Ανιέλ Φράνκο, μετά την ψηφοφορία του Ανωτάτου Δικαστηρίου: “Θα συνεχίσουμε να απαιτούμε απαντήσεις” | Φωτογραφία: Reprodução/Instituto Marielle Franco/Χρησιμοποιήθηκε με άδεια.
“Σήμερα είχαμε μια πολύ σημαντική νίκη”, είπε η Ανιέλ Φράνκο. Στις 27 Μαΐου, το Ανώτατο Δικαστήριο της Βραζιλίας απέρριψε το αίτημα για ομοσπονδιακή έρευνα της αδερφής της, Μαριέλ Φράνκο, μιας δημοτικής συμβούλου που δολοφονήθηκε [1] στο Ρίο ντε Τζανέιρο μαζί με τον οδηγό της, Άντερσον Γκόμες, τον Μάρτιο του 2018.
Αν και οι ένοπλοι βρίσκονται στη φυλακή, αυτοί που διέταξαν τη δολοφονία δεν έχουν ακόμη ταυτοποιηθεί. “Μέσα σε τόσους πολλούς θανάτους, τουλάχιστον μία νίκη”, λέει.
VITÓRIA! Por 5×0 no STJ a federalização do caso Marielle e Anderson já está NEGADA! Foram mais de 150 mil pessoas e mais de 200 organizações da sociedade civil assinando contra a federalização, e inundamos as redes com a hashtag #FederalizaçãoNão [2]
Não temos como agradecer o apoio! pic.twitter.com/A4bzeAks1I [3]— Instituto Marielle Franco (@inst_marielle) May 27, 2020 [4]
ΝΙΚΗ!
Το Ανώτατο Δικαστήριο λέει ΟΧΙ στην ομοσπονδιοποίηση της υπόθεσης Μαριέλ και Άντερσον! Περισσότερες από 150.000 υπογραφές σε μια εβδομάδα.
Εγγραφείτε στον ιστότοπο για να είστε ενημερωμένοι για τα επόμενα βήματα στον αγώνα για δικαιοσύνη.
———————-
ΝΙΚΗ! Με πέντε ψήφους κατά και μηδέν υπέρ στο Ανώτατο Δικαστήριο ΑΠΟΡΡΙΦΘΗΚΕ η ομοσπονδιοποίηση της υπόθεσης Μαριέλ και Άντερσον! Περισσότεροι από 150.000 άνθρωποι και περισσότερες από 200 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών υπέγραψαν κατά της ομοσπονδιοποίησης και κατακλύσαμε τα δίκτυα με την ετικέτα #FederalizaçãoNão [όχι στην ομοσπονδιοποίηση].
Δεν έχουμε τρόπο να ευχαριστήσουμε την υποστήριξη!
Η Μαριέλ ήταν σύμβουλος της πόλης του Ρίο ντε Τζανέιρο για το Κόμμα Σοσιαλισμού και Ελευθερίας (PSOL), μια μαύρη γυναίκα, αμφιφυλόφιλη, μητέρα και από την περιφέρεια. Κατά τη διάρκεια της θητείας της, προέδρευσε επίσης της Επιτροπής Γυναικών του Επιμελητηρίου των Συμβούλων. Το αυτοκίνητο, που την πήγαινε στο σπίτι τη νύχτα του εγκλήματος, χτυπήθηκε από 13 πυροβολισμούς [5].
Με την ομοσπονδοποίηση της έρευνας, θα εγκατέλειπε την κρατική σφαίρα, που συγκεντρώνεται στο Ρίο ντε Τζανέιρο, με τη δράση της Πολιτικής Αστυνομίας και του Δημόσιου Υπουργείου της πολιτείας, και θα μεταφερόταν στην ομοσπονδιακή σφαίρα, στην Ομοσπονδιακή Αστυνομία και στο Ομοσπονδιακό Δημόσιο Υπουργείο για συνέχιση της έρευνας.
Υπήρχαν ανησυχίες ότι η υπόθεση θα υφίστατο παρέμβαση από τον Πρόεδρο Ζαΐρ Μπολσονάρου, η οικογένεια του οποίου έχει δεσμούς με τους υπόπτους για τη δολοφονία.
