- Global Voices στα Ελληνικά - https://el.globalvoices.org -

Το Μπουρούντι ψήφισε. Θα αλλάξει όμως η πολιτική κατάσταση;

· Σύνταξη Liam Anderson Μετάφραση Veroniki Bacharidi-Krikoni

Κατηγορίες: Υπο-Σαχάρια Αφρική, Μπουρούντι, Ανθρώπινα Δικαιώματα, Ανθρωπιστική ανταπόκριση, Διαδηλώσεις, Διακυβέρνηση, Εκλογές, Ιδέες, Ιστορία, Μέσα & δημοσιογραφία, Μέσα των πολιτών, Πόλεμος - Συγκρούσεις, Πολιτική, Πρόσφυγες, COVID-19

Ένα άτομο ψηφίζει στις εκλογές του Μπουρούντι στη βόρεια επαρχία Κιρούντο του Μπουρούντι. Φωτογραφία από τον Brice Blondel [1] μέσω Flickr, CC BY-NC 2.0. [2]

Οι Μπουρουντιανοί ψήφισαν στις 20 Μαΐου στον πρώτο γύρο των προεδρικών και δημοτικών εκλογών, με μεγαλύτερη προσοχή στον πρόεδρο.

Ο Πρόεδρος Πιέρ Νκουρουνζίζα με το κυβερνών κόμμα του Συμβουλίου για την Άμυνα της Δημοκρατίας – Δυνάμεις για την Υπεράσπιση της Δημοκρατίας (CNDD-FDD), επέστρεψε για μια αμφιλεγόμενη [3] τρίτη θητεία το 2015. Μετά, όμως, από 15 χρόνια στην εξουσία, δεν έθεσε ξανά υποψηφιότητα.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της εκλογικής διαδικασίας, διαρκείς ανησυχίες για την ασφάλεια συνεχίζουν να εμφανίζονται.

Αρκετά βίαια περιστατικά [4] αναφέρθηκαν την ημέρα [5] των εκλογών. Ένα μέλος του κόμματος της αντιπολίτευσης Εθνικό Κογκρέσο για την Ελευθερία (CNL) βρέθηκε νεκρό [6] στην περιοχή Ρουμόνγκε και συνελήφθησαν [7] διάφοροι επιτηρητές εκλογικών τμημάτων του κόμματος.

Το Μπουρούντι έχει εγγεγραμμένους 5,1 εκατομμύρια ψηφοφόρους [8], αλλά πολίτες στο εξωτερικό δεν μπόρεσαν να ψηφίσουν. Οι πρόσφυγες δεν μπόρεσαν επίσης να ψηφίσουν λόγω έλλειψης ταυτοποίησης. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, υπάρχουν 330.000 εγγεγραμμένοι [9] πρόσφυγες συν 87.000 καταγεγραμμένους αλλοτρόπως στην περιοχή.

Η RFI ανέφερε υψηλή προσέλευση [10] και η εφημερίδα Iwacu έδειξε [11] μεγάλες ουρές [12] ψηφοφόρων νωρίς [13] το πρωί. Υπήρξαν ορισμένα ρεπορτάζ για παρατυπίες [11] εγγραφής ψηφοφόρων και παρακράτησης [5] εκλογικών καρτών.

Ωστόσο, ο απερχόμενος πρόεδρος Νκουρουνζίζα [14] και ο Εβαρίστ Νταγισιμίγιε [15], παρουσιαζόμενος ως “κληρονόμος [16]” του Νκουρουνζίζα, ανέφεραν ότι οι εκλογές πήγαν καλά.

Μερικά αποτελέσματα [17] από το 12% των περιφερειών [18] ανακοινώθηκαν απροσδόκητα [19] στις 21 Μαΐου, δίνοντας περίπου το 80% των ψήφων στον Νταγισιμίγιε.

Ο υποψήφιος του κόμματος της αντιπολίτευσης CNL, Agathon Rwasa, απέρριψε αυτά τα αρχικά αποτελέσματα ως “φανταστικά”, λέγοντας ότι υπήρχε απόδειξη απάτης [20], συμπεριλαμβανομένης [21] υπερπλήρωσης καλπών, και ότι θα ασκήσει έφεση. Τα αμφισβητούμενα αποτελέσματα [22] μπορεί και να βάθαιναν τις εντάσεις.

Πολλοί αναμένουν ότι ο υποψήφιος του κυβερνώντος κόμματος Νταγισιμίγιε θα γίνει πρόεδρος σε μια ακόμη πιο ισχυρή [23] θέση μετά τις συνταγματικές αλλαγές [24] του 2018 – με επταετή θητεία.

