθηκε για λόγους συντομίας.
Filip Noubel: Παρά τις μαζικές παραβιάσεις δικαιωμάτων που λαμβάνουν χώρα στη Σιντσιάνγκ, επιδεικνύεται ελάχιστη ή καθόλου αλληλεγγύη από τις κυβερνήσεις των μουσουλμανικών χωρών. Θίξατε για πρώτη φορά αυτό το θέμα το 2019 κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού προκαλώντας τους Μουσουλμάνους να αντιδράσουν. Έχουν αλλάξει τα πράγματα από τότε;
Dilnur Reyhan: Δημοσίευσα σχετικά με αυτό σε μια γαλλική εφημερίδα [7] κατά τη διάρκεια του προηγούμενου Ραμαζανιού έχοντας ένα αίσθημα απόγνωσης και απογοήτευσης, γιατί μέχρι το τέλος του 2019, σχεδόν καμία κυβέρνηση μουσουλμανικών χωρών δεν είχε επιδείξει την παραμικρή αλληλεγγύη προς του Ουιγούρους. Ακόμα πιο απογοητευτική ήταν η απόλυτη αδιαφορία των πληθυσμών των μουσουλμανικών χωρών, με εξαίρεση την Τουρκία. Το μίσος κατά της Δύσης μεταξύ των μουσουλμανικών πληθυσμών έχει τυφλώσει τους απλούς Μουσουλμάνους κατοίκους των διάφορων χωρών, σε σημείο να αρνούνται να πιστέψουν τις ειδήσεις των δυτικών MME, ακόμα κι όταν αυτές αφορούν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης για Μουσουλμάνους. Από τη μία, η Κίνα εκμεταλλεύεται την μουσουλμανική μας ταυτότητα για να δικαιολογήσει την ύπαρξη των στρατοπέδων, από την άλλη, η πλειοψηφία των Μουσουλμάνων αρνείται να το πιστέψει και έτσι υποστηρίζει την πολιτική της Κίνας.
Δεν έχουν αλλάξει πολλά, εκτός από την περίπτωση του Κατάρ [8], διότι οι περισσότερες μουσουλμανικές χώρες εξαρτώνται οικονομικά από την Κίνα και έχουν οφέλη από την μεταφορά της κινεζικής τεχνολογίας. Εκτός των άλλων, οι περισσότερες εκ των χωρών αυτών δεν έχουν και τις καλύτερες επιδόσεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σπανίως προστατεύουν τα δικαιώματα των δικών τους μειονοτήτων. Στην τελική, η Κίνα συχνά θεωρείται θετικό αντίβαρο έναντι της Δύσης.
Έχουμε δει όμως ατομικές περιπτώσεις, όπως του Τουρκογερμανού ποδοσφαιριστή Μεσούτ Εζίλ, [9] να εγείρουν δημόσια το ζήτημα. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι διαμορφωτές της κοινής γνώμης μπορούν να ευαισθητοποιήσουν περισσότερο την κοινή γνώμη.
F.Ν.: Τι θα λέγατε για τη στάση των κυβερνήσεων των δυτικών χωρών; Έχετε παρατηρήσει κάποια εξέλιξη σχετικά με το ζήτημα των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Σιντσιάνγκ;
D.R.: Η στάση των κυβερνήσεων της Δύσης είναι κάπως καλύτερη σε σχέση με αυτή των μουσουλμανικών χωρών. Τουλάχιστον 22 δυτικές χώρες [10] ζήτησαν από την Κίνα να κλείσει τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, ενώ 50 χώρες, οι μισές από τις οποίες είναι μουσουλμανικές, εξέφρασαν συλλογική υποστήριξη προς την Κίνα. Λόγω του συνεχιζόμενου εμπορικού πολέμου Κίνας-ΗΠΑ, η Ουάσινγκτον κρατά μία αρκετά αυστηρή στάση εναντίον των κινεζικών πολιτικών στοχοποίησης των Ουιγούρων, κυρίως μέσω κυρώσεων κατά των κινεζικών εταιρειών και των αξιωματούχων, που είναι υπεύθυνοι για αυτά τα στρατόπεδα, αλλά και μέσω του νόμου [11] για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Ουιγούρων. Στην Αυστραλία, βλέπουμε την εμφάνιση παρόμοιων ενδείξεων.
