Αραιή διαμαρτυρία στο Χονγκ Κονγκ. Εικόνα από το Stand News.

Οι διαμαρτυρίες του Χονγκ Κονγκ κατά του νομοσχεδίου της έκδοσης της Κίνας είναι τώρα ενός έτους. Ο διαδικτυακός ειδησεογραφικός οίκος του Χονγκ Κονγκ, Stand News, επιμελήθηκε μια σειρά άρθρων για να εκφράσει το κίνημα της αντιπολίτευσης. Το Global Voices δημοσιεύει επεξεργασμένες εκδόσεις αυτών των δημοσιεύσεων βάσει συμφωνίας συνεργασίας περιεχομένου. Η αρχική κινεζική εκδοχή της παρακάτω ανάρτησης γράφτηκε από τον Francis Lee, καθηγητή στη Σχολή Δημοσιογραφίας και Επικοινωνίας στο Κινεζικό Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ.

Ο Ιούνιος σηματοδοτεί την επέτειο ενός έτους των διαδηλώσεων του Χονγκ Κονγκ κατά του νομοσχεδίου της έκδοσης της Κίνας.

Από το ξέσπασμα του COVID-19 στα τέλη Ιανουαρίου, η αστυνομία του Χονγκ Κονγκ απαγόρευσε όλες τις δημόσιες συνελεύσεις και συγκεντρώσεις, επικαλούμενη κανονισμούς ελέγχου των ασθενειών που είναι γνωστοί ως Απαγόρευση Ομαδικών Συγκεντρώσεων.

Ο κανονισμός κατέστησε αδύνατο για οποιονδήποτε οργανισμό να ζητήσει μαζικές διαμαρτυρίες. Εν τω μεταξύ, αυξάνεται ο κίνδυνος για μεμονωμένους διαδηλωτές στους δρόμους, καθώς το Πεκίνο ετοιμάζεται να επιβάλει στο Χονγκ Κονγκ τον νόμο εθνικής ασφάλειας, που αλλάζει το παιχνίδι.

Σήμερα, οι διαμαρτυρίες είναι πολύ μικρότερες από εκείνες του Ιουνίου 2019, όταν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν τακτικά στους δρόμους στις μεγαλύτερες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στην ιστορία.

Ωστόσο, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο θυμός των κατοίκων του Χονγκ Κονγκ απέναντι στην αστυνομία και τις κυβερνητικές Aρχές παραμένει αμετάβλητος.

Μελετώντας τους αριθμούς

Μια πρόσφατη δημοσκόπηση, που διεξήχθη από το Κέντρο Επικοινωνίας και Δημόσιας Γνώμης του Κινεζικού Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ* στα τέλη Μαΐου, έδειξε ότι το 45,8% των ερωτηθέντων αισθάνθηκε μηδενική εμπιστοσύνη προς την κυβέρνηση και το 47,5% αισθάνθηκε μηδενική εμπιστοσύνη προς την αστυνομία.

Με φόντο τη διαμάχη περί εθνικής ασφάλειας, το 41,4 τοις εκατό εξέφρασε μηδενική ικανοποίηση με την εφαρμογή του “Μία Χώρα, Δύο Συστήματα” στο Χονγκ Κονγκ.

Πάνω από το 60% των ερωτηθέντων αντιτάχθηκαν στην απόφαση του Πεκίνου να θεσπίσει έναν νέο νόμο εθνικής ασφάλειας, παρακάμπτοντας το Νομοθετικό Συμβούλιο του Χονγκ Κονγκ. Αυτό το εύρημα διαφέρει σημαντικά από τον ισχυρισμό της Κυβερνήτη του Χονγκ Κονγκ, Κάρι Λαμ, στις 16 Ιουνίου ότι μόνο μια μικρή μειονότητα αντιτάχθηκε στο νόμο.

Οι ερωτηθέντες στη δημοσκόπηση ρωτήθηκαν επίσης εάν υποστηρίζουν ή αντιτίθενται στη συνέχεια των διαμαρτυριών κατά του νομοσχεδίου της έκδοσης της Κίνας, ανεξάρτητα από τη μορφή ή τη στρατηγική. Η δημοσκόπηση διαπίστωσε ότι το 39,1 τοις εκατό υποστηρίζει τις διαμαρτυρίες με το 39,2 τοις εκατό να αντιτίθεται. Οι υποστηρικτές του φιλοκινεζικού καθεστώτος ισχυρίστηκαν ότι το αποτέλεσμα δείχνει ότι το κίνημα χάνει την υποστήριξη του. Ωστόσο, αυτή η ερμηνεία μπορεί να μην αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα.