Τα αποτελέσματα [25] αναμένονται εντός [22] μίας εβδομάδας.

Τα μέσα [26] κοινωνικής δικτύωσης μπλοκαρίστηκαν [27] στις 20 Μαΐου μέχρι το επόμενο [28] απόγευμα. Με το περιοριστικό [29] περιβάλλον των μέσων [30] ενημέρωσης και την έλλειψη ανεξάρτητων εκλογικών παρατηρητών, οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα επέκριναν [25] τις εκλογές ότι γίνονται “κεκλεισμένων [31] των θυρών”:

⚠️ Ειδοποίηση: Διακοπές σε εφαρμογές κοινωνικών μέσων και μηνυμάτων στο #Μπουρούντι [32] την ημέρα των εκλογών. Τα δεδομένα δικτύου σε πραγματικό χρόνο δείχνουν ότι Twitter, Facebook, Instagram, Telegram και WhatsApp δεν είναι διαθέσιμα μέσω κορυφαίων παρόχων δικτύου. Το περιστατικό συνεχίζεται

Έντονη κλιμάκωση

Human Rights Watch wrote [36]:

Η κυβέρνηση τόνισε ότι η χρηματοδότησή [37] της για αυτές τις εκλογές ήταν ανεξάρτητη οικονομικής βοήθειας. Ωστόσο, η Διεθνής Ομάδα Κρίσεων (ICG) περιέγραψε [38] την “εθελοντική” δημόσια συλλογή κεφαλαίων ως “δήμευση και αυθαίρετα διαχειριζόμενο σύστημα αναγκαστικών εισφορών”.

Ορισμένοι αντίπαλοι αμφισβήτησαν [39] την Ανεξάρτητη Εθνική Εκλογική Επιτροπή (CENI), επικρίνοντας την υπερεκπροσώπηση των υποστηρικτών του κυβερνώντος κόμματος μεταξύ των επιτηρητών [40] εκλογικών τμημάτων και τη μη δημοσίευση [41] του καταλόγου των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων. Το κόμμα του Συμβουλίου για την Άμυνα της Δημοκρατίας (CNDD) αποχώρησε [42] από τις εκλογές, επικρίνοντας τις παρατυπίες και τον κλειστό [43] πολιτικό χώρο.

Πριν από τις εκλογές, η εφημερίδα Iwacu θρήνησε [44] την πολιτικοποιημένη βία, ενώ η Πρωτοβουλία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Μπουρούντι περιέγραψε [45] μια “προσωπίδα” ειρήνης, με συστηματική καταστολή, απροσδιόριστους θανάτους και διεθνή “αδράνεια [46]“.

Ο υποψήφιος του κυβερνώντος κόμματος Νταγισιμίγιε δήλωσε ότι οι εκλογές θα είναι ασφαλείς, μιλώντας μετά από συγκρούσεις μεταξύ δυνάμεων ασφαλείας και ένοπλων το Φεβρουάριο. Παρά την αφηγηματική γραμμή περί ηρεμίας, ωστόσο, η εξεταστική επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών προειδοποίησε [47] για “κλιμάκωση βίας”.

Λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές, εν μέσω πανδημίας COVID-19, η κυβέρνηση απέκλεισε εκπροσώπους της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας.

Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έγραψε [36]:

Καθώς η κυβέρνηση διώχνει την ομάδα @WHO [48] και πλησιάζουν εκλογές, δημιουργείται μια “τέλεια καταιγίδα” στο #Μπουρούντι. Νέα αποστολή για @hrw

Παρά τα λίγα αναφερόμενα κρούσματα [52] COVID-19, υπάρχουν ανησυχίες [53] σχετικά με περιορισμένα [54] μέτρα και ελλιπή ρεπορτάζ. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας, τα μέτρα τήρησης αποστάσεων [55] και το ίδιο το θέμα σύμφωνα [56] με πληροφορίες ξεχάστηκαν.

Τα μέλη [57] της Κοινότητας Ανατολικής Αφρικής κλήθηκαν ως παρατηρητές εκλογών. Ωστόσο, στις 8 Μαΐου, οι αξιωματούχοι απαιτούσαν καραντίνα 14 ημερών κατά την άφιξη λόγω του COVID-19, καθιστώντας το ανεφάρμοστο. Η CENI είπε [58] ότι υπήρχαν ορισμένοι παρατηρητές από διάφορες πρεσβείες.