Το αίτημα για ομοσπονδοποίηση [6] υποβλήθηκε από το Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα (PGR) το 2019, μια από τις τελευταίες πράξεις της τότε δικηγόρου Raquel Dodge, η οποία δήλωσε ότι οι έρευνες θα μπορούσαν να μολυνθούν στην πολιτεία, λόγω της καθυστέρησης στο συμπέρασμα για το ποιος διέταξε τη δολοφονία.
Η οικογένεια μίλησε αμέσως κατά της κίνησης σε επιστολή [7] στους υπουργούς του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αναφέροντας:
Muitas são as razões fáticas e jurídicas que nos levam a acreditar que a federalização do caso não é o caminho que as instituições de Justiça devam seguir para garantir a responsabilização de todos os envolvidos no bárbaro crime que tirou a vida de nossos familiares. (…) Ao contrário do alegado pela PGR, a federalização do caso revela-se justamente como a abertura do caminho para a impunidade dos responsáveis pela prática dos crimes.
Υπάρχουν πολλοί πραγματικοί και νομικοί λόγοι, που μας κάνουν να πιστεύουμε ότι η ομοσπονδοποίηση της υπόθεσης δεν είναι ο δρόμος, που πρέπει να ακολουθήσουν τα δικαστικά όργανα για να εγγυηθούν την ευθύνη όσων εμπλέκονται στο βάρβαρο έγκλημα, που έβαλε τέλος στη ζωή των συγγενών μας. (…) Σε αντίθεση με ό,τι επιβεβαίωσε το Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα, η ομοσπονδοποίηση της υπόθεσης αποκαλύπτεται ακριβώς ως η αρχή ενός δρόμου προς την ατιμωρησία των υπευθύνων για αυτά τα εγκλήματα.
Στον ιστότοπο της εκστρατείας, ένα κείμενο αναφέρει ότι η απόφαση αποσύρει την υπόθεση από την Ομοσπονδιακή Αστυνομία και “τώρα υπάρχει λιγότερος κίνδυνος άμεσης παρέμβασης από τον πρόεδρο [Μπολσονάρου]”.
Esperamos que as investigações evoluam, finalmente. Esperamos não ter que esperar mais dois anos para descobrir quem mandou matar minha irmã. Quem sabe um dia teremos esse caso solucionado.
Ελπίζουμε ότι οι έρευνες θα προχωρήσουν επιτέλους. Ελπίζουμε να μην χρειαστεί να περιμένουμε άλλα δύο χρόνια για να μάθουμε ποιος σκότωσε την αδερφή μου. Ποιος ξέρει, μια μέρα θα λυθεί αυτή η υπόθεση.
Εκδίκαση
Στην απόφασή της, η εισηγήτρια για την υπόθεση, Laurita Vaz, επιβεβαίωσε ότι η σοβαρότητα του εγκλήματος “είναι αδιαμφισβήτητη [8]“, αλλά τόνισε ένα επεισόδιο, που “υποβαθμίζει το αίτημα για ομοσπονδοποίηση της υπόθεσης”. Σύμφωνα με την υπουργό [8], μία ημέρα μετά τις δολοφονίες, η Εισαγγελία δημιούργησε ομάδα εργασίας αποτελούμενη από πέντε εισαγγελείς της Δημοκρατίας για την παρακολούθηση διαδικαστικών πράξεων στο Ρίο.
É inegável que o caso insuflou não só o país, mas também a comunidade internacional, tanto pela brutalidade dos homicídios como pelo simbolismo da ação delituosa. Atentado contra a vida de parlamentar, eleita com votação expressiva, que se dedicava à defesa de grupos sociais menos favorecidos, com discursos de clara oposição ao crime organizado no Rio de Janeiro.
Είναι αναμφισβήτητο ότι η υπόθεση εξόργισε όχι μόνο τη χώρα, αλλά και τη διεθνή κοινότητα, τόσο λόγω της βαρβαρότητας των δολοφονιών όσο και λόγω του συμβολισμού της εγκληματικής ενέργειας. Επίθεση στη ζωή της εκλεγμένης με εκφραστική ψήφο βουλευτή, η οποία αφιερώθηκε στην υπεράσπιση λιγότερο ευνοημένων κοινωνικών ομάδων, με ομιλίες ξεκάθαρα αντίθετες στο οργανωμένο έγκλημα στο Ρίο ντε Τζανέιρο.