Ιστορικά, οι δημοσκοπήσεις έχουν δείξει ότι περίπου το 20-25% των πολιτών του Χονγκ Κονγκ δεν υποστήριξαν αρχικά τις διαμαρτυρίες κατά του νομοσχεδίου της έκδοσης. Η παγκόσμια πανδημία του COVID-19 εν τω μεταξύ άσκησε περαιτέρω πιέσεις στην οικονομία της πόλης, αποδυναμώνοντας περαιτέρω την έκκληση των διαμαρτυριών.

Έχοντας αυτό κατά νου, το γεγονός ότι οι διαμαρτυρίες που έφεραν την πόλη σε ακινησία ενός μηνός έχουν διατηρήσει την υποστήριξη από τα στερεά δύο πέμπτα των ερωτηθέντων δεν είναι τίποτα λιγότερο από αξιοσημείωτο.

Αυτό το αποτέλεσμα συγκρίνεται με δημοσκόπηση τον Νοέμβριο του 2014, δύο μήνες μετά το ντεμπούτο των διαδηλώσεων του φιλοδημοκρατικού κινήματος της Ομπρέλας.

Σε αυτή τη δημοσκόπηση, το 70% των ερωτηθέντων υποστηρίζουν τον τερματισμό των μαζικών ειρηνικών διαδηλώσεων.

Οι απαντήσεις στην έρευνα του CCPOS διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των ηλικιακών ομάδων.

Μεταξύ αυτών που είναι σε ηλικία 15-24 ετών, το ποσοστό υποστήριξης για συνεχιζόμενες διαμαρτυρίες κατά της Κίνας είναι 71,9%. Στην επόμενη ηλικιακή κατηγορία, 25-39, η υποστήριξη μειώνεται στο 51,9%. Οι διαμαρτυρίες έχουν υποστήριξη μόνο του 35,6% στην ηλικιακή ομάδα 40-59 και υποστήριξη 20,3% μεταξύ ατόμων ηλικίας 60 ετών και άνω.

Για ορισμένους που αντιτίθενται στη συνέχιση των διαμαρτυριών κατά του νομοσχεδίου της έκδοσης της Κίνας, η αντιπολίτευση είναι στρατηγική παρά εχθρική απέναντι στις διαμαρτυρίες καθεαυτές.

Τα σχόλια σε διάφορα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τις τελευταίες εβδομάδες έχουν επισημάνει αμφιβολίες ότι οι διαμαρτυρίες μπορούν να δημιουργήσουν θετικά αποτελέσματα στο τρέχον καταπιεστικό πολιτικό περιβάλλον, καθώς τα ΜΑΤ είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν όσο το δυνατόν περισσότερη δύναμη για να κατατροπώσουν και να συλλάβουν διαδηλωτές.

Αυτά τα σχόλια συχνά τονίζουν ότι με το Πεκίνο αποφασισμένο να διαλύσει το “Μία Χώρα, Δύο Συστήματα”, το μέλλον του Χονγκ Κονγκ εξαρτάται από τη διπλωματική αλληλεπίδραση μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, και όχι από τις διαδηλώσεις στο δρόμο.

Αυτός ο υπολογισμός κόστους και αποτελέσματος είναι ιδιαίτερα εμφανής στις απαντήσεις σχετικά με την επιβολή του νόμου περί εθνικής ασφάλειας από το Πεκίνο στο Χονγκ Κονγκ.

Αν και το 63,5% των ερωτηθέντων ανησυχούσαν ότι ο νόμος θα έβλαπτε την ελευθερία και τα δικαιώματα των πολιτών του Χονγκ Κονγκ, μόνο το 59% των ίδιων ερωτηθέντων υποστήριξε τη συνέχεια των διαμαρτυριών κατά του νομοσχεδίου της έκδοσης της Κίνας, ενώ το 15,1% αντιτάχθηκε σε περαιτέρω διαμαρτυρίες.

Επέκταση του “ρεπερτορίου της διαμάχης”

Αν και οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας του COVID-19 έχουν περιορίσει την κλίμακα των διαμαρτυριών, δεν τις έχουν σταματήσει εντελώς. Ξεκινώντας στα τέλη Απριλίου, ένας μεγάλος όγκος flashmob “τραγουδιών διαμαρτυρίας” ξεκίνησε σε μεγάλα εμπορικά κέντρα.