Υποψήφιοι

Η CENI απέρριψε [59] αρχικά τέσσερις από τις δέκα υποβολές [60] για τους προεδρικούς υποψηφίους. Κατόπιν έφεσης, ο πρώην πρόεδρος Ντομισιέν Νταγιζέγιε έγινε δεκτός [61] ως ο έβδομος υποψήφιος στο κόμμα Κίρα-Μπουρούντι.

Ενώ υπάρχουν επτά υποψήφιοι [62] και πολλά κόμματα [63], το Iwacu παρατήρησε ότι το κυβερνών κόμμα CNDD-FDD και τα κόμματα της αντιπολίτευσης CNL παραμένουν τα πολιτικά κέντρα βαρύτητας.

Αρκετά μικρότερα κόμματα, κάποιοι “δορυφόροι” ουσιαστικά του κυβερνώντος κόμματος CNDD-FDD, υποστήριξαν τους υποψηφίους τους.

Η ICG είπε ότι το τελικό αποτέλεσμα δεν ήταν απολύτως [64] βέβαιο, δεδομένης της επιτυχούς εκστρατείας του υποψηφίου αντιπολίτευσης CNL, Agathon Rwasa.

Η ICG σημείωσε επίσης ότι ο υποψήφιος του CNDD-FDD Νταγισιμίγιε πρέπει να διαχειριστεί τις σέχτες στο κόμμα και τη διαρκή επιρροή του Νκουρουνζίζα.

Το κόμμα Kira-Burundi [65] και το UPRONA [66] με τον υποψήφιο Gaston Sindimwo (τρέχων πρώτο αντιπρόεδρο), υπέστησαν διχασμούς. Εξόριστοι αντίπαλοι [67] μποϊκόταραν αυτή τη φορά, αλλά αποδυναμώθηκαν επίσης από διχασμούς [68] και την αποτυχία του διαλόγου διαμεσολάβησης.

Ο αναλυτής Thierry Vircoulon υποστήριξε [69] ότι το κυβερνών κόμμα επωφελείται από την ύπαρξη αντιπολιτευτικών φωνών, αλλά μόνο για να δώσει μια εμφάνιση δημοκρατίας. Η αλλαγή φαίνεται απίθανη με τον νέο υποψήφιο, επειδή το “συμβούλιο των στρατηγών” στο κυβερνών κόμμα παραμένει ο τόπος εξουσίας.

Στο μονοπάτι της προεκλογικής εκστρατείας

Η εκστρατεία διεξήχθη επίσημα μεταξύ [70] 27 Απριλίου και 17 Μαΐου. Το SOS Médias Burundi, ωστόσο, ανέφερε [71] ότι η Imbonerakure (νεολαία του κόμματος CNDD-FDD) είχε εκστρατεία εκ των προτέρων και χρησιμοποίησε τακτικές εκφοβισμού: εφορμούσε ακόμη και στα σπίτια ανθρώπων, ιδίως σε γειτονιές της “αντιπολίτευσης”. Φέρεται [72] επίσης να εξανάγκασαν κόσμο [73] να δείξουν υποστήριξη, συμπεριλαμβανομένων οδηγών [74] μοτοταξί και μαθητών [75].

Πολλοί απογοητεύτηκαν επίσης από καθυστερημένες εκλογικές κάρτες, ακόμη και μετά [76] την παράταση της προθεσμίας, και ορισμένοι υποστηρικτές του CNL κατηγόρησαν [77] την Imbonerakure ότι παρακρατούσε [78] τις κάρτες τους.

Το Iwacu [79] και η RFI [80] περιέγραψαν μια εκστρατεία χαρακτηριζόμενη από βία, συμπεριλαμβανομένων δολοφονιών, απαγωγών, διενέξεων [81] και παρεμβολών [55] σε συγκεντρώσεις. Αυτές οι πράξεις διαπράχθηκαν δυσανάλογα από υποστηρικτές του CNDD-FDD, συχνά με συνενοχή [82] από την αστυνομία [83], παρόλο που επηρεάστηκαν [84] όλες οι εκστρατείες.

Οι αντίπαλοι επέκριναν αυθαίρετες συλλήψεις [85], συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 200 [86] υποστηρικτών του CNL και αρκετών [87] υποψηφίων [88]. Ο αναλυτής Julien Nimubona είπε [89] στο Iwacu ότι η δημοτικότητα του CNL προκάλεσε κατασταλτική αντίδραση από την κυβέρνηση CNDD-FDD.