Οι άλλοι υπουργοί ακολούθησαν την ψηφοφορία της Vaz, με αποτέλεσμα ομόφωνη ψηφοφορία υπέρ της μη ομοσπονδοποίησης. Το Ινστιτούτο Μαριέλ Φράνκο, που δημιουργήθηκε από την οικογένειά της, ξεκίνησε την εκστρατεία “Όχι στην ομοσπονδοποίηση!” [9] για να μαζέψει υπογραφές για την απόφαση. Περισσότεροι από 150.000 άνθρωποι και 200 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών απηύθυναν το αίτημά τους στους υπουργούς. Για την Ανιέλ, πρόεδρο του ινστιτούτου, η οποία μίλησε με το Global Voices μέσω WhatsApp, η απόφαση ήταν μια νίκη:
Foi uma vitória não só para a família, mas para todos os 154 mil companheiros e companheiras que assinaram essa mobilização da sociedade civil contra a federalização. (…) Essa votação foi unânime e importante no meio de tanto caos, de tanta interferência e de tanta dor.
Ήταν μια νίκη όχι μόνο για την οικογένεια, αλλά και για όλους τους 154.000 συντρόφους, που υπέγραψαν αυτήν την κινητοποίηση της κοινωνίας των πολιτών κατά της ομοσπονδοποίησης. (…) Αυτή η ψηφοφορία ήταν ομόφωνη και σημαντική εν μέσω τόσο μεγάλου χάους, τόσο πολλών παρεμβάσεων και τόσο πολύ πόνου.
Διερεύνηση της έρευνας
Τη χρονιά του θανάτου της Μαριέλ και του Άντερσον, οι έρευνες σημείωσαν μικρή πρόοδο. Μεταξύ Μαρτίου και Αυγούστου, η αστυνομία του Ρίο ντε Τζανέιρο ανακάλυψε δεσμούς μεταξύ των δολοφόνων και μιας ομάδας πολιτοφυλάκων, [10] που λειτουργούν ως παραστρατιωτικές οργανώσεις στο Ρίο ντε Τζανέιρο, γνωστές ως “γραφείο εγκλήματος”. [11]
Τον Ιανουάριο του 2019, μετά από επιχείρηση του Δημοσίου Υπουργείου, μαθεύτηκε ότι ο γιος του Προέδρου της Δημοκρατίας, γερουσιαστής Φλάβιο Μπολσονάρου, είχε στο υπουργικό του συμβούλιο τη μητέρα και τη σύζυγο [12] ενός από τους αρχηγούς της ομάδας, του πρώην αστυνομικού Adriano Nobrega.
Τον Μάρτιο, δύο άλλα ονόματα που συνδέονται με την οργάνωση, ο Ronnie Lessa και ο Élcio Vieira de Queiroz, φυλακίστηκαν για τους φόνους. [13] Σύμφωνα με την Αστυνομία, ο Lessa πυροβόλησε τη Μαριέλ, ενώ ο πρώην στρατιωτικός Queiroz οδηγούσε το αυτοκίνητο, που κυνηγούσε το όχημα της δημοτικής συμβούλου. Δεν έχει γίνει ακόμη γνωστό ποιος διέταξε την εκτέλεση του εγκλήματος.
Με τους άνδρες φυλακισμένους, η Ομοσπονδιακή Αστυνομία άρχισε να ερευνά το ενδεχόμενο απάτης στην εξιχνίαση της υπόθεσης και τις προσπάθειες παρεμπόδισής της. Ο Ronnie Lessa ζούσε στην ίδια πολυκατοικία με τον Πρόεδρο Μπολσονάρου [14] σε μια πλούσια περιοχή του Ρίο ντε Τζανέιρο. Ένας θυρωρός ήρθε να μιλήσει με την αστυνομία και είπε ότι ο Élcio Queiroz είχε εξουσιοδοτηθεί να εισέλθει στην πολυκατοικία ώρες πριν από τις δολοφονίες από κάποιον στο σπίτι του τότε ομοσπονδιακού βουλευτή Μπολσονάρου. Μέρες αργότερα, άλλαξε [15] την εκδοχή του στην Ομοσπονδιακή Αστυνομία και δήλωσε ότι έκανε λάθος τον αριθμό του σπιτιού.