Ένδειξη αλληλεγγύης από την Ταϊβάν προς τους Ουιγούρους ενόψει της 4ης Ιουνίου (ημέρα μνήμης της σφαγής στην Πλατεία Τιενανμέν) στην Ταϊπέι. Φωτογραφία του Filip Noubel, χρησιμοποιήθηκε κατόπιν άδειας.
F.Ν.: Καταφέρατε να δημιουργήσετε συμμαχίες με μέλη και ακτιβιστές στην Κίνα, το Χονγκ Κονγκ και την Ταϊβάν;
D.R.: Οι Ουιγούροι της διασποράς επιδεικνύουν αλληλεγγύη προς τα δημοκρατικά κινήματα του Χονγκ Κονγκ και της Ταϊβάν. Ο λαός του Χονγκ Κονγκ δεν παρέλειψε να συνδέσει το κίνημά του με το ζήτημα των Ουιγούρων κατά την διάρκεια των διαμαρτυριών το 2019. Μία από τις εκπροσώπους του δημοκρατικού κινήματος του Χονγκ Κονγκ, η Denise Ho, που είναι και αστέρι της ποπ στην Ασία, υποστήριξε και το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Ουιγούρων κάνοντας ένα βίντεο, [12] μέσω του οποίου καλούσε το κοινό να υποστηρίξει την οργάνωσή μας. Στην Ταϊβάν, ο ηγέτης του φοιτητικού κινήματος της Τιεν-αν-Μεν και εξόριστος Ουιγούρος Örkesh [13] [γνωστός και ως Wuerkaixi στα κινέζικα), συνδέει την διασπορά των Ουιγούρων με τα δημοκρατικά κινήματα στην Ταϊβάν.
F.Ν.: Ο πολιτισμός και η ταυτότητα των Ουιγούρων απειλούνται σοβαρά στη Σιντσιάνγκ. Ποια είναι τα μέσα αντίστασης, που μπορούν ακόμα να χρησιμοποιήσουν οι Ουιγούροι;
D.R.: Από τότε που δημιουργήθηκε αυτό το εκτεταμένο δίκτυο στρατοπέδων συγκέντρωσης στην Κίνα στην περιοχή των Ουιγούρων [Σιντσιάνγκ], τα καθήκοντα των Ουιγούρων της διασποράς έχουν αυξηθεί σημαντικά. Από τη μία, πολιτικές οργανώσεις εργάζονται για την άσκηση πίεσης στις δυτικές χώρες, ώστε να πιέσουν την Κίνα να κλείσει τα στρατόπεδα. Από την άλλη, η προστασία και διασφάλιση της γλώσσας των Ουιγούρων και του πολιτισμού της διασποράς έχει αποκτήσει ζωτική σημασία. Επομένως, σχεδόν παντού στη διασπορά, τα τελευταία τρία χρόνια έχουν δημιουργηθεί σχολεία εκμάθησης της μητρικής γλώσσας.
Η οργάνωσή μας αποτελεί ένα καλό παράδειγμα: ξεκινήσαμε τις δράσεις μας ως φοιτητική ένωση για την προώθηση της γλώσσας και του πολιτισμού των Ουιγούρων. Δέκα χρόνια αργότερα, το πλαίσιο έχει αλλάξει τόσο στην περιοχή των Ουιγούρων όσο και στη διασπορά, σε σημείο που τώρα διευρύνουμε τις δράσεις μας για τη διασφάλιση της ταυτότητας των Ουιγούρων στην Ευρώπη, όπου θεωρείται ότι κατοικούν περίπου 10.000 Ουιγούροι.