Επιπλέον, πραγματοποιήθηκαν μικρές μηνιαίες διαμαρτυρίες για τον εορτασμό του περιστατικού της επίθεσης του όχλου στο Yuen Long (21 Ιουλίου 2019) και του περιστατικού της επίθεσης στον σταθμό Prince Edward (31 Αυγούστου 2019) — δύο περιστατικά που επισήμαναν την υπερβολική αστυνομική δύναμη εναντίον των διαδηλωτών.

Στις 24 Μαΐου, χιλιάδες συμμετείχαν σε μια παράνομη διαδήλωση ενάντια στην απόφαση του Πεκίνου να επιβάλει τον νόμο για την εθνική ασφάλεια στην πόλη — οι πρώτες μεγάλες διαμαρτυρίες μετά την έναρξη ισχύος των περιορισμών λόγω του COVID-19.

Έπειτα, στις 4 Ιουνίου, δεκάδες χιλιάδες συμμετείχαν για μια ετήσια αγρυπνία υπό το φως των κεριών στο Victoria Park και σε δώδεκα άλλες περιοχές σε όλο το Χονγκ Κονγκ. Φέτος ήταν η πρώτη φορά που η αγρυπνία απαγορεύτηκε από τις αρχές, οι οποίες ανέφεραν περιορισμούς ελέγχου της νόσου.

Τέλος, στις 9 Ιουνίου, χιλιάδες διαδηλωτές διαδήλωσαν στην κεντρική συνοικία για να σηματοδοτήσουν την επέτειο της διαμαρτυρίας ενός εκατομμυρίου ανθρώπων ενάντια στο νομοσχέδιο έκδοσης της Κίνας.

Όλες αυτές οι ενέργειες πραγματοποιήθηκαν παρά την πιθανότητα συλλήψεων για συμμετοχή σε παράνομες συναθροίσεις.

Οι αμφιβολίες σχετικά με τη βιωσιμότητα των διαμαρτυριών κατά του νομοσχεδίου της έκδοσης της Κίνας έχουν τεθεί από τότε που οι διαδηλώσεις ήταν ηλικίας λιγότερο από ένα μήνα.

Αλλά καθώς η καταστολή εναντίον των διαδηλωτών έχει επεκταθεί, το ίδιο ισχύει και για το ρεπερτόριο της διαμάχης τους.

Τελικά, οι μαζικές κινητοποιήσεις τον Ιούνιο υποχώρησαν σε συγκεντρώσεις σε περιφερειακό επίπεδο και στη δημιουργία Lennon Wall σε όλο το Χονγκ Κονγκ τον Ιούλιο, ακολουθούμενες από την ειρηνική καθιστική διαμαρτυρία στο Διεθνές Αεροδρόμιο της πόλης και τον σχηματισμό ανθρώπινων αλυσίδων σε όλη την πόλη τον Αύγουστο 2019.

Όταν τα σχολεία ξεκίνησαν ξανά τον Σεπτέμβριο του 2019, οι σχολικές πανεπιστημιουπόλεις και τα εμπορικά κέντρα μετατράπηκαν σε χώρους διαμαρτυρίας.

Μετά τη νίκη της φιλοδημοκρατικής συμμαχίας στις εκλογικές περιφέρειες τον Νοέμβριο, οι υποστηρικτές του κινήματος άρχισαν να υποστηρίζουν την ιδέα ενός “κίτρινου οικονομικού κύκλου“, όπου οι φιλοκαθεστωτικές επιχειρήσεις υπόκεινται σε δημοφιλή μποϊκοτάζ, ενώ “κίτρινες”, ή φιλοδημοκρατικές επιχειρήσεις, λαμβάνουν δημοφιλή υποστήριξη.

Οι υποστηρικτές ζήτησαν επίσης τη σύσταση επαγγελματικών ομάδων και συνδικαλιστικών οργανώσεων για να προετοιμαστούν για μια μελλοντική γενική απεργία.

Αυτή είναι η πιθανή μελλοντική κατεύθυνση των διαδηλώσεων, με την αντίσταση να μπαίνει σε καθημερινές δραστηριότητες, αφήνοντας το καθεστώς να αντιμετωπίζει έναν μακρύ πόλεμο τριβής.

Και πάλι, οι περιορισμοί ελέγχου των ασθενειών δεν μπορούν να διαρκέσουν για πάντα, και η πιθανότητα το Χονγκ Κονγκ να δει και πάλι μαζικές κινητοποιήσεις — παρά το αυξημένο κόστος της συλλογικής δράσης — δεν μπορεί να αγνοηθεί.