Ο Μπολσονάρου συνέχισε κατηγορώντας [16] τον κυβερνήτη του Ρίο ντε Τζανέιρο, Wilson Witzel [16], ότι χειραγωγούσε την έρευνα για τη δολοφονία της Μαριέλ για να προσπαθήσει να καταστρέψει τη φήμη του. Ο Witzel αρνήθηκε τις κατηγορίες και είπε ότι θα ασκήσει δίωξη [17] κατά του Μπολσονάρου.
Εξελίξεις
Πριν από την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Βραζιλίας για την ομοσπονδοποίηση της υπόθεσης, ο Μπολσονάρου επιβεβαίωσε, σε μηνύματα που αντάλλαξε [18] με τον τότε Υπουργό Δικαιοσύνης, Sergio Moro, ότι ήθελε περισσότερο έλεγχο στην εποπτεία της Ομοσπονδιακής Αστυνομίας του Ρίο ντε Τζανέιρο. . Σε μια συνάντηση με τους υπουργούς του στις 22 Απριλίου, ο Βραζιλιάνος πρόεδρος βιντεοσκοπήθηκε να λέει [19]:
Já tentei trocar gente da segurança nossa no Rio de Janeiro, oficialmente, e não consegui! E isso acabou. Eu não vou esperar foder a minha família toda, de sacanagem, ou amigos meu [sic], porque eu não posso trocar alguém da segurança na ponta da linha que pertence à estrutura nossa. Vai trocar! Se não puder trocar, troca o chefe dele! Não pode trocar o chefe dele? Troca o ministro! E ponto final!
Προσπάθησα ήδη να αλλάξω το προσωπικό ασφαλείας μας στο Ρίο ντε Τζανέιρο, επίσημα, και δεν τα κατάφερα! Και αυτό τελείωσε. Δεν θα περιμένω να γαμήσω όλη την οικογένειά μου, τους φίλους μου, γιατί δεν μπορώ να αλλάξω κάποιον από την ασφάλεια πρώτης γραμμής που ανήκει στη δομή μας. Το αλλάζω! Αν δεν μπορεί να αλλάξει, αλλάζει το αφεντικό! Δεν μπορείς να αλλάξεις αυτό το αφεντικό; Άλλαξε υπουργό! Τελεία και παύλα!
Ο Moro παραιτήθηκε [20] λίγο αργότερα και παρέδωσε τις ηχογραφήσεις, ώστε το Ομοσπονδιακό Ανώτατο Δικαστήριο να μπορέσει να διερευνήσει φερόμενα εγκλήματα του προέδρου. Ο υπουργός ήταν κατά της παραίτησης του αρχηγού της Ομοσπονδιακής Αστυνομίας, Maurício Valeixo, που ήταν απόφαση [21] του Μπολσονάρου.
Η επιλογή του προέδρου για τη γενική διεύθυνση της Ομοσπονδιακής Αστυνομίας ήταν ο Alexandre Ramagem [22], αλλά η υποψηφιότητα αποτράπηκε [23] στο Ομοσπονδιακό Ανώτατο Δικαστήριο. Ο υπουργός Alexandre de Moraes κατάλαβε ότι ο Ramagem ήταν κοντά στην οικογένεια του προέδρου: φωτογραφίες του με τα παιδιά του Μπολσονάρου την Πρωτοχρονιά δημοσιεύτηκαν στα κοινωνικά δίκτυα. Στη συνέχεια, ο Μπολσονάρου υπέδειξε ένα όνομα, που συνδέεται με τον Ramagem, τον Rolando Alexandre de Souza [24].
Μία από τις πρώτες ενέργειες της νέας του διοίκησης ήταν η αλλαγή του αρχηγού της Ομοσπονδιακής Αστυνομίας του Ρίο [25]. Όσον αφορά την ομοσπονδοποίηση της Μαριέλ, το Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα μπορεί ακόμη να ασκήσει έφεση κατά της απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου στο Ομοσπονδιακό Ανώτατο Δικαστήριο, το τελευταίο δικαστήριο της βραζιλιάνικης δικαιοσύνης.