Ο πρόεδρος του CENI είπε [90] ότι η εκστρατεία πήγε καλά και οι υποστηρικτές του CNL δεν στοχεύονταν. Ο εκπρόσωπος της αστυνομίας Pierre Nkurikye κατηγόρησε [91] ακόμη και τους υποστηρικτές του CNL για τα περισσότερα περιστατικά, αν και η Πρωτοβουλία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Μπουρούντι δήλωσε [46] ότι αυτό στερείται αξιοπιστίας και ουδετερότητας.

Μηνύματα της εκστρατείας

Οι περισσότεροι υποψήφιοι επικεντρώθηκαν στην οικονομική ανάπτυξη των μηνυμάτων τους και ο ανεξάρτητος υποψήφιος Dieudonne Nahimana [92] επικεντρώθηκε στη νεολαία. Η πολιτική γλώσσα έγινε, ωστόσο, συχνά αντιφατική.

Στις ομιλίες [93] του Νταγισιμίγιε, υποψηφίου του κυβερνώντος κόμματος CNDD-FDD, αναφέρθηκε η κρίση του 2015 και ο ίδιος είπε ότι δεν μπορεί να σταματήσει κανείς το κόμμα του από το να κερδίσει ξανά, καθώς είχαν “θεϊκή [94] αποστολή”.

Οι ομιλίες [95] του CNDD-FDD αναφέρουν [96] συχνά τον Θεό να τους προστατεύει [97] από εχθρούς, συμπεριλαμβανομένης της Ρουάντα και των δυτικών κρατών. Καταγγέλλουν συχνά τους επικριτές ως ιμπεριαλιστές για να τους δυσφημίσουν, χαρακτηρίζοντας εαυτούς ως “απελευθερωτές”.

Ο Νταγισιμίγιε συνέκρινε τους αντιπάλους με τους υποστηρικτές του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος της αποικιακής εποχής και είπε ότι οι αντίπαλοι προκάλεσαν υποστηρικτές του CNDD-FDD.

Ο Rwasa του CNL είπε [98] ότι ο λαός δεν θα δεχτεί εκλογική απάτη και υποστήριξε ότι οι υποστηρικτές του CNL δεν πρέπει να θεωρηθούν υπεύθυνοι, εάν υπερασπίζονται [16] τον εαυτό τους. Ένας εκπρόσωπος της αστυνομίας και υπουργός Εσωτερικών [99] τον κατηγόρησε [100] για υποκίνηση βίας. Ο Rwasa επανέλαβε [101] ότι δεν ήθελαν σύγκρουση.

Ο Leonce Ngendakumana [102], ο υποψήφιος του κόμματος Sahwanya-Frodebu, [103] επέκρινε επίσης την διακυβέρνηση CNDD-FDD. Ο Francis Rohero, ανεξάρτητος υποψήφιος, είπε [104] ότι έβλεπε τον Ρουάσα και τον Νταγισιμίγιε με παρόμοιο τρόπο: αμφότεροι πρώην αντάρτες με επίκεντρο μόνο στους υποστηρικτές τους.

Προκλήσεις ενόψει

Ο νέος πρόεδρος θα αντιμετωπίσει πιεστικά [105] ερωτήματα σχετικά με τις διεθνείς σχέσεις, τον χώρο των πολιτικών και των μέσων ενημέρωσης, τις οικονομικές [106] πολιτικές χωρίς αποκλεισμούς και την ατιμωρησία.

Μετά τις εκλογές του 2015, ακολούθησαν διαμαρτυρίες και ένα αποτυχημένο πραξικόπημα, το οποίο προκάλεσε καταστολή [107] των αντιπάλων, των μέσων ενημέρωσης και της κοινωνίας των πολιτών, επιθέσεις ανταρτών και οικονομική πάλη [108]. Αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες εγκατέλειψαν την πολιτική και οικονομική κρίση ως πρόσφυγες [109].

Οι διεθνείς σχέσεις επιδεινώθηκαν [110] και το Μπουρούντι άφησε άνευ προηγουμένου το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, αφότου αυτό άρχισε να διερευνά [111] παραβιάσεις δικαιωμάτων.

Η πλέον απαγορευμένη ομάδα δικαιωμάτων Ligue Iteka κατέγραψε [112] “κρυφά εγκλήματα [113]” 549 βίαιων εξαφανίσεων από το 2015 και 67 δολοφονίες μεταξύ Ιανουαρίου και Μαρτίου 2020.